Fantastikada yeni imza

Azərbaycanda fantastika janrı bir o qədər də populyar deyil. Bu janrda yazılan əsərlərin oxucusu kimi, yazıçısı da azdır. Ona görə də hekayə və povestlərini rus dilində qələmə alan Sənan İsmayılov əsərlərini oxumaq üçün təqdim edəndə təəccübləndim. Amma təəccübümü yaxşı mənada artıran cəhət bu fantastik hekayələrin lirik duyğuların ifadəsindən və ən əsası, inandırıcılıqdan uzaq olmaması idi. Müəllifin aydın təhkiyəsi, obrazlarının və yaratdığı vəziyyətlərin orijinallığı, təbiiliyi istər-istəməz oxucunu da o dünyanın "reallığına", yaxınlığına inandırır. Həm inandırır, həm təsirləndirir, amma eyni zamanda da dünyamızın gedişatı ilə bağlı qorxudur.

Sənan İsmayılov ən kiçikhəcmli hekayələrində belə çox qlobal problemlər qaldıra bilir. Görür, göstərir, düşündürür, narahat edir. Bu, yazıçı üçün çox vacib xüsusiyyətdir. Düzdür, bəzən onun yaratdığı qəhrəmanlar insanın gözü qarşısında dəqiq canlanmaya, bəzən hətta simasızlaşa da bilir. Lakin bu belə, onun hekayələrinin dəyərini aşağı salmır.

Sənan İsmayılovun bu yaxınlarda Belarusda kitabı çap ediləcək. Belarus Yazıçılar Birliyinin katibi Anatoli Matviyenkonun kitaba verdiyi rəyi oxuduqdan sonra bizim oxucuların da bu hekayələrdən bəziləri ilə tanış olmasını xüsusi olaraq istədim. "Belarusda çox az fantastik əsərlər dərc edilir. Bu kədərli fonda Sənan İsmayılovun rusdilli toplusu üstün təsir bağışlayır. Halbuki bu kitab Rusiya və Belarusun daha güclü kitab bazarlarında da itib-batmazdı", - yazan Matviyenko müəllifi ABŞ klassik fantastikasının "kəskin" ənənələrinə sadiq qaldığını düşünür. Lakin bir maraqlı məqamı vurğulamaq istəyirəm ki, klassik ənənələrə sədaqət bu hekayələrdə müəyyən koloritli xüsusiyyətlərin görünməsinə mane olmur. Məsələn, müəllifin qəhrəmanlarına seçdiyi adlar belə, təmiz Azərbaycan dilində və dərin altməna daşıyan adlardır. Rəydə özümün də çox bəyəndiyim "Həyat yoldaşı" hekayəsi haqqında yazılan qeydlər çox dəqiqdir: güclü, təsirli, dərin...

Nərgiz Cabbarlı

Ədəbiyyat qəzeti.- 2021.- 24 aprel.- S.20.