Elnarə AKİMOVA: “Hər işin başında estetik
zövqü,
milli ruhu
sağlam olan insanlar dayanmalıdır”
"İki sahil" qəzeti
filologiya elmləri doktoru, tənqidçi-ədəbiyyatşünas,
Ədəbiyyat İnstitutu "Uşaq ədəbiyyatı"
şöbəsinin müdiri Elnarə Akimovadan uşaq ədəbiyyatının
çağdaş durumu və problemləri mövzusunda
müsahibə alıb. Həmin müsahibəni
"Ədəbiyyat qəzeti" oxucularına təqdim
edirik.
- Elnarə xanım, Nizami Gəncəvi
adına Ədəbiyyat İnstitutunda
"Uşaq ədəbiyyatı" şöbəsinin
müdirisiniz. Zəhmət olmasa, şöbənin ərsəyə
gəlmə zərurəti haqqında oxucularımızı
da məlumatlandırardınız.
- Şöbəmiz 2018-ci ildə akademik İsa Həbibbəylinin
təşəbbüsü ilə yaradılıb. Buna
böyük ehtiyac var idi. Çünki hər il Ədəbiyyat İnstitutunda aparılan yekun
müşavirələrdə bütün ədəbi növ
və janrlarla ilə bağlı ayrıca məruzələr
edirdik. Amma uşaq ədəbiyyatına
xüsusi diqqət yetirilmirdi. Uşaq ədəbiyyatı
hansısa sahənin, deyək ki, poeziya ilə bağlı edilən
məruzədə poeziyanın, nəsrlə bağlı edilən
məruzədə nəsrin bir hissəsi kimi hallanırdı.
O da cüzi, epizodik yanaşmalarla. Bu yöndə
sistemli, daha ciddi yanaşma sərgiləmək gərək
idi. Axı bu sahə ayrıca fəaliyyət
göstərir, uşaq şeiri, uşaq nəsri ərsəyə
gətirilir. İllərdir buna ömür
həsr edən insanlar var. Onların yaradıcı fəaliyyətinə
elmi-nəzəri prinsiplər kontekstində diqqət
ayırmaq lazım idi.
Bütün bunlar öz yerində. Digər tərəfdən,
belə bir şöbəni ərsəyə gətirmək
çabasını sabahlı sağlam nəslin, sağlam ədəbiyyatın
qurulması yönündə atılan ən müqtədir
addım saymaq olar. Siz təsəvvür edin, Azərbaycan
Respublikasının Prezidenti İlham Əliyev Yeni Azərbaycan
Partiyasının VI Qurultayında milli ruha sahib, təməlli,
sağlam əqidəli, dürüst, layiqli, dövlətinə
və xalqına sədaqətli nəsil yetişdirməyi
vacib məram kimi irəli sürdü. Yəni
dövlət başçımız bu gün aparıcı
ölkələrdən birinə çevrilmiş müstəqil
Azərbaycanda yeni nəslin yetişdirilməsini qarşıya
qoyulan dövlət səviyyəli əsas problemlərdən
biri olduğuna xususi vurğu saldı. Fəxr
edirəm ki, belə bir missiyanın həyata keçirilməsində
xidməti olanlardan biri də mənim rəhbərlik elədiyim
şöbədir. Məsuliyyətimizi
lazımınca dərk edirik. Müstəqillik
dövrünün artıq yeni tipli uşaq ədəbiyyatı
yaranmaqdadır. Bu öz yerində. Həm də unutmayaq ki, yeni nəslin yetişməsində
uşaq ədəbiyyatı, uşaq musiqisi, folkloru, təsviri
incəsənət əsas amillərdən biridir. Bu sahələrin hər birinin elmi müstəvidə
öyrənilməsi prosesinə təkan verilməkdədir.
- Ötən müddət ərzində,
yəni 2018-ci ildən bəri Uşaq ədəbiyyatı
şöbəsində aparılan işlər hansı sahələri
əhatə edib. Hansı nəticələr əldə
edilib.
