Ağ ilanın gizlini
Hekayə
Yazını
oxuyub qurtardı, ruhunda xoş bir yüngüllük duydu;
yazı belə olar, insanın ruhunu təmizləyir, qəlbin
çöllərində yaz çiçəkləri
açdırır, bahar yelləri əsdirir...
Dünyadan
xoşluğun, xoşbəxtliyin ətri gəlirdi...
Yaz
çiçəklərinin işığında, bahar yellərinin
xoş yüngüllüyündə əlini telefona uzatdı
və qəfil bir hikkəyə diksindi: Dayan! -
İçində çalxalanan boz-bulanıq
qışqırtını susdurmaq istədi; iki kəlmə
xoş söz deməyin yeridir, həqiqətən
yaxşı yazıdır. Yox, səndən adam olmayacaq,
hələ bir az gözlə, səbr elə, eşitməmisən
ki, "səbr elə, halva bişər, ey qora, səndən,
bəsləsən atlas olar tut yarpağından...".
Xoşbəxtlik
ətri yaz dumanı kimi çəkilib gedirdi...
Yaz çiçəkləri soluxub saralır, bahar yelləri
susub səngiyirdi.
Narazı
halda başını buladı, qəti hərəkətlə
telefonun dəstəyini götürdü, hətta ilk rəqəmi
də yığdı; içində çalxanan hikkə yenə
dirəndi, qəlbinin qapılarını qıfılladı;
heç bir zəngdən, xoş bir sözdən, təbrikdən-filandan
söhbət gedə bilməz; yaxşı yazıdır,
gözümüz aydın, dünyada o qədər
yaxşı yazılar yazılıb ki... Bəlkə
götürüb Füzuliyə, ya Şekspirə də zəng
edəsən!
Küskün
uşağın oynatdığı ağappaq şar
qaratikana ilişmişdi...
Deşilən,
havası azalan şar kimi boşaldı, taqətsiz halda əlindəki
dəstəyi telefon aparatının üstünə atdı,
qəlbinin göylərində yazıq bir hava, gözü
yaşlı yetim bir duyğu dolandı; iki kəlmə xoş
söz deməyə niyə belə can çəkirsən, sənin
axırın nə olacaq, bədbəxt...
Havanın üzü döndü.
Qəfil külək əsdi, qara yel qopdu, toz-tozanaqdan
göz açmaq olmurdu. Külək solub-saralan yaz çiçəyini
yerdən-yerə çırpır, ləçəklərini
didib dağıdır, yazığa divan tuturdu. Didilib
dağılan duyğuları ruhunun çöllərində
qan ağlayırdı...
Ağlartı
səsləri Nuh tufanına dönmüşdü...
Yumruğunu stola elə çırpdı ki,
taqqıltıya özü də diksindi. Bərəlib
hədəqəsindən çıxan, qan sızan gözlərini
dörd tərəfə dolandırdı, hələ də
düyünü açılmayan yumruğuna baxdı.
Barmaqları bir-birinə elə sıxılmış,
yumruğu elə kilidlənmişdi ki, sanki bir də heç
vaxt açılmayacaqdı... Qordi düyünü olub mənimçün,
- tərs-tərs yumruğuna baxdı, - açıl
görüm, qələmdən belə möhkəm tut eyy...
- Yumruğunu açdı, əllərini
ovuşdura-ovuşdura qəfildən şaqqanaq çəkdi;
dəlisən vallah, bu hirs-hikkə ac qurd, yaralı yalquzaq kimi
yeyib dağıdacaq səni; iki kəlmə xoş söz deyəcəkdin,
yaxşı, demə, gözəl yazı münasibətilə
neçə illik dostunu təbrik edəcəkdin,
yaxşı, eləmə, daha bu nə hoqqadır,
çıxarırsan! Şeytandır, İblisdir, Demondur,
Mefistofeldir, hər kimdirsə, hər nədirsə, qurtar bu
bazarı, bağla bu alverxananın qapılarını,
özün özündən azad ol, ruhunda yanan,
yandırılan şamları söndürmə,
işığa yazığın gəlsin...
