Məhbus qadının
məktubu
Salam,
görmədiyim yaz,
Salam, körpə çiçəklər.
Görən
neyləyir indi
Sevdiyim biçənəklər?
Salam, ay
çöldəkilər,
Adamlar, otlar, nələr.
Təzə
dost tapmışam mən -
Köhnəlmiş
xatirələr...
...Burda,
bu dar otaqda
Yada o hava düşür.
Günəşi
görmək üstə
Hər səhər dava düşür.
Məktub
yazıram sizə,
Sözüm yanır varaqda.
Baca da
dardı, olmur
Göyü qucaqlamaq da.
Divar gəlir
üstümə,
Əcəb işmiş, İlahi.
Divara kim yerimək
Öyrədibmiş, İlahi?!
Burda
hamı özünü,
Qüssə ilə bəzəyir.
Burda
bütün qadınlar
Bir-birinə bənzəyir.
Yaxşı
ki, yanımızda
Hələ kağız, qələm var.
Gəlir
nadzorun səsi, -
Yoxsa evdən gələn var?!
Burda
azadlığı da,
Yaman baha satırlar.
Burda sanki
saatı
Geriyə fırladırlar.
Ürək
günahmı edib,
Sinəmizdən açmışıq?!
Bələdçimiz
olmayıb,
Bu
dünyada azmışıq...
Nimdaş
tavan, nəm divar,
Adəmi atəş vurur.
Burda
gün vurmur bizi,
Vuranda
günəş vurur!
Qıyğacı
baxır sevinc,
Sevir burda dərdi dərd.
Qızım,
biz olmasaydıq
Acından ölərdi dərd.
...Yağışı
görmürüksə,
Neynirik bu çətiri?
Yanımıza
gələndə
Bir az bahar gətirin...
Ömür yanmış zəmi
kimi...
Suçəkən
kağız kimiyəm,
Gəzdirirəm
can yerinə.
Günəş
deyil, bəlkə qandı,
Yığılıbdı dan yerinə?!
Məni
sevgi fəsli çəkir...
Allahın o qəsri çəkir.
...O kimdi
eşq rəsmi çəkir,
Sinəmin kətan yerinə?!
Axır
ki, ötdüm özümü,
Aynayla örtdüm üzümü.
Bir
daşa sürtdüm üzümü,
Sürtdüm bir insan yerinə.
Ömür
- yanmış zəmi kimi...
Su basmış zirzəmi kimi.
...O
qız batan gəmi kimi,
Dönmədi
liman yerinə...
Mən təkəmsə -
hamı yoxdu...
Əlim
Allaha çatmadı -
Ha
çıxdım düzün üstünə.
Sinəmdəki
yaraları
Kim sərib duzun üstünə?
Mən təkəmsə
- hamı yoxdu...
Dünya var e... damı yoxdu.
Bu dərdin
adamı yoxdu -
Götür qoy gözün üstünə.
Səs
deyil hər haray-həşir,
Hər adam - bir ümid nəşi.
Əl
atıb tutaq günəşi,
Düşməsin tozun üstünə.
Yerdi əsən, yerli əsən?
Piyadaymış hər tələsən.
Qələm
yorulub, deyəsən,
Yıxılıb
sözün üstünə...
Qəfəs
deyil, amma dardı,
Yer üzü damar-damardı.
...Bir
ömür-bir qazan qardı,
Qoymuşuq
közün üstünə...
İlahi, bir qadın
sevirdi məni...
Dünyanın
üstünün daş-qaşıydı o,
Gözümdə gizlənər göz
yaşıydı o.
Sevdiyim
bir gülün adaşıydı o,
İlahi, bir qadın sevirdi məni.
Bəlkə, yağışların içində
getdi?
Bəlkə, də bir durna köçündə getdi?
Getdi...
Əllərinin ucunda getdi,
İlahi, bir qadın sevirdi məni.
Mən də
bu dərdinəm, yadın deyiləm,
Dayanın,
mən onun adın deyirəm...
Mən
sizə ağzımda qadın deyirəm!
İlahi, bir qadın sevirdi məni.
Bəlkə, bu yazdığım varaqdan baxır?
Bəlkə, yandırdığım çıraqdan
baxır?
Yanımda
dayanıb, qıraqdan baxır,
İlahi,
bir qadın sevirdi məni...
Axı, neynəyəydi bir naşıyla o?
Getdi kədər
adlı sirdaşıyla o...
Qoydu
imzasını göz yaşıyla o
İlahi, bir qadın sevirdi məni.
Sıxmışam
sinəmə xatirəsini,
Yağışlar yadıma salır səsini.
İlahi,
haçansa rastıma çıxsa,
Ona bağışlaram son nəfəsimi.
İlahi,
bir qadın sevirdi məni...
Darıxan ağac kimi
Təkcə
yarama dəymə,
Al apar bu əzanı.
