A.S.Puşkinin karantin günlərində
nişanlısına
yazdığı məktub
N.N.Qonçarovaya
11 oktyabr
1830-cu il.
Boldindən
Moskvaya
Moskvaya
giriş qadağan edildiyindən, mən Boldində qapanıb
qalmalı oldum. Əziz Natalya Nikolayevna, baxmayaraq ki, Siz bunu istəmirsiz,
səmalar xatirinə, mənə yazın. Mənə bildirin,
Siz haradasız? Moskvadan çıxa bildinizmi? Haradan tapım
elə bir dolayı yol ki, məni Sizin qədəmlərinizə
gətirə bilsin? Mən tamam ruhsuzam, heç bilmirəm nə
edim. Artıq aydındır ki, bu il (lənət olsun belə
ilə) bizim toyumuz baş tutmayacaq. Doğrudanmı, Siz
Moskvadan getməmisiz? Könüllü olaraq
özünüzü yoluxucu xəstəliyin göbəyinə
atmaq bağışlanılmaz olardı. Mən bilirəm ki,
viranəyə qalan mənzərələrin təsvirini və
ölənlərin sayını həmişə
artırırlar.
Konstantinopoldan
olan cavan bir qadın mənə dedi ki, nə vaxtsa baş verən
taun epidemiyasından çoxlu sayda yalnız sadə insanlar tələf
olub. Əgər bu belədirsə, deməli, görülən
tədbirlər yalnız əsilzadələri qorumaq
üçündür. Epidemiya təkcə yoxsulların əlini
sıxmır, zərif və cazibəli ədaya malik əsilzadələrin
də qoluna girir...
Deməli,
Siz kənddə, vəbadan uzaq yerdəsiz, elədirmi? Mənə
ünvanınız və səhhətiniz barədə
yazın. Bizə gəldikdə isə, karantinə
alınmışıq. Hələ ki xəstəlik bizi
yaxalamayıb. Boldin ada kimi bir yerdir, sıldırım qayalarla
əhatələnib. Burada nə qonşum, nə də kitab
var. Havası zəhlətökəndir.
Mən vaxtımı kağızları qaralamaq və sinirlərimi
kökləməklə keçirirəm...
Bilmirəm dünyada nə baş verir, dostum Polinyak necədir. Onun barəsində mənə
yazın, burada qəzet də yoxdur ki, oxuyum.
Mən elə səfeh haldayam ki, sadəcə, görmək lazımdır...
“Baba ilə qarısının
vəziyyəti necədir? Yəqin ki,
hər ikisi sağdır, eləmi?
Qarşımdakı coğrafiya xəritəsinə
baxıram. Gizli yollar axtarıram, görəsən, hansı
dolayı yolla: Kyaxdan, ya da
Arxangelskdən sivişib
Sizin yanınıza gəlmək olar... İş belədir ki, dost üçün yeddi verst dövrə
vurmaq heç də çətin olmasın gərək, amma düz yolla yeddi verstlik Moskvaya gəlmək, Moskva kiseli içmək
kimi bir şeydir...”. Bu da
həqiqətdir ki, zarafatım yersiz oldu, eləmi? Bazar alverçilərinin dediyi kimi, mənim
təbəssümüm də
turşməzədir...
Xudahafiz!
Ananızın ayaqları
altına sərilirəm!
Bütün ailənizin
qarşısında baş
əyirəm! Xudahafiz,
mənim lətafətli,
zərif mələyim!!! Volterin dediyi kimi: “Sizin
qanadlarınızın lələyindən
öpürəm...”.
A.S.Puşkin.
Tərcümə etdi:
ZAKİR ABBAS
Ədəbiyyat qəzeti.- 2020.- 25
aprel.- S.29.