QAFQAZA İTHAF

Rusların rübabı əzəldən bəri

Uzaq ölkələrə yad olmayıbdı.

Ey zirvəsi qarlı, vüqarlı Qafqaz,

Gör səndə kimlərin izi qalıbdı.

Burada Puşkin də vəcdə gələrək,

Yadigar qoymuşdur kövrəkliyini:

"Oxuma gəl mənim yanımda, gözəl,

Gürcüstanın qəmli nəğmələrini".

Lermontov söz açmış Əzəmətdən,

Misilsiz at üçün bacıdan keçən

Qardaşdan söyləmiş, düzü əymədən,

Qızıla dəyərmiş qənirsiz köhlən...

Dostu qənim çıxmış sürgün şairə,

Acıdil zabitə, çılğın şairə.

Atmaca yarasa dönmüş duelə,

Bir ömrə son qoymuş amansız güllə...

Qoynunda Qriboyedov uyuyur. Heyhat,

İran xidmətində məhv olmuş ustad.

Zurnada çalınan həzin havacat

Şeirin ruhuna rəhmət oxuyur.

İndi mən qoynuna gəlib çıxmışam,

Doğma ruhlar üçün çox darıxmışam.

Ya da son günümdən bir nişan, eylər,

Bəlkə də, indidən soraqlamışam.

Fərqi yox! Gedənləri düşünməkdəyəm

Gəlmişəm, böyüklərə indi baş əyəm.

Onları ruhlandıran ulu dağların

Təmkin, vüqarını seyr edəm barı.

Onlar buralara həvəslə varmış,

Yağıdan, yaxından yaxa qurtarmış.

Qürbətə can atmış doğma elindən,

Dostun həsədindən, yadın kinindən.

Özüm də qaçmışam bəladan iraq,

Daha əl çəkilib eşqdən-işrətdən.

Sinəmdə göyərir, boy atır indi

Mənzum dastanımın qəddi, qaməti.

Rusca yazanların xoşdur avazı,

Olsun Mayakovski, olsun başqası.

Odur şairlərin rəsmi rəngsazı,

"Mosselprom" vəsfi olub çalğısı.

Klyuyev, Zadoqa, havalı keşiş,

Yazısı bir nimdaş kürkə bənzəyən.

Ucadan oxudum şeirini dünən,

Bülbülüm qəfəsdə canını vermiş.

Qalan ozanları saymağa dəyməz,

Günəşin istisi onlara dəyməz.

Əməlli-başlı yazmağı bilmir,

Sözün mənasından nabələd şair.

Bağışla, başını ağrıtdım, Qafqaz,

Söhbəti uzatdım, deyəsən, bir az.

Zoğal şirəsini işlət şivəmə,

Təpər ver misrama, güc ver qələmə.

Əliboş dönməyim mən Moskvaya,

Ən yaxşı dostlarım çıxsın ortaya.

Qoy arxada qalsın kef məclisləri,

Yoldan çıxarmasın daha şairi.

Bir kəlmə səslənsin vida anımda,

Bir kəlmə üzülsün zəif dilimdən:

"Gözəl qız, oxuma mənim yanımda,

Gürcüstanın qəmli nəğmələrindən".

***

Bənzərsiz ənginlik, kövrək üfüqlər...

Sovuşdu yurdumdan tufan qorxusu.

Ürəyim açılmış düzənə bənzər,

Havanı uduram ciyər dolusu.

Toxdadım. İllərdə gördü işini,

Danmıram dövranın sərt gərdişini.

Sanki dəhmərlənmiş, qızışmış atlar,

Ölkəni büsbütün çalıb-çatdılar.

Hay-küylə çaparaq gözdən itdilər,

Tozanaq qoparıb, tufan etdilər.

Sükutda budaqdan üzülüb uçan,

Yarpağın səsi də gəlir uzaqdan.

Götür-qoy edərək baş verənləri,

Ölkədə baş verən xeyiri, şəri.

Götür-qoy edirəm yaxşı-yamanı,

Səbəbkar özgəsi, özüm olanı.

Olan oldu, keçən keçdi, daha gecdi,

Giley-güzar iniltili ahu-zar...

Yanmağımı yozmaq olar bir yerə -

Eyş-işrətə xərclədiyim illərə.

Sütül palıd bərkiyincə beləcə,

Sına bilər, qəfil külək dəyincə...

Heyif sənə, mənim qızıl baharım,

Dəli-dolu cavanlığım, çağlarım!

Sergey Yesenin

Rus dilindən çevirən: Səyavuş Məmmədzadə

Ədəbiyyat qəzeti.- 2018.- 27 yanvar.- S.7.