Pol Verlen (Fransa, 1844-1896)

Xilaskara sonetlər

Tanrım mənə deyirdi: "Sən ki görürsən axı,

Sinəmdəki bu qanı, böyrümdəki yaranı;

Suçlarınız ağırdı - ovuclarım ağrıyır,

Məsum göz yaşlarıyla yuyulub ayaqlarım...

Bu mıx, bu cam, bu da xaç - bax, bunlar deyir ki, sən

Sevəsən cani-dildən, sevəsən sidq ürəkdən:

Həm müqəddəs cismimi, həm axan al qanımı,

Həm səsimi, həm də ki, bütün qanunlarımı!

Qardaşım, balam, mənim! O mən deyildim bəyəm -

Sənin əzablarını öz əzabım bilib də,

Hər ağrına acıyan, hər acına göynəyən?!

Hər cür fədakarlığım bəyəm səninçün deyil?!

Bəs niyə axtarırsan yenə məni təlaşla,

Mən burda, səninləyəm, gəl bağışlan və sevil!"

Nigaran bir şübhə var, nə yazıq ki, içimdə -

Səni çox nahaq yerə axtarıram, İlahi!

Cansız bir vücudam mən qarşında, yox gücüm də...

Sən ey sevgi atəşi, keç mənə bu günahı!

Bəlkə heç Sənə çatmır aciz yalvarışlarım,

Önündə diz çökməyə taqətim də yox daha.

Həşərattək sürünən ruhumun gücü çatmır

Bu mənfur həyəcanı, tərəddüdü boğmağa!

Gözlərim gör nə vaxtdı Səni axtarıb gəzir -

Sən başqa bir sevginin nur qatsan da nuruna,

Yalvarıram kölgənə, qoy suçumu gizləsin!

Gözəl bir şəlaləsən, yaman Səndən qorxuruq -

Yasaq öpüşləriylə qəzəbinə tuş gələn,

Aşiqlərçün püskürən lənətindən qorxuruq!

III

- Sev məni, sev ürəkdən, bütün varlığınla sev,

Sənin ürkək baxışın, qürurlu dilinəm mən;

Xəstə cisminəm sənin, qəlbinin əzabıyam,

Mən əbədi Tanrıyam, çalış məni sevəsən!

Ruhunun axtarışı - ürkək arxar yerişi,

Sevgimin yüksəkliyi əlçatandırmı sənə?

Alıb sənin ruhunu aparacaq o sevgi,

Dağın qızıl səpilən ən uca zirvəsinə...

Buludsuz gecələrdə gözlərimin nurudur

Ayın utancaq üzü, göyün parlaq ulduzu -

Ordakı nurlu yataq sevincimlə doludur!

Bilin, sevgim hər yerdə sizləri qoruyacaq,

Bəli, qadir Tanrıyam və səndən umduğum da

Həsrətində olduğum təmiz sevgidir ancaq!

- Tanrım, Səni sevməyə məndə cəsarət hanı,

Məhv olmuş cismim, canım qarşında tir-tir əsir;

Gül qoxusu bürüyüb müqəddəs paklığını,

Başının üstündə də sevgilərin nəfəsi!..

Sən, ey Xilaskarımız, ucalardan ucasan,

Hifz etdin İsraili, nicat verdin ürəkdən!

Günahsız varlığınla elə rahat uçursan,

Elə bil altındakı təzə açmış çiçəkdir...

Mənsə qorxağın biri, içim təkəbbür dolu -

Şərə yaxa tanıdıb gözüm, qulaqlarım da.

Ehtiras alovunda qovrulub xəyallarım,

Əqlim, hissim korlanıb lap erkən çağlarımdan.

Nəsibim divanəlik, sərgərdanlıq... və Adəm

Yuva salıb qəlbimdə yaşayır indiyədək!..

- Ruhunu dəyişəcək yeni bir Adəməm mən,

Borcundur məni sevmək, bunu yadında saxla!

Sənin Roman, Parisin, Sodomun, ya Spartan

Adi dağıntılardır nəhəng xarabalıqda!..

Sevgim saf alov kimi yandırıb yaxar səni,

O şəhvani vücudun sovurar külünü də;

Dirilik suyu kimi təmizləyər qəlbini,

Təpədən dırnağacan yuyar səni yenidən.

Öz ecazkar gücüylə Sevgim yenə dikəldər

Bir vaxt əzab çəkdiyim həmin müqəddəs xaçı.

Yenə Mənə üz tutar çarəsizlər, şikəstlər!...

Sev Məni ki, yox olsun bu zülmət, bu qaramat,

Günahkar ruh müqəddəs bir sevgiylə parlasın.

Sən tənhasan, hər yerdə səninləyəm Mən amma!

