Şeirlərindən nümunələr

 

Atamın dəzgahı

 

Bu dəzgahda neçə dəmir,

Neçə çəlik

kül oldu.

Sənin kimi milyonlarla dəmirçi

zənginlərə qul oldu.

Bu dəzgahda neçə qılınc,

Neçə xəncər düzləndi.

Qaranlığın zəhər saçan bağrında da

gizləndi.

Bu dəzgahdan gözə saçdı

qığılcımlar,

Ulduzlarla qovuşdu,

Şimşəklərlə çarpışdı,

Çətin qorxu

və sevgi, sevinc aradı:

illər keçdi, gur çəkicin

və dəzgahın

paslanmadı,

parladı.

 

Keçmişdən xatirələr

 

Çağlar keçdi, oyanmadıq,

Dərd çəkməkdən usanmadıq,

Əl verdilər, dayanmadıq,

Sanımızı unutmuşuq.

 

Bu ellərdən düşmən qaçdı,

İldırımla işıq saçdı,

Dənizlərə yollar açdı,

Şanımızı unutmuşuq.

 

Şimşək vurdu, biz də yandıq,

Boş sözlərə tez inandıq,

Qaranlığı aydın sandıq,

Anımızı unutmuşuq.

 

Dağlar coşdu, qol qırıldı,

Sümük sındı, bel qırıldı,

Əlimizdə tel qırıldı,

Sazımızı unutmuşuq.

 

Dəniz coşdu ürəyimdə,

Zəncir izi biləyimdə,

Həsrət gizli diləyimdə,

Yazımızı unutmuşuq.

 

Balıqçının ağ ağında,

Ovçuların tozağında,

Yurdumuzun torpağında

Qanımızı unutmuşuq.

 

Ağ göyərçin qanadlandı,

Damarlardan qan atlandı,

Əkməyimiz boyatlandı,

Yurdumuzu unutmuşuq.

 

Günəş doğar üzümüzdə,

İldırım var gözümüzdə,

Mərdlik, şərəf sözümüzdə,

Elimizi unutmuşuq.

 

Gəzər göydə gözəl quşlar,

Gerçəkləşməz heç bir düşlər,

Düyünlənib yaram işlər,

Dilimizi unutmuşuq.

 

 

Qərənfil

 

                          Poemadan parça

 

Gözlərinin baxışını saxladım,

Ürəyimdən keçən yolu yoxladım.

Sənə baxan yad gözləri oxladım,

Öz-özümə yan demişəm, qərənfil!

Mən yurduma can demişəm, qərənfil!

Çoxdan bəri yazdım adın könlümdə,

Sözün gəzər hər vaxt mənim dilimdə.

Sənə hörmət göstərirlər elimdə,

Dilim şəkər, dilin şəkər, qərənfil!

Bir-birini sevər, çəkər, qərənfil!

 

Bağ-bağçalar gül ocağı olanda,

Bulaqlar da şirin suyla dolanda,

Aşıqlar da sazlarını çalanda

Sənin üçün şeir yazdım, qərənfil!

Ürəyimdə adın qazdım, qərənfil!

 

Sənin sevgin göylərədək ucalır,

İnsan oğlu həsrətinlə qocalır.

Qəmlər görüb, dərd çəkərək incəlir,

Saxla bizi qucağında, qərənfil!

Şimşək kimi ocağında, qərənfil!

 

Həyat gözəl bir səhnədir - keçilir,

Səndəki bu incilər də seçilir.

Yavaş-yavaş eşq badəsi içilir,

Sənin sevgin çox uludur, qərənfil!

Baharlarla gül doludur, qərənfil!

 

İnsan odur - çətinliyə dayansın,

Bir çağrışla duruxmasın, oyansın.

Yurdu üçün günəşlərə boyansın,

Sənin kimi heç görmədim, qərənfil!

Başqasını mən sevmədim, qərənfil!

 

Tarix boyu gur-gur səsin sellərdə,

Əzbərlənib sənin adın dillərdə.

Bənzərin yox çiçəklərdə, güllərdə,

Harda olsa, ətrin saçar, qərənfil!

Dumanları keçər, açar, qərənfil!

 

Qış vaxtında yarpaqların titrərkən,

İldırımlar göydən enib bitərkən,

Gözəl-gözəl bülbüllərin ötərkən,

Yarpaqların gül olaydı, qərənfil!

Ürəklərə bir dolaydı, qərənfil!

 

Saç ətrini bütün xalqlar üstünə,

Sevinc gətir qardaşına-dostuna.

Qoyma girsin insan qurdlar postuna!

Azadlığı dünyaya yay, qərənfil!

