Quşlar perik düşdü son şeirimdən

sözlər bircə-bircə qopub yıxıldı.

Səhərin kandarında soyundu nəyi varsa -

gecəni, ulduzları, köhnə çəkələyini,

qapıları taybatay açıb girdi içəri

eşikdə boğdu gəldi dəlisoy küləyini

- meh də əsmir... - dedilər, biçarə dillənmədi

"mehtək necə əsirlər?" - düşündü öz-özünə.

Görüb görməzdən gəldi ağacları, gülləri,

üzü suya dayandı - baxışı batdı getdi

qolları uzanınca açılınca əlləri

dedilər ki, deyəsən, bu ayrı cür igiddi

- heç tələsmir, - dedilər, biçarə dillənmədi

"bəs necə tələsirlər?" - düşündü öz-özünə.

Heç özü də bilmədi nəyə kimə çökdü diz

tərk etmək istəmirdi bu sirli viranlığı,

heç kimə baş qoşmadı susdu səssiz-səmirsiz

dizlərinin altına yıxdılar qurbanlığı

- kəsmir... kəsmir... - dedilər, biçarə dillənmədi

"görən necə kəsirlər?" - düşündü öz-özünə.

Özünü də yıxdılar cəllad kötüyü üstə

eşitdi qarğışları, dinlədi alxışları,

balta enənə qədər gülümsədi ahəstə

"qayıdacam" - söylədi hamıya baxışları

- zalım bezmir... - dedilər, biçarə dillənmədi

"axı necə bezirlər?.." - düşündü öz-özünə.

***

Cəllad kötüyünə baş əyən anda

öz ruhun quş olub çiyninə qonar

ürkək-ürkək sağa-sola hərlənib,

bircə dəfə ağız açar tez O-na:

- dəymə, bir də eləməz!..

Ondan sonra gözlərində yuyunub,

axan işıq dörd bir yanı bürüyər

öz ruhuntək sən də qonub harasa

yalvararsan qaşı çatıq pəriyə:

- Dəymə, bir də eləmərəm!

ağır-ağır varaqlanar ömür-gün

görərsən ki, yaşam nədi? - göz dağı.

Kötük hara, balta hara, sən hara?

Deyərsən ki, neyləmişəm mən axı:

- dəymə, bir də eləmərəm!

Qonaq gələr göydən yerə qiyamçı

bugününü süfrə kimi sərərsən,

sabahını qopararsan budaqdan

sandıqdakı keçmişini verərsən:

- Dəymə, bir də eləmərəm!

Ağlın çaşar düyünlənər qaşların

görəndə ki, çox xırdasan, çox xırda...

İşin-gücün ətək dartıb cırmaqdı.

O da sənə qayıdar ki, axırda:

- sən də dəymə, eləmərəm, get daha...

...sonra gücün yaşamağa çatarmı?

çatsa durub bir eşq ilən deyərsən:

- Neyləyirsən, et, qorxmuram, et daha...

***

Əllərimi uzatdım... o bilmədi... bilmədi...

Kabuslar görününcə öpüş yağışı yağdı

göstərdim o haləni... səcdədən dikəlmədi...

məni alıb getmədi ruhların diri vaxtı

gördüm yol yox geriyə...

Nə müridim, mürşidim, nə imamım var idi,

yelkən kimi bağlıydım görünməz bir gəmiyə

gözlərimi açanda hər yanda bahar idi.

Gördüm bir kol dibində bir sıxma qar kimiyəm

nəfəs dəymir əriyəm...

Barmağını uzadıb göstərən də yoxdu heç

göydəki çox uzaqdı yerdəkini gəl tanı.

Heç nə... heç nə ummuram...

qınamıram baxtı heç.

Nə şairlər şairi, nə sultanlar sultanı,

nə də pirlər piriyəm...

Hər nə etdim bilmədi... uçub getdi bir anda,

qanadıyla toxunub qırıb getdi güzgünü.

