Düd... Düüd... Düüüd...
Hekayə
O gün
iş yoldaşları Ağabalanın saqqızını
oğurlayıb kinoteatra aparmışdılar. Fantastik
bir film idi. Hansısa planetdən gələn
uçan boşqab yerdə qəzaya uğramışdı,
içindəki yadplanetlilər də boşqablarını təmir
edə bilmədiklərindən yerdəki adamların cildinə
girib insanlara qarışmışdılar. Sonra da bir göy kişisi ilə yer
qızının məhəbbəti başlamışdı,
bir müddətdən sonra boşqabın arxasınca göndərilən
başqa bir uçan boşqab yerdəki yadplanetliləri
aparmağa gələndə yer qızı ilə göy
kişisi ayrılmalı olmuşdu. Qız
da hamilə. Köpəy uşağı amerikanlar bu
ayrılıq səhnəsini elə çəkmişdilər
ki, axırıncı dəfə iyirmi beş
il əvvəl atası rəhmətə gedəndə
ağlayan Ağabala iyirmi beş ildən sonra yenə də
göz yaşlarını saxlaya bilməmişdi, o ki, var
ağlamışdı.
O gündən
bu yana hər axşam Ağabala taksisini həyətdə
saxlayıb maşından düşən kimi, gözlərini
səmaya zilləyib bir müddət Aya, ulduzlara
baxırdı. Elə bil o göy kişisini yerdən
aparan həmin uçan boşqabı axtarırdı. Elə bil niyə ki? Axtarırdı
da. Əgər o göy kişisi Ağabalanın əlinə
keçsəydi, onda təsbehini o heyvərənin
başına vura-vura deyərdi ki:
- Düz
iş görmədin, qaqaş. Kişi belə iş görməz.
Gül kimi qızı hamilə-hamilə qoydun
Floridyanın (Ağabala Florida deyə bilmirdi) düzündə,
çıxdın getdin. Guya göydə
ondan yaxşısını tapacasqan.
Əslində, Ağabala filmdəki qızı
qısqanırdı. Zalımın balası o qədər gözəl idi ki,
adamın (daha doğrusu, Ağabalanın) ağlını alırdı başından.
Ağabala min il qala o qızı
"floridyanın" düzündə qoyub heç yerə
getməzdi. Özü də hamilə-hamilə.
Ağabalanın yadına Saratov düşdü. 28 il əvvəl
əsgərliyini oralarda keçirmişdi. Katya
adlı bir qıza aşiq olmuşdu. Arabir
diskotekaya gedib Katya ilə rəqs-filan da eləmişdi. Katya gözəl idi, ancaq filmdəki
"floridyalı" qıza çatmazdı.
Ağabala əsgərliyini başa vurub evə
qayıdanda Katya da ağlamışdı. Ağabala ona
söz vermişdi ki, evə gedib bir-iki gün qalandan sonra
mütləq qayıdacaq. Ancaq Ağabala
yalan dediyini dəqiq bilirdi. Bəs Katya onun
yalan dediyini haradan bilirdi? Ağabala hələ
də bu suala cavab tapmamışdı.
- Bilirəm
ki, gəlməyəcəksən. Qatara minən
kimi yaddan çıxardacaqsan məni.
- Tı
samaya krasivaya. - Bu sözləri Katyaya Ağabala demişdi.
Katya da ona:
- Nenaviju
tebya! - demişdi. Ağabala
gülmüşdü. - Ya beremennaya! - demişdi.
Ağabala yenə gülmüş və:
- Ya toje
tebe beremennaya, - demiş və hırıldamağa davam
etmişdi.
Bakıya
qayıdandan, taksimotor parkına sürücü kimi işə
düzəlib atası ilə bir maşında işləyəndən
bir müddət sonra, yolda təsadüfən keçmiş
sinif yoldaşı Elməddini götürüb evlərinə
aparanda onun rus dili müəllimi işlədiyini
eşitmişdi və beynində dolaşan sualı Elməddinə
vermişdi:
- Ay brat,
sən bilərsən, bu nenaviju tebya, nə deməydi?
- Zəhləm
gedir səndən. Nifrət eliyirəm kimi də
başa düşülür. Görmək
istəmirəm səni. Baxır da, kim
necə deyir.
Ağabala gülmüşdü.
- Ay brat,
qız ki, elə deyir, demək sevir də, düz demirəm?
- Yəqin
də... Necə bəyəm?
Sonra Ağabala Katya ilə bağlı xatirələrinin
üstünə beşini də qoyub danışmışdı
Elməddinə. Mənzil başına çatanda, Elməddini təzə
evinin qapısında düşürəndə nəsə
xatırlayan Ağabala sinif yoldaşına bir sual da
vermişdi:
- Ay brat,
bəs ya beremennaya nə deməydi?
