Səslə
söz arasındakı sirr
Gündüz demədiyim sözün vaxtıdır
Gecə açmadığım sirrin məqamı.
Ya sən istəyirsən ümidimi qır,
Zülmət gözlərimdə, ya yandır şamı.
Bu yaşda qoyarlar, hey lağa eşqi,
O qara taleli kölgə kim axı?
Yoxluqla çəkərlər sınağa eşqi,
Mən niyə var olmaq istədim axı?!
İlişib qalıram nə istəməndə,
Batdığım dalğalar səsindir sənin.
Dünyanı başıma uçurma, mən də,
Bəlkə işığına
uçdum kölgənin.
Köçsən, yurd yeridir, ürəyimə
düş,
Arzum son uçuşa eyləməkdi cəhd.
Tanrı qınağıdır hər qəfil
görüş,
Nə səndə o təpər, nə məndə
o əhd.
Sənə dedim axı, soyuqdu ara,
Yandıqca titrəyir, əsir şam yenə.
Yenə boylanırsan ən uzaqlara,
"Getmə" demək
üçün susuram yenə.
Haqqı gəzirsənsə, buz əlimi tut,
Fırlanır başıma dam
işığında.
Səssiz ağlamağı bu gecə unut,
Titrəyir ürəyim şam
işığında.
Pozuldu zamanın dəngəsi yenə
Yadına gəlirmi necə susduğum?
Qıymadım bir sözə bir səsi yenə,
Gündüz demədiyim, gecə susduğum...
Xəyalların soyuq
vaxtı
Sənə bir çiçəklik nəğmə
oxumaq,
Mənə bir sinəlik yasəmən ətri...
Bir də küləklərin tərs əsən
vaxtı,
Səpərsən ömrünə, sən həmən ətri...
Fırtına qopartmaq bir ovuc suda,
Divlərin şüşədə quş
canı olmaz.
Qurdağzı bağlamaq olmur quyuda,
Adamın yaşamaq imkanı olmaz.
Ömür bir qəflədir, ölüm köç
ayrı,
Yollar doğanaqdan dolanıb keçər.
Kabab çəkmək üçün qara qoç
ayrı,
Kəndiri kəsilən ağını
seçər.
Mən ki nağıl-nağıl köçürəm
qəmə,
Qonmaz ürəyimə asan, hər
ağrı.
Simurğ qanadından lələk istəmə,
Saçından asılan sevgilər
ağrı.
Əlim üzüldüyü günə yağdı
qar,
Bilmirəm, kim kimi üzdü,
payızdır.
Hərənin özünün sevdiyi vaxt var,
Mənimki bahardır... düzdü, payızdır!...
Ey dost...
Minimalist şeirlər
"Haqq nazilər, üzülməz" deyənlərədir
sözüm!
Bu bəlkə də doğrudur, nazilən haqq
üçün...
amma dəfələrlə sınan
gördüm haqqı
ən qalın yerindən...
Üzülmə, dostum, elə sənsən o haqq!
***
Bu da son... - deyib vaysınma, dost!
Tükənməyib hər şey,
dünyada
çobanyastığı gözəllər qalıbsa, hələ
də,
təbii, gözoxşayan,
üslü-puslu...
O da ki
gözəlliyinə mat qalan
adamı sevə-sevməyə...
***
Müharibə təkcə top-tüfənglə edilmir
ki, dost,
olur ki,
söz atır bir-birinə
hikkəsi tank, hirsi minaatan adamlar.
Düzdür, ölüm-itim olmur,
amma
sağalmır söz yaraları da...
***
Daha Əzrayıl da yaxşı bilir,
salamat Dəli Domrulu
qalmayıb dünyanın.
"Parçala, hökm sür!" dövrü
başlayandan sonra
dəlisi olanda Domrulu olmur,
Domrulu olanda dəlisi...
Ey dost, dastanlarımızın...
***
Suya baş vurarlar,
havanı udarlar nəfəs-nəfəs...
Günəşə boy verərlər,
torpağa can...
Sevdiklərini tez almağının səbəbi
qovuşmaq istəyindəndir
özünə, dost!
***
Söz oyunudur bizimki,
yaxşı bacarırıq söz
"vint"ini,
aldatmağa bir-birimizi gələrkən
üz-üzə...
Hələ adlara bax, kos top olan
gündən,
"Qarabağ", "Turan", "Sabah"...
***
"E-klass" siqnalı ilə
Bakıdan almanlara salam göndərir
bu gecəyarı bir şəhər
cayılı,
ya
da bir kəndçi balası...
Almanlar utanır siqnal səsinin gurluğundan...
Belə səhv eləməzdi adam, ey
rıtsarlar!
***
Bu zaldan Rüstəm çıxmaz, Natəvan,
dura və sənə
"aslanım" deyə birisi...
Pişiklənməyə çoxdu əli qələmtutan,
amma barmaqsayıdır aslan olası
şeir adamlar...
***
Küləyin ah çəkdiyi,
buludların dolduğu zamandır
ömrümdə
hələ ki,
dözür göy üzü
ağlamamaq üçün...
***
Bu nə gün-saatdır? -
soruşur qolumda can verən
vaxt...
Bir cihaz ki, illəri göstərir
niyə saat adlansın, ya Rəbb?
-
Divarı döyəcləyir əqrəblərin
sualı...
Ehtiyacın şeiri
Özündən doğulur yol ehtimalı,
Dost-tanış gözləntin, yar
ehtiyacın.
