Ata ocağını
axtarır gözüm
Atamın
xatirəsinə
Məni
soraqlayan dosta, tanışa
Bir vaxt deyərdilər:
- O, evdə yoxdu.
Ürəyim az qalır dərddən alışa,
İndi xarabadı,
o ev də yoxdu...
Ata ocağını axtarır
gözüm,
Havalı başıma dünya dar olub.
Dönüb dəf üzünə
elə Dəf düzü -
Hər yan cilalanıb, haphamar olub.
Vecimə
də deyil qorxunc minalar,
İçimdə bir dəli fırtına
qopub.
Burda cərgələnən uca
binalar
Göyəmi çəkilib, yerəmi hopub?
Arzular, istəklər qaldı yarıda,
Köhnə yaramızı təzələdilər.
Ata evimizin divarını da
Üyüdüb, üyüdüb toz
elədilər...
Dərd
mənə dünyanı
dar eləyibdir,
Didərgin insanlar gör, nələr çəkib?
O toz gözümüzü kor eləyibdir,
O toz ümidlərin üstünə çöküb...
Dörd
yanı öpərək
baxışlarımla
Ötən gəncliyimi tapmaq istərəm.
O tozu yoğurub göz yaşlarımla
Xəyali bir koma yapmaq
istərəm.
Yad ocaq qəlbimi çətin isidə,
Ruhuma güc verən haqqın səsidi.
Ata evimizin xərabəsi də
Necə
əziz idi, müqəddəs idi...
Çatmır doğmalara daha
ünümüz,
Bülbüllər yerində yarasa ötdü.
Evimiz toz oldu, xoşbəxt
günümüz
Onun qanadında harasa getdi...
Zamanın cəhrəsi ömrü
əyirdi,
Bircə doğma daxma, bir oda yoxdu.
Bir vaxt xərabəmiz "gəl-gəl" deyirdi,
İndi göyə uçub, heç o da yoxdu...
Zamanın yanan körpüləri
və həsrət selləri
İşi çalxanmaqdı qədim
nehrənin,
Ürəkdən gələn yaş
gözü göynədir,
Geriyə
yol yoxdu, zaman nəhrinin
Yanan körpüləri bizi göynədir...
Könlüm viranədir, dağılıb
huşum,
Nələr qazanmışam mən yetmiş ilə?
Şəkilə çevrilib əllim,
altmışım,
Nəfəs-nəfəsəyəm mən yetmiş ilə...
Dadmışıq taleyin ömür
payından,
Arzular beşiyi
olub qəlbimiz.
Adlayıb zamanın neçə
çayından
Üzü gələcəyə can atmışıq biz...
İçimdə bir körpə
uşaq ağlayır,
İnsanın xoş günü keçmişindədi.
Zamanın çayları, coşur
çağlayır,
Ömür dəyirmanı öz
işindədi...
Həsrət ayazında bir sazaq idim,
Bu da son, indidən dərd məni alıb...
Əllidən, altmışdan yüz
uzaq idi,
Yetmişdən üç addım
məsafə qalıb...
Geriyə
dönərmi ömrün
axarı,
Meydan oxusaq
da, biz dağa, daşa?
Onsuz da dünyanın yoxdu axırı,
İstər əlli yaşa,
istər yüz yaşa!
Dərd
abıra salıb neçə arsızı,
Xoşbəxt günlərimiz arxada qalıb.
Anamın
gözündə qalan
arzusu
Qəlbimi ağrıda-ağrıda qalıb...
Vətənsiz bir ömür ömür-gün deyil,
Zaman arzumuzu verdi
yellərə...
Dönmək istəsək də,
bu, mümkün deyil
Atalı,
analı xoşbəxt
illərə...
Özümtək qaçqındı könül
dincliyim,
Hələ də ürəyim
dərd közündədi...
Dəcəl uşaqlığım, qaynar gəncliyim
Yanan körpülərin o üzündədi...
Ağrı elə ağrı,
dərd elə dərddi,
Onun qocamanı,
körpəsi yoxdu.
Zamanın dəyişməz qanunu
sərtdi,
Həsrət sellərinin körpüsü
yoxdu...
Tanrı sınağı
Biz uyduq iblisin fitnə-felinə,
Ağrının, əzabın kökü
dərində...
Nələr yükləmədik yerin belinə?
O yazıq qıvrılır
hərdən yerində...
Görəcəkli günlər öndədir
hələ,
Gərək, hazır olaq xeyirə, şərə...
Depremlə, tufanla, sunami ilə
Tanrı
ibrət dərsi verir bəşərə...
Yaradan istəsə, solmaz çiçək də,
Kimsə göydən dolu yağdıra bilməz.
Hiddət
qasırğası coşsa
ürəkdə,
Onun qarşısında
dağ dura bilməz.
Bizə
zaval yoxdu heç bir yaradan,
Gülən xeyir tapmaz qəlbi
sınığa.
Düşmən sevinməsin, ulu
Yaradan
Hərəni bir cürə çəkir sınağa...
