Mücərrəd yuxu
Uzaqlarda bir qızın yuxusu qapı kimi,
Ruhum döyür, açan yox, ay işığında təkdi.
Qurbağa nəğməsinə
dartınan həsrətimi
Bir sərin meh aldatdı, yuxu tərəfə çəkdi.
Yenəmi həsrət
qalım ətrinə,
nəfəsinə?!
"Yasəmənim"
dediyim, məni aprelsiz qoyma.
Yuxumda gəlib
düşdüm yuxunun
qəfəsinə,
Çətin yuxudan duram, sən də yuxudan doyma.
Yuxu da bir ömürdü, yaşayırıq,
ay özüm,
Yuxu da evimizdi - gələn də var, gedən də.
Kimi nəsə gətirər özüylə,
canım-gözüm,
Kimisi də eləcə bizdən alar gedəndə.
Mücərrəd duyğularım
bəxtimdən diribaşdı,
Arzuma gün ağlayar, işıq gələnə çapar.
Yuxusunu döydüyüm,
qara göz, qara qaşlı,
Bəxtimin əllərindən
yapış, özünlə
apar.
Mışıl-mışıl yatan qız, mən də təkəm, sən də tək,
Oyatmağa qıymadım
şirin yuxundan səni.
Gedirəm, yuxusuzluq
məni kor eləyəcək,
Amma gəlib tapacam, bir gün
qoxundan səni.
Sərhədsiz Araz
Ərzurum-İqdır
istiqamətində
yolboyu
avtobusun pəncərəsindən
Araz çayını izləyərkən
Bu yerdə Arazın sərhədi yoxdu,
Toxunanda əl yandırmır suları.
Ağılardan, nəğmələrdən
axmayır,
Qardaşları dayandırmır
suları.
Bu yerdə Arazın sərhədi yoxdu,
Şeirlərdə nə sultandı, nə xandı.
İçimizdə od qalamır
lallığı,
Öz kefində,
asta-asta axandı.
Bu yerdə Arazın sərhədi yoxdu,
Nə Culfa böləndi, nə Biləsuvar.
Bir xalqı ikiyə parçalamağın
Ağrı-acısını nə bilər sular?!
Bu yerdə Arazın sərhədi yoxdu,
Suyu siyasətlə lillənməyibdir.
Burda tarix boyu kimsə kimsəyə
"Suda çimir", - deyə dillənməyibdir.
Bu yerdə Arazın sərhədi yoxdu,
Hardan istəyirsə,
oradan axır.
Suyunda balıqlar,
göyündə quşlar
Dünyanın ən azad canlılarıdır.
Bu yerdə Arazın sərhədi yoxdu,
Tikanlı məftillə
yaralanmayıb.
Türkmənçay, Gülüstan
sənədlərində
Adı möhürlənib
qaralanmayıb.
Bu yerdə Arazın sərhədi yoxdu,
Coş, kükrə,
Arazım, dağıt
sədləri.
Alagözdən Kürə
qədər keçdiyin
Axın boyu yox elə sərhədləri.
Hanı naz ömrün?!
Üstünə qar yağmış çiçək
kimisən,
Çətindi bir daha yaz ömrün
sənin.
O nakam sevginin sarı simisən,
Çoxdan kökdən
düşüb saz ömrün sənin.
Əzablar çəkdirib
gənclik yaşıma,
Min oyun açmışdın onda
başıma.
İndi hansı üzlə çıxdın
qarşıma,
Kimlərə xərcləndi
qız ömrün sənin?!
Bəzəkli vədlərə
aldanan, uyan,
Gənclik bir yuxuydu, yuxudan oyan.
Arada iyirmi il əvvələ boylan,
Yadına düşürmü
öz ömrün sənin?!
Ay mənim bir vaxtlar imanım,
dinim,
Səfası özgənin,
cəfası mənim,
Mənə qırx
dörd yaşda dərd gətirənim,
Hanı o cilvəli
naz ömrün sənin!?
Bir dərin yaraya döndün içimdə,
Sağalda bilmədi
heç bir həkim də.
O vaxtdan sevdalı şeirlərimdə
Soldu bər-bəzəkli
söz ömrün sənin.
