Oksford küçələrində çiçək satan qoca

qadından balalar üçün cəfəng şeirlər...

Götürməyə tələsmə

Başqasının olanı.

Hər tərəfdən baxan var

Dostu-düşməni tanı.

Onlar çıxan kimi tez

Götür, nəyi istəsən.

Atan-anan bilir ki,

Sən də belə xəstəsən.

Özgənin olanını

Götürməyi sevirsən.

Onlar heç kimə deməz

Burda nələr çevirsən.

***

Əynində təzə palto

Başında təzə papaq,

Həyətə çıxdın, qoçaq.

Nəyinə lazım sənin

Gölməçədə sürünmək.

Kimsə gözün açınca

Hasar üstə görünmək.

Təzə palto geyənə

Göstərim təptəzə yol.

Elə et ki, paltoda

Qalmasın salamat qol.

Hasardan sürüşəndə

Mismarlara iliş, keç.

Gölməçəni şappıldat

Torpaq üstə sürüş, keç.

Aş, dırmaş, qalx, bir də aş

Toza-torpağa bulaş.

Təzə palto və papaq

Olsun cırıq, sökük, yaş.

***

Teatrın bufeti

Olsun görüş yeriniz.

Yeyin, için, şənlənin

Bufetdə hər biriniz.

Qazlı suyu ləzzətlə

Başınıza çəkin siz.

Pirojnadan, kökədən

Yeyin vəhşi təki siz.

Bileti neynəyirsiz

Bir-ikinci sıraya.

Bufetdə dadlı-dadlı

Yığışın bir araya.

Ən maraqlı, ən rahat

Yer - teatr bufeti.

Teatrda ən böyük

Sirr - teatr bufeti.

Qarnın dolu şirnilər,

Pirojnalar kökələr.

Həm evdə, həm bufetdə

Yeyənlər tez yekələr.

***

Kötəkləyin qurbağanı

Əlinizdə dəyənək.

Qanadlarını qopardın

Piyada gəzsin milçək.

Məşq edin dayanmadan.

Çıxardın hər yerdə ad.

Unutmayın, çıxacaq

Sizdən əla bir cəllad.

***

Əli, üzü, boyunu

Yumaq nəyinə gərək.

Elə çirkli əllərlə

Götür ye, pendir-çörək.

Hər səhər yuyunmaqla

Vaxtı hədər etmə sən.

Yerindən duran kimi

Yuyunmağa getmə sən.

Qoy saçların uzansın

Qırxdırma, gəz, dolan gəl.

Onsuz da qocalanda

Başın olacaq keçəl.

***

Heç kəsi dinləmə sən

Çağırsalar nahara.

Gir divanın altına

Nahar hara, sən hara?

Dinməzcə uzan orda

Qoy gəzsinlər hər yanı.

Çıxartmaq istəsələr

Tez qucaqla divanı.

Qışqır, bağır, sal haray

Əllərini dişlə sən.

Çıxartsalar, məşğul ol

Ən zərərli işlə, sən.

Şorba qabını aşırt

Masa boyu süzülsün.

Kotletləri bir-bir at,

Tavan boyu düzülsün.

Olacaqsan çöp kimi

Cəmi bir ay keçincə.

Xasiyyətin sərt, özün

Napnazik, incə-mincə.

"Açarlar bağlanıb, qapılar cibimdə" - tərs-avandlar, yalan-palanlar, cəfəng və uydurmalar. Hətta bəzən uşaqların öz dilində də düşünməyə, düşünüb tapmağa çalışdıran ifadələr var. "Papağım üşüyür", "Şalvarım qaşınır", - deyən balaca qızcığaz tanıyıram ki, o da böyükləri düşünüb tapmağa məcbur edir. Əşyalara haqsızlıq etməyən qız, başından öncə papağının üşüdüyünü elə inandırıcı deyir ki, əsl həqiqəti tapmaq üçün azca da olsa düşünmək lazım gəlir.

Bu ədəbi janrdır desəm. Cəfəng şeirlərin bəzən söylədiyi o qədər həqiqət var ki...

Bizim folklorda da var həyat dolu sevimli, dillər əzbəri şeirlər var:

Hamam hamam içində,

Xəlbir saman içində,

Dəvə dəlləklik eylər

Köhnə hamam içində,

Hamamçının tası yox,

Baltaçının baltası yox,

Orda bir tazı gördüm,

Onun da xaltası yox.

Nağıl-mağıl bilmərəm,

Bilsəm də söyləmərəm,

Xandan gəlmiş nökərəm,

Dinmə böyrünü sökərəm.

Qriqoriy Oster

Tərc. etdi:

Sevinc Nuruqızı

Ədəbiyyat qəzeti.- 2020.- 15 avqust.- S.4.