Yuxu uçqunu

Sən yuxuda ikən

yuxundan oyansam,

gözündəki bir damla

dənizə dönüb daşsa,

mən də göyləri

dəniz sansam,

yer ayağımız altından

qaçmazmı?

Sularda yuyunan külək

bu qədim düşərgəni

başımıza uçurmazmı?

Kim xilas edər bizi

bu yuxu uçqunundan?

Yuxumda dəniz görünür,

sahilində

bir ağbəniz görünür,

xatirələr sularından daha dərin,

üfüqündə Ay kimi

saralan üzün...

kor qayalar görə bilməz

üfüqdə batanları,

qayaların yuxusunda

daşa dönüb yatanları

Günəş də oyada bilməz...

sənin yuxundan oyana bilsəm...

Yaddaşın dörd fəsli

Yaddaşın payızında

saralan xatirələr

qopub düşər

ömrün budaqlarından,

xatirəsiz qalarsan,

ömür də çılpaqlaşar,

qış ömrün oğlan çağında

don vurar ümidləri,

ruhun üşüyər, üşüyər...

Yaza çıxmaz arzular,

günəş it-bata düşər

yayın cırhacırında,

alnındakı yazını

Tanrı yazıb,

çiynindəki mələklər

üzünü köçürürlər...

Qəlbin heç vaxt boş qalmaz,

sevinc gedər, qəm gələr,

bu Allah qonaqları

ömrü ikiyə bölər,

birinə azı düşər,

birinə çoxu düşər...

Yaddaşının qışında

kirpiyinin ucunda

xatirələr sırsıra bağlar,

azca soyuqdəymədən

hərarətin yüksələndə

qopub düşər,

kirpiklərin qapanar...

Partizan sevgi

Qürub çağı

kölgəsini biçirəm yorğun ağacın,

qürub çağı

uzunluğunu ölçürəm günün, saatın,

ayaqlarımı sürüyüb keçirəm

vaxt körpüsündən,

ancaq keçə bilmirəm

sənin üzündən...

vaxt məndən belə öc alır,

gəncliyin şirin neməti

gözüm önündə qocalır...

O üzdə ayrılıq bal dadır, gülüm,

bu üzdə nəğməmiz

bir qırıq valdadır, gülüm.

Ürək heybəsinə bu uzun yola

bir çimdik sevinc qoymuşam,

bir tikə təbəssümündən,

ikimiz birlikdə keçirik

həsrət düzündən...

Körpü vəfalıdı,

çöl vəfalıdı,

mənə torba tikən

vaxt vəfalıdı.

Biz körpünü keçən kimi

partladacaq onu

bir sevgi partizanı!..

Adsız qadın

Etibarsız qadının

oğlu oldu,

adını Etibar qoydu,

qızı oldu,

Vəfa adı verdi ona.

Özü çevrildi adsız qadına...

Kimdənsə eşitmişdi:

Adlar

insanın taleyinə çevrilir nə vaxtsa...

Özü taleyindən qaçaq düşmüşdü

nə vaxtsa...

bəxt körpüsündən keçəndə

ayağı sürüşmüşdü,

üstündən adı düşmüşdü,

adsız qalıb üşüyürdü

etibarsız qadın,

vəfasız qadın...

***

Bu uşaq qartopu oynamaq istəyir,

qışı daşa basmaq istəyir,

qar isə yağmır ki yağmır...

Adamlar, yollar, atlar, bayquşlar, itlər

Azğın atların qamaşan nalları altında

unudulmuş kəndlərə uzanan

torpaq yollar

qəflət yuxusunun tozunu çırpır,

başqasının yatağında

başqa adla uyuyan tənbəl sərsəri kimi...

yoxluğun varlığa çevrildiyi,

ümid bulağından içib həyata qayıdan yollar,

atların ayaq səsini eşidincə

təkr etdi bu yerləri kor bayquşlar,

ac qalmış itlər atlara cumdu,

atların üstündə adamlar vardı,

itlərin ağzı yandı,

itlər adamlar tərəfindən zəncirləndi,

aclıqdan qurtuldu itlər,

tapdandıqca sevindi yollar...

Adamlar,

yollar və atlar

azdırılmış həyatı kəndinə qaytardı...

Öncəgörmələr

İlhaməyə

Yuxun bərkə-boşa düşür,

Uşaq kmi ağlayırsan,

Səhər durub yastığını

Yaş görürsən.