-
Üç il ərzində
planlaşdırdığımız işlərin bir qismini həyata
keçirməyə nail olduq. Bir qismi isə
pandemiya ilə əlaqədar yubanır. Məsələn,
uşaq ədəbiyyatı ilə bağlı geniş beynəlxalq
konfrans keçirməyi nəzərdə tutsaq da hələ
ki, gerçəkləşdirə bilməmişik. Uşaq mətbuatı, uşaq nəşrlərinin
vəziyyəti, tərcümələr, uşaqlar
üçün yazılan əsərlərin
faydalılığını müzakirə etmək
baxımından belə bir konfransa böyük ehtiyac
olduğunu düşünürəm.
Amma həyata keçirilən uğurlu işlərimiz
çoxdur.
2019-cu il oktyabrın 18-də Bakıda Nizami Gəncəvi
adına Ədəbiyyat İnstitutu, Uşaq və Gənclik
Ədəbiyyatı Yazarlar Birliyinin və digər
qurumların birgə təşkilatçılığı
ilə VI Beynəlxalq Uşaq və Gənclik Ədəbiyyatı
Simpoziumunu keçirməyə müvəffəq olduq. Müxtəlif türk respublikalarından simpoziuma təşrif
buyuran qonaqları, alim və şair, yazıçı heyətini
bir məramın, bir missiyanın ətrafına cəm edərək
uşaq ədəbiyyatının ortaq problemləri ətrafında
müzakirə apardıq. Simpoziuma Türkiyədən,
Rusiyadan, Qazaxıstandan, Makedoniyadan, Pakistandan, Kiprdən və
digər ölkələrdən qonaqlar qatılmışdı.
Onu da deyim ki, bu əməkdaşlıq daha
böyük müstəvidə davam tapmaqdadır. Bu il Bakı Beynəlxalq Kitab Sərgisində
türkiyəli qonaqlarla görüş keçirib maraqlı
fikir mübadilələri apardıq. Hazırda
həmin sərgidə iştirak edən tanınmış
türkiyəli uşaq yazarı Melike Günyüzlə
bağlı nəzərdə tutulan konfransa
hazırlaşırıq.
İnstitutumuzda
görkəmli insanların həyat və
yaradıcılığından bəhs edən "Şəxsiyyətin
pasportu" seriyasından hər il müəyyən
ədəbiyyat adamları ilə bağlı monoqrafiyalar
hazırlanır. Keçən il bu seriyadan biz də
tanınmış uşaq yazarı Xanımana Əlibəyli
haqqında "Uşaq ədəbiyyatında Xanımana
Əlibəyli imzası" kitabını meydana qoyduq ki,
burada şairənin şeirləri, poemaları,
dramaturgiyasının təhlili ilə yanaşı,
ömür yolunun bütün əhəmiyyətli
çalarlarını ehtiva etmişik.
2020-ci ildə
1 iyun "Uşaqların Beynəlxalq müdafiəsi
günü" ilə əlaqədar "Ədəbiyyat qəzeti"nin bir sayını bütünlükdə
"Uşaq ədəbiyyatı"na həsr etdik ki, burada əsas
işi uşaq ədəbiyyatı şöbəsi
gördü. Müsahibələr, reportajlar
hazırladıq, təhlil yazıları ilə
çıxış etdik və s. Mən həm də
"Ədəbiyyat qəzeti"ndə ədəbiyyatşünaslıq
şöbəsinin müdiriyəm. Qəzetin
gündəmdə saxladığı əsas məfkurəvi
mövzulardan biri də uşaq ədəbiyyatı məsələləridir.
Redaksiyaya iki dəfə müxtəlif qonaqlar dəvət edib
uşaq ədəbiyyatının problemlərini
"Müzakirə saatı"ına
çıxarmışıq. Türkiyədə "Cocuk və
genclik edebiyatı yazarları birliği" başkanı Bican Veysəl
Yıldızı da redaksiyaya dəvət edib hər iki
ölkənin uşaq ədəbiyyatı sahəsində olan
problemlər ətrafında fikir mübadiləsi aparmışıq.