Söz də unutdu məni əlimi uzadanda

bildim ki, sevgisində dünyanın ən üzgünü

bir sümük bir dəriyəm...

Ömür deyilən dönür bir üzü boş varağa,

yanmayıb əriyəcəm, qoy görməsin külümü.

Bilməzdim haqq deyəndə o özünü buraxa

yoxluqlardı hayqırır hər yana bu ölümü

çətin... çətin kiriyəm...

***

...Nə su qırçını var ayağın altda,

nə ovcun içində mismar yeri var,

sən İsa deyilsən, İsa deyilsən,

baxma dörd yanında min cür pəri var...

hər kəs öz xaçını özü daşıyır.

Ovucdan daman da

qan yox - zamandı.

Kimsə deyə bilməz qandı içdiyin

qanla səhv salmazsan içdiyin andı.

Sən tabut içində deyilsən axı

tabutdu içində daşınan amma

əlində bir şam var baxıb susursan

sükutun yalvarır şama ki: yanma...

sən İsa deyilsən, İsa deyilsən.

Nə əmr sənlikdi, nə də ki fərman

qurumuş ağacda sevgimi qalar?

ovcun mismarlısa, hanı daman qan?..

***

Çiynimə əl toxunur, görürəm öz əlimdi,

öz əlimdi yaxamdan yapışıb silkələyən.

Üstümə düşən kölgəm sanki bir gözəlindi,

onu qucaqlayıram... gülürsən... gül... güləyən!..

Sığallı gecələrdə buruq-buruq saçları

axtaran o bir cüt əl uzanır əllərinə.

Yenə də qımışırsan... kirpiyinin ucları

yazır qaranlıqlara külümü gül yerinə.

Qəfil boynu vurulur günün qürubda mənsiz

bir damcı da kimsəyə pay düşməyir qanından.

Sevgisiz ölənlərin külü üstündə səssiz

məni bir qılınc kimi sıyırırlar qınımdan...

Çiynimə əl toxunur görürəm öz əlimdi,

öz əlimdi kəsilmiş başımda sevda gəzir...

...Sənə güləyən dedim, keç günahımdan indi

aç kitabı "ol!" mənəm... bax, O Mən tir-tir əsir!..

***

Quşlar perik düşdü son şeirimdən

sözlər bircə-bircə qopub yıxıldı.

Ölüm bədahətən çəkdi adımı,

sən elə bildin ki, dünya dağıldı...

Sonra bir qarışqa keçdi önündən

gördün ki, dən nədi? - məni sürüyür...

Mənsə pıçıldadım astadan o dəm,

"sən boylan yuxarı... payını götür...".

Baxsan da nə görə bilərdin axı

uçuq misralardan, məndən savayı...

...Ovcunda bircə dən var idi... amma

yerdə qarışqanın yox idi sayı...

Hələ arılar da uçub gəlirdi,

amma Gül deyilən solmuşdu çoxdan...

...Öpsəm də mən Sözün ayaqlarını,

gəlmir O şeirimə, gəlmir o vaxtdan...

***

Endim pillə-pillə... dedim: bu da mən...

baxdım göy üzünə - orda yox idim.

Arxayın enmişdim yanar oda mən,

çünki od sarıdan gözüm tox idi...

Gözlərdən yox oldum bir böcək kimi

qığılcım şəklində itib də batdım.

Sevdalar tor qurdu hörümçək kimi

mənsə yalnızlığı qucub da yatdım.

Hərdən açılırdı gözüm göylərə

baxıb yoxluğuma mürgüləyirdim.

Dodağım qaçırdı onda boş yerə

guya burdan ora nur çiləyirdim.

Olsun lap iç üzü, olsun çöl üzü,

əslində, mizansız nizam qurulmur.

Ya haqqın gül üzü, ya eşq ölüsü

adamı vururlar - adam vurulmur...

Bezirsən bir yolluq ucalığından

enirsən... deyirsən, bəlan sovuşar.