Ayrı
günah edənlər
Çəkir eyni cəzanı.
Yazmaq da
tanrıdandı,
İlham istə, ya təb tap.
Ölməyə
bir səbəb yox,
Yaşamağa
səbəb tap.
Yer
qaçır ayağımdan,
Mən yerimdə qalıram.
Əldən
çıxan günlərin,
Qəzasını
qılıram...
Əl
atıb göy üzündən,
Dərirəm bu sözləri.
Qəmin
də gözü aydın, -
Daha görmür gözlərim.
Söz də
ovuda bilmir,
Bu taleyi, bu baxtı.
Çıxdın
cüt şəklimizdən,
Yanımı
boş buraxdın...
Dərdin
də dərdi varmış,
Bəlkə ona əlacam?
Bu meşənin
içində
Darıxan
bir ağacam...
Bu ömür islanmış
kağızmış, demə
Hər
gün ürəyimdən durnalar uçur,
Mənim də canımda payızmış, demə.
Məni
bu dünyanın yadına salan
Çoxdan unutduğum o qızmış, demə.
Bu yol hara belə köçünü çəkir?
Ölüm
də kəfənin ucunu çəkir...
Baxdım
ki, bir söyüd içini çəkir -
O da mənim
kimi yalqızmış, demə...
Udduğum
havanın içində dadın,
Yanım, - bir isin, üşüyən qadın.
Çərpələng
düzəltdim, o da uçmadı -
Bu
ömür islanmış kağızmış, demə...
Oynayır
Dayanmışam
öz yerimdə -
Ayağım iznən oynayır.
O
dalğalar öz-özüynən,
Yoxsa dəniznən oynayır?
Ömür nədi? - bir səfərdi...
Yolları kəmər-kəmərdi.
O hava da bəxtəvərdi,
Bir gözəl qıznan oynayır.
Dözə
bilsən, döz ömrünü,
Uzat bir az söz ömrünü...
Hamı
çırpıb öz ömrünü, -
Oturub toznan oynayır.
O dərdə
bax, dağ kimidi,
Ortada yansaq kimidi.
...Şair
də uşaq kimidi,
Hər
gecə söznən oynayır...
Sənə yağış dərirəm...
Sənə
şeir yazıram,
Girib sözün içindən.
Sənə
yağış dərirəm
Buludların
ucundan...
Sənə
saray tikirəm,
Ürəyimin başında.
Üzük
yonuram sənə,
Çiçəklərin
qaşından...
Bir yol
üzünə baxıb,
Ayı da danmaq olar.
Səndən
ömür düzəldib,
Min il yaşamaq olar.
...Sənə
ocaq çatıram
Bir misranın ahından.
Sənə
yağış dərirəm
Buludun budağından.
Hər
gün görürəm səni
Güllərin nəfəsində.
Sənə
nəğmə qoşuram
Axan
çayın səsindən...
Sevgidən sonra
Gecdi...
Keçdi o günlər.
Çilik-çilik
olmuş bir sevginin
Şüşə
qırıntıları üzərində
Ayaqyalın
gəzməkdi indi mənimki...
Götür apar gecəni
Şeh
qonmuş bu çiçəklər
Elə bil doluxsunub.
Gecəni
məst eləyib
Axan
çayın ovsunu...
Dağılır
Ay işığı,
Nə gərək var altuna?
Yer
üzü bir çətirmiş,
Hamı
girib altına...
Bu da
yaşın əllisi,
Ömür yaman laxlayır.
Sənin
yükün ağırdı -
Ver, dərdini
saxlayım...
Susub
danışırıqsa,
Neynirdik bu dilləri?
Meşə
də bir şəhərdi,
Ağaclar - sakinləri.
Kimmiş
onu gözləyən,
Ömür hara tələsir?
Bütün
sevgi yelləri
Sizin
küçədən əsir...
Heyif,
keçmişdə qaldı,
Biz gözləyən gələcək.
Ağlama,
göz yaşından
Yanağın diksinəcək.
Sevgi ayələrinin
Biri sevinc, üçü qəm.
Xatirə
dəftərinə
Əl basıb, and içirəm...
...Başım
dəydi bu dərdə,
Dəyməsə, daşı düşməz.
Ölüm
də əl eləyir,
Getməsəm,
yaxşı düşməz...
Yağış, gəl rəsmimi
çək...
Hara qoyum bu qəmi? -
Əlim gəlmir atmağa.
Hansı
yalanı seçim,
Özümü aldatmağa?
Ümidi şikəstlərin.
Ürəyi şikəstədi.
O Ay niyə
solub ki,
Yoxsa o da xəstədi?!
Yağış,
gəl rəsmimi çək,
Sonra yaz
arxasını: -
Bir az gözlə, bağlayım
Dərdimin
yaxasını...
...Ver əlini,
nə olsun,
Qara qulam, İlahi?