Bu il Azərbaycanın müstəqilliyinin 30
illiyi ilə əlaqədar bizim şöbənin də verdiyi
töhfə o oldu ki, Azərbaycançılıq məfkurəsini
bədii mətnlər kontekstindən tədqiq predmetinə
çevirdik. Şöbə olaraq,
"Ayrılarmı könül candan" adlı
antologiyanı hazırlayıb təqdim etdik. Burada uşaq yazarlarımızın vətənə,
onun tarixi abidələrinə, məkan tərənnümünə,
ana dilinə, məktəbə həsr olunan seçmə
şeirləri əksini tapır.
Türkiyənin
Milli Eğitim Bakanlığı, Pamukkale Universiteti ilə
bağlantılarımız var. Bir neçə dəfə
onlayn formada görüşlərimiz olub. Universitetin
tələbələrinin belə qoşulduğu bu
görüşlərdə hər iki ölkənin uşaq ədəbiyyatında
oxşar ədəbi istiqamətlər, tendensiyalar müzakirə
olunub. Hazırda mənim redaktorluğum ilə
hazırlanan çox əhəmiyyətli bir toplu Türkiyədə
öz çapını gözləyir. Yaxın
vaxtlarda inşaallah, "Bengü yayınları"nda
çap olunacaq. Bu kitabda son otuz ildə
müstəqilliyə, istiqlal mövzusuna, zəfərimizə
dair yazılmış müxtəlif janrlı ən
yaxşı, seçmə uşaq ədəbiyyatı
nümunələri yer alıb və düşünürəm,
"Şuşa ili"nə institut olaraq ciddi töhfələrimizdən
biri də bu əsər olacaq.
- Elnarə xanım, necə
düşünürsünüz, hazırda Azərbaycanda
uşaq kitablarının nəşri hansı səviyyədədir?
Çap olunan kitablara maraq kifayət qədərdimi?
- Məncə,
bu gün Azərbaycanda kitab oxunmur, kitab satılmır
şikayətləri uşaq ədəbiyyatına o qədər
də şamil oluna bilməz. Əksinə, uşaq ədəbiyyatı
nümunələrinə daha çox diqqət var. Nəşriyyatlar
dünya uşaq ədəbiyyatına daha sıx müraciət
edir, onların tərcüməsini, sadələşdirilmiş
variantını rəngarəng dizaynlarda hazırlayırlar. Valideynlər
də hiss olunur ki, indiki informasiya bolluğunda
övladlarının məlumatlı, mütaliəli
böyümələrinə can atırlar. Bunu bu ilin
oktyabrında Bakı Expo Mərkəzində keçirilən
Beynəlxalq Kitab Sərgisi zamanı da müşahidə elədim.
İnanırsız, sərgiyə valideyn və
uşaq axını nə qədər davamlı və gur idi.
Baxırdılar, seçirdlər,
alırdılar, uşaq yazarları ilə canlı ünsiyyət
qururdular. Belə xoş mənzərə
olduqca riqqət doğururdu. Deməli,
Ömər Faiq Nemanzadə demiş,
işığımız sönməyəcəkdir.
- Valideynlərimiz övladlarına
kitab seçərkən ən çox nəyə diqqət
edirlər, hansı nəşrlərə üstünlük
verirlər? Bu sahənin bilicisi, tədqiqatçısı
kimi fikirləriniz maraqlıdır.
- Bu bir az uşağın yaş senzinə, bir az da
valideynin özünün dünyagörüş, intellektual səviyyəsinə
bağlı məsələdir. Daha çox məktəbəqədər
və orta məktəbin aşağı sinifləri
üçün nəzərdə tutulan kitablara diqqət
ayrılır. Məlumdur ki, uşaq
kitabları fərqli estetik dizayn tələb edir. Burda tək sözlər deyil, şəkillər də
danışmalıdır. Yaxud şriftlər
oxunan, rahat biçimdə təqdim olunmalıdır. Dil və ifadə səlisliyi, təfəkkür tərzinə
uyğunluq da öz yerində. Və nəhayət, mahiyyət!
