Sən heç danışmırsan...

1956-cı il fevralın 14-ü Azərbaycan ictimaiyyəti üçün əlamətdar olan günlərdən biridir. Azərbaycan televiziyasının ad günüdür. Qəzetlər bu barədə yazır, televiziya kanalları bu mövzuda xüsusi verilişlər təqdim edir. Sənin diktor həmkarların müxtəlif kanallarda çıxışlar edir, xatirələr danışırlar. Bir zamanlar şahanə ekran görümün və yüksək nitq mədəniyyətinlə seçilən və “təklərdən” biri olan sən isə heç danışmırsan...

Heç demirsən ki, Azərbaycan televiziyasında professional diktor məktəbinin bünövrəsini qoyanlardan biri olmusan.

Heç demirsən ki, neçə-neçə diktorun yetişməsində qəlbinin odunu əsirgəməmisən.

Heç demirsən ki, onları mikrofonla “dostlaşdıran” sən olmusan.

Heç demirsən ki, ekranda göründüyün ilk gündən böyük bir tamaşaçı auditoriyasının qəlbini riqqətə gətirmisən. Axı sən də o zaman gənc idin. Bu gün kimlərsə az qala bağça yaşından diktor olmaq istədiklərini ucadan, çox ucadan bəyan edirlər. Amma sən heç danışmırsan...

Televiziyanın yeni yarandığı o illərdə ana dilimizin bütün incəliyi, bütün gözəlliyi ilə danışan tək- tək idi. Sən o təklərdən biriydin. Sənin ekrandan səsin gələndə, özün görünəndə adam nəfəs çəkmədən səni dinləmək istəyirdi. Çünki o səs içdən gəlirdi. Onun üçün də təbii idi. Səsini heç vaxt titrətmirdin, əsdirmirdin. Gücə salmırdın. Səs tembrin o qədər ürəyə yatımlı idi ki, sanki həzin bir musiqiydi. Bu səs ədəbi-bədii verilişlərə yatımlı idi. Bu səs xəbər proqramlarında da diqqət çəkən idi. Çünki sən səslə işləməyin metodikasını çox gözəl bilirdin. Həm də bu bildiyini digər həmkarlarına da deyirdin, öyrədirdin. Amma bu gün susursan, heç bunlardan danışmırsan...

O illərdə diktor çox idi. Amma aparıcı tək-tək idi. Sən o təklərdən də biriydin. Çünki aparıcılıq pafos sevmirdi. Tamaşaçını uzun müddət ekran qarşısında saxlamaq üçün ona doğma olan bir tərzdə danışmaq lazım gəlirdi. O zaman sən bu doğmalığı tez, lap tez qazanmışdın. Bir də ki, aparıcı həm də yüksək intellektə malik olmalıydı.Tamaşaçı səndə bu intellekti də həm görürdü, həm də duyurdu. Amma bu gün keçdiyin o böyük sənət yolundan heç danışmırsan...

Bir zamanlar ən populyar verilişlərdən biri - “Mavi işıq” gecələriydi. Bayramlarda, əlamətdar günlərdə təqdim olunardı. O verilişlərdə sən səsinin əzəməti və son dərəcə telegenik zahiri görünüşünlə çox seçilərdin. Diktor çox idi. Amma tamaşaçını hərtərəfli qane edən az idi. Sən o azlardan biriydin. Bəlkə də birincisi.

Bu gün o illəri xatırlayan həmkarların öz pərəstişkarlarından ağızdolusu danışırlar. Hətta bəziləri özləri özlərinə heyranlıqdan çəkinmədən danışırlar. Amma sən, tək sən susursan, danışmırsan. Özü də yarım əsrin canlı salnaməsi ola-ola heç danışmırsan...

Bir “Ocaq” verilişi vardı. Onu sən aparırdın. Səsin o qədər istiydi ki, o “Ocağ”ın istisinə milyonlar isinirdi. Söz xəzinəmizin dürlü-dürlü incilərini “Ocaq” başında xırdalayardın. O an tamaşaçının ruhu dincələr, qəlbinə el sevgisi, torpaq məhəbbəti hopardı. Səsin adamı uzaqlara, çox uzaqlara aparardı. “Ocaq” başındakı bu söhbətin bitməsini heç istəməzdi adam. Çünki səsin sanki göylərdən süzülüb gələn bir səs idi. Cazibə qüvvəsi böyük, işığı gur olan bir səs. Bəzən olur ki, kimsə səsini kiməsə bənzətmək istəyir. Amma sən bunu istəmirdin. Çünki səsinin özü bənzərsiz səsdir. Bir az da yanğılı səsdir. Çünki boğazdan qalxan yox, sənin iç dünyandan qopan bir səsdir. Heç kəsin varid ola bilməyəcəyi o iç dünyanda nələri, kimləri yaşadırsan bir özün bilirsən. O iç dünyanda nə qədər sevinc, nə qədər qəm daşıyırsan onu da bir özün bilirsən. Çünki heç danışmırsan, heç...

Amma istəyirəm bir onu biləsən ki, sən nə qədər danışmasan da, sənin sənət məziyyətlərini görənlər görüb, bilənlər bilir. Bu gün kadrarxası mətnləri oxuyanda səsin sanki adamı alıb aparır. Uzaqlara, çox uzaqlara aparır.

Bilmirəm nə dərəcədə doğrudur, o zaman deyirdilər ki, Azərbaycan televiziyasına 1958-ci ildə gəlmisən. Əgər bu tarixi qəbul etsək, bu il sənin sənət ömrünün 55 yaşı tamam olur. İllərin sürətinə bir bax. Ana televiziyamızın ömür yolu sənin kimi tək- tək sayılan sənət korifeylərinin ömür yolundan keçir. Bu isə tarixdir. Səhifələri zaman-zaman oxunan bir tarix.

Səninlə uzun, çox uzun illərdir ki, görüşmürük. Amma bir zamanlar görüşəndə də elə bir yaxın ünsiyyətimiz olmayıb. Sadəcə olaraq baxdığım verilişlər yaddaşımda iz salıb. Qəribədir, heç özüm də bilmirəm, niyə uzun illər sənə demək istədiklərimi məhz bu gün qələmə aldım. Görünür buna da təkan verən bir qüvvə oldu. Amma nə yaxşı da ki, oldu. Yazdım, həm də bir rahatlıq tapdım.

Hörmətlə,

Zərxanım ƏHMƏDLİ

Ədəbiyyat qəzeti.- 2013.- 15 fevral.- S.8.