Mənə validol...
Hekayələr
- Alo! Alo!
Bura Mahmudun evidir? Hə? Eşitmirəm, bərkdən
danışın! Kimin? Kimin evidir, deyirsiz? Mənə Mahmud
lazımdır, Mahmud! Bəs bura onun evi deyil? Yox?
Bağışlayın, üzr istəyirəm... Deyirəm
bağışlayın... Eşidə bilmirsiniz? Bir də zəng
edim? Yaxşı! Yaxşı!
Bacı,
ay bacı, mənə
38-22-23-ü verin. Hə, hə, 22-23! İyirmi üç! Ay
bacı, otuz səkkizlə! Yazdınız? Bir də deyim? Otuz
səkkiz, iyirmi iki, iyirmi üç. Eşitdiniz? Soruşuram,
indi eşitdiniz? Necə nəyi? Telefonun nömrəsini!
Gözləyim? Gözləyirəm. Deyirəm, gözləyirəm!
Bir-iki saat keçir.
Telefon uzun zəng çalır. Aha, deyəsən, rayondur. Dəstəyi
qaldırıram:
- Salam!
Deyirəm, salam-əleyküm! Pis eşidirsiniz? Eybi yoxdur, birtəhər
danışın, mənim kimi! Mahmud evdədir? Mahmud!.. Salam, Mahmud! A kişi, nə kələm?
Deyirəm "salam". Kələmi neynirsən? Rayonda kələm
yoxdur? Nə? Əşi, mən "kələm" demirəm
ey, "salam" deyirəm! Şükr, axırı eşitdin?
Əsgərlikdən gəlib? Tanımıram. Deyirəm, mən
Şükürü-zadı tanımıram! Nəəə?
Mən "Şükür" demədim ey, dedim
"şükr, axırı eşitdin". Hə... Hə...
Zəng vurdum bildirəm ki, sizə gəlmək istəyirəm.
Əşi, sizdə qalmaq istəmirəm ey, hələ gəlmək
istəyirəm. Hə, gəlmək istəyirəm. Gəlim?
Nə vaxt? Soruşuram, nə vaxt? Səsin gəlmir, nə
oldu? Niyə ağlayırsan? Kim dedi "öldü?" Mən?
Mən elə demədim, dedim, "nə oldu?" Əşi,
nə oğlan, nə qız? Əkiz nədir? Yox, mən
arvadının nəyi olub-olmadığını
soruşmuram. Soruşuram ki, "nə oldu ki, səsin xırp
kəsildi?" "Turp" demirəm ey, "xırp"
deyirəm. Yəni səsin birdən kəsildi. Hə indi
başa düşdün? Yaxşı, nə vaxt gəlim? Nə
vaxt istəsəm? Onda bazar günü. Bazar bağlanıb?
Əşi mənim bazarda nə işim var? Yox, mən deyirəm,
bazar günü gələcəyəm. "Azar" yox ey,
"bazar". Hə bazar günü! Uşaqları da gətirim?
Məni ələ salırsan, Mahmud? Soruşuram, ələ
salırsan məni? A kişi, necə "niyə?" Mən
hələ təzə evlənmişəm, uşaq-muşaq
haradan oldu? Danışan mənəm ey, Hüseynqulu! Bilirsən?
Bəs bu nə zarafatdır, edirsən? "Uşaq-muşaq"
zarafatını deyirəm. Nə deyirsən? Bilirəm,
Mahmudsan... Yaxşı, de görüm o şeyləri gətirim?
Soruşuram o şeyləri gətirim? Nəyi? A kişi,
özün deməmişdin? Yox? Bura bax, sən Günçıxan
kəndində yaşayan
Mahmud deyilsən? Nəəə?
Bəs bura hansı kənddir? Günbatan? Arvad, mənə validol!!!
Falçı!
Ona falçı Zöhrə
deyirlər. Ünvanını
çoxu əzbərdən
bilir: Əyri küçə, dar dalan, ev 15.
Zöhrənin evinə müxtəlif
yerlərdən müxtəlif
adamlar gəlir. Onlar falçıya bacardıqları qədər
hörmət edir,
"fallarına baxdırıb"
bəxtlərini yoxladırlar.
