Sözün Rəsul ucalığı

 

Poema

 

Bir yaz günü

qədim Şirvanın

Göyçay elində

İbrahim kişinin ocağında,

Ağzı dualı bir ananın

layla ətirli qucağında

yamyaşıl tumurcuq kimi

gözlərini açdı

bir körpə səsi.

 

Kənd yollarında

başıaçıq,

ayaqyalın yüyürdü

bir atanın oğul həvəsi.

 

Həmin gün

bir ovuc

layla ətrinə bələndi

ata ocağının

üz-gözü...

 

Həmin gün

sevinc tonqalına döndü

ehtiyac dolu

kiçik bir evin

işaran közü...

 

Nəğmə-nəğmə çiçəkləndi,

Çiçək-çiçək nəğmələndi

neçə-neçə ümidin səsi,

neçə-neçə arzunun sözü...

 

Həmin gün

Göyçayda elə bil

söz ətri qoxuyurdu

bir əlçim göy üzü.

 

Könlü köz-köz,

kösöv-kösöv açılmışdı

divarlarına

sevinc çilənmiş

ata ocağının.

 

Arzusu, ümidi

bir oğul boyu

layla-layla gülümsəyirdi

bir ana qucağının.

 

Ömrünə ömür

qatmışdı

ocağına oğul

gəlişi

Peyğəmbər eşqinə

oğluna Rəsul

adını verdi

İbrahim kişi.

 

Hələ o körpənin

dodaqları

bələnməmiş ana südünün

qoxusuna,

Tanrının Söz mələkləri

lələk-lələk qonurdu

o körpənin

mışıl-mışıl yuxusuna.

Hələ mələklər

Tanrı izni ilə

imza atmamış

onun alın yazısına.

 

Ana südünün

dadıyla birgə

Sözün tamı da

dəydi

o körpənin ağzına.

 

Qəlbində

sözün qoxusunu

duyduğu gün

Ruhuna "Salam" gəldi

Söz adlı haqdan.

İlk misraları

yazqabağı nəmli torpaqdan

qalxan buğ kimi

gülümsədi varaqdan.

 

İllərin

misra qanadlarında

Rza soyadına

könül bağladı Rəsul.

 

Sözün ucalığına

boylandı,

yeni duyğularla

çağladı Rəsul.

 

Elə ki,

duydu qəlbində

yeniliyə can atan

qasırğanı.

 

Həmin gündən başladı

yazdığı

şeirlərin,

misraların içində

qafiyə qırğını...

 

Yeni duyğuların

bahar təravətli

qoxusu

kəpənək-kəpək qondu

ulu Söz ağacının

budaqlarına.

 

Təzə düşüncələr

sənət müjdəsi kimi

doldu

sənət sarayının

yeniliyə həsrət qalmış otaqlarına.

 

Duyğu qanadlarında

kövrək şair xəyalı

uçub bal arısıtək

öpürdü çiçək-çiçək

təbiətin üzündən.

 

Təbiət fəsil-fəsil,

cəmiyyət nəsil-nəsil

boylanırdı

Rəsul Rza sözündən.

 

Ulu sənət mülkünü

nəğmə-nəğmə oyatdı,

duyğu-duyğu isitdi

"Rənglər"in təbəssümü.

 

Söz mülkünü

fəth etdi

düşüncə təravəti,

yeniliyin düzümü...

 

Rəsul Rza adı

gün kimi doğuldu

ulu Sözün baxtına.

Yaratdığı

söz incilərinin

uca dəyəri

qaldırdı onu

böyük Sənət taxtına.

Böyük ustad gəlişinə

güzgü tutdu

məhəbbətlə

qoca tarix.

 

Hər bir zaman

ustadları

uca tutur

uca tarix...

 

Yeni sənət dünyasına

inam dolu

qədəm atdı.

 

Söz mülkündə

Qırıb qafiyə sərhədin

sərhədsiz

dünya yaratdı.

 

Üstünü

toz basmış

yollardan keçmədi,

ruhunda daşıdı

təp-təzə fikirləri.

 

Sənət sarayının

divarlarından

asdı

düşüncə dolu

şəkilləri...

 

Söz ətrinə bələnmiş

düşüncələri

azad misraların

qanadlarında

yetişdi

Ulu Sözün dan yerinə.

 

Rəsul Rza imzası

Sənət mülkündə

bayraq kimi asıldı

təmiz vicdan yerinə...

 

***

 

Ustad!

Deyirlər tarixin

ən sərt qılıncından

itidi Söz.

 

Boyat fikirləri yeməkdən,

Daş ürəklərin

daş qapısını döyməkdən

tükəndi,

bitdi Söz...

