Ömürdən bir an...

(Esse)

Deyirlər, insan həyatı anlardan ibarətdi. Geriyə qayıtmayan anlardan. Bu anlar olmasa, həyatın mənası olardımı heç? Zaman keçdikcə xatirəyə dönən anları yada saldıqda onların gerçəkmi, fantaziyamı, yoxsa yaddaşımızdan silinməyən şirin yuxumu olduğunu düşünür və bəzən də buna inanırıq. Bəlkə insan həyatının hansısa nağıla bənzər bir bölümünü özü-özünə qısqandığından doğur bu yanıltmaclar? Bəs, yeri göyə yaxınlaşdıran bir duyğunu yaşayan zaman onun bir də təkrarlanmayacağını düşünmək günah olmazmı? Belədirsə mən niyə bu qədər günaha batıram? Hec bəxtəvərlikdən kövrələn, gözlərinin yaşında boğulan görmüsünüzmü? Görən özünə qəsd edən insan olurmu ki, balı zəhərsiz yeyə bilməsin? Bəli, o gün indi yazdıqlarımı yaşayırdım gölün kənarında.

Üzük qaşı kimi meşənin ortasında yerləşən gölün qonağı olmuşdum. İllər öncəsi məktəbli olanda da ailəlikcə gəlmişdik bura. Onda gövdəsinə sökəndiyim bu ağacın kölgəsi məni özümdən gizlədə bilməzdi. Bir də ki, onda özüm-özümdən küsməmişdim hələ...

Qəribə hisslər yasayırdım. Sevinc, həyəcan, rahatlıq qarışıq narahatlıq. Elə bil icimdən gələn, ancaq özüm eşidə bildiyim bir səs mənə: "Son görüşündü göllə, gözlərin doyunca bax, əksini içinə at, xatirələrində yaşat" - deyirdi.

Bədənimdən üşütmə keçdi, dərindən köks ötürdüm. Ağlağan körpələr kimi nəfəsim də köksümdən qırıla-qırıla gəldi.

- Gəl gör burda kim var?

Aslanın səsi məni elə bil yuxudan oyatdı. O, az qala gölə girəcəkmiş kimi əyilib elə böyük məhəbbətlə nəyəsə baxırdı ki, məni da maraq tutdu. Gölə yaxınlaşanda iki qurbağanın üz-üzə durub bir-birinə baxdıqlarını gördüm. Heç yerlərindən tərpənmirdilər. Elə bil donmuşdular. Biz də bir-birimizə baxdıq və bərkdən güldük. Nəyə güldüyümün səbəbini heç özüm də bilmirdim. Bəlkə qurbağaları özümüzə bəzətdiyim üçün, bilmirəm...

- Gedək, bir qismət yemək yeyək, - deyib Aslan əlimdən tutdu.

Qaça-qaça gölün üstündəki kababxanaya doğru yönəldik. Qaçırdıqmı onda, ya uçurduqmu, bilmirəm? Ancaq elə bil uşaq idik, illərin sığalı nə ağarmış saçlarımıza, nə də dibinə kədər çökmüş gözlərimizə çəkilməmişdi. Diqqətimi gənc gürcü qızı çəkdi, gözlərindən həyat eşqi yağırdı bu gözəlin. Doğru deyirlər ki, cavanlıq gözəllikdi... Bir azdan o gözəl bizim oturduğumuz masaya yaxınlaşıb gürcü dilində nə sifariş etmək istədiyimizi soruşdu. Öz dilindən başqa, başqa dildə danışa bilmədiyini anlatdı. Onun dilində danışdığımı görüb sevindi. Sifarişimizi qəbul edib gah mənə, gah Aslana baxıb gülümsədi.

- Bizim mahnılar xoşunuza gəlirmi? - deyib əda ilə boynunu əydi. Mən onun dediklərini Aslana tərcümə etdim. Aslan öz dilimizdə qıza: "Musiqinin dili, milləti olmur, gözəl!" - desə də, qız elə bil tərcüməsiz anlamış kimi razılıq əlaməti olaraq başını oynatdı.

Aslan mənə baxıb gülümsəyirdi, mən də ona baxırdım, amma həmin an elə bil qəhər boğazıma kəndir salıb boğacaqdı məni. Bu məqamda bir melodiya səsləndi, ən çox sevdiyim gürcü mahnısı, "Ramdeni malodine" (Nə zamandı səni gözləyirdim). Musiqinin məni tutduğunu görüb Aslan işarə ilə bildirdi ki, səsini qaldır. Mahnının səsinə sanki meşədəki quşlar da səs verir, ağacların yarpaqları da bu musiqinin ritmində tərpənirdi. Qeyri-ixtiyari yerimdən qalxıb Aslana yaxınlaşdım, o da durdu, qollarımı boynuna dolayıb onun gülümsər baxışlı gözlərinə baxaraq astadan oxumağa başladım...

Rəqs etsək də, elə bil yerimizdən tərpənmirdik, torpaq idi ayaqlarımızın altında tərpənən, elə bil meşə idi başımıza fırlanan, elə bil gölün şəffaf suyu idi əksi gözlərimizə çökən. Baxışlarımız bir-birinə ilişib qalmışdı, səslənən musiqinin hər sözü sanki bu lal baxışlarımızdan oxunurdu. İlahi, necə də xoşbəxt idim o an, xoşbəxt olduğum qədər də bədbəxt!..

Mahnı bitdi. Biz bayaq göldə bir-birinə baxan qurbağalar kimi donub qalmışdıq. Mənim qollarım onun boynunda, onun baxışları isə mənim baxışlarımda...

Gülnarə ACALOVA

Ədəbiyyat qəzeti.- 2022.- 26 fevral.- S.27.