Dağ
çayı illərin zindanından çıxan
gülüşə, qəhqəhəyə
dönmüşdü...
Qəlbində yaz yağışına, ruhunda bahar sellərinə
dönən axını sözlərlə deyib qurtarmaq
mümkün deyildi; bunu bilincə susdu, eləcə göz
yaşlarına dönüb daşdana-daşdana ayağa
qalxdı, təzəcə yarpaqlayan min yaşlı çinar
kimi dəli-dolu yaz yağışında titrədi. Qəribə bir qalibiyyət
eşqiylə telefonun dəstəyini götürdü, illərin
tanışı olan nömrəni yığdı və qəfləti,
anlaşılmaz bir hikkənin hökmüylə dəstəyi
yenidən telefon aparatının üstünə
çırpdı...
Dağ
çayı qupquru qurumuşdu, min ilin su həsrətkeşi
idi...
Şeytan
idi, Demon idi, İblis idi, Mefistofel idi, hər kim idisə, hər
nə idisə, dəli bir eşqlə şaqqanaq çəkib
gülürdü; qəlbi qanadan, ruhu küsdürən,
çarələri çarmıxa çəkən,
Allahın "Ol" sözünə olmazın əzab verən
arsız gülüş idi; elə gülüş idi ki, yerlər
və göylər dözüb tablamırdı, sinəsindən
çat verirdi...
Təzə
çatlardan kül sovrulurdu...
Çatlar get-gedə böyüyür, zülmət
quyusu kimi dərinləşirdi. Zülmət quyusunun görünməz,
dibsiz dərinliyindən iki mələyin naçar səsi gəlirdi...
Bu iki mələk özünü onlara təslim edən
gözəl bir qadınla cadugərliyin sirlərini vermək əvəzində
yaxınlıq etmişdilər və nə müddətdir ki,
həmin günahın cəzasını çəkirdilər;
Harutla Marutun qanlı göz yaşlarından yeraltı
çaylar yaranır, zülmət dəryaları
qabarırdı...
Harut
deyirdi:
- Biz bunu
edə bilmərik.
Marut
deyirdi:
- Amma o,
çox gözəldir...
Qadın
doğrudan da çox gözəl idi... Xaliq
xoş gündə, xoş saatda səxavətlə xəlq eləmişdi,
heç bir gözəlliyi əsirgəməmişdi ondan.
Təzə açan qızılgülün bahar busələrinə
bənzəyirdi, səhərlər sultanı yaz günəşinin
tanrısal təbəssümündən köynək
geyinmişdi, ilahi nurunun xoş tale tülünə
bürünmüşdü; tülü öpüşlərə
qərq edən gümüşü göbəyinin haləsində,
sinəsindən qabarıb şahə qalxan təzətər
döşlərinin min bir möcüzəli
qövsi-qüzehində, gülüşlərinin məstanə
bahar leysanlarında, gözlərinin sirri-xuda duruluğunda,
dibsiz bulaq dərinliyində, əlçatmaz, ünyetməz
zirvə ucalığında elə bir sehrli cazibə, elə
bir dəli sevda, odlu ehtiras vardı ki, təslim olmamaq
mümkün deyildi...
Və iki
mələk o gözəllik, ehtiras xaqanı qadının
cani cazibəsində, dəli sevdasında,
qarşısıalınmaz arzu girdabında çapalayır,
can çəkişirdi.
Harut
deyirdi:
- Bu bir
yaman yuxudur, oyanmaq, mələk mərtəbəsinə
qayıtmaq, bu Tanrısız tilsimdən qaçmaq
lazımdır!
Marut
deyirdi:
- Lakin onun
gözəlliyi yaman yaxşıdır, ehtiras odu
qaçılmazdır, yaxıb-yandıraraq xoşbəxtlik
badəsi içirir; xoşbəxtlik badələri
yaradılıbsa, varsa, niyə də içilməsin?!