Elməddin
gülümsəyərək Ağabalaya baxmış, sonra da
əlini dostunun çiyninə qoyub cavab vermişdi:
- Hamiləymiş
sənin o Katyan. Özü də səni
çox sevirmiş.
O gün
dostlarıyla kinoteatrda filmə baxanda Ağabala o
"floridyalı" qızdan daha çox 28 il əvvəl
Katyanı hamilə-hamilə Saratovun düzündə
saxladığına görə ağlayırdı bəlkə
də. Filmdəki qızın adı Keyt idi.
Bəlkə də bu Keyt adı Katyanı
salmışdı Ağabalanın yadına.
Ağabala taksisini həyətdə saxlayandan sonra
maşından düşüb bir müddət ulduzlu səmaya
baxdı. Filmdəki kadrlar gözlərinin
qarşısında canlandı. Elə bil
gözünə bir-iki axan ulduz da sataşdı. Sonra əlindəki təsbehi bir neçə dəfə
barmaqlarının arasında şaqqıldadıb iti
addımlarla evə girdi.
Ağabala tək yaşayırdı. Əsgərlikdən
qayıdandan iki il sonra
içkili-içkili atasının "Jiquli"si ilə
"divara girmişdi". Ölüb
ölümdən qayıtmışdı Ağabala. O
vaxtdan da sol ayağı şikəst qalmışdı.
Axsayırdı Ağabala. Ölüb
ölümdən qayıdandan sonra atasına sən öl
vurub demişdi ki, bir də içkili-içkili maşın
sürməyəcək. Kişi kimi də
sözünü tutmuşdu. 25 il
olardı ki, Ağabala sükan arxasına bir dəfə də
olsun içkili oturmurdu.
Gözləri televizorun ekranında, damağında
siqaret, qara təsbeh barmaqlarının arasında, xəyalında
Katya ilə keçirdiyi günlər, - Ağabala Katya ilə
bağlı xatirələrin üstünə o qədər
birini qoyub beşini danışmışdı ki, daha
gerçək xatirələri yox, uydurduğu xatirələri
xatırlayırdı - fikrə getmişdi. Bir aydan sonra
şəhərdə turist əlindən tərpənmək
olmayacaqdı. Zarafat deyildi, birinci Avropa
oyunları Bakıda keçirilirdi. Keçən
"yevrovijndan" bu yana Ağabala nəinki rus dilində, hələ
ingilis dilində də qırıldada bilirdi. Taksidə
işləyənlərə turistlərə mədəni xidmət
göstərmələri üçün azından bir-iki
xarici dil öyrənməkləri vacib idi. Sabah tezdən də aeroporta, turist
qarşılamağa getməliydi.
Adətiydi, televizora baxa-baxa elə divandaca mürgü
tuturdu onu. Ona görə də işini möhkəm tutmaq
üçün zəngli saatı səhər saat beşə
qurub, arxayınlıqla köks ötürdü. Gözlərini televizorun ekranından ayırıb
divardakı saata baxmaq istəyirdi ki, pəncərədən
otağa dolan gur işıq Ağabalanın gözlərini
qamaşdırdı. Əlindəki təsbehi
bir kənara atan Ağabala damağındakı siqaretlə bir
yerdə otruduğu divandan nə təhər
sıçrayıb pəncərəyə cumdusa, bir anlıq
axsaq ayağının cəldliyinə heyrətləndi.
- Bu nədi
ə? Ayağım düzəlib deyəsən...
Ancaq Ağabala ayaq hayında deyildi, otaq qəribə
işığa qərq olmuşdu, divarlarda rəngbərəng
işıqlar oynayırdı, bu balaca otaq lap diskotekaya
oxşayırdı.
Ağabala bunu da divandan pəncərəyə qədər
olan məsafədə fikirləşdi. Onda hələ
axsamırdı, hələ sürdüyü taksi ilə qəzaya
düşməmişdi, hələ sağlam adamların cərgəsində
yazılırdı adı və əsgərlikdə idi.
Özü də Saratovda... Arabir cavan leytenanta
bir şüşə araq verib "samavolka"ya gedirdi -
diskotekaya. İki ilə ancaq bir cümlə
əzbərləmişdi - tı samaya krasivaya. Kimə gəldi deyirdi o cümləni. Bax, onda
da diskotekadakı işıqlar otağının
divarlarına düşən rəngbərəng
işıqlar kimi oynayırdı, lap adamın gözlərini
qamaşdrırdı qaranlıqda. O rəngbərəng
işıqların altında səslənən gur musiqinin
ritmi ilə
Katyanı qabağına qatıb
atılıb-düşürdü.