İdeya saflığı, məna dərinliyi. Bax, əsas məsələ budur! Sən uşaq ədəbiyyatı deyib piştaxtaya
nə qoyursan? Dünya tempi ilə
ayaqlaşmaq gözoxşayan modern tərtibatlarla
ölçülmür. Gərək yazar
həm də ruhunu uşaq üçün maraqlı etməyi
bacarsın, ona qanad verməyi, xəyal qurmağı
aşılasın.
Bu gün
böyüklər üçün yaranan ədəbiyyatda
olduğu kimi, uşaq ədəbiyyatında da vətən,
Qarabağ mövzusunda manipulyasiya hallarına az
rast gəlinmir. Müəlliflər bəzən
modern dizaynın içində mənasız mətni
uşağa sırımağa çalışırlar.
Bu da bir növ, xəyanətdir! Xalqa, onun
sabahına tuşlanmış zərbədir. Bu barədə mən bir neçə dəfə
geniş yazı yazıb problemi
işıqlandırmışam. "Günəş",
"Sehirli dünya" jurnallarında, ayrı-ayrı müəllif
kitablarında nəzərəçarpan qüsurları bir
neçə dəfə tənqid predmetinə çevirib məsələni
aktuallandırmışam.
Nəşriyyatlar
professionallarla iş görməlidir. Söz, səs,
musiqi, rəsm, görüntü - kiçik yaşlı
uşaqlar üçün nəzərdə tutulmuş əsər
uşağa bütün duyğuları hər tərəfli
yaşatmalıdır. Kitabı əlinə
alıb vərəqləyən arif, diqqətli valideyn mahiyyəti
də, bədii səviyyəni də tutmamış deyil.
Bəzən heç vərəqləməyə
belə gərək yoxdur. Məsələn,
kitabın üstündə müəllif kimi Nizami Gəncəvinin
adı varsa, yəni onun hansısa hekayəti uşaqlar
üçün sadələşdirilib təqdim olunursa
uşağa oxu üçün yararlı sayılır
artıq. Çünki Nizami əxlaq, mənəviyyat
mücəssəməsidir. Amma hər
yazar Nizami deyil ki, bu rahatlığı sığortalasın.
Yaxud ayaqüstü kitab vərəqləmək
real qiymət vermək üçün kifayət edəcək
amil deyil. Bu qalır artıq kitabı yazan
müəllifin və onu çap edən nəşriyyatın
vicdanına. Bunu dəfələrlə
deyirəm, uşaq ədəbiyyatına kommersiya vasitəsi
kimi baxmaq olmaz. Milli təəssübkeşlik və can
yanğısı lazımdır bu sahədə.
- Orta məktəb dərsliklərinə
salınan uşaq şeirləri haqqında da fikir bildirmənizi
istəyərdim. Yadda qalmayan, heç bir
axıcılığı olmayan şeirlər hansı
kriteriyalar, əsas gətirilərək dərsliklərə
salınır?
- Bilirsiz,
orta məktəb yalnız bilik vermir. O zövq
aşılayır, dünyagörüş
formalaşdırır. Bizim dərsliklərdə
çox zaman şeirlər bu kriteriya ilə seçilmir.
Elə hansısa əlamətdar günlə bağlı
şeir olsun, versinlər. Belə deyil.
