Milli teatrımızın
naxışları
33 aktyor haqqında 99 cümlə
Cahangir Zeynalov (1865-1918). İlk peşəkar səhnə
xadimlərindən biri, realist aktyor məktəbinin banisidir və
Azərbaycanda ilk dəfə öz mənzilində "Ev
teatrı"nı yaradıb. Milli folklorun, xalq tamaşalarının mayasından
şirə çəkən yumor və məzhəkədən
komediya tamaşalarında ecazkar yaradıcılıqla,
ustalıqla bəhrələnirdi. Teatrda
estetik zövqsüzlüyün, süni pafosun, zahiri
ritorikanın əleyhinə çıxaraq real ifa üslubunun
sistemlər toplusunu yaradıb və eyni zamanda səhnədə
qazandığı təcrübəni "Əxz etdiyim hərəkətlər"
əlyazısında toplayıb.
Hüseyn Ərəblinski (1881-1919). Azərbaycanda
milli romantik aktyor məktəbinin banisidir və eyni zamanda
1906-1919-cu illərdə müxtəlif truppalara baş
rejissorluq edib. Sadəlik, canlılıq,
eşq və ehtiraslar üzərində köklənən
emosionallıq onun yaradıcılığının səciyyəvi
xüsusiyyəti idi, daim bu keyfiyyətləri təkmilləşdirirdi.
Sənətinin elmi əsaslarını mənimsəmək,
onları cilalayıb formalaşdırmaq üçün
müntəzəm mütaliə etmiş və mənimsədiyi
elmi-nəzəri prinsipləri səhnədə sınaqdan
çıxarmağa əzmlə, cəsarətlə
çalışmışdır, suflyordan imtina etmişdir.
Mirzağa Əliyev (1883-1954. SSRİ
xalq artisti). İstedadının
mayasını təbii realizm, lirik səmimiyyət, tipik
kolorit, mərhəm sadəlik, cazibədar emosionallıq, xalq
gülüşünün poetik təcəssümü təşkil
edib və yumoru, satiranı, qroteski,
"öldürücü" gülüşü
oynadığı obrazın xarakterində cəmləşdirib.
Özünün estetik prinsipləri, zəngin
ifadə vasitələri, forma və üslub xüsusiyyətləri
olan məktəb yaradıb. Zamanın səhnə
sənəti, teatr prosesi qarşısında qoyduğu
ictimai-siyasi tələblər dəyişsə də,
özünün ifa üslubunda, yaradıcılıq qayəsində
sabitqədəm qalıb.
Sidqi Ruhulla (1889-1959. SSRİ xalq
artisti). Azərbaycan teatrının
çox cəfakeş, fədakar, maarifpərvər fədaisi
idi və səhnə sənətinin çiçəklənməsində
yorulmaq bilmədən çalışıb, İranda, Orta
Asiyada da teatrın təşəkkül tapmasında möhtəşəm
işlər görüb. Qəltanlı və
zabitəli səs tembrini romantik faciələrdəki
rolların, qəhrəmanlıq ideyaları uğrunda
çarpışan obrazların xarakterlərinə məharətlə
uyğunlaşdırırdı. Güclü,
həssas səhnə diqqəti, mürəkkəb hadisələrin
doğurduğu təzadlı vəziyyətləri, sərt
psixoloji dəyişmələri duyub qavramaq
bacarığı örnək olub.
Abbasmirzə Şərifzadə (1891-1938. Xalq
artisti). Romantik aktyor məktəbinin kamil sənətkarıdır,
gur, cingiltili, qəltanlı səsini faciənin zirvə
nöqtəsinədə də, pıçıltılı
danışığında da məharətlə idarə edə
bilib. Kükrəyib vülkan kimi
püskürən, qəlibə sığmayan
qızğın ehtirası, bütün tamaşa boyu kökdən
düşməyən coşqun temperamenti vardı, romantik
aktyordan tələb olunan bütün yaradıcılıq
keyfiyyətlərini yüksək peşəkarlıqla mənimsəmişdi.
