Çağdaş gürcü poeziyası
Omar TURMANAULİ
(25.5.1959-23.3.2019)
Omar Turmanauli
söz meydanına səksəninci illərdə
gələn ədəbi
nəslin ən parlaq nümayəndəsidir. O, eyni zamanda gürcü dilindən fransız dilinə etdiyi poetik tərcümələri
ilə də tanınır. Ömrünün
son illərini Gürcüstandan
kənarda, Fransada yaşadı. Şair öz ömrünü
elə qürbətdə
- Strasburqda başa vurdu.
İki arzu
Əlində tabaşir şıltaq
bir uşaq
Asfaltın üstünə ağ günəş
çəkir.
Dilənən qocanın papağındakı
Sikkələrin üzərində də
Parlayır günəş.
Nə qədər yol var
Asfaltın üstündəki o ağ günəşdən
Papaqdakı günəşə qədər?
Asfaltda da, dilənçinin papağında da
Parlayır günəş...
Körpə qığıldayır,
Zümzümə edir küçədə
əyyaş.
Nə qədər yol var
Bu qığıltıdan o zümzüməyə?
Bakirə
qızın ilk öpüşündən
Fahişə qadının öpüşünədək
Nə qədər
yol var?
Günəş yavaş-yavaş əyilir,
batır.
Neçə-neçə adam
iki arzuyla baxır günəşə;
"Ay günəş, batma!"
"Tez bat, ay günəş!".
Hardasa ömrün son axşamıdır,
Hardasa sevginin
ilk gecəsi döyür
qapını.
"Ay günəş, batma!"
"Tez bat, ay günəş!".
Günəş sürətini tənzimləyir
Bu iki arzu, iki
niyyətlə...
Köhnə gündəlikdən
I
Qapını bağlayıb gedibdir
hamı,
Evdə
- mən, kədərim,
ocağın külü...
Fikirlə doludur bu evin damı,
Bu şübhə xəlvətdə
doğulan bictək
Utanmaz-utanmaz üzümə gülür...
Varmı bu dünyada haqlı, ya haqsız? -
Yer üzü
cavabsız, göylər
mürgülü.
II
Niyə
rişxənd ilə yanır o ulduz,
Niyə bizdən üstün bilir özünü?
Görəsən, o bizi görürmü göydən?
Görmürsə, niyə bəs çəkmir gözünü?!
Yer - göyün
ovucu, şeytanın qabı.
Hanı
sualların şəksiz
cavabı!?
III
Bu dünya kimindir,
bu aləm kimin?
Onu tanımamış özünü
tanı...
Sinəmdə vurnuxan dustaq qəlbimin
Əvvəli burdadır, axırı hanı?
Yer - göyün
ovucu, şeytanın qabı.
Hanı
sualların şəksiz
cavabı!?
IV
Günah
günah deyil, İlahi, bəlkə,
Savab bildiyimiz
savab deyil heç.
Ay Allah, ağzımız dirənib
bərkə,
Savab günahdırsa
bu günahdan keç.
Yer - göyün
ovucu, şeytanın qabı.
Hanı
sualların şəksiz
cavabı!?
V
Hayana gedirik, yolumuz ulu,
Bu yolu götürüb yaramı sarı...
Bəlkə bu yol deyil Allahın yolu
Bəlkə bu yol gedir
iblisə sarı?
Yer - göyün
ovucu, şeytanın qabı.
Hanı
sualların şəksiz
cavabı!?
VI
Mələk baxışları çiynimə
düşüb,
Bu eşqi boyuma biçə bilmirəm.
Sizinlə yaşamaq boynuma
düşüb,
Dünyadan heç yana qaça bilmirəm.
Görünmür, tabutluq yoxdur ağacım,
Arxada nişan yox
doğma beşikdən.
Eşikdə yaşamaq hər
şeydən acı,
Beşiksiz, tabutsuz qaldım eşikdə.
Omar Turmanauli
Gürcü dilindən tərcümə
edən:
İmir Məmmədli
Ədəbiyyat qəzeti.- 2021.-
18 sentyabr.- S.13.