Qana işləyəndi rəngin tünd alı,
Gilənar istəyin, nar ehtiyacın.
Tanrıdan hər şeyə bir gün var macal,
Xəcalət çəkməyə zaman, ar-macal...
Bir var, geniş imkan, bir var, darmacal,
Üzü qara olsun dar ehtiyacın.
Kim deyir, sananmaz səhradakı qum,
Birdən törəmirmi torpaqda min tum?
Təkcə olan-qalan qurtarmır, dostum,
Həm də tükənməyi var
ehtiyacın.
Nə həvəs o həvəs, nə candı o can,
Daha dost-tanış da baxıb keçir
yan.
Adamın ürəyi istəyən zaman,
Qış ola, ödənə qar
ehtiyacın.
Üzbəsurət
Nə Ağ, nə də Qara, - batsan dənizin,
Dərd soldan gəlirsə,
çalış, sağa üz.
Dəyişər rəngini əsmər bənizin,
Özündə yoxdusa, sürtmə
ağa üz.
Kimi hərifsayaq, cahıl vaxtında,
Gah gün ağardarsan, gah il
vaxtında.
Üstünü vurmadan ahıl vaxtında,
Varsa qoca üzül, yoxsa, çağa
üz.
Payızdı, bağ-bağça
düşübdü bardan,
Çətin ki, qurtulaq sərt
qışı qardan.
Öyrən ləngiməyi tısbağalardan,
"Bu tısnan, o pısnan" olsan
bağa, üz.
O səbir kasası dolmaqdır yaşa,
Baxmır qulbeçəsən, ya sultan, paşa...
Bir də görərsən ki, dönübsən
başa,
Getməyə yol yoxdu, qayıtmağa
üz.
Üç sərbəst
Baxdım ki,
baxmaq olmur günəşə...
Gördüm ki,
görmək olmur üfüqlərdən
o yanı...
Gözlərimi yumuram ki,
yaxın olsun uzaqlar...
Açıram ki,
işıqlansın yer üzü
başdan-başa...
Amma yenə də var qaramat adamlar,
qan qaraldan adamlar.
Bir də baxdım ki...
Yox, baxmıram daha heç nəyə,
görmək istəmirəm
özümə yaxın bildiklərimi
qanıqara, qəlbiqara...
***
Bütün cizgiləri keçdi yol,
tapdaladı bütün xətləri
küçə;
nə qoşası qaldı,
nə təki, nə qırığı,
Çəkildi özünə fənərlər,
Rəngdən-rəngə düşdü
işıqforlar
soyunduqca libasını
ağaclar.
Aparmağa gəlmişdi səni xəzəllərin
korteji,
aşıb-daşırdı künc-bucaq
qəzalı qızılı
yarpaqlarla,
Çalğısını arxasınca
sürüyürdü dalandar qadın.
Sular üşüyürdü saçlarının
burulğanında,
qopmuşdu sinəmdə
qasırğalar,
Mən payıza dönmüşdüm o gün,
qəlbim əsirdi bütün
çılpaqlığı ilə dalanınızda.
***
Söndürmə işıqların
hamısını...
Qaranlıqda itirə bilərəm
gözlərinin şafağını,
saçlarının
dalğalarını,
əllərinin
qırışlarını,
gülüşlərinin təravətini...
Zinrik gecələrə fobiyam var mənim,
son vaxtlar qorxuram
adamların içindəki
zülmətdən.
Heç olmasa, yandır eyvanın
işığını,
kölgəsi düşsün
çilçırağın pəncərəyə...
Mən işığı kölgəsi ilə sevənlərdənəm!
Səsin söz
inikası
Özünə dönməkdi təklik bir az da,
Küt səsdi, boş sözdü həmdəm
olanım.
Rahatlıq tapmağa bəs edir az da,
Kor sevinc olanım, kar qəm olanım.
Üstü su dəryanın dibidir al qan,
Şit səsə şor tilov atıram, eyvah.
Qulağın ölçüsü darı olandan,
Sözün ən boşunda batıram,
eyvah.
Gülüş ovlamaqdı qağayı namı,
Asıram özümü şən səsdən
niyə?
Bircə xoş söz üçün ölmürmü
hamı,
Mən isə düşürəm həvəsdən
niyə?
Yolüstü aşxana, yolkənarı pir,
Yorub çıxarıram yolu ayaqdan.
Götürüb gəlməyə nə var ki, şair,
Boş sözü arandan, xoş səsi
dağdan.
Olur ki, kəc düşən tərs çıxır
bədə,
Aranı səngidib ilıtmaq olmur.
Gözümün qarası qalır gecədə,
Sözümün qarası gündüz ağ
olmur.
Səsimi qısıram bir haqq söz üçün,
Olmur hər dinənə "lalam" söyləmək;
Yaxın doğmaları itirdiyim gün,
Qərib kölgələrə salam
söyləmək.
Söndü gözümüzdə ağ
közərən şam,
Bəxtin əmgəyində kəkil gəzirəm.
"Xoş gəldin!" deməyə tapılmaz adam,
"Əlvida!" deməyə şəkil
gəzirəm.
Heç kimin ağzını salmadım dağa,
Daha dizə durmaz düz etiraz da.
Üst-başım bələnib toza-torpağa,
Özünə dönməkdi təklik bir az da...
Süleyman Abdulla
Ədəbiyyat qəzeti
2024.- 27 aprel, №15.- S.23.