Poetik teatrın estetik prinsiplərini öz
oyununda yüksək səviyyədə, yaradıcı ilhamla,
təsirli vasitələrlə təcəssüm etdirib.
Mustafa Mərdanov (1894-1968. Xalq
artisti). Təhsil görmüş ilk
aktyordur, tipik xarakterlər yaratmağın ustası idi,
rollarında cazibədar və duzlu məlahət, ən əsası,
yapışıqlı səmimiyyət vardı. Milli koloritə xüsusi fikir verirdi, həmçinin
fransız, rus, italyan, alman... xalqlarının folklorunu dərindən
bildiyi üçün əsərlərində rol
oynadığı müəllifin mənsub olduğu millətin
meydan tamaşalarının yumor estetikasından bacarıqla
istifadə edirdi. Qrimlə obrazın
xarakterini tapmaqda və onun səhnə hərəkətlərini
müəyyənləşdirməkdə böyük təcrübə
sahibi idi.
Rza Təhmasib (1894-1980. Xalq artisti).
Realist aktyor məktəbinin öncül yetirmələrindən
idi, xarakterlər ustası, mürəkkəb, psixoloji,
ictimai-sosial zəminli "gizli" obrazları yüksək
peşəkarlıqla ifa edən aktyor kimi formalaşaraq kamilləşmişdi,
teatr və kino rejissoru kimi də çalışıb. Koloritli tip-personaj yaratmaqda, epizod rolları əsas
obrazlar səviyyəsinə qaldırmaqda zəngin təcrübəsi
vardı. Tərcümə əsərlərində
oynadığı bədii ləyaqəti, yumor təbiiliyi,
koloritinin dadı-duzu ilə seçilən səhnə
obrazları teatr ifaçılıq sənətimizin parlaq səhifələrini
təşkil edir.
Ağahüseyn Cavadov (1894-1981. Xalq
artisti). Mahir komediya ustası idi, xarakterik
detallardan zövqlə, bacarıqla istifadə etməkdə,
tipaj yaratmaqda kifayət qədər səriştəsi vardı,
satirik obrazların ifasında qroteskdən həssaslıqla bəhrələnən
sənətkar kimi məşhur idi. Aktyorluq
cəbbəxanasında xeyli obraz "maskaları"
toplamışdı və mövzuya, tamaşanın
janrına, personajın bədii səciyyəsinə uyğun
olaraq həmin maskalardan zövq və məharətlə
istifadə edirdi. Səsində müəyyən
xarakterik "cırlıq" vardı və bunun ton və ahəng
dəyişməsindən həssas yaradıcılıqla
istifadə edə bilirdi.
Kazım Ziya (1896-1956. Xalq artisti).
Səlis səhnə danışığı,
aydın və məftunedici diksiyası, yüksək səhnə
mədəniyyəti, dərin mütaliəsi, geniş
dünyagörüşü, müəllimlik məharəti
ilə işlədiyi bütün teatrlarda kollektivin
böyük rəğbətini qazanmışdı. Faciə, məhəbbət qəhrəmanlarının,
"partlayan" gülüşlü komediya
obrazlarının, birrəngli rəsm edilmiş xeyirxah insan
surətlərinin ifasında əsl sənət qələbələri
qazanıb. İfa etdiyi əcnəbi
obrazların ictimai-sosial mənşəyinə əsaslanaraq bədii
məntiqə uyğun əda, davranış tərzi, mimika,
ifadə vasitələri tapırdı.
