Vətən
Dağdı, daşdı, çöldü
vətən,
ağac
vətən, yarpaq vətən,
Adam ölüb yox olmaz ki,
adam boyda torpaq vətən.
Görən, necə dindir vətən,
hamı
ibadət eyləyir?
Görən, necə sevgidir
ki,
hamı
eyni donda sevir?
Görən, necə yardı
vətən,
rəqibi,
əğyarı yoxdur?
Görən, necə aşiqdir
ki,
özgə
bir nigarı yoxdur?
Ərazisi sevgi boyda,
xəritəsi
qandan keçir,
Görən, necə qandır
ki, bu,
səndən,
məndən, ondan keçir?
Getdi igid oğlanları,
getdilər
vətən olmağa,
Qorxunc divdən, əjdahadan,
təpəgözdən
qorunmağa.
Məlikməmməd xilas edən
qırmızı
almadır vətən,
Axtarma başqa yerdə sən,
ürəkdə,
candadır vətən.
Adam-adam dolub-daşar,
adam-adam
yaşar vətən,
Adam-adam çıxıb gedər,
qürbətə
daşınar vətən.
Qürbətdən baxanda vətən,
baxıb
ağlamaq üçündür.
Qürbətdən gələndə vətən
yara bağlamaq üçündür.
Sən məni vətən kimi sev,
səndən
uzaq düşsə yolum,
Sən məni vətən kimi sev,
sevgindən
arxayın olum.
Qarşıda boşluq var
Dolabdan asılıb paltarsız asılqan.
Sümükləri gülür
adamın
üzünə.
İndi mən özüm də
dünyanın bir küncündən
asılmış asılqanam
üzü divara sarı...
Hər addım atdıqca
adamlar tökülür əynimdən.
Bir anda
boşalır
bütün izdihamlar.
Qarşıda boşluq var.
Baş alıb gedirəm
adamla dopdolu
qatarın içində.
Ürəyimdə şəhərin basabası,
səhərin basabası.
Baş alıb gedirəm.
bir metro
qatarında.
Pərçimlənib adamlar.
Kimsə
hövsələsizdir
söyür meqapolisi.
Bax budur, maşinistin
gəlir
bariton səsi:
- Ehtiyatlı olun! Qarşıda boşluq
var.
İndi mən də şəhərin
gur vağzalı kimiyəm.
Gah dolub, gah boşalır.
ürəyimdən adamlar.
İndi mənim özüm də
fit verən bir gecə qatarı misalı.
Özündən qaçmaqdır
qaçışın ən ən böyük finalı.
Qarşıda boşluq var...
Qanadlarım açılıb
göyün ortasındayam.
Bir quşun qanadında uçduqca uçuram.
Bəs
hara gedibdir quşların
qatarı?
Bəs bu quş niyə
təkdir?
Quşların nə vecinə,
göydəki quşlar üçün
dünya
bir yelləncəkdir.
Ürəyim uçunur.
Dimdiyində bir məktub gətirir göyərçin
sevgi məktubudur.
Bu da son sətiri:
Qarşıda boşluq var.
Darıxmaq nədi ki...
Yaxşı tanıyıram mən
bu darıxmağı, sırtığın
biridir,
Nə qədər yozursan,
başını
qatırsan kirimir.
Yaxşı tanıyıram,
tutub ətəyindən getməz
ki,
Yaxşı tanıyıram,
nə qədər çəksən
də bitməz ki...
İnadından dönməz,
nə bəndəyə baxar, nə də ki tanrıya
Yaşını bilmirəm,
min illərdir
gəlib dünyaya.
Darıxmaq nədir ki,
sənin
olanları əlindən
buraxmaq,
Sonra da oturub
bir qucaq dolusu darıxmaq.
Darıxmaq nədir ki,
uçmaq
istəyərkən qanadı
qırılmaq,
Hər gün axşamüstü
üfüqə
baxaraq saralmaq.
Darıxmaq nədir ki,
ağacda
tək qalan, titrəyən son yarpaq.
Bütün sevgilərin bir
ucu darıxmaq.
Dostum, əlini ver
ayrılıq
sözünü lüğətdən
pozduraq,
Dostum, əlini ver
gedək
darıxmağı azdıraq.
