Salam, viran
qalmış
evim-eşiyim
Bir vaxtlar Böyük Mərcanlıda
ən azından, görünüşü ilə
çoxlarını
məftun edən
evimin
xarabalıqları önündə
düşüncələrim
Salam, mənim viran qalmış evim-eşiyim,
Köksündəki "əl izləri", söylə, yadınmı?
Yağmalanan künc-bucağın yuvam-beşiyim,
Ta yanına qayıtmışam,
tanımadınmı?
Kim sökübdür tavanını, çarhovuzunu?
Susuzluqdan çat-çat olub dilin-dodağın.
Gizli-gizli
sızlamısan illər
uzunu,
Güllələrə tuş gəlibdir pöhrən, budağın.
Heç
çatdımı qulağına
səsim-harayım,
Səksəkəli gözlərindən yuxun qaçdımı?
Söylə, hanı xartut, innab, ağ
şanı... payım,
Məndən sonra çiçəklərin
bir də açdımı?
Görən hanı aynabəndin,
qapın, pəncərən,
Nə divarın
yerindədir, nə də çardağın.
Heç oldumu əncirini, narını dərən?
Kol-kos basmış bağım-bağçam
sənin gözdağın...
Yağıyamı qismət oldu dəmir darvazan?
Bu qapıdan adlamışdı
neçə dost-tanış.
Oyaqdırsa qoy eşitsin bəxtini yazan,
Ta susmağın yeri deyil, bir az din, danış.
De, budursa o zamankı yazı otağım,
Yandırılmış kitabların külü hanı bəs?
Nə qələmim yerindədir,
nə də varağım,
Əlyazmamı soraqlayıb, gəzməyim
əbəs!
Hər daşında qəlpə
izi, barıt qoxusu,
Yağış kimi yağa biləm keşkə bir anlıq.
Qərib
eldə hədər getdi ömrün çoxusu,
Bir də geri qayıdarmı
görən, cavanlıq?..
Yolun-izin
ürəyimin şah
damarıydı,
Hardan gəldi
bu ayrılıq, bu ölüm-itim?
Bir zamanlar burda keçən ömrüm
yarıydı,
Ta bilmirəm yaşamağa varmı möhlətim...
Keçən-keçdi, olan-oldu... nə deyim daha,
Nəfəsimlə isindinsə, təzədən
sevin.
Gəl,
birlikdə yönümüzü
tutaq sabaha,
Düşmən bilsin öz sahibi varmış bu evin...
Elegiya
Gənclik illərimdə vüsalına
çata
bilmədiyim bir xanımın
vaxtsız ölümünə
Ay sevgisi nakam, lal səsi diri,
Bir məzar
dolusu nəfəsi diri.
Yaşamaq istəyi-həvəsi diri,
Heyrandır ağıllı-dəli, şəklinə.
Sızlayan nisgilə dönmüşəm
sanki,
Sənin yoxluğuna dözmək asan ki?!
Ehh... indi o qədər uzaqdasan ki,
Çatmaz bir kimsənin əli şəklinə.
Qayıtmaz nə yazın,
nə qışın
mənə,
Dağ çəkdi
gileyin-qarğışın mənə.
Desə
"xoşbəxtsənmi" baxışın mənə,
Yalandan deyimmi
"bəli", şəklinə?
Sənsiz
dərdim-qəmim dağdan
iridir,
Göz yaşım
torpağı-daşı əridir.
Ürəyim qaralan ocaq yeridir,
Dinsəm
səpiləcək külü
şəklinə...
Gözümü zülmətə zillədikcə
mən,
Həsrətim dil açır saçımda dən-dən.
Qoy nakam eşqimin tutub əlindən,
Üzümü söykəyim ölü
şəklinə...
Ağlamayın məni
Dərd
üstümə çəkdi
qoşun,
Hər üzün
gördüm savaşın.
Bircə
xoş sözlə göz yaşın -
Silsəm, ağlamayın məni.
Dilim yansa da azacıq,
Etmədim bəxtimdən acıq,
Qərib
eldən alnıaçıq
Gəlsəm, ağlamayın məni.
Acı söz yatmaz dilimə,
Dərd sığal çəkdi
telimə.
Son nəfəsimdə ölümə
-
Gülsəm, ağlamayın məni.
Dipdiriyəm hər çağımda,
Nur saçır
künc-bucağım da.
Gedib doğma ocağımda
Ölsəm, ağlamayın məni...
Olmayıb
Göz açmışam köhnə
damda,
Közərti gəzmişəm şamda.
Bəxtimlə "nərd" oynasam
da,
Heç udan vaxtım olmayıb.
Bağlananda qapım-bacam,
Üzə durdu ehtiyacım.
Haqdan gəlsə də söz tacım,
Sarayım-taxtım olmayıb.
Sanmayın yetən öləcək
Artsa əgər qiymət-qədir
Biləcəyik sevgi nədir.
Torpaq bir dolu təknədir,
Nə sünbül,
nə dən öləcək.
Haqqın
qatlanmaz dizi var,
Hər gecənin
gündüzü var.