Ağasadıq Gəraybəyli (1897-1997. Xalq
artisti). Faciə, komediya, dram rollarını
eyni məharətlə oynayan, yaradıcılığı
realizm prinsiplərindən şirələnən, onun tələbləri
zəminində inkişaf edən xarakterlər aktyoru kimi
formalaşmışdı. Romantik səpkili
tamaşalarda da böyük nailiyyətlər qazanıb və tükənməz
enerjisi, daxili ehtirası aktyor oyununda öz təcəssümünü
tapırdı. Xeyirxahlıq və mənsəbpərəstlik,
sadəlik və xudbinlik, qəhrəmanlıq və
qorxaqlıq, prinsipiallıq və bürokratlıq kimi təzadlı
cəhətləri emosional bədiiliklə
tamaşaçılara çatdırırdı.
Məmmədəli Vəlixanlı (1899-1969. Xalq
artisti). İfa tərzi şəbih
tamaşalarından, qaravəlli, kosa-kosa məzhəkəli
xalq oyunlarından şirələnən qüdrətli sənətkar
və milli xarakter yaratmaqda, meydan teatr tamaşaları
estetikasını səhnədə yaradıcılıqla
realizə etməkdə ustad kimi tanınıb. Hərəkətlərindəki, jestlərindəki,
sifət ifadələrindəki aktyorluq boyaları zəngin və
əlvan təsir bağışlayırdı. Orijinal, yapışıqlı və mütləq təbəssüm
doğuran səs tembri, koloritli yumoru, zəngin sifət
cizgi-ifadə vasitələri vardı, yumor və satiranın
ölçüsünü səhnədə həssaslıqla
gözləyirdi.
Rza Əfqanlı (1899-1973. Xalq
artisti). Romantik aktyor məktəbinin
nümayəndəsidir, ifa etdiyi mənfi xüsusiyyətləri
üstünlük təşkil edən güclü,
müqavimət əzmi sarsılmayan obrazların səhnə
rəsmində kiçik, lakin məna yükü dərin
detallar tapırdı. Zəhmli
baxışları, sərt və ifadəli sifət cizgiləri
ürəyəyatımlı idi, aktyor onları obrazın bədii
siqlətinə uyğun tərzdə istiqamətləndirirdi.
Janrından asılı olmayaraq, bütün tamaşalarda
obrazın fərdi xarakterini, konfliktdə
daşıdığı yükü bütövlükdə
tamaşanın ali məqsədinin məhvərində
təcəssüm etdirirdi.
Yeva Olenskaya (1900-1959. Xalq artisti).
Milli səhnəmizdə çıxış
edən milliyyətcə rus aktrisaları arasında Azərbaycan
dilini çox yaxşı bilməsi, aydın nitqi, məlahətli
avazı ilə seçilirdi. Dramatik obrazların
ifasında sözləri xüsusi psixoloji intonasiyalarla söyləyirdi,
tələffüzü ifadəli və qrammatik cəhətdən
dəqiq, obrazın psixoloji vəziyyətinə uyğun səslənirdi.
Xarakterik nənə, yaşlı qadın,
ağbirçək kənd adamı obrazlarını
xüsusi şövq və məlahətlə, zərif,
yumşaq boyalarla oynadığı kimi eyni zamanda poetik teatr
estetikasını da ustalıqla dərindən mənimsəyə
bilmişdi.
Möhsün Sənani (1900-1981. Xalq
artisti). Yaradıcılıq palitrası rəngarəng,
aktyor ampluası çoxşaxəli olan, əlvan xarakterlər
toplusunun salnaməsini yaradan sənətkarın ən
çox sevilən və daha çox pərəstişkar
tapdığı, daxili aktyorluq imkanlarını
genişmiqyaslı şəkildə təcəssüm
etdirdiyi rollar sözsüz ki, komediya tamaşalarındakı
personajlardır. Faciə və
dramatik-psixoloji janrlarda da bol gülüşlü, səmimi
yumorlu, ürəyəyatan, cazibədar rolları
heyranlıqla yaradırdı. Bəm, lakin
məlahətil səsindəki lətafətli şirinlik
oynadığı rolların cazibəsini artırırdı.