 

Ağrıya-ağrıya

dizlərini yerə qoyub,

Nizaminin,

Füzulinin ruhuna

"salavat" çevirib

itdi Söz.

 

İndi

bu yoxsul zamanda

bir qarın fikrə açıb

ulayan itdi Söz.

 

Ruhu canından uçub

qanıma hopan

soyumuş meyitdi Söz...

 

Yağır olmuş qafiyələrlə

gün keçirən,

Mənanı unudub

Boyat fikirlərə

lehmələnmiş qafiyə

içirən

kimsələrə deyirdin -

üzünü tutub:

- Qafiyəpərdazlar,

ürəyim Söz tabutu.

 

Çiyinlərinizi

ürəyinin altına tutun.

Alagöz günlərin

aydınlığında

özünüzə bir

savab yazdırın.

Bu tabutu

Bir Füzuli misrasının

ayağı altına basdırın...

 

***

 

Rəsul Rza qayğısıyla

neçə-neçə istedadın

arzuları çiçəklədi.

 

Bu qayğıdan

nəsib alan

neçə cavan şair qəlbi

Söz mülkünə məhəbbətlə

gül səpdi,

çiçək ələdi...

 

Rəsul Rza qayğısı

istedadlar önündə

yaşıl işığa döndü.

Ulu sənət yolunda

gəncliyin ümidləri

üşüməsin deyə

qəlbi ocağa döndü...

 

Qərinələr ötsə ,

Çox nidalar bitsə ,

həniri azalmayıb

işığı sozalmayıb

Rəsul Rza ocağının...

 

Hər yaz gələndə

ulu Sözün qapısı

misra-misra döyülür.

Hər misrada

Rəsul eşqinin,

Nigar məhəbbətinin

ətri duyulur.

 

Hər yaz gələndə

təbiətin gözündən

qaçır yaşıl yuxusu,

Söz mülkünü

çəmən-çəmən

bürüyür

Nigarlı misraların

yasəmən qoxusu...

 

Təbiəti bəzəyən

rənglərin üz-gözündən

Rəsul Rza "Rənglər"inin

rəngləri yağır.

 

Bu rənglərin

hənirinə isinə-isinə,

Ürəklər

misra-misra dönür

duyğu xəritəsinə.

 

Sənət çəmənlərini

çiçək-çiçək bəzəyir

Rəsul Rza qəlbinin

Söz rəngləri...

 

Yaşıllığa bələnmiş

misraların sinəsindən

nəğmə-nəğmə asılıb

fikir zəngləri.

 

Diqqətlə dinlə,

Göyçayda

yarpaq-yarpaq

pıçıldaşır hər bahar

çinar ağaclarının

yaşıl köynəkli nəğməsi...

Çinar ucalığından

boylanır həmişə

Rəsul Rza sözünün

naxışı, ilməsi...

 

Göyçay çinarlarından da

ucadır

şair misralarının

bayraq kimi

dalğalanan əzəməti.

 

"Od çəkdi

küldən soruş" - dedi

ustad şairin dərin hikməti...

 

Hər yaz günü

çəmən-çəmən göyərəndə

yerin-yurdun yaşıl baxtı,

Bir bənövşə baxışında

qurulur

Nigar sevgisinə bələnmiş

Rəsul Rza ömrünün

səadət taxtı...

 

Bu ocaqda

göz açıb

bir işaran köz kimi,

Sevgi, məhəbbət dolu

unudulmaz Söz kimi

Özü ocağa dönüb

Xalqımızın Anarı,

O, milli ruhumuzun

üfüqündə açılan

ümid dolu səhərdir.

Dədə Qorqud səbatlı

Uca, ulu dəyərdir

Millətin vəfadarı

Sənətin bayraqdarı!

Xalqımızın Anarı!

 

***

 

Hər dəfə yaz gələndə

Rəsul-Nigar eşqinin

məsum təbəssümü tək

könüllər oxşayır

yasəmənlər.

 

Rəsul Rzanın

təravətli misralarına

güzgü tutur

yamyaşıl çəmənlər...

 

Hər yaz gələndə

Ustad Sözünün

rəngi boylanır arandan, dağdan

Hər yaz gələndə

Rəsul Rza misralarının

qoxusu gəlir

yaşıl yaxasını açmış

torpaqdan...

 

***

 

Mənim könlüm

çiçəkləyir hər baharda

Ulu sözün

ucalığından boylanırsan, Ustad,

Ümidim görünürmü

oralarda?!

 

Püstə RƏVAN

 

Ədəbiyyat qəzeti.- 2022.- 11 iyun.- S.15.