Nazim Hikmət

Bütün yer üzünün, göy üzünün

kainatın nəfəsi var

türkün nəfəsində,

bu nəfəsin odu var

Nazimin hər kəlməsində.

Dünyaya gəlməzdən

min-min il əvvəl yaranmışdı Nazim...

Tanrı dağlarından, Baykaldan,

Bosfor nəğmələrindən,

Qafqaz ellərindən doğulmuşdu,

uludan ulu

ruhdan doğulmuşdu Nazim.

O dünyaya göz açanda, dünya

od-alov içindəydi,

qanlar axırdı Türkiyənin sinəsindən,

qəlbində ildırımlar haykırdı,

buludlar ötüşdü Nazimin.

Haray saldı:

"Hava qurşun kimi ağır...

bağır-bağır bağırıram!

mən səni

qurşun əritməyə çağırıram!"...

Qurşun əridə-əridə

həbslərdə yatdı,

kövrək, nur dolu qəlbiylə

şeir-şeir

yer üzünü oyatdı...

ömrü qurşun təki ağır oldu.

Qürbətdə,

ayrılığın tələsində

şəhid oldu...

Ömrümün gözəl insanları

ürəyim sək-səkədə,

ömrüm təhlükədə...

dünyadan keçirəm indi...

. . . gecədən xeyli keçib,

küçənin ortasında təkəm.

kövrəlmişəm...

Bu şəhərdəki

insanlar düşür yadıma,

bu şəhərdə

üç-beş insan var ki,

onlar yadıma düşdükcə

təpər gəlir ürəyimə.

Gecikdin...

Üşümə qızılgülüm,

bağbanın olammıram...

nəhs düşübdü araya

ağrını alammıram...

Sən bir günəş şəfəqi,

gah əlimdə, gah baqi,

eşq şərbəti ver saqi!

yıxıldım, qalxammıram.

Yağan nurmu, yağışmı,

ya bir cadu, qarğışmı,

ağ buludlar ağ daşmı?

üstümdən atammıram....

Yar dedi: - dərdin gözəl

sən vüsaldan üzmə əl,

en göylərdən yerə gəl,

-gecikdin, gələmmirəm...

Gəl məni dəfn elə

Sənə gələn yollarım üstə,

öz qollarım üstə

öldüm...

Gəl, qoşul kölgəmə,

dəfn edin məni....

İstəyirsiniz ağı deyin,

istəyirsiniz gülə-gülə,

xatırlayıb məni

rəhmət diləyin....

...yalnız

sənin sevginin içindəydi ömrüm.

Sevginsə bulud kimiymiş,

gəldi, nur səpdi hər yana, getdi...

o getcək, şükür ki, dözmədim,

dünyadan itdim.

Cənazəm ortadadı...

gəl, qoşul kölgəmə,

dəfn edin məni...

Ömür

Canımın ağrıyan vədəsiydi...

bu, ömrün hökmü, ya

bir tale hədəsiydi?

Sayrışan ulduzlar, sirli ulduzlar

çırpına-çırpına axıb getdilər

qəlbimin tellərdindən...

İlahi!

havada ürkək-ürkək axan nəğməni

hansı bəstəçi

ömrün hansı anında yazıb?...

Kimdi, kimdi məni

əlləri üzündə, gözləri sevgi dolu

ağlaya-ağlaya dinləyən gözəl?

Bu fani dünyada

Allahım, fani dünyada

yenə yıxıldım, yenə durdum

hər dəfə yıxıldıqca, qalxdıqca

qarşımda, qəlbimdə

tək Səni gördüm...

Tək Sənin nurun məlhəm qoydu

yaralarıma...

yalnız Sənə doğru gəlmək

ümid verdi

ağrılarıma....

Rica

Allahım! Qədərimdə

bir dar ağacından asılmaq,

ya cəllad kötüyünün üstə

boynu vurulmaq,

ya güllələnmək də varsa….