Deyirlər elə bir dərd yoxdur
ki, falçı Zöhrə
əlacını bilməsin.
Bir gün mən də "falıma baxdırmaq" üçün
Zöhrəgilə getdim.
Məni çevik, yanaqları qırmızı,
kök bir qadın qarşıladı:
- Buyur oğlum, dərdini de, əlacını
göstərim.
Məndən əvvəl gəlmiş
qadınları göstərib
dedim:
- Onlar məndən əvvəl gəliblər,
tələsmirəm, qadınları
yola salın, gözləyərəm.
Zöhrə əlindəki kartları
qarışdırıb köhnə
qumarbazlar kimi bir "daraq" çəkdi, üzünü
qadınlardan birinə
tutub amiranə şəkildə soruşdu:
- Mətləbin nədir, xanım?
Qadın
yazıq görkəm
aldı:
- Heç xəbər almasan yaxşıdır.
Bir od-alov ərim var, səhər evdən çıxır, bir də gecəyarısı
gəlir. İxtiyarım
da yoxdur ki, bircə kəlmə soruşum harada veyillənirsən? Dillənsəm qan salar.
Falçı ani fikrə gedib
dilləndi:
- Gərək, ərinin ağ maykalarından birini mənə gətirəsən. Amma çalış,
trikotaj olmasın.
- Trikotaj olanda nə olar?
- Bilirsən, mən gərək həmin maykanı sarıköklə
sapsarı eləyəm.
Özün bilirsən
ki, trikotajı boyamaq üçün çoxlu
sarıkök lazımdır,
onun da xərci çoxdur.
Qadın
təəccüblə soruşdu:
- Ay arvad, maykanı sarıkökə batırsan,
ərim ağıllanacaq
deyirsən?
Falçı hirsləndi:
- Daha mənə inanmırsan, yanıma niyə gəlmisən?
Xanımlardan biri Zöhrəni
yaxşı tanıdığından
başladı onu inandırmağa:
- Niyə şəkk-şübhə
edirsən? Zöhrənin
yanına pənah gətirən naümid qalmaz.
Qadınlar falçının zəhmət
haqqını verib getdilər.
Dilləndim:
- Xala, baxın, görün, mənim gələcəyim necə
olacaq?
O, əlindəki kartları iki-iki, üç-üç
masanın üstünə
düzdü. Sonra başladı
diqqətlə onlara baxmağa. Birdən başını qaldırıb
dilləndi:
- Sənin gələcəyin
parlaqdır, bala!
- Haradan bilirsən, xala?
- Budur ey, kart aydın göstərir. Bax, bu zənən
xeylağı - o, üstündə
qadın şəkli olan kartı göstərdi - sənin dalınca danışır.
Amma narahat olma, həmin zənən boşboğazın biridir,
sənə heç nə eləyə bilməz. Bu isə - o, üstündə kişi şəkli olan kartı göstərdi - işlədiyin idarənin
rəisidir, istəyir
ki, sənin vəzifəni
böyütsün. Bunlar
isə - o, bir
6-lıq, bir 9-luq göstərdi
- sənin qonşularındır.
Ancaq səni heç gözləri götürmür. Bu isə
- o, üstündə oğlan
şəkli olan kartı göstərdi - sənin tələbə olduğunu göstərir.
Özün də imtahandan kəsilmisən.
- İnanan daşa dönsün!
- Niyə inanmırsan, bala?
- Çünki mən tələbə deyiləm.
İnstitutu çoxdan
bitirmişəm. Bütün
dediklərin də ağ yalandır!
Falçı gözlərimin içinə
baxdı:
- Sən mənə yalançı deyirsən?
Heç bilirsən mən kim olmuşam?
- Kim olmusan?
O, yan otağa keçib bir kitab gətirdi. "Bir teatrın
tarixi". Burada dərc olunmuş bir qrup artistin
şəklini göstərdi
və "burada mənim də şəklim var" - dedi.
- Deməli, artistsən?