Ağabala əlini atıb pəncərəni
açdı.
Açdı nədi ey, pəncərini
açmağına peşiman oldu. İşıqla
bir yerdə üstünə şığıyan qəfil
külək onu götürüb divanın üstünə
atdı. Ağabala təsbehi göydəcə qapıb
bir az əvvəl oturduğu kimi yenə
divana çökdü. Az qalırdı
gözləri kəlləsinə çıxsın. Əslinə qalanda Ağabalanın gözləri
onsuz da elə kəlləsindəydi. Adamın
başı o qədər balaca, alnı o qədər dayaz idi
ki, baxan elə bilərdi gözləri alnında bitib.
Ağabalının açıq pəncərəsindən
yemiş başlı, gözləri yumurta boyda olan,
yaşıl rəngli balacaboy bir məxluq içəri girdi. Girdi deyəndə
ki, küləklə, işıqla bir yerdə soxuldu otağa.
Ağabala gözlərini döyə-döyə
bu qəribə məxluqa baxdı.
- Bu boyda
da qurbağa olar? - Ağabala bunu ürəyində fikirləşdi.
Qəribə məxluq Ağabalanın
üzünə diqqətlə baxıb ona doğru bir-iki
addım atdı. - Sən kimsən, əə?
Yaşıl məxluq cavab vermədən divana - onunla
yanaşı oturdu.
Bir qədər
sağa-sola baxandan sonra ördək pəncəsinə
oxşayan əlini Ağabalanın boğazına dirəyib:
-
Düd... düüd... düüüd... - dedi. Dütdüldəyib qurtarandan sonra da yumurta gözlərini
yumdu, bir anlıq titrəyib gözlərini açdı.
Yaşıl məxluq dütdüldəyəndə
nə üçünsə Ağabalanın qarnının
içindən bir gizilti qopdu, ancaq tez də keçib getdi.
Qədeş, deyəsən ordan gəlmisən axı? - Ağabala "ordan"
deyəndə işarət barmağını qaldırıb
tavanı göstərdi. Sonra yaşıl məxluqun
orasına-burasına baxmağa başladı. Barmaqlarının ucuyla onun bədəninə
toxundu. Eləcə dəriydi, paltar-zad hiss
olunmurdu. Bir də toxunmaq istəyəndə o yenə
ördək pəncəsini onun boğzına dirəyb:
-
Düd... düüd... düüüd... - dedi. O
dütdüldəyəndə yenə Ağabalanın
qarnının içi zoqquldadı.
Ağabala ayağa durub yaşıl məxluqla
üz-üzə dayandı. Məxluq onun göbəyindən
ancaq olardı.
- Qədeş,
demədin axı kimsən, nəçisən, hardan gəlib
hara gedirsən?
Nəhayət, yaşıl məxluq dilləndi. Özü də adam balası kimi, adam dilində, lap elə
Bakı ləhcəsiylə danışdı:
- Qədeş,
sən göstərdiyin yerdən, "Sutra-Kama" planetindən
gəlmişəm.
- Alə,
belə baxanda ayırd eliyə bilmədim, kişisən, ya
arvad?
Yaşıl
məxluq cavab verməzdən əvvəl yenə əlini
uzadıb Ağabalanın boğazına toxunmaq üstəyirdi
ki, qaqaş onun əlini itələdi:
- Belə
eləmə də, ləzzət eləmir axı.
- Sənə
ləzzət eləmir, mənə eləyir. - Yaşıl məxluq
sözünü bitirən kimi əlini Ağabalanın
boğzaına qoyub bir də dütdüldədi. Özü də dayandığı yerdən yuxarı
baxanda əli Ağabalanın boğazına qədər
uzandı.
-
Kişiyəm.
Ağabalanın qəribə qonağı handan-hana cavab
verəndə Ağabala bir də diqqətlə onun
orasına-burasına göz gəzdirib qəhqəhə ilə
güldü.
- Alə,
sən necə kişisən ki, heç nəyin bilinmir? Bu nə gündü, alə? Bəs
siz o məsələ eliyəndə necə eliyirsiz?
Yaşıl məxluq ani titrəyişdən sonra əlini
Ağabalanın boğazından çəkib əlindən
tutdu, sonra onu nəzakətlə divanda oturtdu. Sonra da sakit-sakit:
- Biz o məsələ
eliyəndə əlimizi qoyuruq partnyorumuzun boğazına, - əlini
Ağabalanın boğazına qoydu, - sonra da eliyirik düd...
düüd... düüüd.