İbrət götürmürmü insan özünə
Oxuyub tarixin gündəliyini?
Fəlakət gəlməsə, bu
yer üzünə
Bəndə dərk eləmir bəndəliyini.
Hansı
qəlbdə sönsə
iman çırağı,
Sağ ikən cəhənnəm
oduna düşür...
Niyə
adamların adam
olmağı
Bircə dar məqamda yadına düşür?
Uçqunlar altından salim,
sağ çıxan
Körpənin nələr var qara gözündə?
Tanrı
sınağından üzüağ
çıxan
Xalqa zaval yoxdu bu
yer üzündə...
Bir ovuc torpaq
Ümidlə baxsam belə, hər açılan səhərə,
Ağrıların əlindən qurtara bilmədim mən.
Səni
mən gətirmişdim,
əziz ana, şəhərə,
Bağışla ki, geriyə qaytara bilmədim mən...
Qaçqınların ahından gələrdi Vətən
ətri,
Səbirlər diləyərdik sizə,
hər gün səbirlər.
Hamı
qəribsəmişdi doğma
evindən ötrü,
Qərib
adam görmüşdük,
-
bu da qərib qəbirlər...
İllər görüb işini,
qəlbimin odu sönüb,
Daha əlimdən gəlmir seltək coşub çağlamaq.
Qismətimdə var imiş yenidən geri dönüb,
Xarabazar yurdumda için-için ağlamaq.
Qaldım
öz evimizə uzaqdan baxa-baxa,
Baxışlarımla öpdüm daşını, divarını...
Üz də sürtə bilmədim o müqəddəs
torpağa,
Aşıb keçə bilmədim
illərin hasarını...
Nə qədər
baxasıyıq evimizə
uzaqdan?
Daha insanların
da güvə düşüb
səbrinə.
Əlimdən nə gəlir ki, doğulduğun torpaqdan
Bircə
ovuc gətirib səpdim sənin qəbrinə...
İndən belə çətin
ki, tale sizə yar ola?
Ayrılıq ayazında başdaşın
buz kimidi...
O bir ovuc torpaqla
sağalarmı yaralar?
-
O torpaq yox, yaraya
səpilən duz kimidi...
***
Yer yoxdu el arasında
El üzünə ağ
olana.
Tülkülük etmək yaraşmaz
İnsan kimi doğulana.
Boğdular çox istəyimi,
Bu sitəmlər bəs
deyilmi?
Dünya
bir məhbəs deyilmi
Ürəyi dustaq olana?
Bulanıq sular durular,
Nə vaxtsa, məhşər qurular,
Nə qədər balta vurular,
Aman Allah, yıxılana?
Köksümdə dərd adası
var,
Hər işin bir qaydası
var,
Sarayın nə faydası
var
Könül mülkü dağılana?
Son kəlməni göy deyəcək,
Yaram çoxmu
göynəyəcək?
Axı məlhəm neyləyəcək
Sinəsində dağ olana?
Bir çiçək
varmı solmayan?
Halal bir eşqə ol maya!
Qəlbində iman olmayan
Adam çətin ağıllana...
Adamı olmayan adam
Deyirsən: - Adamım yoxdu,
Qapı
dalında qalmışam...
Adamlığı olmayanın
Qulu, nökəri
olmuşam.
Ev verdilər bəhmənkəsə,
Ad verdilər filankəsə.
Niyə mən qaldım kənarda? -
Oy, nə qədər uman, küsən...
Addımbaşı, qədəmbaşı
Namərd kül üfürür gözə.
Xoşbəxtliyə gedən yollar
Dolamadır, deyil kəsə....
Adamın
olmasa əgər,
Bəxtin gülərmi üzünə? -
Haqsızlığa boyun əyib,
Toxtaqlıq vermə özünə...
Həyatın ah-ufla keçir,
Ağlayırsan, zarıyırsan.
Hərəkət olmayan yerdə
Bərəkətmi arayırsan?
Səni
adam sayarlarmı
Namərd önündə əyilsən?
"Adamım yoxdu" söyləmə,
Bəs özün adam
deyilsən?
Təzə nırxlamı işləsin
İndən belə köhnə bazar?
Sözümə məhəl qoymursan,
Tükənməyir giley-güzar;
Deyirsən: "Bu haqsızlığı
Göydə olan kişi görmür?" -
Adamı
olmayan adam,
Allah bəndə işi görmür...
Aparır
Yol bizi kimin toyuna,
Kimin vayına
aparır.
Dar ayaqda tənha qalan
Dostun hayına aparır...
Qərq
eləsə, sellər
bizi,
Qınamazmı ellər bizi?
Bu görünməz illər
bizi
Axı hayana aparır?
Ötən günə salma
meyil,
Geri dönmək mümkün
deyil,
Gələn hər gün, hər ay, hər il
Bizi o yana
aparır...
Rafiq Yusifoğlu
Ədəbiyyat qəzeti 2024.- 24 fevral, №7.- S.14.