Qayıtdınmı, dostum
Unutdunmu,
dostum?
Gizlənpaç oyunu kimidir ömrümüz.
Sən varsan, mən yoxam,
mən varam,
sən yoxsan.
İndi bu şəhərdə
qara div kimidir
böyük göydələnlər.
Böyük göydələnlər dam olmaz,
quşlar
yuva qurmaz.
Hanı
bu şəhərin neft iyi,
hanı
mazut iyi?
Sən özün hardasan?
Darıxdınmı, dostum?
Darıxsan, bilet al.
Parisə,
Londona,
Ufaya,
Perimə,
Hataya...
Hər yerə bilet var,
yetər
ki, bilet al.
Şəhərə nə var ki,
atıb
getmək olur.
Amma ki, özündən
getmək
olmur, dostum.
Bunu sən bilirsən...
Sən bunu bilirsən:
Bütün gedişlərin qiyməti
bahadır,
bütün qayıdışlar havayı.
Qarşıda nə var ki, yollardan
savayı?..
Qayıtdınmı, dostum?
İndi sən
mənim
ölkəmdəki
heç
bir xəritədə
olmayan şəhərsən
-
Çoxdan köçmüş şəhər.
Daha nələr, nələr...
Paslı
qıfıl kimidir, bütün xatirələr.
Bir də ki,
Günəş eynidir, dostum,
Şəhərin "Tarqovi" küçəsində,
yaxud da ən ucqar dağ
kəndinin
ən ucqar guşəsində.
Günəş eynidir, dostum,
yetər
ki, sən gülümsə.
Günəş göydədirsə,
gülümsə...
Darıxmaqdan başqa
Hərdən şəhərin üzünə
darıxır adam
tənhalığını sıxır şəhərin alnına.
Baxmır
o boyda küçəsinə,
dənizinə, vağzalına
darıxmaqdan başqa
heç
nə gəlmir ağlına.
Hərdən xoşbəxtlik də
görünmür gözünə.
Bu boyda dünyada
adam balası kimi oturub darıxmağa
bir yer tapa bilmir özünə.
Hərdən şəhəri aldadıb
vağzala gətirmək,
aldadıb harasa ötürmək,
aparıb
dənizdə üzdürmək,
şəhəri götürüb çiynində
gəzdirmək
İstəyir adam.
Hərdən şəhərin üzünə
darıxır adam
Gül kimi şəhərin üzünə...
Burdan bir köç
keçdi...
Mən keçmişi sevirəm,
dost.
Ömürlük sürgündür
heç
nə geri dönmür.
Qarşıda qadağan işarəsi.
Qarşıda yol polisi
tənzimləyir meqapolisi.
Ömrümün piyada keçidi
hardadır?
Keçmək istəyirəm keçmişə.
Mən keçmişi sevirəm,
dost.
Keçmiş xatırladır
amma ələ gəlmir.
Zibilliyə atılmış boşqab
sınığı
qırıq təbəssümdür.
Boşalmış rezin top
boşalmış dünyadır.
Qırılmış patefon elə hey oxuyur,
bir kimsə eşitmir,
quşlar
dimdikləyir səsini.
"Vasmoy" bazarında köhnə əşya satan kişi
qarşısına düzüb keçmişi.
Bəlkə, xırdan ola? Almaq
istəyirəm keçmişi.
Keçmiş xatırladır:
Bu dünya bir heçdi...
Yolun kənarında bir yovşan
ətrini
burnuna çəkərək
ağlayır -
burdan bir köç keçdi...
Mən keçmişi sevirəm,
dost.
Bütün gedişlərin vağzalı
mənəm,
bütün qatarları qarşılayıram.
Keçmişə aparan taksilər
görəsən, neçəyə aparar?
Ünvanı bilirəm:
Darıxdığın yerdən keçir
bütün ayrılıqlar.
Mən keçmişi sevirəm,
dost
Köklü ağac kimi...
Məktub
gözləyirəm
Göylərdən bir yarpaq.
Narıngül Nadir
Ədəbiyyat qəzeti.- 2024.-
10 avqust, ¹-29-30.- S.8.