Qadın
gülürdü və güldükcə mələklər
mələkliyini unudurdu, dəlisov sevda sahillərində təslim
olurdular, ağ bayrağın kəfənini
geyirdilər; yerlər-göylər ağ bayraqlar içində
çırpınırdı...
Harut
deyirdi:
-
Allahım, yandır, yox et məni, bircə
təslim olmayım, mələk şərəfim
tapdanmasın, lənətlənməsin. Bizi cənnətdən
qovulmuşların gününə salma, Allahım!
Marut
deyirdi:
- O, həqiqətən
çox gözəldir, duyğuların ən gözəlidir;
onu niyə belə gözəllik zirvəsində
yaratmısan, Allahım?! Axı... Sevmədən belə
gözəllik yaradıla bilməzdi, Sən onu...
Və
Qadın gülürdü, gülə-gülə deyirdi:
- Mənə
cadugərliyin sirlərini öyrədin, əvəzində
gözəlliyimə sahib olun, eşqimi satın alın...
Gözəlliyim, sevgim mənim günahım deyil, məni belə
eşqlə yaradandan gəlir...
Bir an qədər qısa, min illər qədər
uzun çəkən bu şeytan bazarlığında,
haramxana alverində heç vaxt təslim olmayanlar təslim
oldular və həmişə gülən yenə də
güldü...
Dünya
kül təpəsi kimi sovrulurdu...
Harutla
Marut cadugərliyin sirlərini gözəl qadına öyrədib,
əvəzində onunla yaxınlıq, bədən
bazarlığı, ehtiras alveri etdiklərinə görə
Allahın qəzəbinə gəldilər, ayaqlarından
asılaraq dərin-dibsiz zülm - zülmət quyusunda əbədi
dustaq oldular...
Yeddi gün, yeddi gecə keçmişdi. Qəlbinin
qıfıllı qapıları arxasındakı qarayaxa
zülmət tənhalığında Harut-Marut zülmü hələ
ki, davam edirdi. Neçə dəfə telefonun dəstəyini
götürüb təzədən yerinə qoymuşdu,
qıfıllı qapını açıb təzədən
bağlamışdı, neçə dəfə şimşək
kimi çaxıb, bulud kimi boşalmışdı, daşan
çay kimi sellənib, azan bulaq kimi qupquru qurumuşdu...
Dünya
çamur içində eşələnirdi...
Bəsdir
daha! Namərdəm, əgər elə bu dəqiqə, bu an zəng edib o yaxşı yazı münasibətilə
o xoş sözləri dostuma deməsəm! Axı, aradan yeddi
gün, yeddi gecə keçib, deməzmi ki... Deməz! Deməz! Deyərəm ki, burada yox
idim, bu gün qayıtmışam, o yaxşı yazını
da elə indicə oxumuşam... Sən deyəcəksən, o
da inanacaq, ay-hayy; bəlkə qalsın növbəti
yazıya, onsuz da zalım oğlu zalımın bütün
yazıları yaxşı olur da! Yox, elə bu dəqiqə,
bu an zəng eləyəcəksən,
canın çıxsa da zəng eləyəcəksən və
əsl həqiqəti deyəcəksən, dostunu böyük ədəbi
uğur münasibətilə təbrik edəcəksən, vəssalam,
şüttamam! Hanı o telefon? Sən niyə bu küncə qısılıb gizlənmisən?!
Şeytan dağarcığı!
Dəstəyi götürüb dostunun əzbər
bildiyi nömrəsini yığdı,
çağırış səsi bir neçə dəfə
təkrarlandı. Yoxdur, bəlkə sonra... Yox, səbr elə,
götürəcək və sən də tam səmimiyyətlə
hər şeyi deyəcəksən, onu böyük ədəbi
uğur münasibətilə təbrik edəcəksən!
İndi, bu saat, bu dəqiqə, vəssalam, şüttamam!