O mövzuda yüz şeirin içərisindən iki elə
şeiri seçib dərsliyə salmaq lazımdır ki,
şagird o şeirdə həm dilin, poetik nəfəsin, həm
də düşüncənin harmoniyasını
görsün. Siz deyən kimi, yadda qalsın, təəssürat
itməsin. Dərsliklərimizdə təssüf
ki, bayağı, dərin məzmun ifadə şeirlər də
yer alıb. Yaxud aşağı sinif
uşaqlarına ərəb-fars izafətləri ilə zəngin
şeirləri əzbərləməyi tapşırıb
yorurlar, ağır təhkiyəli nəsr nümunələri
ilə yükləyib ədəbiyyata dair həvəslərini
öldürürlər. Əlbəttə, uğurlu
faktlar da az deyil. Ən
azı, müstəqillik dövrünün dərsliyi
Qarabağ yaddaşının qorunması üçün
ordu qədər xidmət göstərdi. O
oğulları qəhrəman edən oxuduqları, öyrəndikləri
oldu həm də. Biz sovet dövründə zədələnmiş
zehniyyəti xalqı, milləti sevən, onun nicatını
uca tutan bir təfəkkürün gücü ilə bərpa
etdik. Qarabağdakı zəfərimiz bunun
sübutu oldu. Buna baxmayaraq, ciddi
qüsurlardan da yan keçməli deyilik. Orta
məktəb dərsliklərinə hər zaman ciddi nəzarət
olmalıdır. Estetik zövqü, milli ruhu
sağlam olan insanlar dayanmalıdır işin başında.
Uşaq ədəbiyyatı bizim məfkurə
qaynağımızdır. Azərbaycançılıq
ideologiyasının formalaşması birbaşa uşaq ədəbiyyatı
nümayəndələrinin bu yöndə xidmətlərinə
bağlıdır. İlk anadilli dərsliklər, "Vətən
dili" kitabı, oxu kitabları, əlifba mübahisələri,
dil mücadilələri hər biri XIX əsrin sonu XX əsrin
əvvələrində yaşayan
aydınlarımızın, milli münəvvərlərimizin
işıqlı zəkasına, milli şüur
bütövlüyünə bağlıdır. Təsəvvür
edin, 1898-ci ildə hazırlanan "Vətən dili"ndən
Abbas Səhhətin "Vətən" şeirinə qədər
çevrələnən estetik ərazidə milli
uşaq ədəbiyyatının öz hərəkət
trayektoriyası cızılırdı. O
bütövlüyü, milli şüura, böyük amala
xidməti, türk düşüncəsini
aşılamalıyıq yeni nəslə. Tariximiz,
milli qəhrəmanlarımız layiqincə
tanıdılmalıdır.
- Elnarə xanım, indiki
dövrün yazarları, şairləri arasında uşaq ədəbiyyatının
ulduzları kimlərdir?
- Zahid Xəlil,
Rafiq Yusifoğlu, Sevinc Nuruqızı, Reyhan Yusifqızı, Qəşəm
İsabəyli, Qəşəm Nəcəfzadə, Mina Rəşid,
İbrahim Yusifoğlu, Aygün Bünyadzadə, İnqilab
İsaq, Kamil Araz, Ələsgər Əlioğlu, Nurlana
İşıq. Dərsliklərdə əsasən yer alan, əlavə
olaraq da kitabları oxunan, məktəblilərin
tanıdığı çağdaş uşaq yazarları
bunlardır.
- Bu gün hansı tədqiqatlar
aparılır Uşaq ədəbiyyatı şöbəsində?
Hansı addımların atılacağı
planlaşdırılır?
- Hazırda Azərbaycan uşaq ədəbiyyatı
tarixi ilə bağlı fundamental bir tədqiqat üzərində
tamamlanma işləri gedir. Foklordan bu
günümüzədək olan dövrün uşaq ədəbiyyatını
sistemli araşdırmanın predmeti eləmişik.
Keçən il dediyim kimi, Xanımana
Əlibəyli haqda yazmışdıq. Bu dəfə
tanınmış uşaq şairi, uzun illər "Göyərçin"
jurnalının baş redaktoru işləmiş Tofiq Mahmudun həyatı
və yaradıcılığı seriyasından monoqrafiya
üzərində çalışırıq. Bir də cari ədəbi prosesi mütəmadi izləyirik.
Çap olunan yeni uşaq kitabları diqqətimizdədir.
Planlaşmağa qalanda, çox arzular var.