Taleyin
min bir üzü var,
Kim bilir, nədən
öləcək?
Tanrının qadir əlləri
Qoruyacaq yenə yeri.
Ruhumuz qalacaq diri,
Ölsə də bədən öləcək.
Dərd
nə bir, nə də ikidir,
Həyat hər şeyin ilkidir.
Ölüm haqqı bizimkidir,
Əcəli yetən öləcək.
Ah-nalə qalxıbsa göyə,
Səbrə sığınmayaq niyə.
Heç
kimin haqqı yox deyə:
"Mən ölsəm vətən öləcək..."
Görən nə axtarırıq
Kimsə
saxlaya bilməz
Ötüb-keçən anları.
Göylər əfv etmir yerin
Ritmini pozanları.
Bəxtin
"xətti-imzası"
"Alın yazısı"ndadır.
"Niyə-nədən" sorğusu,
Əzəldə yox, sondadır...
Hər obanın, hər elin
Yaxşısı-pisi vardır.
Hamının ya tez, ya gec
Ölüm "növbəsi" vardır.
Naləsi
ərşə qalxır
Sönən gur ocaqların.
Sirrini kim bilir
ki,
"Olub-olacaqlar"ın?..
Xislətindən halıyıq
Divin də, iblisin də.
Hələ çabalayırıq
Ümid
közərtisində...
Bəxtimin
Eşidə bilmədim heç
vaxt səsini,
Alnıma
yazıbmış hər
kəlməsini...
Nə özünü gördüm,
nə kölgəsini
Tanrı umuduna qalan bəxtimin.
Dedim, bəlkə ölüb...
heç demə, sağmış,
Gözlərimdə nisgil, sinəmdə dağmış.
Əl atdım yapışam... yaxası yoxmuş
Gözümün odunu alan
bəxtimin...
Get...
Niyə
eynin açılmır,
Niyə qaş-qabaqlısan?
Səhv
etdimsə bağışla,
Bəlkə də sən haqlısan.
Ta olan-oldu keçdi,
Geriyə dönməz anlar.
Qəlbinə yol tapdımı
Şirin
dilli yalanlar?
Tapdaladın əhdini,
Nə tez andını dandın?
"İşıq kölgəsiz
olur" -
Deyənlərə inandın...
Demirəm kirpiyimdən
Gilə-gilə axıb get.
Ürəyimin qapısın
Aça
bilsən, çıxıb
get.
Bizim ulduzumuz
barışmaz daha
Demirəm son dəfə üzümə
bax get,
Gedirsən, yaxşı yol,
ləngimə, çıx
get.
Dözərəm, günahı üstümə
yıx get.
Bizim ulduzumuz barışmaz daha!
Məni
öz yolumdan döndərən də sən,
Bəxti cin atına mindirən də sən.
Bir eşqin
şamını söndürən
də sən.
Bizim ulduzumuz barışmaz daha!
Söz var ki, zəhərdən
acıymış, acı
Dönük bir istəyin varmı əlacı?
Bax, bu da sonuncu
bir yolayrıcı,
Bizim ulduzumuz barışmaz daha!
Qəfil
döndün yada, sən bilə-bilə,
Közərən ruhumu döndərdin külə.
Hardasa qarşıma çıxsan
da belə,
Bizim ulduzumuz barışmaz daha!..
Ötəri bir istək gəldi-gedərmiş,
Dönük üzlü eşqin sonu kədərmiş.
Heç
demə, yolumuz bura qədərmiş,
Bizim ulduzumuz barışmaz daha!
Danışdım
Lal həsrətim kəsilməyən
giziltim,
Həyat məni bərkə çəkdi, üzüldüm.
Kirpiyimdən damla-damla süzüldüm,
Söz közərdi,
səs boğuldu - danışdım.
Məna
gəzdim avazda da, səsdə də,
Dilə gəldim hərdən zildə, pəsdə də.
Bəzən əsdim bir kəlmənin üstə
də,
Ürəyimə dərd yığıldı
- danışdım.
Tale baxmaz nə ağıla, nə gücə,
Bəlkə alın yazısıymış
eləcə.
Dəli
könlüm havalandı
bu gecə,
Can sızladı, qəlb sıxıldı - danışdım.
Heç
bilmədim sular duru axdımı,
Ötən günlər dönüb geri baxdımı?
Əbəs yerə itirmədim
vaxtımı,
Bu da elə bir nağıldı - danışdım.
Dedilər
İkini
vurdum ikiyə,
Hasilə cəmdi, - dedilər.
Ovcumdakı son tikəyə -
Müftəcə yemdi, - dedilər.
Nadan çıxanda qarşıma,
Mat qaldılar savaşıma...
Yer-göy fırlandı başıma,
"Bəxtəvər dəmdi", - dedilər.
Zülmət çökəndə izimə,
Hey divan tutdum özümə.
Halallıq gəzdim... üzümə
-
Ağıldan kəmdi, - dedilər...
Mingəçevir
İsmayıl Mərcanlı İMANZADƏ
Ədəbiyyat qəzeti.- 2021.-
18 sentyabr.- S.25.