Fəzlullah Hürufinin məhkəməsindən
What does not change
is the will to change
Charles Olson1
Şallaq
aşağı endi,
şikayət etmədi
yenə.
"- Sən tarix atlasının harasını
hərflərin suyu ilə yumaq istəyirsən?
Hansı
qeysərin qəsrini,
Hansı
xaqanın tacını?".
Şallaq
aşağı endi,
şikayət etmədi
yenə.
"- Hərflər hərəkətin
başlanğıcıdır,
hərəkət isə su və ağac,
ot və təbəssüm,
məktəbli uşaq
və almadır,
Allahın qırmızı alması!
Mən bu əlvan üfunəti
Söz-söhbət suyu ilə yuyacağam,
çünki mənim
sözlərim
dənizdən gəlir
və dənizə tələsir
yenidən".
"- Sən tarix atlasının harasını
hərflərin suyu ilə yumaq istəyirsən?
Hansı
qeysərin qəsrini,
Hansı
xaqanın tacını?".
Şallaq
aşağı endi,
şikayət etmədi
yenə.
"- Xəbər çatıb
ki, yağış
yenidən yağacaq.
Tanrı
çılpaq olacaq
və külə dönmüş bağ
çiçək açacaq.
Bir müsafir yoldadır,
ərğəvan və buludla
doludur yelkəni
və zülmətin cismini,
bu yaralı qırxayağı
qovacaq itburnu çiçəklərinin yuxusundan.
Müsafirlər yoldadır,
şəfəqi çiyinlərinə
atıb onlar,
şimşəyin libasını
əyinlərinə geyib
onlar.
Qardaşlarım
sözləri ilə
yarırlar gecəni.
Xəbər çatıb ki,
gur yağış
yağacaq,
Tanrı çılpaq olacaq.
Görmürsənmi məgər
könlüm yamyaşıldır,
od və suyun malik olduğu
bir haldayam.
Axtarıram
hərflərin yeni nizamını
və elə bir vəzni ki,
gün ilə
Ruzbehanı2 birlikdə
mədh eləyim
və eşq Tasinini3 bəstələyim.
Mənim
küfrüm
elə bir küfrdür ki,
heç bir Simurq
qanad çala bilməz
onun zirvəsinə.
Bir bax,
partladı ildırımın
qəzəbi,
şövqdən
islandı buğda
sünbüllərinin kirpiyi
və ərğəvanlar
namaz qılır orda".
Şallaq
aşağı endi,
şikayət etmədi
yenə.
"- Sən tarix atlasının harasını
hərflərin suyu ilə yumaq istəyirsən?
Hansı
qeysərin qəsrini,
Hansı xaqanın tacını?"
Şallaq aşağı endi.
"- Zülmətin yolunu, dirilik suyunu
Xızıra bağışlayacaq.
Baxma ki, səf çəkib
Min Xacə Nizamülmülk4,
min axta xacə
və hər birinin dodağında
min axta söz.
Bax ki, bunlar,
bunlar
necə yağışın
altında
altı min illik
murdar leşlərin üzünü
hələ də qızardırlar
güllərin qanı
ilə.
Bu
Çingiz5 heyvanxanasını
seyr etmək üçün asan,
gərək bir zürafənin boynundan sallanasan".
Şallaq
aşağı endi,
şikayət etmədi
yenə.
Yaşıl meşənin ortasında
Bir torağay qanad çaldı
və səhər nəsimindən
asılı qaldı.
İzahlar:
1) Dəyişməyən
şey - dəyişdirmək
iradəsidir (Çarlz
Olson).
2) Orijinalda "ruz və Ruzbehan".
Məşhur sufi şeyxi Ruzbehan Bəqli Şirazi (1128-1209) nəzərdə
tutulur.
3) Tasin - əslində, Ta, Sin. Ərəb əlifbasının
12 və 16-cı hərfləri.
Bu hərflər "Quran"ın bəzi surələrinin, o cümlədən,
27-ci "Nəml" surəsinin
əvvəlində işlənmişdir.
4) Xacə Nizamülmülk Tusi
(1018-1092) - Səlcuq sultanlarının
vəziri, məşhur
"Siyasətnamə" əsərinin
müəllifi.
5) Monqol imperiyasının qurucusu Çingiz xan (1162-1227) nəzərdə tutulur.
Məhəmmədrza Şəfii Kədkəni
Fars dilindən tərcümə və izahlar:
Məsiağa Məhəmmədi
Ədəbiyyat qəzeti.- 2019.- 27 aprel.- S.19.