Tanınmış uşaq yazarlarımızın hər biri
ilə bağlı ayrıca kitablar yazmağı
düşünürük. Zəfər ilində bu
mövzuda yazılan uşaq şeir və hekayələrini
toplu olaraq çapına nail olmaq istəyirik. Beynəlxalq
əlaqələri gücləndirmək, xüsusən
qardaş Türkiyə uşaq yazarları ilə əməkdaşlıqları
davam etdirməyi faydalı bilirik.
Azərbaycanda
"Uşaq ədəbiyyatı ensiklopediyası"nın yaranmasına da ehtiyac hiss olunur.
Şöbəmizdə isə Uşaq ədəbiyyatı ilə
bağlı yazılan sanballı elmi məqalələri kitab
kimi çapa hazırlamaq niyyətindəyik. O məqalələri
ki, məsələn, Belinskinin, Dobrolyubovun, Səməd
Vurğunun, Məmməd Arifin, Məmməd Cəfərin, Bəkir
Nəbiyevin, İmamverdi Əbilovun, Yaşar Qarayevin, İsa Həbibbəylinin
mətnlərində - onlarda yalnız dövrün uşaq ədəbiyyatının
mənzərəsi əyaniləşməyib, həm də
uşaq ədəbiyyatına obyektiv elmi-nəzəri-metodoloji
yanaşma, estetik vüsət yer alıb. Nə
yazmaqla bərabər, necə yazmaq işində belə bir
kitabın meydana qoyulması xüsusən, uşaq yazarları
üçün gərəkli metodoloji vəsait olacaq.
- Hazırda ölkəmizdə
uşaq ədəbiyyatının vəziyyəti sizi qane
edirmi?
-
Maraqlı uşaq ədəbiyyatı nümunələri
yaranır. Amma bu nümunələrin kütləviləşməsi,
ölkənin hər yerinə çatdırılması
işində problem var. Vaxtilə, Həsən bəy Zərdabiyə
ünvanladığı məktublarının birində Mirzə
Fətəli Axundov dövrünün tələblərinə
uyğun olaraq, Azərbaycanda maarif və məktəb şəbəkəsinin
genişləndirilməsi və Azərbaycan xalqının
savadlanmasının vacibliyindən bəhs edərkən şəhər
əhalisinin deyil, ondan bir neçə dəfə çox
olan kənd camaatının da təhsilə cəlb edilməsinin
vacib olduğunu bildirirdi: "Əgər külli şəhər
xalqı padşahlıq məktəbxanalarında oxusalar, yer
tapılmaz. Deyəcəksən ki, şəhərlərdə
məktəbxanalar bina edək... Çox
yaxşı, şəhərlərdə məktəbxanalar
açdıq, bəs ünas və kənd əhalimiz
neçə etsinlər? Əgər deyirsən
ki, kənd əhli qalsın, ancaq şəhər xalqı elm
öyrənsin, onda sənin muradın əmələ gəlməz.
Bir gül ilə bahar olmaz. Şəhər
xalqı kənd əhlinə nisbətən qətrədir, dəryaya
nisbət. Elmin mənfəəti o surətdə
zahirdir ki, ünas tayfamız da oxumaq bilə".
İndi, əyalətlərə uşaq
kitablarının çatdırılması təmin
olunmalıdır ki, ölkənin hər yerində yetişən
yeni nəsil mütaliəli, kitaba maraq ruhunda
böyüsün. Bunun üçün kitabxanalar uşaq
yazarları, nəşriyyatlarla əlaqələri gücləndirməlidir.
Uşaq kitablarının düzgün təbliğatı,
satış və çatdırılma mexanizmi
qurulmalıdır. Rayonlarda Uşaq kitabxanalarının fəaliyyəti
nəzərəçarpacaq dərəcədə güclənməlidir.
Yaxud niyə bizdə uşaq televiziya kanalı
olmasın. Bu, bütün sistemdə ciddi bir rəqabət
yaradardı. Tez-tez eşidirik ki, niyə
müasir uşaq qəhrəmanımız yoxdur. Bəlkə problem bizim onlardan yararlana bilməməyimizdədir?