İsmayıl Hidayətzadə (1901-1951. Xalq
artisti). Coşqun ehtirasa, tükənməz enerjiyə
malik idi, səhnədə civə kimi çevik
görünürdü, olduqca qızğın temperamentini
obrazın ictimai-sosial xarakterini vəziyyətin, geniş mənada
tamaşanın ali məqsədinin
açılmasına istiqamətləndirən ustaydı. Aydın, işıqlı, mənalı, iri parlaq
gözləri var idi, pauzalarda məzmunlu, cazibəli və ən
əsası xarakerin təbiətinə uyğun estetik tərzdə
oynayır, səhnənin hətta ucqar nöqtəsində də
tamaşaçının diqqətini cəlb edə bilirdi.
Tərcümə əsərlərində tipik
xarakterlər silsiləsi yaradıb.
Mərziyə Davudova (1901-1962. SSRİ
xalq artisti). Coşqun ehtirası,
güclü səhnə temperamenti, monumental teatrın tələblərinə
cavab verən zəngin ifadə vasitələri, romantik təxəyyülünün
qanadlı genişliyi ilə möhtəşəm faciə
aktrisası idi. Psixoloji dramatizminə,
obrazın ikinci planının tamaşaçıya təqdim
etmək hünərinə, mürəkkəb personajların
ifasındakı oyun-üslub keyfiyyətlərinə görə
realist aktyor məktəbinin bütün estetik tələblərinə
cavab verirdi. Romantik sevgi rollarında öz
lirikliyi, poetik təravəti, məlahəti və cazibəsi
ilə könül oxşayırdı.
İsmayıl Osmanlı (1902-1978. SSRİ
xalq artisti). İlk növbədə
epizodik, lakin tipik xarakterlər ustası idi, ən kiçik
rolda da səhnəyə çıxanda salona canlılıq,
xoş ovqat, cazibəli, könül oxşayan səmimiyyət
bəxş edirdi. Yumorun realizm
çalarlarını əsas götürür, xalq
glüşünün bütün vasitələrindən səmərəli,
mənalı yaradıcılıqla, atəşin ilhamla
barınırdı. Obrazın
danışığındakı sözlərin yumor, satira, məsxərə
şirəsini hərəkətlərdə paralel verməklə
rola psixoloji həyatilik və təbiilik gətirir,
çeşidli ifadə vasitələrini obrazın dramatizminə
sərf edir, yaradıcılığının təbii
yumorunu inandırıcı səmimiyyətlə
tamaşıçılara çatdırmağı
ustalıqla bacarırdı.
Ülvi Rəcəb (1903-1938. Əməkdar
artist). Milli teatr tariximizdə realist-romantik
oyun üslubuna geniş və yaradıcı tərzdə
psixoloji dərinlik, lirik ahəng gətirən ilk aktyordur və
repressiya illərində günahsız yerə güllələnib.
Nəcib ləyaqətli, saf amallı,
çılğın həyat eşqli, bütöv xarakterli
obrazları xüsusi zövqlə, şövqlə oynayıb
və səmimiyyət, ürəyəyatımlıq onun oyunu
üçün səciyyəvi idi. Monumental
ruhlu romantik faciə obrazlarının səhnə təfsirində
də həyatdan şirə çəkən realizmə, dərin
psixologizmə üstünlük verib, gur və məlahətli
səsində poetk lirizm vardı.
Fatma Qədri (1907-1968. Xalq artisti).
Öz oyununda emosionallığı, yüksək
səhnə ədəb-ərkanı, xanım-xatın,
kübar, cazibəli görkəmi, ifadə vasitələrinin
dəqiqliyi, fikir dərinliyi, xarakter
tapıntılarının təravəti və gözəlliyi
ilə seçilirdi. Müxtəlif xarakterli obrazların
ifasında psixoloji rəngarəngliyə, emosional cazibədarlığa
can atır, pauzaları məharətlə oynayır, səsinin
dramatik ölçülərini həssaslıqla tənzimləyirdi.