- Heyhat! Axı nə haqla ruhum Sənə can atsın?

Ümidsizlik və qorxu içimdə buz bağlayıb...

Neyləyim?.. Şübhələri qəlbimdən kim çıxartsın?

Düzün, xeyirin yolu mənimçün yasaqlanıb!..

Göy qübbəsi titrədi... əbəsdi, vallah, əbəs

Arzularımla birgə göylərə can atmağım;

O örtüyün altında ruhum uyuya bilməz;

Ora aparan yolu heç görmürəm də axı.

Uzat əlini, Tanrım, səndən yapışıb gedim!

Bir azacıq da güc ver qəddimi dikəltməyə.

Qoy bu əzablı yolda ruhumu möhkəmlədim...

Fəqət əlçatan deyil məndən ötrü bu pillə!

Və bu yorğun başımı köksünə söykəməklə

Əbədi dincliyimi çətin ki tapa billəm...

VII

- Qazanmaq ki dilərsən hərgah mənim sevgimi,

Bütün tərəddüdləri ürəyindən uzaq tut, -

Zanbağın ağuşunda gizlənən arı kimi

Gəl sığın məbədimə, oğlum, ruhunu ovut!

Bir tikə çəkinmədən dərdini söylə mənə,

Sidq ürəklə aç danış bütün günahlarını;

Nahaq yerə can atma nəyisə gizlətməyə,

Aldatmağa çalışma bu həssas qulaqları.

Peşmanlıq çələngini mənə ki verəcəksən -

Qonaq olub bu kasıb süfrəmin nemətınə,

Sadiq balam, qarşında bir Mələk görəcəksən!

Şərbətimin dadını damağında duyub sən,

Sevinc, heyrət içində dərk edəcəksən: artıq

Ölümsüzlük adlanan sazişə qol qoyubsan!

Sevginin ecazına bağlanıb sidq ürəkdən,

Bil ki, yalnız onunla sən oluram Mən yenə.

Sənin şüurun da mən, sənin vücudun da mən -

Qayıt, zavallı oğlum, qayıt mənim evimə!

Şərabımdan dad bir az, çörəyimdən nuş elə,

Bil ki, yaşamaq olmaz bunlarsız yer üzündə.

Yalvar, qoy Atam, Anam bir az güc versin sənə

Bu dünyanın şərindən ruhun öləziyəndə.

Qoy ruhun bərkisin ki, sən öz zərif yununu

Müqəddəs quzu kimi düşməninə verəsən

Və məsum bir körpətək kətana bələnəsən;

Pyotrun, qiyamçı İrodun zamanında

Rüsvayçı bir ölümün acı dadını duyan,

Sənintək əzab çəkən caniyə oxşayasan!

***

Qiymət verəcəm sənin cəhdinə, zəhmətinə,

Bil ki, onlar sevincin, xoşbəxtliyin rəhnidir.

Bir könül rahatlığı bəxş edəcəklər sənə,

Əsl sevgi həzzi var onların cövhərində.

Göylərin kaşanəsi intizarla, maraqla

Yanıqlı dualara diqqət kəsilən zaman,

Ruha əzablar verən tərəddüddən uzaqda

Sən o Gizli axşamın sirrini anlayarsan.

Göylərin musiqisi qəfil səslənsin deyə

Əbədi piyalədən qurtum-qurtum içərkən

Uğurlar diləyərsən özünə sidq ürəkdən;

Dirilmə möcüzəsi qəfil baş versin deyə

Mənə şükürlərini artırasan gərək sən

Və yenidən qovuşub, sevgimi dərk edəsən!

VIII

- Nolub mənə? Göz yaşı əskilmir gözlərimdən,

Qəlbimin yerli-dibli yoxa çıxıb qorxusu;

Ecazı eynidirmi xeyirin də, şərin də? -

İçimdə həm heyranlıq, həm iztirab duyğusu!

Yenə şeypur səslənir hərb meydanında bərkdən,

Düşmənləri çağırır silaha sarılmağa.

Bəyaz qanadlarını xəfifcə yellədərək

Uçuşur şən mələklər qarşımda sola, sağa.

Sən ey rəhmli Tanrım, duam Sənədir ancaq,

Fəqət qorxudur məni bu od-alov içində

Müqəddəs dərgahına çılğın ruhla qovuşmaq.

Çəkinirəm, qorxuram, ruhum titrəyir yenə,

Yenə ürkək ümidlər dönük çıxır son anda

Və yenə dodaqlarım dua göndərir Sənə!..

- Haqlısan, ruhum mənim, hüzur nəsibin olsun!..

Çevirəni: Mahir N.Qarayev

(fransızcadan sətri tərcümə əsasında)

Ədəbiyyat qəzeti.- 2024.- 27 iyul, №28.- S.32.