Sevə-sevə yaşayaq
Baxışımda yuyunan sulara bir söz
düşər,
Görən, hansı
balığa o sözdən
pay az düşər?
İşıqlar gecələrin
bağrına köz-köz
düşər,
Səhərə neçə
sevgi sozalar, külə dönər,
Amma bir sevgi də var, şehlənən gülə
dönər.
Dağdan ağır
dərdləri bircə
gülüş məhv
edər,
Sevməyi bacarmayan
hər addımda səhv edər.
Tanrı da sevənlərin
günahını əfv
edər,
Sevməyənlər onsuz da,
ömrün qədrini
bilməz,
Həsrət, hicran dadını, vüsal ətrini bilməz.
Hər anımı
rənglədim sevdalı
baxışlarla,
Şeirlərim doludur butalı naxışlarla.
Bir gün köçsəm bu yerdən, hər aprel yağışlarla
Yasəmən qoxusuna qarışıb qayıdaram
Yenidən sevmək
üçün çalışıb
qayıdaram.
Ömür birdəfəlikdir,
doya-doya yaşayaq,
Sevə-sevə yaşayaq,
duya-duya yaşayaq.
Xoşbəxtlik nəğmələri
deyə-deyə yaşayaq,
Bilirsiz, istəyirəm
elə bir zaman olsun,
Sözümüzün başı
da, axırı da "can" olsun!
Hər kəs xoşbəxt olarmı?
Dost, səadət nədir ki?
Varmı, dövlətmi? Xeyr.
Sevirsən, sevilirsən -
Bax, budur qazanc,
xeyir.
Qafar Qərib
Mənə bu xoşbəxtliyi
Yaşadanlar, var olun!
Hər kəs xoşbəxt olarmı?
Ümid varmı?
Var... Olun!
Atın, içinizdəki
Həsədi, kin-nifrəti.
Bütün mənfi
hissləri
Yaxın qoymayın,
qəti!
Onda görəcəksiniz
Zövq verir hər şey hər an.
Ancaq bu yolla çatar
Xoşbəxtliyinə insan.
Gerçəkmiyəm,
yuxumuyam...
Mənim ömrüm
bir günəşdir,
Hər gün
dan-dan sökülürəm.
Yan-yörəmə
çiçək açır,
Öz içimə
bükülürəm.
İlmə-ilmə naxış
kimi,
Könlə yatan baxış kimi,
Göydən söz-söz
yağış kimi,
Bu dünyaya tökülürəm.
Bəzən qəliz
olmağım var,
Susub, səssiz olmağım var.
Bəzən dəniz
olmağım var,
Qabarıram, çəkilirəm.
Gerçəkmiyəm, yuxumuyam,
Bir kitabam - oxu, buyam.
Həyat eşqi
toxumuyam,
Ürəklərə əkilirəm.
Dərd şıltaq uşaq kimidir
Yavaş-yavaş batır
günəş,
Ağır-ağır enir qürub.
Dərd şıltaq
uşaq kimidir,
Çıxıb başımda
oturub.
Bir tərəfdən
də içimdə
Qövr eləyir
neçə yaram.
Yandırıb siqaret kimi
Fikri-fikrə calayıram.
Dağı-arana daşıyır,
Aranı-dağa çəkirəm.
Sağdan, soldan qoşun
kimi
Hücum edir üstümə qəm.
Şeirimin dadı-duzudu,
Bu dərd qəmlər, nə xoş mənə.
Ay dərdin, qəmin böyüyü,
Hardasansa gəl tuş mənə.
Nağıl ömrü yaşayasan
Qoca müdrik dərviş gələ,
Qoluna girib gedəsən.
İnandıra ki, hər
bir şey
Yoluna girib...gedəsən.
Qıpqırmızı alma verə,
Yeyəsən, dünya
dəyişə.
Bütün sirləri
biləsən -
Deyəsən, dünya
dəyişə.
Simurq quşun
ola, minib
Düz gedəsən
Qaf dağına.
Könlün çəkəndə
girəsən
Padşahların gül bağına.