Daxili enerjisini və aktyor ehtirasını
obrazın dramatik inkşaf xəttinin xarakterinə uyğun
qururdu, gözəl ifası səhnədə real, canlı və
təbii təsir bağışlayırdı.
Sona Hacıyeva (1907-1978. Xalq artisti).
Milli səhnəmizin ilk peşəkar
aktrisalarından idi, yaradıcılığı təbiiliyi,
sadəliyi, enerji mütəhərrikliyi, ən əsası isə
milli kolariti ilə səhnəmizə canlı ab-hava,
tamaşaçıların ruhuna xoş ovqat gətirib. Mürəkkəb dramaturji obrazların ifasında sənətkar
cəsarətinə meydan açırdı və
yaradıcılığı boyu xaraktercə müəyyən
zəif, boz rənglə, saya boyalarla işlənmiş surətlərin
ifasında da səhnəyə çıxıb. İstedadının keyfiyyətlərinə güvənib
canlı, emosional, mənalı, ifadəli
tapıntıları ilə obrazı sayalıqdan, quruluqdan
çıxarmağı bacarıb.
Ələsgər Ələkbərov (1910-1963. SSRİ
xalq artisti). Zindan cingiltisini xatırladan səsini
özü sanki görürdü və bu səsin rəngini,
bütün çalarlarını istədiyi forma-biçimdə,
ritm-ahəngdə tənzimləyirdi. Alovlu,
qığılcım yağan baxışlarında xəncər
itiliyi ilə poetik ülviyyət lirik vəhdətdə
qovuşmuşdu və bu prinsipi müxtəlif janrlı
tamaşalarda oynadığı fərqli səhnə
personajlarının ifasında heyrətamiz həssaslıqla
saxlaya bilirdi. Romantik-psixoloji qəhrəman
faciə rollarındakı əzəmətli hüsnə,
psixoloji-dramatik obrazların ifasında möcüzəli zərifliyə
və cazibəyə malik idi.
Əliağa Ağayev (1913-1983. Xalq
artisti). İlk növbədə komik
xarakterli aktyor idi, təbiətən sakit görkəmi
vardı, lakin onun yumoru, xüsusən satirası
çılğın, dağ seli kimi aşıb-daşan,
estetik ruha tumar çəkən gülüş idi. Komizmi zahiri əlamətlərdə deyil, surətin
təbiətində, daxili aləmində, düşüncə
tərzində canlandırmağa üstünlük verirdi və
həmçinin daxilən rolun ifasında istifadə etdiyi
vasitələrin məntiqi ahəngdarlığına
çalışırdı. Fərdi
aktyor qələbələri realist teatr məktəbi prinsipləri
zəminində fəaliyyət göstərən gənc
aktyorlara yaradıcılıq örnəyi olub.
Əli Zeynalov (1913-1988. Xalq artisti).
Əsasən romantik aktyor məktəbinin
nümayəndəsi idi, pafoslu danışığı,
coşqun daxili ehtirası, qəhrəman sevgi rollarında
cazibəli səhnə məlahəti ilə
seçilmişdir və uzun illər tamaşalarda əsas
rolları ifa etmişdir. Realist komediyalarda
və lirik-psixoloji janrlı tamaşalarda da ehtiraslı
coşqunluqla, ilhamlı atəşlə oynayırdı.
Gözəl səsi, səlist
danışığı, aydın diksiyası vardı və
buna görə də Azərbaycanda qiraətçilik məktəbinin
formalaşmasında misilsiz xidmətlər göstərib,
klassik şairlərimizdən silsilə verilişləri var.
Hökümə Qurbanova (1913-1988. SSRİ
xalq artisti). Ecazkar, cazibəli, baxanları
ahənrüba kimi özünə çəkən sehrli
gözləri, məftunedici, musiqili, ilahi təsir
bağışlayan lirik-romantik səsi vardı. Kükrəyib-coşan daxili ehtirası ilə həzin
hərəkət plastikası arasında möcüzəli ahəngdarlıq
duyulurdu və bu yaradıcılıq keyfiyyəti, janrından
asılı olmayaraq, bütün tamaşalarda parlaqlıqla təcəssüm
tapırdı. Romantik aktyor məktəbinin
poetik göstəricilərini lirik-psixoloji üslubun ifadə
vasitələri ilə qovuşduran və harmonik estetik prinsipdə
təqdim edən ilk aktrisadır.
