Şahidin dindirilməsi
Ötən əsrin
gizlinləri
Dindirilən: Əli
Sultanlı
Şahid öz ifadəsində göstərdi:
Professor Çobanzadə
Bəkir Vahaboviç
V.İ.Lenin adına Azərbaycan Dövlət Universitetinin 1926-cı ildən
1930-cu ilədək tələbəsi
olduğum Şərq
fakültəsində əsasən
dilşünaslıq elmlərini
tədris edirdi.
1930-cu ildən
mən xarici ədəbiyyat kafedrasının
müəllimi olaraq, fakültə elmi şuralarında Çobanzadə
ilə tez-tez rastlaşırdım.
Hamıya məlum
idi ki, Çobanzadə
təhsilini xaricdə
almış və burjua ideoloqlarının əhatəsində olmuşdur,
lakin Xalq Maarif Komissarlığının
dəvəti ilə Bakıya gəldikdən sonra o, intensiv şəkildə işləmiş
və Azərbaycan dilçiliyi üzrə dəyərli əsərlər
çap etdirmişdir.
O, yüzə yaxın elmi əsərin müəllifidir. Bu əsərlər Azərbaycan dilinin və digər türk dillərinin elmi cəhətdən öyrənilməsinin əsasını qoymuşdur. Qısa bir zamanda rus dilini öyrənərək, Çobanzadə rus alimlərinin əsərlərindən də faydalanmağa başladı. Linqvistika sahəsindəki fəaliyyəti sayəsində o, tanınmış moskvalı alimlərin də diqqətini cəlb etmişdi və professor Çobanzadə SSRİ Elmlər Akademiyasının müxbir üzvü seçilməli idi.
Azərbaycan universitetində Çobanzadəyə qədər Türkiyədən dəvət olunmuş müəllimlər işləyirdilər. Onlar kadrların hazırlanması və elmi iş barədə düşünmürdülər. Çobanzadənin əsas xidməti ondan ibarət idi ki, o, dərin erudisiyaya malik alim olaraq, bütöv seriya tədqiqatlar çap etdirmiş və eyni zamanda, çoxsaylı dilşünas kadrlar hazırlamışdır. Onun kadrları hazırda dilşünaslıq sahəsində əsas mövqelərdə durur və Azərbaycanda dilşünaslıq üzrə elmi kadrların nüvəsini təşkil edir. Məsələn, prof. Şirəliyev, prof. Dəmirçizadə, dosent Hüseynov Muxtar, dosent Ələkbərli Q. və b.
Elmi işlə yanaşı, Çobanzadə ictimai işlərdə də iştirak edirdi. O, yaxşı natiq olduğuna görə bayram mitinqlərində tez-tez çıxış edirdi, gənc dilşünasların elmi dərnəyini təşkil etmişdi. Bu dərnəklərdə o, tələbələrin çıxışlarını hazırlayır, yəni tələbələrin elmi işinə rəhbərlik edirdi.
Çobanzadə böyük alim idi, bütün əsas Avropa və Şərq dillərini bilirdi, az bir müddət ərzində SSRİ xalqlarının dillərini öyrənmişdi, geniş erudisiyaya malik insan idi, böyük səylə elmi-tədqiqat işi aparırdı.
Dindirdi: Zaqafqaziya Hərbi Dairəsi hərbi prokurorunun köməkçisi ədliyyə kapitanı Qarayev.
Əli Sultanlı
Ədəbiyyat qəzeti.- 2018.-17 fevral.- S.15.