Bir qarlı gecənin şeiri
Gödək gündür, uzun
gecə, sulu
qar,
Quru yağış
demək olmur məyərsə.
Qısa
etdim söz deməyin yolunu,
Bağışlama, xətirinə dəyərsə.
Zaman keçdi bulud enən gözümdən,
Vaxtsız idi, gördüm, üzgün itirdim.
Uzunu da, qısası da hədərmiş,
Gödəldikcə ömürdən gün itirdim.
Əllərimin ağrısıdır islanan
Quru yerdə sulu
qarın altında.
Uşaq
kimi axtarıram oyuncaq,
Son zamanlar uçqunların
altında.
Düzü, yoxdur getməyə
də bir məkan,
Tövşüməkdən kəsildi, bax, nəfəsim.
Ayaq altdan qaçan yerdi, qalmayıb,
Nə sürüşmək,
nə yıxılmaq həvəsim.
Üşüməkdən keçib daha, əziz qış,
Ürəyimdən yığ qarını yolların.
Yesir qaldım ayağımın
əlində,
Qırmaq olmur damarını yolların.
Gah yağışdır, gah
da qardır bu yağan,
Son tufana əsəsinə
gedirəm.
Dizim üçün deyil daha dolaylar,
Qalan ömrü
kəsəsinə gedirəm.
Bir gün gəldi yaşı üstə dünyanın,
Adamın qar saçında su quruyar.
Yaşamalı nə gün varmış, nə saat,
Ən gödək gün, uzun gecə, sulu qar.
Zamansızlığın şeiri
Daha olmur
vaxtı çəkmək geriyə,
Saatın da yatmağına zaman yox.
Uçurumdu, - üstü qaya,
altı daş,
Nə düşməyə, nə
çıxmağa aman yox...
Alçaqlıqlar
yaramır da bir işə,
Xəyanətlər qara qanda işləməz.
Düşməyi var, çıxmağı
yox gedənin,
Ümid, inam bu yarğanda
işləməz.
Özü
olmaq mümkün deyil xainə,
Məkanı gen, zamanı dar taledə.
Ayaq üstə yerimək də bir cəza,
Başı üstə yıxılmaq
var taledə.
Asan deyil
ürəyində ağlamaq,
Susmağadır dili sözü olanın.
Dərddən başqa qara günə nəyi var,
Qara qaşı,
qara gözü
olanın?
Bir
şüalıq üfüq yoxsa gərəkdir,
İlmə-ilmə naxışından süzülmək.
Ayrı
dərddir havalanmaq, oysa ki,
Faciədir əli yerdən üzülmək.
Öz
ovcunda çırpınmazmı ürəyin,
Yol arasa qürbətə quş
yuvadan.
Yaxşı bilir tufanatı
dağılmış,
Uçmaq olmur uçurulmuş yuvadan.
Bir biləsən
nə tufanlar oynayır,
Şaxtaların vuracağı don eyni.
Çıxış yolu tapılmaz ki, düşməyə,
Düşəndə də, çıxanda da son eyni.
Uçurumlar
donub qalar yerində,
Qayıdanda bir kölgətək geriyə.
Nə irəli getmək olmur, nə durmaq,
Daha olmur vaxtı çəkmək
geriyə.
Qafiyəsiz payız şeiri
Belə...
yola verdik bu payızı da,
daha bir arzu da düşdü
ömürdən.
Günəşi sopsoyuq havalar kimi
indi yönüm döndü qışın
izinə.
Mən səni gözləyə bilmədim, amma,
gəlib çatanacan
yazın ilk günü...
Yox imiş dayanıb getməmək şansım,
bütün döngələrdən
keçirmiş zaman...
Alıb
aparırmış əqrəblər
məni,
saatın səsində
axırmış həyat...
Mən isə çiskənin altında üzgün...
Haradan biləydim,
necə biləydim,
- bütün yağışların bir
məqsədi var, -
adamı qərq
etmək xatirələrdə.
Yaşamaq çətindi lal
bulaq ömrü,
gözümü apardı
sulara baxmaq,
səsimi apardı
çay şırıltısı...
Üzümün suyunu verdim yellərə,
çəhlimdən sel kimi axdı
baxışım.
Uğruma
kör-kötük diyirləyənə
nə illah eylədim deyə bilmədim:
- mən ki
dayanmışam yolun ağında,
hələ gözlədiyim
biri var, adam!..
Sən demə, uçurmuş saat qolumda,
Üstümdən tank kimi keçirmiş
yollar,
zamanın təkəri
tırtıllı və
sərt...
Adıma
bir hədəf gülləbaranmış...
kim asıb divara şəklimi, ya Rəbb?!
Yetim başdaşına oxşayır
rəsmim,
xəzəl yağışına
düşüb surətim.
Həkim
çağırmağa gərək-filan
yox,
bir ömür gecikib təcili
yardım...