Barat Şəkinskaya (1914-1999. Xalq
artisti). Səs tembrinin titrək lirizmi,
romantik ahəngi, poetik cazibəsi, musiqili çaları ilə
tamaşaçıları məftun edib və milli səhnəmizin
"ecazkar Cülyettası" kimi tarixiləşib. Yaradıcılığının ilk illərində
səhnədə yaz kəpənəyi kimi zərif, emosional,
ovsunlu, nurlu, aşiqanə olduğu kimi,
yaradıcılığının müdriklik mərhələsində
də füsunkar idi, xanım-xatın, koloritli, incə yumorlu
rollarda ecazkarlıqla baxılırdı. Səhnəmizin
ilk travesti aktrisasıdır, ifadə cəbbəxanası
romantizmdən, lirizmdən, psixologizmdən şirələnib.
Məmmədrza Şeyxzamanov (1915-1984. Xalq
artistı). Məxməri, cazibəli səsi,
əzəmətli səhnə görkəmi vardı və bu
xüsusiyyətlərdən sənətkarlıqla bəhrələnirdi.
Realist səpkili səhnə obrazlarını da
romantik vüsətlə oynamaqda zəngin təcrübə
qazanmışdı və eyni zamanda lirik-psixoloji üslublu səhnə
əsərlərində də ustad səviyyəsində
baxılırdı. Aktyorluq
istedadının ürəyəyatımlı təravətini,
cazibəli hüsnünü, tamaşaçılara psixoloji təsir
dairəsini dramatik-psixoloji, facəvi və hətta
güclü komizmi olan rollarda da özünü parlaqlıqla
göstərirə bilirdi.
Leyla Bədirbəyli (1920-1999. Xalq
artisti). Teatr tariximizdə gözəlliyi,
səhnə məlahəti, cazibədarlığı,
füsunkarlığı ilə seçilib və müxtəlif
janrlı tamaşalarda oynasa da, daha çox dramatik aktrisa kimi
formalaşmışdı. Oynadığı
tamaşalarda realistik boyalara üstünlük verməklə
yanaşı, ciddi, kəskin psixoloji, romantik, hətta xeyli
melodramatik obrazları yüksək sənətkarlıqla ifa
etməkdə heyrətamiz səriştəsi vardı. İstər teatrda, istərsə də kinoda
yöndaşları ilə səmimi, ifadəli ünsiyyət
yaratmağı, səhnə diqqəti ilə
oynadığı obraza möhtəşəmlik verməyi
hassalıqla bacarırdı.
Nəcibə Məlikova (1921-1992. Xalq
artisti). Emosional, məlahətli,
lirik-dramatik aktrisa idi, mənən safqəlbli qəhrəmanları,
mürəkkəb vəziyyətlərdə gücsüz
görünüb kövrələn, ancaq xeyirxah insanların
qayğısı ilə mətanətini qoruyub saxlayan
personajları uğurla oynayıb. İstedadının
yumor çalarında da həzin və kövrək lirizm
üstünlük təşkil edirdi. Mürəkkəb
xarakterli, məfkurəsi, ictimai mənsubiyyəti və
davranış tərzi ilə fərqli, hətta
tamaşaçıların qınadığı
personajların səhnə ifasında səmimi, məhrəm
görünüb, estetik məntiqi dəqiq olub.
