Saçlarını kəmənd et, at qoynuma

 

***

 

Qorxudan əsmir ürək -

 

Hələ küləkdir əsən,

 

yeri-göyü dağıdır,

 

İncikdir buludların göydə qərib duruşu

 

buludlar göylərin qalxan bayrağıdır

 

Sanki uduzub durub bir amansız vuruşu.

 

 

 

Tiyəsini qan örtmüş yerə düşən xəncərin

 

Qəbzəsindən qan damıb

 

Yaralı döyüşçünün

 

alnının tərinə batıb.

 

Uzaqda, çox uzaqda

 

Gövdəsinə çırpılan amansız ləpələrdən

 

Gəmi necə qoruyur - lövbər zəncirin dartıb.

 

 

 

Hələ əsən külək vəd etmir yaxşı heç

 

Ümmanda ruha dönən biçarə gəmilərin

 

Zor düşüb yelkəninə;

 

İçi havayla dolub,

 

necə dönsün bu yolu

 

Dalğalar da gizlənib dəryada gecə vaxtı

 

Fırtınanın cənginə özünü atsın necə.

 

 

 

Sükanın arxasında dayanan kimdir axı

 

şimaldan əsən külək şturvalı oynadır

 

Biz beləmi doğulduq, biz beləmi böyüyək

 

biçarə bir gəminin heyətinə yazılan

 

saxta, yaltaq qaydadır.

 

 

 

Bu yorğun ayaqların üstündə gəzən bədən

 

Görən niyə dincəlmir, axı niyə nədən?

 

Təlatümlü havada ləngər vuran gəmidən

 

Gör necə imdad udur, çarəsiz qaldığından

 

Yosunlar necə tutub gəminin gövdəsindən.

 

 

 

 

 

***

 

Saçlarını kəmənd et

 

dola boynuma, saxla.

 

Özünü, rəhmin gəlsin,

 

atma qoynuma, saxla.

 

 

 

Əllərimə göz ucu

 

diqqət elə, nəzər sal,

 

elə-belə, dilucu

 

soruş, deyim bu hal.

 

 

 

Bilirsənmi, üşüyür

 

kəndimizdə ağaclar,

 

qırov bağlayıb ömrüm,

 

buz bağlayıbdı saçlar.

 

 

 

Sərgərdan ruh kimiyəm

 

Xəyalım göy üzündə

 

gözlərim donub qalıb

 

yenəmi gör, üzündə?

 

 

 

Həyatın o üzü

 

bu üzütək qarışıq

 

itirmişəm gündüzü

 

gecəm qarmaqarışıq.

 

 

 

 

 

***

 

Həəə, indi hər şeyin yada düşən vaxtıdır,

 

yaddaşımın küncündə ötənlərdən heç nəyi

 

saxlamaq olmur, olmur.

 

Uşaqlığın uzaqda qalan ağrılı günün

 

yaşayıb da, həsrətin acısını duyaraq

 

tikan batan əlini ağzına təpib, sonra

 

Bu ağrını hiss edib

 

bu ağrıya yenidən

 

ağlamaq olmur, olmur.

 

 

 

Bizim kəndin örüşü, otlağı, şor kanalı

 

söyüd ağaclarının kölgəsindən keçən arx,

 

Bir qonşu uşaqlar ilə,

 

                        bağdan oğurluq etmək;

 

bu arxın üst qatında belə idi lap qabaq.

 

Vur çartlasın olardı, bilirsən , təmtəraq...

 

 

 

İndi hanı o gənclik,

 

Kimin yanında durub qonşu bağına girmək

 

oğurluq meyvə dərmək

 

Deyən axı heç kəsə ümid adlı gümanı

 

bağlamaq olmur, olmur...

 

 

 

Xamravadan bəriyə, Bazıdan keçib həmən

 

uşaqlıq xatirənin arxasınca düşərək

 

getdiyin Mahmud parağ...

 

Yolun hər iki yanın

 

Basıb ot-ələf, alağ...

 

 

 

 

 

***

 

Saçlarını kəmənd et,

 

at boynuma, tut, qalım,

 

bircə udum havatək,

 

Çək içinə, ud qalım.