Gecdi,
sol nəbzimə çatmır
sağ əlim,
zəhləsi gedənim,
sənə sözüm
bu:
- Məni vurasısan, vur, ürəyimdən!
Üz-üzə durduğum Ağrıdağıdır,
ağrıdan keçəcək
hamı gec-tezi...
Mən daha heç kəsdən vaxt istəmirəm,
Gözləmə möhlətim bitsin-bitməsin...
Yarpaq yağışından qurtuldu
ağac,
bir əngəl qalmadı üşüməməyə...
Bütün cığırların qışadır səmti,
mən səni gözləyə bilmirəm...
gedim...
Belə
yola verdik bu payızı da...
Ürək söhbəti
Adam
təkcə ürəyindən
gedənləri yola
salmaz kədərlə,
həm də
təbəssümlə qarşılayar
başına gələnləri.
İkitərəflidir bütün yollar
adamın gözləri
qaralır günün
günortasında,
ağarır, - gird yarısında
gecənin...
Bilmək
olmur,
işıqda itirdiklərimi
çoxdur,
zülmətdə tapdıqlarımı...
Ən çox gecələrdə
lazımdır ürəkli olmaq,
başını qatmaq fikirlərin...
Qaranlıqların dərinliyindən qopan
ümid kimidir bir cüt maşın
işığı...
Fərqi
nədir haraya gedir, niyə gedir
İşıq varsa yol da var, deməli,
yol gedən yola gedən adamlar da var...
Bir də uzaqlar, uzaqlar...
Ürəkdən gedənlər ürək
qoymadılar adamda...
Dahanın dahası
Daha
ağlamaqdan keçib, ya da yox,
Neçə ki gülmək var gözdən düşənə.
Mən nura vuruldum, yolçu, dada yox,
Üzü işığadır yol görüşənə...
Baxmaz rəngi
nədir çıxan ağ günə,
Qorxmaz büdrəməkdən
ümidi kəsik.
İllərin həsrəti qaçar
üstünə,
Bir az səliqəsiz,
bir az tələsik.
Hava da
üzünü turşudub qəmə,
Nə bir təbəssüm var, nə
bir qılıq var.
Tale yazısıdır istə-istəmə,
Hər görüş
sonunda bir
ayrılıq var.
Kəsib
qabağımı hörümçək toru,
Məniydim, güzgünün çat
şüşəsiydi...
Ocağı söndürüb gəzirəm
qoru,
Tanrıdan payıma nə düşəsiydi?
Sonda bəlli
olur kimin nəyi var,
İndi
pula baxır çoxu,
ada yox...
Bütün keçmişlərin gələcəyi var,
Daha ağlamaqdan keçib...
...Ya da yox!
Tor, adamlar və ağaclar
Üzü
dənizə əssə də külək,
ən kiçik dalğanın da bir sahil həsrəti
var.
daşlara çırpılan
damcılar atılar
qağayı səsinə,
qayalara dəyib də qayıdar
özünə ağrı...
Səs aldanış
deməkdir suların
pıçıltısında.
Qağayı gülüşləri
dənləyir kilkələrin
sükutunu havadaca...
Sular döyəcləyər boş
qayıqları,
avarları hara qoyduğunu unutmuş
yarısərxoş,
yarımürgülü balıqçı...
Küncə atılmış köhnə
və yosunlu tordakı yırtıqların
hər biri bir balığın
qurtuluş ümidi...
Hörümçəklər rahat uyuya bilər sübhəcən
balıqçının gözü
tor görür bütün künclərdə.
O gecədən bu sabaha
Qara gecələrin
rəngiydi ən tünd,
Dünyanın çıraqsız vaxtıydı
zülmət.
Nə bir ümid ucu
tutub getməyə,
Nə də yol-iz vardı eyləməyə
qət.
Yox idi mənası ehtiyatın da,
Kimsə addımını boşa
sayırdı.
Külək oynayırdı divar
çatında,
Ən küncdə
nə isə
xışıldayırdı.
Həyəcan
özünü atırdı səsdən,
Nə gücə
baxırdı, nə
də bazburda.
Dəmir
şəbəkələr gəzirdi qəsdən,
Dustaq vaxt idimi, adammı burda?!
Yaman soyuq
idi tavanda sükut,
Sümsülər özünü asmışdı
qardan.
Əyilib
qalmışdı qar altda xar tut,
Bir nəfəs
keçirdi sırsıralardan.
Min yerə
aparır fikir adamı,
Buzda dərə çıxmaq,
qarda dağ düşmək...
Qatıb-qarışdırıb hər şeyi hamı,
Tərsdir xoş həyatla gözüağ düşmək.
İtirdim, - işıqdı, ya
zərrə, - nədi,
Yağdı saçlarıma nur adlı dən tünd.
Mənim
gözlədiyim sabah gəlmədi,
Qara gecələrin
rəngiydi ən tünd.
Süleyman ABDULLA
Ədəbiyyat qəzeti.- 2022.- 16
aprel.- S.19.