Ehtiyac

Ağsaqqal şilləsi gərəkdi mənə,

Dəyə qulağımdan, deyəm ki, varam.

Ay ata, nisgilin ürəkdi mənə,

Nisgilin olmasa yaşayammaram.

Bu qəmə çatılıb ürəyim yanar,

Dönər od-ocağın gözünə indi.

Ay ata, bir şillə vurammayanlar

Şillə vuran tutur özünə indi.

Torpağı bölünən, torpaq bölən də,

İndi qalib kimi görür özünü.

Bir şapalaq fırla, sevinim mən də,

Şillən beş qitəyə bölsün üzümü.

Qığılcım bəxş eylə sönən gözlərə,

Mənim odsuz qalan qara sacım var.

Ehtiyacım yoxdu usta sözlərə,

Ata şilləsinə ehtiyacım var.

Geriyə baxanda

Ruzigar başıma qar ələyib, qar,

Dözümdən yapışıb sal dayanmışam.

Məni axtaranda tapmağa nə var,

Dərdimin dalında daldalanmışam.

Daş üstə daş qoyub ucaltdım göyə,

Yollara bircə daş diyirləmədim.

Evimiz var idi baş girləməyə,

İşimdə, gücümdə baş girləmədim.

Gözümün içində duran dünənim,

Nisgildən qalmadı, qəmdən qalmadı.

Taleyin tufanı çalxadı məni,

Əlimin tutalğac yeri qalmadı.

Başımın üstündə şimşək çaxanda,

Mən imdad dilədim, bircə dözümdən.

Çiynimə taleyin yükü çıxanda,

Tələbəliyim də düşdü gözümdən.

Darlıq eləyirdi papaq da mənə,

Ac kölgəm sürünüb yer yalayırdı.

Qənim kəsilmişdi yarpaq da mənə,

Düşəndə başımdan qapazlayırdı.

Tərslik eyləyirdi sərt illərimiz,

Elə bu xislətlə öyünürdülər.

Möhtacı olduğum şitillərimiz

Arxayın-arxayın böyüyürdülər.

Kədərin bircəsi, ərki idim mən,

Nə desəm edirdi,

Hamısı çin-çin.

Döyülə-döyülə bərkiyirdim mən,

Döyülə-döyülə sınmamaq üçün.

Atalar ölmür

Bir qəfil şıdırğı yağışa düşdüm,

Qopdu hıçqırığı kədər selinin.

Ölümün adını çox eşitmişdim,

Bu dəfə üzünü gördüm ölümün.

Bir ulduz axırdı ömrün göyündə,

Elə bil soğulub tükənirdi qan.

Dünyanın ən ağır yükü çiynimdə,

Yollar əyilirdi ağırlığımdan.

O qədər dolmuşdu, göllənmişdi ki,

Qəm-kədər sarıdan gözlər tox idi.

Göz yaşı yollara çilənmişdi ki,

Qəbiristan yolunun tozu yox idi.

Mən idim sevinci ölən, üzülən,

Bu da qəm küləyi,

Kədərin ətri.

Göz yaşım deyildi axan, süzülən,

Gözüm tökülürdü atamdan ötrü.

Kövrək xasiyyəti pilədən-pilə,

Can qurban edərdi adamdan ötrü.

Sən demə adamlar bir yana, hələ,

Ölüm də ölürmüş atamdan ötrü.

Nisgilim misrama, sözümə sığmır,

Harda göməşidi sevincim, nəşəm?!

Kiçik şəkillərin gözümə sığmır,

Ay ata,

Şəklini böyütdürmüşəm.

Səkkiz qat torpağa enibdi kökü,

Torpağa belə kök atan ölməyib.

Ölüm ürəyimə girib görsün ki,

Atalar ölməyir,

Atam ölməyib.

O kişi

Nəriman Həsənzadəyə

Çiyni tab gətirməz altında qəmin,

İşə gözlərində qəm gölü gələr.

Daha papağını yan qoymaq üçün

Nə ürəyi gələr, nə əli gələr.

Fikir qaşlarını qaynaq edibdi,

Daha az görünür daraqlı teli.

İndi necə desin vəfat edibdi,

"Sevirəm" deməyə gəlmirdi dili.

Evdə başıkəsik bir durna kimi,

Suyu sıpqarılan bir səhəng qalıb.

Qanı qaralıbdı,"ağarıb günü",

Ən çoxu yadında qara rəng qalıb.

İndi xatirədi ütüyə kimi,

Bu ütü qırışlar çəkir alında.

Siqareti çəkir kötüyə kimi,

Diksinir, dodağı qarsalananda.

Ölümü görəndə böyüyüb gözü,

Boyuna əbədi həsrət ölçülüb.

Bir az da saralıb, soluxub üzü,

Başını qoyduğu yastıq kiçilib.

Alışar gizlicə, yanar gizlicə,

Yanıb qurtarmağı eyninə gəlməz.

Sarası gözünə gələr həmişə,

Hayıf, bircə dəfə evinə gəlməz.

Anamın son qayğıları

Yaxşı ki, görmədi bu halı anam,

Alovum səngiyib, küldə qorammı?

Yüngül söhbətlərdən aralı anam,

Deyərdi, ölümə yaraşırammı?

Qəlbinin toxluğu gözündən daşar,

Deyərdi kasıb ol, çörəkli ol sən.

Deyərdi ki, armud ürəyə oxşar,

Çox ək ağacını, ürəkli ol sən.

Qadağa qoymuşdu naləyə, küyə,

Sıxıb dodağını səssiz danışdı.

Çiynim ağırlıqdan ağrıyar deyə

Anam bilə-bilə arıqlamışdı.

İpək saçlarımda dərd düyə-düyə,

Xına yox, saçına çəkmişdi qarı.

Şəklimi topraqda toz basar deyə

Yumdu gözlərini göz qapaqları.

Məzahir HÜSEYNZADƏ

Ədəbiyyat qəzeti.- 2018.- 13 yanvar.- S.11.