"Dəmir
qapı Dərbənd"
silsiləsindən
Təbriz bayatısı
Dərddən demə, qardaş:
Çəkilməz dərdimə,
tikilməz qəlbimə
yazığın gəlsin,
dözəndə - səbrimə,
bezəndə - qəbrimə
yazığın gəlsin;
tanrısız dünyanın
bəndəsi yazıq,
şəhərlisi yazıq,
kəndlisi yazıq,
hayıfdı bu nəslin 37-si,
əsrin 41-nə yazığın
gəlsin!
Yurddan demə, qardaş:
Hərə bir tərəfdən,
hərə bir qıraqdan çapıb
da gələr,
Nəsimi
- Hələbdən,
Füzuli
- İraqdan qopub da gələr;
baxmaz doğanağa, baxmaz örkənə,
dağını, daşını
qoşub tərkinə
salamsız... kəlamsız...
ərk ilə
Təbriz
Araz üstdən aşıb da gələr!
Qürbət ağısı
Nəğmə dedik son baharın
adına,
Göy üzünün
durnaları apardı.
Həsrət bizi yanar qoydu oduna,
Gəzən olsa, külümüzü
taparmı?!
Ana Vətən -
Göyçəklərin göyçəyi!
Qərib yurda ürəyimiz qızammaz.
Yad ellərin yüz ölümü, əcəli
Yad torpaqda qəbrimizi qazammaz...
Qoxuladıq bu düzləri
yurd deyə,
Qurd fələkdi
- quzu-quzu otardı.
Bir qəribin gözlərini örtməyə
Yüz yad elin torpaqları çatarmı?!
Ana Vətən -
Gerçəklərin gerçəyi!
Ümid
dolu xatirələr usanmaz;
Ağardımı anamızın birçəyi?!
Yuxusunu qarışdırar, yozammaz...
Nəğmə dedik, dan yerinə üz tutub,
Yad ellərin yad günəşi yubandı;
Dağlarını duman tutub, sis tutub,
Dənizləri - dəniz boyda qubarmı?!
Ana Vətən -
Bir ömürlük ruzumuz!
Şəkərimiz, çörəyimiz, duzumuz;
Bu qismət ki haqdan gələn yazımız -
Ölüm belə alnımızdan
pozammaz!
Qərib Nazimin yolçuluğu
Nağılım dünya,
gerçəyim dünya,
əzəlim, gözəlim,
göyçəyim dünya!
Başımın üstündə bir
qara bayraq -
baş alıb gedəcəyim,
baş qoyub öləcəyim dünya!
Tutula-tutula dərdinə,
qurşana-qurşana acına
-
bu ucundan yol başlayıb
çıxasıyam o ucuna...
Yad nəzərdən yaşına-yaşına,
uçuna-uçuna,
yaşara-yaşara
milyon verstlik radiusdan
dolanacam İstanbulun başına!
Başımın üstündə bir
qara bayraq -
öpəcək nəm çəkən yanaqlarımı;
Başımın üstündə bir
qara bayraq -
örtəcək ölüncə
ayaqlarımı!
Baş alıb gedəcəyim,
Baş qoyub öləcəyim dünya!
Sən görəcəkliyin,
çox görmə
mənə:
bu həsrəti, bu qisməti, bu dağı,
bir də başım üstdəki
bu qara bayrağı...
***
Qərib
torpaqların göy üzü qərib,
qərib torpaqların
göydə - ayı
qərib, ulduzu qərib,
yerdə - suyu qərib, dənizi qərib...
Qərib
suların aynasında
iri alnın qırış-qırış,
buyur, bu dünyanı gəz qarış-qarış –
qərib torpaqların
hər üzü qərib...
Yalnız
mahnı oxuya bilməkdir
dünyanın ən böyük xoşbəxtliyi!
Mahnı
ki oxuyammadın -
demək, unudammadın
təkliyi;
və bir də quş kimi uçub gedəcək
quşa dönmək ümidinin əl boyda gerçəkliyi...
Sonra bir gəmi gedər,
uzaq üfüqlərə
tənha bir gəmi -
quruyub qaldığın
sahillər yazıq;
üstündən adlayan gecələr yazıq,
içindən keçdiyin
səhərlər yazıq!