Sənin yuxuna

Heç vaxt baş verməyəcək

fəlakətlər sızır,

bədənin zəlzələöncəsi

yer kimi titrəyir, qadın.

Bir dəfə yuxuda

Fil görmüşdün,

üstünə su püskürürdü,

Demişdin evimiz olacaq.

Oldu.

Sənin timsalında

inandım möcüzələrə.

Sən əməli-sahel adamsan,

bəlkə də yuxunda Tanrını görən

yeganə qadınsan.

Sentyabrda demişdin:

noyabrda Şuşaya bayrağımızı sancacağıq!

Çoxları sənə inanmadı,

Oktyabrda dözməyib bunu yazıya çevirdin.

Sonra: hər kəs bu yazını oxusun, - deyirdin.

Bütün müqəddəslərin ruhları

Cıdır düzündə idi.

Yazıya pozu yoxdur!

Mən yuxularımda

Keçmişi görürəm,

sən gələcəyi!

***

Mənim içimdə

bir cavan oğlan,

bir tənha qoca var,

cavanın sevgiyə,

qocanın mərhəmətə

ehtiyacı var...

***

Bu dəyişməyən mənzildə

yerin rahatdımı, ana?

Yaylıq da yoxdur cibimdə,

göz yaşımı daşla silirəm, ana...

səndən sonra

çox mənzillər dəyişdim,

hələ də rahat deyiləm,

axır aramızdan vaxt çayı, axır,

donuq baxışların

ardımca baxır,

mən bir gün gəlməsəm,

narahat olma,

məni gətirəcəklər sənin yanına,

o zaman kimsə bizi

ayıra bilməyəcək,

hələlik, ana, görüşənədək...

Ekspress qatarında

eksperimental mozaika

"Qəzəb salxımları"ndan çəkilmiş

"Gürgan şərabı"ndan içib

unutdum "Bulanıq dünya"nı,

"Fələk qırmancı"nın yaralarını,

"Tarix və tale" oyununda

taleyə uduzdum,

"Fəlsəfi oyunlar"la yola verdim həyatı,

fəqət "Yaşamaq yanğısı"

məni tərk etmədi,

arada sözarası

məsləhət verənlər də oldu:

"Ürəyinin apardığı yerə get",

Tanrıya ibadət et,

"İçimizdəki şeytan"a uyma...

"Həyatın dibində" gördüyün "Səfillər"i,

onların həyat tərzini,

bir vaxtlar sən də

onlardan biri olduğunu unutma.

"Tənha"lığın damında ulayan

"Kor bayquş"a inanma,

"Ölülər"in "Qiyamət" günü

"Dirilmə"sinə inan...

"Yaddaş kartı"ndakı "Pozuq fotoşəkillər"

sənə xatırladar faniliyin əyaniliyini,

"Daş evlər"də sona yetər "Ömür kitabı"n.

Düşünərsən:

"Fironun dəftəri"ndə

niyə Musanın adı yoxdur?

Axı qoca tarix deyir ki,

"İsanın qadını" yoxdur...

"Yeraltı külək"lər səni

"Metro vadisi"nə gətirib çıxarar,

"Qan-tər içində" enərsən

"Nəfəs yelləncəyi"ndən,

qalarsan "Yenə iki od arasında",

bu an "Sehrli dağ"ın

qımıldandığını eşidərsən -

"Və dağlardan səda gəldi"!

"Tanrı dağları"na xoş gəldin!

"Axirət sevdası"

"Tərsinə addımlayan kölgələr" kimi

təqib edər səni,

səni, məni...

Mən "Günah keçisi" deyiləm axı,

bəs niyə "Günəşə sarı gedəndə"

gözlərim yenə arxada qalır?!

Və...

"Tanatos mehmanxanası"na

zəng vurub deyərsən:

- Lütfən, mənə bir "Otel otağı" ayırın.

Yenə və...

orada "Mehmanxana sahibəsi"nə

aşiq olarsan,

səninçün "Həyat" yenidən başlayar...

Sehrbaz təbiət

Mən gülüşümü

qapının çölündə unutmuşdum,

eyvanda durub dənizə baxanda

gülüşünü dalğalara atıb-tutan

adanı gördüm,

təbiətin bu sehrbazlığı

itmiş təbəssümü

üzümə qaytardı...

Kənan HACI

Ədəbiyyat qəzeti.- 2022.- 15 oktyabr.- S.8.