Asif Rüstəmli - 60

  

Hörmətli Asif müəllim!

Sizi - istedadlı tənqidçi, ədəbiyyatşünas alimi 60 illik yubileyiniz münasibətilə təbrik edirik.

Sizi respublikamızda cabbarlışünas alim kimi yaxşı tanıyırlar. Böyük dramaturq Cəfər Cabbarlının həyat və yaradıcılığına həsr etdiyiniz çoxsaylı məqalə və «Susmaz duyğuların səltənətində» monoqrafiyanızda bir çox fakt və sənədlərə ilk dəfə müraciət olunur. Cəfər Cabbarlının kitablarına salınmamış 6 pyesini, 4 hekayəsini, 30-dək liriksatirik şeirini, 60 ədəbi-tənqidi məqaləsini ilk dəfə toplayıb, transliterasiya və tərtib edib, ön söz, qeydlər və şərhlər yazaraq «Ədirnə fəthi» adı ilə 1996-cı ildə «Elm» nəşriyyatında çap etdirmisiniz. Görkəmli dramaturqun 20 ç.v. həcmində naməlum və az məlum əsərinin ilk dəfə üzə çıxarılması ədəbi ictimaiyyət tərəfindən böyük maraqla qarşılanmışdır.

Azərbaycan Respublikasının Prezidenti İlham Əliyevin 12 yanvar 2004-cü il tarixli sərəncamı ilə nəşr olunan C.Cabbarlının 4 cildlik «Əsərləri»nin də tərtibi, ön sözü və şərhləri sizə məxsusdur. Siz yeni faktlar əsasında bu nəşrə «Bədii həqiqətlər ustası» sərlövhəli 39 səhifəlik ətraflı giriş yazmış, sovet senzurasının yersiz redaktələrinə məruz qalmış əsərləri müəllif əlyazmaları əsasında bərpa etmisiniz, bir sıra nümunələri ilk dəfə çoxcildlikdə işıq üzü görmüşdür. Təhsil Nazirliyinin qərarı ilə «Azərbaycan ədəbiyyatı» seriyasından buraxılan Cəfər Cabbarlının «Seçilmiş əsərləri»ni (Bakı, «Çaşıoğlu» nəşriyyatı, 2004, 45,8 ç.v.) siz tərtib etmiş, nəşrə geniş ön söz, qeyd və şərhlər yazmısınız. Böyük dramaturqa həsr olunmuş monoqrafiyanız - «Cefer Cabbarlı (Hayatı, Sanatı ve Mücadilesi) » Türkiyə Cümhuriyyətinin tanınmış «Manas yayınçılık» nəşriyyatında (2011, 18,5 ç.v.) kütləvi tirajla işıq üzü görmüşdür.

Sizin «Çırpınırdı Qara dəniz» (1992), «Tufanlardan keçən ömür» (1995), «Susmaz duyğuların səltənətində» (2002) kitablarınız ədəbi-elmi ictimaiyyət tərəfindən rəğbətlə qarşılanmışdır.

Xalqımızın ümummilli lideri Heydər Əliyevin mədəniyyətimizin və incəsənətimizin aktual problemlərindən bəhs edən «Nəcib, mənəvi idealların tərənnümü» (2000) kitabının tərtibçisi, ədəbiyyatımız haqqında yazılmış «Ədəbiyyatın yüksək borcu və amalı» (1999) fundamental əsərinin isə redaktorusunuz. Eyni zamanda C.Cabbarlının « Ədrinə fəthi»(1996), M.Ə.Rəsulzadənin «Azərbaycan Cümhuriyyəti» (1990), «Bolşeviklərin Şərq siyasəti» (1994), A.Ziyadxanlının «Azərbaycan» (1993) kitablarının tərtib və transliterasiya edilməsi kimi məsuliyyətli işin görülməsi də sizin adınızla bağlıdır.

1994-cü ildə mollanəsrəddinçi şair Bayraməli Abbaszadənin həyat və yaradcılığı» mövzusunda namizədlik, 2011-ci ildə «Cəfər Cabbarlı və ədəbi-mədəni mühit mövzusunda doktorluq dissertasiyası müdafiə etmisiniz.

«Ədəbi istiqlalımız» kitabınız mövzu əhatəliliyi və ədəbi-elmi sanbalı etibarilə ədəbiyyatşünaslığımıza layiqli töhfədir.

Sizin ssenariləriniz əsasında «Günəş Şərqdən doğur», «İstiqlal fədaisi», «Nurlu gələcək naminə» sənədli filmləri çəkilib nümayiş etdirilmişdir.

Moskvanın «Kinoprodukt» Studiyasının çəkdiyi «Əfsanənin əks üzü» seriyasından «26 Bakı komissarı» (Zvezda TV, 2008) sənədli filminin elmi məsləhətçisisiniz və filmdə çıxışınız vardır. Ədəbiyyatımızı, mədəniyyətimizi televiziya kanalları vasitəsilə layiqincə təbliğ və təmsil edirsiniz. 1991-1995-ci illərdə Azərbaycan Televiziyası ilə gedən «Yaddaş», «Tarix bizə nə deyir» verilişlərinin ssenari müəllifi və aparıcısı olmusunuz.

Müxtəlif vaxtlarda Türkiyədə, İraqda, İranda keçirilən beynəlxalq elmi simpoziumlardakı çıxışlarınız söz sənətimizin xarici ölkələrdə təbliği sahəsində əhəmiyyətli olmuşdur.

Siz 1982-ci ildə Azərbaycan Dövlət Universitetinin (İndiki Bakı Dövlət Universiteti) filologiya fakültəsini bitirib, 1988-ci ilin yanvar ayında Nizami adına Ədəbiyyat İnstitutuna müsabiqə yolu ilə işə qəbul olunmuş, baş laborantlıqdan baş elmi işçi vəzifəsinədək yüksəlmiş, 1991-1994-cü illərdə «Folklor sarayı» elmi-mədəni mərkəzinin (indiki folklor İnstitutunun) direktoru, 1995-1999-cu illərdə elmi nəşrlər bölməsinin müdiri vəzifələrində işləmisiniz. Uzun illərdir pedaqoji fəaliyyətlə məşğul olursunuz. 1996-cı ildən Azərbaycan Dövlət Mədəniyyət və İncəsənət Universitetində mətnşünaslıq, redaktənin əsasları fənlərindən dərs deyirsiniz ADMİU-nın professorusunuz. Elmiictimai fəaliyyətinizə görə Ankaradakı Azərbaycan Kültür Dərnəyinin mükafatına (1994), «Cəfər Cabbarlı mükafatı»na (2010), AYB Ədəbiyyatı Təbliğ bürosunun «Qılınc və qələm» beynəlxalq ədəbi mükafatına (2004), Varşava Universitetinin «Sertifikat»ına (2007), Elazığ (Türkiyə) valisinin xüsusi mükafatına (2010), İstanbul şəhərində fəaliyyət göstərən Türk Ədəbiyyatı Vəqfinin «Türk Ədəbiyyatına Xidmət Baratı»na (2013) layiq görülmüş, AMEA Rəyasət Heyətinin «fəxri fərman»nı ilə təltif edillmisiniz.

Hörmətli Asif müəllim!

Sizi bir daha yubileyiniz münasibətilə təbrik edir, elmi-pedaqoji fəaliyyətinizdə yeni uğurlar arzulayırıq.

 

Azərbaycan Yazıçılar Birliyi

 

Ədəbiyyat qəzeti.- 2014.- 14 fevral.- S.6.