Bir pəri qızı sevəsən,
Qəlbindən nə keçir, duya.
Beləcə bir nağıl ömrü
Yaşayasan doya-doya.
Hamını tərk edəsən
Biri girə ömrünə,
Baş əyəsən
əmrinə.
Ruhuna sığal
çəkə,
Aldığın nəfəs
ola.
Hamını tərk
edəsən,
Tək onunla gedəsən.
Həyatında bunlara
Dəyəcək bir kəs ola.
Dənizlər atlayasan,
Dağları qatlayasan
Dizlərində div gücü,
Könlündə həvəs
ola.
Sevgi və şeir dolu,
Hər bir anı sirr dolu
Bir gecə yaşayasan,
Min ömrə əvəz ola.
Sevinib bu qismətə,
Hər şeyə
qoyub nöqtə,
Birdəfəlik susasan,
Sur gücündə
səs ola.
Atam yaşamaq istəyir
Əlləriylə danışdı
bir həftə,
Barmaq ucları
pıçıldadı sözləri...
Bir az göz bəbəkləriylə
toxundu üzümüzə,
Baxışlarıyla sığalladı
nəvələrini.
Duyğularını
Suyu qalmayan gözlərini
Möhkəmcə sıxıb-açmaqla
Hiss etdirdi -
Atam yaşamaq istəyir.
Həyatda ən çox
Özümüzünkülərdən zərbə
aldıq -
Atamı da böyrəyi
vurdu böyründən,
Sonra ürəyi
könlünə dəydi,
Ardınca
Beyni başını
apardı.
Ağrılar içində
qıvrılanda da
Şux görünmək
istədi anama,
Biz - üç oğluna təsəlli kimi
Dodaqlarını təbəssümlə
bəzəməyə çalışdı.
Atam üçün
bunlar
ən böyük
savaşdı -
Atam yaşamaq istəyir!
Əllərimi sıxanda
Nəbzinin döyüntüsündən
Oxuyurdum sözləri.
Sistem iynələri
qanını çəkmişdi
deyə,
Qansız damarları
Ağartmışdı bədənini.
Soyumuş əllərində
Od tutub yanırdı ürəyim.
Həyatdakı arxam, dayağım, dirəyim -
Atam
yaşamaq istəyir.
Gün
keçdikcə doğmalaşırdı
Atamın
səsində bütün
sözlər.
"Hə"lər,
"Yox"lar, "Yaxşı"lar,
"Ver"lər,
"al"lar, "çox"lar,
"azlar".
Yuxusuz gecələri
azaldıqca
Yuxulu gecələrimiz
artırdı bizim də.
Bizə söykənib,
iki-üç addım
atıb dururdu,
Deyir,
- Taqət qalmayıb dizimdə.
Daha
da möhkəm sıxırdı ayağını
yerə,
Gözlərini
uzağa,
Ümidlərini
həyata -
Atam
yaşamaq istəyir!
Görür
ki, solub anamın yaşıl gözləri,
Görür
ki, bir narahatlıq
sarıb bizləri,
İzləyib
nəvələrindəki təlaşlı
üzləri,
Gülür,
atam, deyir:
- Özünə
gəlir dizlərim.
Onunla
yaşamaq istədiyimizi
duyur,
Bizə
görə ümidini
qoruyur -
Atam
yaşamaq istəyir!
Dərmanlarla yaşayır atam,
Dualarla bir az,
Bir az da
ümidlərlə.
Dərmanlar sağaldır atamı,
Dualar daha çox,
Lap çox da ümidlər.
İndi özü durur
ayağa,
3-5 addım atır,
5-10 saniyə gülür,
10-15 cümlə qurur,
15-20 dəqiqə uzanır,
20-30 dəqiqə yatır.
Böyründəki ağrılara,
Könlündəki ağrılara,
Başındakı ağrılara
Savaş açıb.
Yaşatmaq istəyir
Böyrəyini,
Ürəyini,
Beynini -
Atam yaşamaq istəyir!
06.02.2023
Naxçıvan
Elxan Yurdoğlu
Ədəbiyyat qəzeti. – 2024. – 20 aprel,
¹ 13-14. – S. 28.