Quruda
üzsəm də mən,
Boğuluram,
İlahi...
Səhra kimi yaşadım...
Gətirdiyin
havadan
Bir dəfə udum, ölüm.
Sən
baxınca ölmərəm -
Gözlərini
yum, ölüm...
Belə qəmli
oxuma, -
Qar
yağacaq yuxuma...
Mən
boyda bir toxuma
Olarsanmı şum, ölüm?!
Söz
qaytardım şahlara,
Könül açdım ahlara.
Girdim bu
günahlara -
Özümü yudum... ölüm.
Ölüm
də bir həvəsdi,
Gətir elə qəfəsdi.
Hər
arzu bir nəfəsdi,
Ölübsə arzum, ölüm.
Neynirəm bu boş adı?
Mən dərdimi
boşadım...
...Səhra
ömrü yaşadım, -
Qoy indi
qum-qum ölüm...
Hər adam - bir
damla
yağış suyudu...
Bizim həyatımız
bir meşə imiş -
Hər
gün ağac-ağac vurulur adam.
Bəlkə,
dincəlməkdi ölüm, İlahi, -
Bəlkə,
yaşamaqdan yorulur adam?
Bu bulud
sevgilər yaşa çevrilir,
Dünən
adam idi, quşa çevrilir...
Axırda
bir parça daşa çevrilir -
Dünyaya
gələndən yonulur adam...
Dərədə
dincələn yoxuş suyudu...
Payızın payıdı, ya qış suyudu?
Hər adam bir damla yağış suyudu -
Torpağın
altına sorulur adam...
Səni kim
qoymuşdu
gülün bağrına?
Bağrından
ah kimi qopdum anamın,
Ah kimi
düşürəm yerin bağrına.
İlahi,
canında yer saxlamısan -
Ruhumu göndərim Sənin bağrına?
Yol
çəkmək özü də yol gözləməkdi...
Göz yaşı dən imiş... o göz ələkdi.
İlahi,
sevgini nə gözəl əkdin,
O bəy
ürəyinə, gəlin bağrına.
Dağımız
o dağa tən idi axı,
Ayrılıq
- arada çən idi axı...
Güllə
bir açılan Sən idin axı, -
Sən necə girmişdin gülün bağrına?!
Qadın
Xoşbəxt olmağa haqqı olan
bütün qadınlara
Adını
"qadın" qoydular,
Sanki azaltdılar səni.
Özün
bir gül topasıykən,
Bir
gülə satdılar səni...
Bu nə oyun, bu nə işdi?
Dünya üzünə irişdi.
Həqiqət
harda itmişdi -
Nədən aldatdılar səni?
Bəlkə həyat da qarğışdı?
Bir qarğıdı, bir qamışdı.
O xoş
günə az qalmışdı -
Kimlər yubatdılar səni?
Bəxtin
yaman əsnəyirdi,
Dost
deyildi... bəs nəyindi?
Göylər
səni səsləyirdi,
Torpağa atdılar səni.
Adın hələ
də uluydu!
Gördüm
- gözlərin suluydu...
...Allah hələ
yuxuluydu -
Niyə
oyatdılar səni?!.
Səni aldatmağım gəlir
Bir
laylanın dizi üstə
Baş qoyub yatmağım gəlir.
Dənizdə
üzmək öyrənib,
Torpaqda batmağım gəlir.
Bu necə
ovçudu axı -
Tətikdə əsir barmağı?
O quş
mənə elə baxır,
Özümə
atmağım gəlir...
Kim çəkdi bu yolu sağa?
Çəkir
məni yol uzağa...
O
üşüyən yalquzağa
Bir ocaq çatmağım gəlir.
Göz
yaşların ləldi deyib,
Kədər də gözəldi deyib.
Bu
dünya düzəldi deyib,
Səni
aldatmağım gəlir...
Bir sevgi yıxılıb ürəyi
üstə
Zərim
tək qalıbsa, düşməz ki, qoşam,
Qanadı günəşdən əriyən quşam.
Mən cəmi
bir nəğmə quraşdırmışam,
Deyirlər, ona da qazamat düşür.
Sürət
qatarıydım... Sənə çatmağa
Bir azca qalmışdı, dirəndim dağa.
Yanımda
sevinci neynirəm daha -
Şəklim
bu dərd ilə nə babat düşüb!
Çökür
bu adamlar çörəyi üstə...
O eşq
üstədi, bu nəyi üstə?
...Bir
sevgi yıxılıb ürəyi üstə,
Yanına
əzilmiş iki ad düşüb...
Yaş
oldum, gözündə görünüm deyə,
Daş
oldum, bu eşqə hörülüm deyə...
O Ay
işığına bürünüb deyə -
Bu daxma
necə də gör abad düşüb?!.
Əlizadə Nuri
Ədəbiyyat qəzeti.- 2021.- 2 oktyabr.- S. 14-15.