...Küsmərəm yolların haçalığından

O Məni azdırar, Səndə qovuşar...

***

Bir ilahi sükutdu gör nə boyda-biçimdə

bir az ruhumdan böyük, bir azca da balaca.

Gəl indi sən öl görüm bu səssizlik içində

baxanlar baxıb desin: "qismətiydi halalca...".

nə bu qu yalqızlığı, nə bu ölgün gün kimi,

kiminsə gözlərinə sorulub itmək olmur.

Vuran elə vurub ki, bu sonuncu ilməni

ha üzünə baxsan da, yanından ötmək olmur.

Bir söz çıxır şeirdən əli bıçaqlı bir söz,

ölümü Nəsimitək soymağa can atır o,

guya batildi ölüm, hünərin var ölmə döz,

ara yerdə gerçəyin ruhunu qanadır o.

Heç nə dəyişməyib, yox - şəkil, sevgi və yalan...

haqq da öz yerindədi durub nəfəs-nəfəsə,

bu sükutun içində bir Mənəm Mənə qalan,

bir də Sənsən... bir də Sən...

söhbət bağlıdır... nəsə...

***

Kəpənək güldən soruşur:

"Hansımız tez öləcəyik?".

Gül soruşur sübh mehindən:

"Nə vaxt sonu biləcəyik?".

Sübh mehi öpür suları:

"Doğrudanmı, vaxt qısadı?".

Su hopur qara torpağa:

"Ah... budur haqqın büsatı...".

Torpağı bir qoca eşir

gətirirlər bir ölünü,

bir pıçıltı gəlir qəfil,

"Ver əlini... ver əlini...".

Mən Sözəm... Söz - şahlar şahı

kəpənəyin, gülün, suyun,

torpağın mənəm Allahı.

Bir sərxoş şair dilindən

qopsam da gəl qısıl mənə,

ölsəm də sənə yazılım,

ölsən də gəl yazıl mənə.

Bilinsin qoy bu dünyada

yermi, ya göymü fitnədi.

Qoy bilinsin nədir həyat

ömür nədi ölüm nədi...".

...Kəpənək güldən soruşur:

"Tanıdın pıçıldayanı?".

Gül yalvarır sübh mehinə,

"Ah... çağır gəlsin tufanı...".

Bir şair yıxılır qəfil

haqqın Söz nərdivanından,

sərxoşluğun təntənəsi

dillənincə - susur bir can...

"...Ver əlini... ver əlini..."

torpağı eşir bir qoca,

...pırıltıyla uçub gedir

Söz adlı bir yalqız heca...

***

İçində bir sevginin mumyalanmış ölüsü,

başında ələmlərin ucaltdığı taxt gəzir.

Yalqızlığı yaz bilir gülümsəyir gül üzü,

zamansızlıq içində var olmağa vaxt gəzir.

Amma düşünmür qəti:

"Bəlkə, dözüm bir az da...".

Qaranlıqlar içində itirmir ta özünü

adicə bir işıq da dönür əkiztayına.

Bəzən özü də bilmir hara tutsun üzünü

göydən, yerdən bir anlıq bilmir necə yayına.

Fikirləşə də bilmir:

"Bəlkə, susum bir az da...".

Quruda yol azanda yamanlayır suları

açılmamış qönçədə deyir yəqin, xəzəl var.

Dalğaları görüncə qan qusur arzuları,

dəniz qalxıb çırpınır... örtür üstünü sular,

çabalayır... düşünmür:

"Bəlkə, üzüm bir az da...".

Amma səhra... hə, ömür... ilğımlı, sirli çöllük -

nə arxası, nə önü seçilməyən biyaban...

Havadı bir udumluq, sevdadı bir könüllük,

içinin səsi dolur sonsuzluğa bu zaman:

"İlahi, burax Məni... Məndən küsüm bir az da,

bir az da Özüm olum...

Özüm... Özüm bir az da...".

