Şuşa
Mənim
qoca şəhərim,
mənim uca şəhərim,
neçə ilin həsrətini çəkən,
yorğun Şəhərim!
Özümüzdən çox uzaq,
könlümüzə çox
yaxın,
gözümüzlə görünməyən
tənha, oğrun Şəhərim!
Axır
ki, qayıtdıq, gözlərin aydın!..
Qırmızı koftalı, yaşıl
tumanlı,
ətrafı çiskinli,
çənli, dumanlı,
abırlı, həyalı,
nurlu, imanlı,
yaşıl meşələrdən
qurşaq bağlayan,
dumanı başına
çalmatək çəkən,
yaşmaq bağlayan
Şəhərim!
Qayası,
qalası, didərgin balası
hirsindən, hikkəsindən
ağlayan Şəhərim,
axır ki, qayıtdıq, gözlərin
aydın!..
Nizama düşəcək qarışıq
küçələrin,
verəcək özünə
yaraşıq küçələrin...
Qaranlıqlar yox olacaq, işıq küçələrin
üzünə xal kimi düşən Şəhərim!..
Gözəldir hər tinin, guşən, Şəhərim,
axır ki, qayıtdıq, gözlərin
aydın...
Dostum Xaqan dənizdə dözmədi,
qalxdı sinənə,
Səndən yan keçsin deyə, düşmən gülləsi
özünü sipərtək
taxdı sinənə.
Döyüşə-döyüşə tapdı
şəhadət,
ruhu səndə qaldı, adını
götürüb gəldi
dənizə,
gəmiyə çevrildi,
üzdü, Şəhərim.
Ruhu quşa döndü başının üstə
sərgərdan-sərgardan gəzdi,
Şəhərim.
Axır
ki, qayıtdıq, gözlərin aydın...
Doyunca əyilib içdim suyundan;
Tamı
tamahlandırdı, yumdum
gözümü,
dadı damağıma köçdü, içimə
çəkdiyim
havanı udmaq
geri qaytarmamaq... yordum özümü...
Qaratikanların, böyürtkənlərin
əlimi daladı,
ovcumu, dizimi -
amma incitmədi, beləcə açıldı
günüm, səhərim.
Dağların qoynunda məğrur
dayanan
ismətli, namuslu gəlin Şəhərim!..
Axır
ki, qayıtdıq, gözlərin aydın!..
***
Qəfil
yağan yağış
isladacaq
uşaqlığımın ayaqyalın
keçdiyi yollarını
anamın hər axşamüstü
ayağımı yuduqdan sonra
belimə dolanan qollarını
yelçəyinin altından
çıxan saçlarını...
Anamın
indi nəfəs aldıqca xışıldayan
sinəsi
uşaqlığımın islanmış
xatirələrində
pərqu balınc
kimiydi, -
mən heç elə yatmadım sonralar...
Nənəmin qurşağından çıxardığı konfetlər
necə də şirin idi, indi bildim,
Yağmurda güclə nəfəs
alan xatirələrimin
islaq tərəfindən
içimə daman
içimə quzulayan
sinəmin alt divarından
qopan ağrılar o şirinliyin tamında
tamsına-tamsına qalıb,
indi bildim.
Atamın
gülər üzü,
siqaret qoxusu verən öpüşü,
sarı tikan kimi üzümü
dalayan bığı,
üzünün tükü
və anama baxıb
oğlanlarına görə
qürurlanması...
Yuyulur qəfil yağan yağışın altında
o günlərə qayıdan
yolum...
***
Yaxşı ki, kənddə
qalmadım,
şəhərə köçüb
gəldim.
Bir payız fəsli idi,
qoşulub durnalara
kəndin havasızlığından
havalanıb,
şəhərə uçub
gəldim.
Gözümü çıxarırdı
ağcaqovaqların
qəfil "sərrast
atışı".
Ayağımın altına batan
tikanların buxovunda
qalırdım
hər dəfə tay tuşuma
uduzurdum qaçışı.
Yaxşı ki, kənddən
elə o vaxt
çıxıb gəldim
şəhərə.