O
başda telefonun dəstəyini götürən susurdu.
- Alo...
Cavab vermirdi, səbrlə susurdu.
- Sənsən?
- ...
- Niyə
susursan? Keçən həftə qəzetdə çap olunan
o yazını elə indicə... Burda yox idim... Lap indicə
oxudum və sənə zəng etdim deyəm ki...
- O...
yoxdur... - Ağlar qadın səsiydi. Səsi elə kədərli
idi ki, duyğularda qanlı şırımlar
açırdı kotan kimi...
- Necə
yəni? Hara gedib?
Uzun-uzadı
susub, qəribə kinayə ilə dilləndi:
- Nə
bilim... Demədi... - Hıçqırdı.
Təzəcə açılan şırımlarda qan
göllənirdi.
-
Axı... Cib telefonunu yığım... Niyə
ağlayırsan? Nə olub? Dostum...
Qan gölməçələri
aşıb-daşırdı.
-
Dostunuz... O... - Qəfildən hönkürdü...
Təsəlli
verməyə çalışdı:
- Niyə
ağlayırsan, bacı?.. O, elə adam deyil, hara gedibsə, qayıdıb gələr
öz evinə, öz ailəsinə, mən özüm
onunla...
- Yeddi
gündür ki, sizin zənginizi gözləyirdi; elə hey
deyirdi ki, ev telefonunu məşğul etməyin,
dostum zəng edəcək. Son nəfəsində
də telefona baxdı, sənin zənginə boylandı.
Sən isə...
Qəfildən
qışqırdı:
- Ola bilməz!
- Birisi
gün üçüdür, Təzəpir məscidində...
- Yenə hönkürdü, sinəsi sökülə-sökülə
ağladı.
Dünya
ağlar günə qalmışdı...
Telefonun dəstəyini yerinə qoyub, durduğu yerdə
qaya kimi titrədi, ayaq üstə dayana bilməyib
uçqunladı, diz çökdü.
Yerlər-göylər
ağappaq idi, bilmək olmurdu kəfəndir, ya ağ
bayraq...
Və ona elə gəldi ki, ürəyində, ruhundakı dərin-dibsiz zülmət quyusunda ayağından asılıb. Kəndir ayağını kəsib yaralamışdı. Yara yerindən qan damırdı. Bir yandan da Harutla Marutun iniltisi, zarıltısı aman vermirdi. Ən qəribəsi və dözülməzi də o idi ki, yaralı inilti, zarıltı səsləri həmin zülmət quyusundan gəlirdi: Biri deyirdi, götür telefonu, zəng elə, o biri inadla dirənib dururdu ki, hələ bir az gözlə, hara tələsirsən; ikisi də sınıb tökülə-tökülə inildəyirdi, zarıyırdı, duyğuları didən, ruhu göynədən soyuq səslər girdabında, zülm-zülmət quyusunda boğulurdu; bütün gücünü toplayıb quyunun ağzında çırpınan işığa can atırdı, əslində, buna işıq da demək olmazdı, haradansa düşən işığı əks etdirən, ağappaq ilana oxşayan kəndir idi; qeybdən gələn işıq ağappaq ilanla - ipək kəndirlə qolboyun olmuşdu, ilahi şövqün şahanə dəmlərini yaşayırdı...
Dünya gedər-gəlməz yolunun mənzil başındaydı...
Kəfən kimi kədərə bükülən, ağappaq bayrağa bənzəyən pıçıltıları inilti, zarıltı səslərinə qarışdı: Allah amanında, dostum... Yazın yaxşı idi, çox yaxşı idi, səni təbrik edirəm; bil və agah ol ki, yeddi gün, yeddi gecə davam edən qanlı döyüşdə o yazının işığı qalib gəldi; həmişə işıqda olasan - gəldiyin və qayıtdığın, gələcəyin və gedəcəyin hər yerdə...
Sadıq
Elcanlı
Ədəbiyyat qəzeti.- 2019.- 11
may.- S.14.