- Hələ vaxtilə müəllim də işləmişəm...
- Bəs, niyə falçılıq edib camaata kələk gəlirsən?
- Necə yəni niyə? Zəhmət çəkirəm, pul qazanıram. Bəlkə, məndən yazmağa gəlmisən?! Yaz, çünki hələ məni tanımayanlar da
var, tanıtdır məni
onlara...
Falçı Zöhrənin xahişini
yerinə yetirməyi lazım bildim...
Qonaqlıq
İdarəmizdə qonaqlıq yaman dəbdə idi. Təzə paltar, köynək almaq bir yana,
adicə qalstuk alırdın deyirdilər,
"şirinliyini ver".
Məzuniyyətə gedirdin,
qonaqlıq istəyirdilər.
İstirahətdən qayıdırdın,
hamı bir ağızdan dillənirdi:
- Bax, buna böyük qonaqlıq düşür.
Zarafat deyil, sağ-salamat məzuniyyətdən
qayıtmısan...
Ad günündə qonaqlıq,
müdir tərifləyəndə
qonaqlıq...
Hətta
işçilərimizin yaxın
tanışları, dost və
qohumları bir işə düzələndə
də "ondan qonaqlıq düşür"
deyirdilər. Bir sözlə,
qonaqlıqlar baş alıb gedirdi.
Xoşbəxtlikdən bir şöbədə on nəfər
işləyirdik. Ayda hərənin boynuna bir-iki qonaqlıq düşürdü. Yoxsa
bu qonaqlıqlara pul çatdırmaq çətindir...
Bir gün "uşaqlar"
eşitdilər ki, Nadirin
qohumu Əhmədin on
birinci uşağı
olub. Yığışdılar
Nadirin başına
ki, gərək Əhməd
bizə qonaqlıq versin. Nadir də elə çoxdan bunu gözləyirmiş
ki, Əhmədi xərcə
salsın.
Xülasə, işdən sonra
cəm olduq şəhərin ən yaxşı restoranlarından
birinə. Əhməd
Nadirin başını
bizim yanımızda
"uca etmək" üçün masanın
üstünü elə
bəzətdirmişdi ki, yeyib-içmək
nəinki on nəfərə,
iyirmi nəfərə
də çatardı.
Amma Nadir tez-tez xörəkpaylayanı
çağırıb müxtəlif
sifarişlər verir,
bir-birinin ardınca cürbəcür yeməklər,
bahalı içkilər
gətirtdirirdi. "Gətir-götür"
davam etdikcə Nadir ürəyində fikirləşirdi:
"Yaxşı qırdım
Əhmədin belini".
Birdən
başqa masanın arxasında əyləşənlərdən
kim isə uzaqdan-uzağa, gülə-gülə
əllərini bir-birinə
sıxıb bizimlə
salamlaşdı. Az sonra
xörəkpaylayan gəlib
bildirdi:
- Sizin haqq-hesabınız o kişidən çatacaq.
Nadir lovğa-lovğa dilləndi:
- O, mənim köhnə dostlarımdandır, sağ
olsun, mərifətli adamdır...
Sonra üzünü Əhmədə
tutub:
- Əziz qohum, sənin qonaqlığın
qaldı başqa vaxta - deyə, dilləndi.
Əhməd etiraz etmədi.
"Mən həmişə
qulluğunuzda hazır!"
- deyib, üzr istəyərək getdi.
Biz ayağa qalxanda restoran bağlanırdı. Kefi kök,
damağı çağ getmək istəyəndə xörəkpaylayan
başımızın üstünü kəsdirdi:
- Bəs haqq-hesabı vermirsiniz?
Hamımız təəccüblə Nadirə baxdıq. Nadir
çaşbaş oldu:
- Mənim tanışım
vermədi?
- Yox. O, sonradan bildirdi ki, heç sizi
tanımır, səhv salıb...
Nadir məcbur olub qonaqlığın pulunu ödədi. Amma yaman pərt oldu...
Xeyrəddin QOCA
Ədəbiyyat
qəzeti.- 2023.- 30 sentyabr.- S.21.