***

Ölüm səni gözləmirdi, sən də ölümü,

Kimsə dedi: "Yazılanı oxu tərsinə...".

Kiminçünsə fərqi yoxdu bəndə ölümü

haqq olanı hansı tərzdə oxudur sənə...

Mən suların, sən göylərin, o da torpağın

sükutunda cücərəni qavraya bilsək...

Gəl, indi sən, o tuşlanan qorxunc barmağın

kölgəsində becərməyə alnıma gül çək...

Heç nə... heç nə bəhanədən təcrid eləməz

sevgi varsa əlli cürə nağıl da vardır.

Bir də... bir də yıxılmağa yox məndə həvəs

ölüm tutub gediləsi bitməz divardır...

***

İkimizik... Kim bilir ki, kimik, nəçiyik...

Niyə gəldik bu görüşə... Bilən varmı heç...

Bir dalğanın öpüşündə hədsiz kiçiyik

Lap böyüyük - bizdən ötrü ölən varmı heç...

De sözünü... Mən də deyim... Qoy susan sussun

Viranələr öz şəklini dəyişməyəcək.

Heç unutma, yazanımız nə yazır yazsın,

Bizdən ötrü heç kim gəlib döyüşməyəcək...

Vaxt ötəcək... Can qurtulub divanəlikdən

Yalvaracaq boşluqlara xoş bir an üçün,

Ruh da daha tab etməyib qırılıb təkdən

Rəqs edəcək arxamızca qışqıran üçün...

Bir göyərçin dimdiyində saman çöpütək

Daşınacaq istəyimiz əlçatmazlığa...

Niyə gəldik bura axı... bəlkə, söyləyək...

Bəlkə, deyək kimlər çıxır sevgidə yoxa...

İkimizik... Sən orda qal, mən də ki, burda...

Qoy sevgimiz sirr olaraq arada qalsın.

Sən göydəsən... Mənsə yerdə... Hardayıq harda...

Elə et ki, ağın şəkli qarada qalsın...

***

Bir Gül idi, baxıb keçdim

qoxusu arxamca gəlir.

Gəlişi yasaq olsa da

bəycə gəlir, xanca gəlir.

Tutaş kirpiyindəki yaş

varağa düşüncə hopur.

Doğulan Söz - bağrıbadaş

dərddən içi çopur-çopur.

Sən Daşı öpüb keçirsən

o qonur öpüş yerinə,

Yeri get, ey Gül qoxusu,

çıx get o Gülün xətrinə.

Get... qınamıram heç kimi

mənim öz Sözüm Gül açıb,

Çərtmə məni ülgüc kimi

xeyri yoxdu - qanım qaçıb

Mən o Sözün qoxusuyam

biz qovuşsaq aləm çönər,

Mən o Gülün yuxusuyam

ayılsa Haqq göydən enər.

Gülün, Daşın, Sözün dərdi

təzədən yüklənər bizə.

Üzərriyəm - yandır məni

qoy bu Eşq gəlməsin gözə...

***

Qan quruyub qanadında qumrunun,

ayağını çəkə-çəkə dən gəzir.

Bir körpə də arxasınca can atır,

gah yubanır, gah onunla tən gəzir.

Qumrudumu? Şəklidimi yuxumun?

Yoxsa nişangahıdır o oxumun?

Elə bil ki, uçub gedən ruhumun

şikəst olub qayıdıb bir çəngəsi...

Yum gözünü, görünməsin getdiyin,

Bilinməsin harda gözdən itdiyin...

Hər nə etsən geri dönər etdiyin -

düz yolların olmur əyri döngəsi.

Şikəst qumru... körpə uşaq... boş cığır...

Eşidən yox... istəyirsən lap çığır...

Üz qibləyə... məni yerə mən yıxır,

Burax məni, mən qurbanı mən kəsim...

Zahid Sarıtorpaq

Ədəbiyyat qəzeti.- 2021.- 18 sentyabr.- S.4-5.