Səndən ricam var…

Nadan olmasın cəlladım…

boynuma atanda ilgəyi,

ya qaldıranda baltanı…

ya çəkəndə tətiyi

nəşələnməsin üzü…

Halımı ağlayan qəlbinin

nuru düşsün üzünə,

almasın canımı

iblis ədasıyla sevinə-sevinə…

Allahım,

ömrümün son anı,

bəxtimə düşən cəlladın

üzündə rəhmin gəlsin mənə…

Mən mənə

uzaqdan baxıram...

Mən hərdən xəyallarda,

hərdən də yuxularda

yox edib ömrümdəki

dövranın, bəxtimin, ağlımın

düzdüyü düzümü...

görürəm Allahın

yaratdığı özümü...

Çəpərin arxasından

bir bağa baxan kimi

baxıram özümə...

Məni məndən alan fələk!

üstümdə

yetim güllər ağlayır,

yetim günlər ağlayır...

İncə xətlər

İlahi! İncəlik bir gözəllikdir

Yar öldürür məni çox incə-incə.

Deyir incə xətlər var aramızda

Bu necə xəncərdi belə gizlincə?

Yolunu gözlədim illər uzunu,

Sükür, bu dünyada gördüm üzünü.

Bəxtimin bir doğma, ya tərs üzümü?

Yerdən üzülürəm onu görüncə.

Şeirin diliylə danışır dünya,

Onun hər hökmüylə barışır dünya,

Sevgilimsən desəm, qarışır dünya,

Hirslənir, sözümüz ora gəlincə....

Bu incə xətləri kim çəkib belə?

Sevda boy göstərir kövrək qəm ilə.

Ümid mənə deyir, yar gülə-gülə

Silər o xətləri sirri bilincə.

Vədəsində

Nə gözəl gəlmisən ömrümə mənim?!

Sanki bir pöhrəsən yaz vədəsində...

Ögeylik ömrümə olmuşdu qənim,

Yaxşı ki, gəldin sən öz vədəsində.

Xəyallara gedib, duruxma belə,

Üstünə nur yağır, karıxma belə.

Bu qəfil sevgidən qarıxma belə

Allah qismət edir düz vədəsində.

Sən haqqa aşiqisən, mən - sən lələ,

Sübhdə bal arısı qonmaz hər gülə.

Üzündən birçəyi, tez ol, dəstələ

Dön mənə gülümsə tez, vədəsində.

O ilahi üzündə

Çırpınır ilahi eşq, o ilahi üzündə,

Eşq dolu bir yaraşıq, o ilahi üzündə...

Titrəyir Tanrı nuru, bir təşnə işıq kimi

İşığa ruhum aşiq, o ilahi üzündə.

Səsinin ahəngində yüz sirrin sədası var,

Aya bənzər üzündə mələklər ədası var.

Qəlbindən qalxan odda qəlbimin nidası var

Sirlər düşüb qarışıq, o ilahi üzündə.

Məni göylər dindirir, sən məni dindirdikcə...

Baxışın sonsuzluqda, ilahi hər bir heca.

Dünyanın harasıdı? Gündüzdü, yoxsa gecə?

Gecə, gündüz barışır o ilahi üzündə.

Yıxıldım

Sərv nurum məni duymadı,

Budağından yıxıldım.

Hər an gözləri doğmaydı,

Yanağından yıxıldım.

Bu qədər qısqanclıq olar?

Hər an ilan kimi çalar.

Gileyimdən kitab dolar

Varağından yıxıldım.

Tanıyır axı özümü,

Axtarır nəyin izini?

Heyrət titrədir dizimi,

Qınağından yıxıldım.

Şübhə düzür ətrafına,

Suallar sual yanına...

Min yol çəkir imtahana,

Sınağından yıxıldım...

Hərdən qalmadı ümidim,

Qəlbim qırıq, didim-didim.

Körpü saldım, gəldim, gəldim,

Qırağından yıxıldım.

Min sahilə atdı məni

Tonqallara çatdı məni,

Ayrılıq qorxutdu məni,

Fərağından yıxıldım.

Axı nurdan nur doğular,

İtər, gedər qalmaqallar...

Yarım! Nə vaxt bitər bunlar?

Marağımdan yıxıldım.

Əhməd Qəşəmoğlu

Ədəbiyyat qəzeti.- 2017.- 28 oktyabr.- S.22.