Mihai Firica - 26 iyul 1970-ci ildə
Rumıniyanın Krayova şəhərində anadan olub. O,
Beynəlxalq Münasibətlərin İdarə Edilməsi
üzrə aspirantura, Ədəbiyyat, Tarix və Hüquq
fakültələrində təhsil alıb. Rumıniya,
Bolqarıstan və Xorvatiyada təşkil olunmuş bir
neçə kurs və təcrübələrdə
iştirak edib. Tanınmış mətbuat və televiziya
jurnalisti, televiziya tok-şousu müəllifi və bir neçə
gündəlik qəzet və mədəni nəşrlər
yaradıb.
1989-cu ildə "Ramuri"
jurnalında mütəmadi olaraq şeirləri dərc edilib,
şeirləri ingilis, fransız, ispan, macar, yapon və bolqar
dillərinə tərcümə edilib.
1997-ci ildən Rumıniya
Yazıçılar İttifaqının üzvüdür.
"Xülasə edilmiş tərcümeyi-hal" (1996)
kitabına görə "Mihai Eminesku" Beynəlxalq
Akademiyasının Poeziya Mükafatını alıb. "Səyahət
edən ilanın dili" (1997) poeziyasının ikinci
kitabı "Marin Soresku" mükafatını və
Rumıniya Yazıçılar İttifaqının Krayova
Şöbəsinin mükafatını alıb. 2017-ci ildə
o, "Son günlər və axirət" şeirlər
toplusunu nəşr edib.
Axşam saatlarında gülümsəyirsən
Axşam
saatlarında gülümsəyirsən.
Mum
divarlar duanı udur,
Öz
içində Tanrı ilə danış,
Pıçıltı
ilə ah çəkirəm,
sözləri
təsəlli edirəm...
Bundan
öncə müqəddəslər mənim dostlarım idi,
faydalı
olmaq üçün
yararsız
hala düşmüşdülər...
Bəlkə
bəziləri çürüyüb geri qayıdacaq,
Bəlkə
öz kökü arasında gizlənəcək bu dualar
və
ya işığa həsrət qalacaqlar.
Bu
şəhərdə günəş batır;
Sənin
ürəyin qollarımda uyumuş bir heyvan kimidir,
gecə
soyuqdur,
yuvarlaq
və solğun ulduzları var,
səhər
saatlarında ləçəklər üstünə
düşürlər.
Bütün
bu fotoşəkillər, görəsən, kimə aiddir,
biz oradan yad adamlara
baxırıq.
Parlaq ulduzlar yığınında
üzürəm
- geniş qanadları
ilə bizi örtən quş
bizi qızıl qanadları ilə vurur.
Adımı xatırlamayacaqsan
solğun və saralmış şəkilə
baxanda.
Və bu,
gənc qadınlar saçlarını kəsdikdə
baş verir
və bütün yol boyu küləyi
daşıyır o saçlar...
Səni tapa bilmədiyim
yerdə
Ölü oyandım;
səni hər dəfə yanımda tapanda başıma gələn budur.
Sən mənə inanmayacaqsan,
gözümün arxasına
baxıram və yenə də mənə təbii görünür
- mavi bədəndə
bir yara kimi.
Gəncliyi tərk etmək
şansım olsaydı,
məni məhəbbət
üçün təsdiqləyərdi
kainat.
bütün saatlar beynimin dərinliklərində
qaldı,
qaynar dəmir kimi yanan məktublar.
Meyxanada
gələcəyi qara
alov içində
gizlənmiş qadınlar
boş yerə oxudu.
Mən həşərat xəyalını
yığıram
minlərlə jestlə
sizi təəccübləndirmək
istəyirəm.
bədənimin mənlə
üz-üzə uçduğunu
gördüm,
ikiqat eqolu!
Maraqlandım ki, bizi başqa
kimsə izləyirmi?
Kim bilir bu dünyada necəyik biz?
Nə qədəri qalıb və nə qədərini bitirəcəyik...
Boşluqda bir səyahətçi
kimi
qaranlıqdayam...
Ətrafdakı hər şey nəzərdən keçirilməlidir,
danışmaq və yenidən yazmaq asan deyil.
Ayağa
qalxmağı xəyal
etmək istəmirəm...
Çəhrayı başmaq
Güldüm, əllərimi qorudum,
bataqlıq məni
az qala udacaqdı,
soruşa bilərəmmi,
üzünüzü necə
görmək olar?
sənə çatmaq
üçün nə
edim?
Kölgəsiz insanlar
səni alnına yapışan puldan çox əzizləyəcək,
Sənin varlığın barmaqlıqlarla
məzara enəcək.
Vaqonda gələnlər məni
fəryad etdilər,
tikanlı məftillər
və hasarın yanında
ölümlə qol-qola,
unudulmuş kimi,
divarları aşaraq
tarixə gizlicə girmək!
Artıq
uşağımın başmaqlarını
bəyənmirəm,
külək onları
yaşıl çəmənlikdə
asdı -
uzaqdan isə bir üfüq görünür,
pambıq yun buludların gəldiyi yuxu kimi...
Mən onlara ancaq axşamlar anamla yatanda toxuna bilirəm.
Atam orada olmalıydı,
payızdan qovulmuş
Tanrı misalı
kəpənək qanadı
göndərdiyi mehlə.
Bir an içində qalıram
və səni tapa bilmirəm.
Tüstü düyünləri son baxışda itir...
Qaranlığın bir yerində
Qaranlığın bir yerində özümü
görürəm,
üzümdə bir qısqanclıq bitir,
ağzımın kənarında
acı bir təbəssüm.
Kül rəngində qapalı ev,
asılmış rəsm
düşür yerə.
Nifrət
etdiyim uzun bir gündür,
onu qucağımda saxlamadığıma peşman
oluram,
sinəmə çəkirəm,
döyünən ürəklərimi
dinləyirəm.
Düşünürəm ki,
dünyada özünə
yer tapmaq da bir sənətdir...
Dostlar içində və dəyirmi masalar arasında
sağ qalmaq kimi yəni.
Evdən
çıxmaq və mümkün qədər gec qayıtmaq kimi...
Gözündən axan gözyaşı da nəfəs alır.
Və ömrüm boyu nə qədər daşa dönsəm belə,
uzun illər hissiyyatsız qalsam da,
hələ də itmiş uşağın yanağında göz yaşı kimi
səni gözləyəcəm.
Tərcümə: Ümid NƏCCARİ
Ədəbiyyat qəzeti.- 2022.-
15 oktyabr.- S.31.