 

Gedirəm, hey gedirəm,

 

Mövlanayam, qədirəm

 

Bilirəm ki, bilirəm -

 

bilirsən, unut, qalım.

 

 

 

Qoy sıxılım köksünə

 

Bələnim sevincinə

 

Qəlbinin bir küncünə

 

məhkum elə at, qalım.

 

 

 

Bil ki, dərdə zahıyam

 

ağrısıyam, ahıyam,

 

məğlub yurdun şahıyam

 

qoşunu çək, mat qalım.

 

 

 

Heymi qaldı qolumda

 

sən inzafsızda, zalımda

 

ölüm sənin yolunda,

 

Axır salamat qalım.

 

 

 

 

 

Xəbərimiz olmadı

 

 

 

Sizin məndən xəbəriniz olmadı;

 

harda idim, necə bir gün yaşadım,

 

üz-gözümdə sevinc vardı, amma ki

 

ürəyimdə necə küskün yaşadım, -

 

Sizin məndən xəbəriniz olmadı...

 

 

 

Susuzluqdan cadar idi dodağım,

 

əllərimin qabarınnan deyim.

 

Yorğun idi, yerimirdi ayağım

 

doğmalara, çırpınaraq can atan,

 

ürəyimin qubarınnan deyim -

 

Sizin məndən xəbəriniz olmadı...

 

 

 

Kənd yolumuz, Bazı tərəf, Xamrava

 

ayağımın izlərini saxladı

 

zaman keçdi, yaşım üstə gəldi yaş

 

dərd yol açdı sevincimi haqladı, -

 

Sizin məndən xəbəriniz olmadı...

 

 

 

Yada düşür, yad olmayan o günlər

 

xatirələr ağlın alır adamın

 

Yalan desəm, qoy dillənsin bilənlər

 

toyum günü köç eləyən atamın

 

gözlərində donub qalan göz yaşı

 

ürəyimdə daşa döndü o gündən -

 

Sizin məndən xəbəriniz olmadı...

 

 

 

Kəndimizin adamları... deyim

 

eləsi , beləsi doğmadı.

 

Bəzən oldu cadar olmuş torpağa

 

Tanrı göydən durub baxdı, amma ki,

 

göz yaşıtək bircə damcı yağmadı;

 

bu Tanrının alqışıydı, qarğışı -

 

xəbərimiz olmadı.

 

 

 

 

 

***

 

Bütün ili ağlamışam səninçün, -

 

anam dedi, bacım dedi, sən dedin.

 

Bu nübarı saxlamışam səninçün, -

 

anam dedi, bacım dedi, sən dedin.

 

 

 

Göz yaşımız yanaq boyu yol açdı

 

dərd-qəm bizi doğma bildi, qol açdı

 

Bu xoş günlər bizdən niyə qaçaqdı, -

 

anam dedi, bacım dedi, sən dedin...

 

 

 

Şaqqıltıya, taqqıltıya səksənib

 

pəncərəni külək döysə diksinib

 

yaşamışıq xəyalınla tək sənin, -

 

anam dedi, bacım dedi, sən dedin.

 

 

 

Saç ağartdıq, qara yaylıq bağladıq

 

hər görüşə bir ayrılıq bağladıq

 

üzdə güldük, içimizdə ağladıq, -

 

anam dedi, bacım dedi, sən dedin.

 

 

 

Biri vardı, biri yoxdu... eşitmədik nağılını

 

sən yox idin, kişi bildik oğlunu

 

at çapanım, at almışdı ağlını? -

 

anam dedi, bacım dedi, sən dedin.

 

 

 

Gördük bir il, adam necə cırraşır

 

xəzan ömrə, qar tökülür, qar daşır

 

yaxşı ki, varmış dostun, qardaşın

 

anam dedi, bacım dedi, sən dedin.

 

 

 

İndi hər şey dalda qaldı, gəlibsən

 

hər bir şeyi yerinə qoy gəlib, sən

 

Doğma sənsən, əziz sənsən, qərib sən,

 

anam dedi, bacım dedi, sən dedin...

 

 

 

Balabəyli  Faiq

 

Ədəbiyyat qəzeti.- 2022.- 19 fevral.- S. 28