Gəzdin
qarış-qarış:
Parisli Parisə,
Misirli Misirə yaraşan kimi
yaraşdın dünyanın
hər qarışına,
hər addımına;
və bir gün beləcə
iri alnın qırış-qırış
qarışdın dünyanın
hər qarışına,
hər adamına...
Cavid əfəndinin buludu
Evim yenə eşik mənim,
yerim yenə bayırdımı?!
Yanım-yörəm keşik mənim -
anam, bura Bayıldımı?!
Göy üzünün naçar-naçar
durnaları hara uçar?
Bura o çöl-bayır deyil
-
dörd yanım qəbirdi, bacım.
Ha baxıram, Bayıl deyil -
deyəsən, Sibirdi,
bacım!
Dünən gedən qaraçılar
indi görən, hara çatar?
Külək döyür otağımı,
yağış kəsənə
oxşamır.
Qəbirdən sal yatağımı
-
evim damır, damır, damır...
Göyün üzü bulud-bulud,
unut daha... unut... unut...
Şeir bazarı
Azğın soyuq
göy üzündə
səfil-səfil dolaşan
ruhları da qısnayanda
məzara -
şair Məhəmməd
Hadi
şeirlərini çəkmişdi
bazara.
Bir cüt tərəzi gözü kimi
bir cüt əl göylərdən enmişdi yerə:
Tanrının sol əlində
dinməz oturmuşdu
Məhəmməd Hadi
-
ürəyinin başından
qoparıb
Tanrının sağ əlinə
atırdı şeirlərini.
Şeirlərin odu
isidirdi Tanrının sağ əlini -
Tanrının sol əlində
soyuqdan donurdu Məhəmməd Hadi...
Eləcə oturmuşdu, baxırdı,
qəhərini güclə
boğur, boğulurdu:
tərəziyə atılırdı,
tərəziyə qatılırdı
şeirləri -
isti təndirdən çıxan buğda çörəyi kimi
buğlana-buğlana satılırdı
şeirləri...
Dərisi soyulmuş Allah
Nəsiminin qətli
Soyun bu kafiri!
Sabaha qoymayın, sabahdan iraq!
Tövbə eləməkdən sapdırın
bunu -
Göydən Allah baxır...
Allahdan iraq!
Bir az da sabahın
halına yanın -
Sabaha qoymayın, sabahdan iraq.
Nəfəsi bu günü murdarlayanın
Qanı
da sabahı murdarlayacaq!
Bu fani dünyada zulum görənlər,
Cənnət qapısından gülüb
girənlər,
Şükürlər içində ölüb gedənlər
Buna nə deyər?!
Soyun bu kafiri!
Yaxına
qoymayın cavan qızları,
Kimsə
ağlamasın qoy oğrun-oğrun;
Allahın yerdəki allahbazları!
Göydən Allah baxır...
Allahdan qorxun!
Soyun bu kafiri!
Kəsin
bu səsi!
Ayıb,
allahsızın sözündən
ayıb!
Çılpaq ayaqları, çılpaq
sinəsi
Bakirə
qızların gözündən
ayıb!
Halalın-haramın,
dulun-hərəmin
nəfəsindən ayıb,
nəfsindən ayıb!
Soyun bu kafiri!
Çoxdan fürsət gəzən
qansız rəislər
-
əmrə müntəzirlər,
qana hərislər,
vəkillər, vəzirlər,
qanunpərəstlər...
Kimi baltasıyla, kimi daşıyla,
kimi dırnağıyla,
kimi dişiylə -
soyarlar, kəsərlər,
şaqqalayarlar.
Günahkar bir günün
günortasında,
tamahkar dünyanın tən ortasında
haqqı dana-dana
haqq eləyərlər!..
Gizlicə-gizlicə
ağbirçəklilər
ovudar, ovudar cavan qızları.
Gecələr özləri qızlardan
betər
qovrular dərdinə allahsızların.
Bir kafir
cəhənnəm çöhrəli
allahbazların
cənnətə açılan
sabahı olar.
Hələ soyulmamış allahsızların
dərisi soyulmuş
Allahı olar!
Mahir N.Qarayev
Ədəbiyyat qəzeti 2024.- 6 iyul, ¹25.- S.2.