Həsənağa Salayev (1921-1981. Xalq
artisti). Romantik və realist aktyor məktəblərinin
estetik prinsiplərini öz yaradıcılığında
cazibəli ahəngdarlıqla ehtiva edirdi və
oynadığı obrazların daxili, psixoloji, fəlsəfi
tutumu, məna dəyəri, ideya yükü ilə onun
görkəmi arasında harmonik əlaqə bağları
yaradırdı. Gurultulu və cingiltili səsini
məharətlə tənzimləyən aktyor romantik
rolları, realist personajları, mürəkkəb
psixoloji-dramatik obrazları eyni məharətlə oynaya bilirdi.
İfa etdiyi obrazları dövrün
ictimai-sosial, mənəvi-əxlaqi problemləri ilə
ustalıqla əlaqələndirirdi.
Məlik Dadaşov (1924-1996. Xalq
artisti). Obrazın ritmini, səhnə hərəkət
və davranışını uzun müddət axtarır,
tapdığı ştrixləri, ifadə vasitələrini,
hərəkətlər kompleksini dəfələrlə
sınaqdan çıxarır və yalnız bundan sonra
tamaşada "özününküləşdirirdi".
Əməl-fəaliyyət xəttinin sürət-ritmi
iti, dinamik, sərt olan rollara məxsusi danışıq tərzi
tapırdı və cingiltili, bənzərsiz səsini istədiyi
ahəngdə və lazımı ton yüksəkliyində
asanlıqla, aydın fikir yükündə işlədirdi.
Səhnədə sərbəst davranmağı
bacarır, pauzalarda geniş miqyaslı mizanlara üstünlük
verirdi.
Həsən Turabov (1938-2003. Xalq
artisti). Coşqun ehtiraslar, güclü faciə
xarakterli sənətkar Azərbaycanda lirik-psixoloji aktyor məktəbinin
banisi sayılır və həssas duyumu, səhnə səmimiyyəti
ilə seçilirdi. Klassik faciə
rollarında xarakterin psixoloji dərinliyini emosional ifadə
vasitələrinin heyrətamiz rəngarəngliyi, mənalı
texniki vərdiş-fəndləri ilə
tamaşaçılara təqdim edirdi. Səhnədə
emosional enerjisini həmişə tarıma çəkilmiş
gərginlikdə saxlamağı qətiyyətlə
bacarırdı, ürəyinin hərarəti və
idrakının ziyası onun sənətkarlığının
əsas təkanvericisi idi.
Səməndər Rzayev (1945-1986. Əməkdar artist). Coşqun yaradıcılq ehtirası, aktyorluq texnikasının hüdudları nəhayətsiz idi, özgələşmə prinsipini səhnədə məharətlə reallaşdırırdı. Səhnədə baş verə biləcək hər hansı gözlənilməz hadisə anında yüksək peşəkarlıqla improvizə edir, xırda detalı, adi bir deyim tərzini yüksək, koloritli xarakter yaratmaq səviyyəsinə qaldıra bilirdi. Cingiltili-gurultulu və ləngərli səsini oynadığı obrazların xarakterlərinə uyğun tərzdə, möhtəşəm sənətkarlıqla realizə edirdi, son dərəcə yüksək və əlvan çeşidli səhnə vərdişləri vardı.
Yaşar Nuriyev (1951-2012. Xalq artisti). Ortaboylu idi, lakin səmimiyyəti sirayətedici olduğuna görə tamaşadakı hadisələri, hətta çox mürəkkəb psixoloji ovqatları həssaslıqla duyduğu, öz oyununda ustalıqla təcəssüm etdirdiyi üçün səhnədə əzəmətli görünürdü. Səhnədə yaradıcı sərbəstliklə davranırdı və bunun kökündə yaradıcılığının təkamülü dururdu. Cəsarət aktyorluq keyfiyyətinin bir cəhəti idi, həssas musiqi duyumu vardı, səsinin şirinliyini, daxili ritmini, obrazın estetik təravətini tamaşanın kəskin məqamlarında da ustalıqla saxlamağı bacarırdı.
İlham Rəhimli
Ədəbiyyat qəzeti.- 2017.- 25
noyabr.- S.22-23.