Məsələn, son çap olunan əsərlərdən
Sevinc Nuruqızının "Melisa" nağıl-romanının
adını əminliklə çəkirəm. Haqqında yazmışam bu əsərin. Türkiyədə
qalib əsərlər sırasında oldu. Uşaqlar da sevərək oxuyur onu. Yaxud Reyhan
Yusifqızının elmi-fantastik üslubda meydana
çıxan "Yaşıl gözlü qız",
"Zamanın əsirləri" və "Uzaq planetin sirri"
trilogiyası uşaq ədəbiyyatımızda bu istiqamətdə
boşluğu təmin etməklə bərabər,
uşaqların maariflənməsinə, macəra
axtarışlarına, yeni texnologiyalar haqqında bilgilərə
sahiblənməyə pozitiv qida verən nümunələrdəndir.
Zahid Xəlil klassik uşaq
yazarımızdır. Onun "Dəmir
Yumruq" əsəri bu yaxınlarda çap olundu və
kitabın Ədəbiyyat İnstitutunda müzakirəsini də
keçirdik. İkinci Qarabağ
savaşının bədii salnaməsini yaradan bu əsər
niyə ekran həllini tapmasın? Eləcə
də digər çağdaş müəlliflərin mətnləri.
Yeni dövrün tarixi,
qəhrəmanları yeni əsərlərdədi
axı. Bu qəhrəmanlardan yararlanmağa,
çağın müstəvisinə proyeksiyalamağa
çalışsaq uşaq ədəbiyyatının
inkişafında bəlli bir dinamizmə nail olarıq. Lap uşaq kanalı olmasın, yetər ki, cizgi filmləri
çəkək. Nağıl qəhrəmanlarımızı,
mifoloji personajları, dastanlarımızdakı obrazlar, tarixi sərkərdələrimizin
obrazını gətirək bu filmlərə. Bu məsələlər
aydındır ki, kolleqiallıq tələb edir. Ekspert rəyi, birgə əməkdaşlıq belə
məsələlərdə çox vacibdir. Xarici ölkələrin bu yöndə yaxşı
tərəflərindən faydalanmalıyıq. Klassik musiqilərimizi, tarixi mövzuları,
tanınmış şəxsiyyətlərin obrazını
cizgi filmlərinə gətirməklə onların təqdim və
təbliğinə daha asan yol açmış olarıq.
Yaxud digər məsələ. Tarixi mövzulara diqqət artırılmalıdır. Eləcə də dünya uşaq ədəbiyyatına maraq oyadılmalıdır. Orta məktəb dərsliklərində yer almış nümunələrdən əlavə şagirdlərə tarixi qəhrəmanlarımızla, dünya ədəbiyyatının tanınmış uşaq mətnləri ilə bağlı sinifdən xaric oxular tapşırılmalıdır. Bunun üçünsə nəşriyyatlar həmin təlabatı ödəyən kitablar qoymalıdır ortaya. Düzdü, dünya ədəbiyyatı ilə bağlı yetərincə nümunə var. Tarixi mövzularda isə bir qədər boşluq hələ də hiss olunur. Milli-mənəvi dəyərlərimizi, folklor zənginliyimizi ehtiva edən mətnlər rənagarəng estetik dizaynda, səviyyəli tərtibatda meydana qoyulmalıdır. Milli ruha bağlı, vətənpərvər nəsil yetişdirmək istəyiriksə, mütləq bu sahəni ciddi nəzarətdə saxlamalıyıq. Hər işin uğuru məsuliyyətə bağlıdır. Amma uşaq ədəbiyyatı daha böyük məsuliyyət və təəssübkeşlik tələb edən sahədir. Nə qədər əmək və sevgi qoyacağıqsa, qazancımız da ona müvafiq olacaq.
Söhbətləşdi:
Günel Eyyubova
Ədəbiyyat qəzeti.- 2022.- 19
fevral.- S.6-7.