Ağabalaya elə gəldi ki, taksisiylə bir yerdə
tindən qəfil çıxan "Kamaz"ın altında
qaldı. Elə ayağa durub yaşıl məxluqun qolundan
yapışıb onu açıq pəncərədən
bayıra atmaq istəyirdi ki, əli boşa getdi. Bir anlıq gözləri qaraldı, ürəyi
bulandı. Yaşıl məxluq nə gəzirdi?
Ağabala
ağırlaşdığını hiss etdi. Qarnı
uyuşdu. Qəfildən üzbəüzdəki
servantın şüşəsindən özünü
görəndə yerində donub qaldı. Qarnı
doqquz aylıq hamilə qadının qarnı kimi
şişmişdi. Əlləri ilə qarnını
qucaqlayan Ağabala yerindən qalxa bilməsə də
açıq pəncərədən yaşıl məxluqun
arxasınca deyirdi:
- Adam kişi olar ey, ə! Kişi də
adamı hamilə-hamilə Bakının düzündə
qoyub gedər? Hansı kişiliyə
yazılır bu hərəkət?
Sonra da əlini atıb masanın üstündəki zəngli
saatı götürüb açıq pəncərədən
bayıra tolazladı. Saat deyəsən həyətdəki
maşınlardan hansınasa dəydi, siqnal səsi aləmi
başına aldı.
Siqnal səsinə yerindən dik atılan Ağabala əvvəlcə
əlini uzadıb zəngli saatı susdurdu. Sonra qorxa-qorxa
qarnına baxdı. Dəhşətə gəldi.
Qarnı eynən yuxuda görüdüy kimiydi -
hamilə qarnına oxşayırdı. Tez
üstünə atdığı mələfəni kənara
çəkdi. Necə yatmışdısa
yastığı qarnına dirəmişdi. Dərindən nəfəs aldı. Ayağa qalxıb açıq pəncərədən
bayıra baxdı. Bakının başının
üstünü alan günəşin ilk
şəfəqləri gözlərini qamaşdırdı. Ağabala tez pəncərəni bağladı.
Sonra ağır-ağır qayıdıb divanda
oturdu. Yuxuda yanında oturan yaşıl məxluqun
oturduğu yerə baxıb başını buladı.
- Nə
oğraş yuxudu ə - öz-özünə dedi.
Bir stəkan çay içib hələ də gördüyü yuxunun təsirindən çıxa bilməyən Ağabala taksisini işə salıb üzü aeroporta tərəf yol aldı. Yol boyu yuxunu, baxdığı filmi, Katyanı düşündüyündən aeroporta nə vaxt gəlib çıxdığını bilmədi. Maşını təzəcə saxlamışdı ki, əlində balaca bir yol çantası, boyu bir metr yarımdan bir az artıq olan, irigözlü, yaşıl kostyumlu bir turist qapını açıb içəri boylandı.
- "Sutra-Kama" otel.
Gözləri kəlləsinə çıxan Ağabala əlini uzadıb qapını çırpdı, maşını işə salıb cüyültü ilə yerindən tərpəndi, sonra da salonun açıq pəncərəsindən başını bayıra çıxarıb:
- Alə,
no ye, no! Net! Yox... Sakın! - çığıra-çığıra
aeroportdan uzaqlaşdı.
Maşının
yanacağını göstərən qırmızı
işıq yanmasaydı, Ağabala yəqin ki, hələ də şəhəri
veyil-veyil dolaşar, nə bir müştəri götürər,
nə də bir yerdə dayanıb istirahət edərdi. Qırmızı işığı görəndə
yanacaqdoldurma məntəqəsinə doğru sola buruldu, bir qədər
getmişdi ki, gözləri "Aviabiletlər"
yazılmış lövhəyə sataşdı. Anidən nə fikirləşdisə,
maşını yolun kənarına verib dayandı. Sənədlər olan daxılın içindən
xarici pasportunu götürüb maşından
düşdü, iti addımlarla bilet satılan ofisə
doğru addımladı.
Təxminən
iyirmi dəqiqə sonra əlində Saratova qədər təyyarə
bileti ilə çıxan Ağabala maşının
qapısını açdı, oturmazdan əvvəl,
başını qaldırıb günəşli,
işıqılı səmaya baxdı, gözlərini
qıyaraq gülümsündü və:
-
Yaxşı yuxuydu, - deyib, maşına oturdu.
Əyyub QİYAS
Ədəbiyyat qəzeti.- 2017.- 16
dekabr.- S.8.