Gözəl-gözəl xalları say, qərənfil!

 

Dağlar başı sisli duman olanda,

Gözlərimiz qan yaşıyla dolanda,

Aclıq, qorxu qanadını salanda

Sən də görün qüvvətinlə, qərənfil!

Əl-ələ ver millətinlə, qərənfil!

 

Vur ildırım, qaranlıqlar qalmasın,

Sümürgəçi düdüyü də çalmasın.

Bir də savaş pərdəsini salmasın

Qırılmayan qol-qanadlar, qərənfil!

Ruzigarda qoşan atlar, qərənfil!

 

 

Sevgi erkən oyandı

 

Qaranlıq küçələrdə

Çalınan zəng səsindən

Qulaqlarım usandı.

Gecə-gündüz həsrətlə

Türkülər söyləməkdən

Dodaqlarım da yandı.

 

Ver əllərin, görüşək.

Səninçün yorğun canım

Fəlakətə dayandı.      

 

Yetər, artıq bunca naz!

Bu yaralı könlümdə

Sevgi erkən oyandı.

 

 

Mərhəba

 

Millətimin uğrunda hər zaman qaynar qanım,

Dilimi yaşatmaqçün qalxandır ona canım.

Tarix boyu yayıldı; türkmandır mənim soyum,

Qorxu nədir bilmədik, dedik, ölüm, mərhəba!

 

Gəzdim Ural, Altayı, sevgiylə türkü çaldım,

Parçalanan dilimə həsrətlə durub baxdım.

Oğuzların səsiylə ildırım kimi çaxdım,

Uzun illər gülmədik, dedik, ölüm, mərhəba!

 

Orxon abidələri, Gültəkin qalıqları,

Göy Türkün yazıları, tarixin sübutları,

İçimizdə bəllidir, sualın cavabları,

Şəhid olduq, ölmədik, dedik, ölüm, mərhəba!

 

 

Ağsu

 

Sənin suyundan içib, yaşadım torpağında,

Ən ağır günlərimi keçirdim bucağında

Müqavimət göstərdim, sevgili qucağında

Gözümdə yaş qurudu, sən quruma, ax, Ağsu.

 

Ən balaca yaşdaykən düşdüm qorlu atəşə,

Barışı hər an sevdim, nifrət duydum savaşa.

Zəncirləndi əllərim, yalqız qaldım, baş-başa,

Dostunu bas bağrına, düşməni yandır, Ağsu.

 

Keçdi ömür, yorulduq, keçmiş xatirə qaldı,

Damarlardan qan axdı, zamanın adı qaldı.

Yurdumuzun uğrunda şəhidin şanı qaldı,

Gündə deyil, ildə bir, bir dön bizə bax, Ağsu.

 

 

Ana dili

 

Ana dilini sevmək

Ana qucağını sevməkdir,

Yaşamın ilk günlərində.

 

Ana dilini sevmək

Yenidən yaşamaqdır,

Yaşamın son günlərində.

 

 

Oyanış

 

Ümidlərim vulkan kimi qaynarkən,

Uzun çəkən yuxulardan oyandım.

Taleyimlə kirli əllər oynarkən,

Bu mənasız həyatımdan usandım.

 

Yurdda həsrət, könüldə ah yaşarkən,

Quşlar bizdə darmadağın dolaşır.

Ümid qırıq, qayğı canı aşarkən,

Qınsız xəncər yaramıza ulaşır.

 

Sizin üçün türküləri söylərkən,

Qırx il, qırx ay gecə-gündüz yoruldum.

Dayandım mən, qapınızdan keçərkən,

Xəyal gördüm, ürəyimdən vuruldum.

 

 

Kərkük

 

İçimdəki həsrətin

İçində yaşar Kərkük,

Analar laylasıyla

Oyanar, yatar Kərkük,

Gurgur baba ağlasa,

Silkənər, qaçar Kərkük,

Tarixin açılmayan

Sirrini açar Kərkük,

İldırımı dünyaya

Alovla çaxar Kərkük.

 

 

Kükrədi

 

Eşq oduyla sıxılmayan bu ruhu

Bir sevginin qısqacında titrədi.

Təzyiqlərə alışılmış ürəyim,

İllər boyu qəzəbindən kükrədi.

 

Nə sən gəldin dərman tapdın dərdimə,

Nə mən durub xəyallardan oyandım.

Dünya qorun tutuşdurdun sevgimə,

Gülləsinə nişan oldum, dayandım.

 

 

Əbdüllətif Bəndəroğlu

 

Ədəbiyyat qəzeti. - 2024. - 3 fevral, ¹ 4. - S. 14-15.