Yoxsa bu qədər bağlanmazdım
içimdəki
qövr eləyən qəhərə...
İndiki
kimi darıxmazdım,
sevə bilməzdim
kəndimizin
adamlarını,
torpağını,
suyunu.
Yayda cadar-cadar olan,
qışda daşan
çayını...
***
Günəş yenə də çıxdı
Xəzərin o üzündən...
Göyərtəyə çıxıram
-
dənizin mehi alsın
yorğunluğun, təkliyin
acısın üz-gözümdən.
Gecəni
yatmamışam;
oğul-uşaq dərdini
asmışam ürəyimin
ən zəif damarından,
dərdlərimin rəngi
saralmasın deyə,
üzərinə çiləmişəm
qanımdan.
Balaca adaşımın,
son dəfə mən görəndə
yuxusu bal kimiydi, -
indi yatıbdı yəqin...
Necə laylay deyirdim? -
"qızıl gülün kölgəsində
Şirin
yuxu tapasan?.." -
Qızıl gülün ətrinə
indi batıbdı yəqin...
Hər gün görüntü ilə
Danışıram onunla...
Toppuş
əlin oynadıb,
çıxardığı qığıltı
yaralı ürəyimə
həm sevinc suyu səpir,
həm də verir sızıltı...
Bilirsənmi?
İndi
səndən uzaqda
əsən küləklər
ilə
söhbətim yaxşı
tutur.
Cərrah
bıçağı ilə
yenidən cana gələn
sağlam ürəyimdəki
xatirələr çözülür,
bilirsənmi?
Bilirsənmi,
sənin ətrini
gətirir
bu acı rüzgar mənə,
dönüb olur bal kimi.
Axı hardan biləsən,
axı necə görəsən,
Axı necə duyasan
məndəki əhval
kimi
əhvalı olanları...
sən hər gün dəyişirsən.
Mən çox yazıq adamam
qonşular da ardımca,
danışır dayanmadan.
Ömrüm qapqara rəngdə
kirpiyim yaş içində
fikrim, xəyalım cəngdə.
Acı rüzgarlar kimi
ümidimi, fikrimi
kəsirsən elə sən də...
Bilirsənmi?..
axı hardan biləsən
adam şəkli olmur
fotokameranın çəkdiyi
şəklim, -
adama bənzəsə
də... -
Şəkilçəkən neynəsin -
gah dişlərim yox olur,
gah da ki saçım - kəkilim...
Deyəsən, axtarıblar,
qonşudakı dükanın
nisyə dəftərlərində
adımı tapmaq olmur;
- Məllim, çoxdan görmürəm
deyir satıcı oğlan, -
dəftərə baxıram,
heç
adını tapmaq olmur
vərəqlərin içindən,
-
pəhrizdəsən, deyəsən?..
Bilirsənmi,
Daha sənsiz bir gün də
Heç ac qalmayıram, bil.
İçimi yeyirəm mən
Ağrıları, əzabı su
bilib
içirəm mən.
Səninlə qoşa gedib,
Qayıtdığım yolları
Tək tənha
keçirəm mən.
Soyuqdu, somsoyuqdur
avqustun ilk günləri,
-
isinə bilmirəm
mən.
Sənin
xatirələrindir
məni belə üşüdən
nə edim, axı sənsiz
keçinə bilmirəm
mən...
Bilirsənmi?
***
Ucsuz-bucaqsız dəryadadır,
heç nədən
xəbəri yox onun.
Yelkəninə külək dolmur,
tək ümidi Allah, onun.
Udqunur, yox səs-sədası
duzlu sudan olub sərxoş
ucsuz səhra - qum adası,
ada tənha, ada bomboş.
İndi
hay-həşir salacaq
uçacaq ac qağayılar
Qayığın saldığı izə
qonacaq ac qağayılar.
Ömrünü belə yaşayar
-
nəfəsi kəsilənə
qədər.
İçində qayğı daşıyar
Boğular nələr və
nələr...
Faiq BALABƏYLİ
Ədəbiyyat qəzeti.- 2023.-
14 yanvar.- S.20.