70 yaşın mübarək, Nəsib
Nəbioğlu!
Həmişə zarafatla
"Əmioğlu" deyə
müraciət etdiyim,
poetik təbinə rəğbət bəslədiyim,
fitri istedadına hörmətlə yanaşdığım,
yaradıcılığını daima izlədiyim, sevə-sevə oxuduğum,
yeri gəldikcə, Rusiya mətbuatında,
kitab və monoqrafiyalarımda,
Moskvadakı Azərbaycan
ədəbi-bədii mühitinin
ən məhsuldar və sayılıb-seçilən
nümayəndəsi, tanınmış
şairimiz Nəsib Nəbioğlunun - Nəsib
Nəbi oğlu Verdiyevin bu gün
70 yaşı tamam oldu. Nəsib Nəbioğlu 2 may 1954-cü ildə
Kəlbəcər rayonunun
Çaykənd kəndində
anadan olub. O, 1975-1980-ci
illərdə M.F.Axundov adına Rus dili və Ədəbiyyatı
İnstitutunda, 1980-1985-ci illərdə
isə Moskvada SSRİ
Yazıçılar İttifaqının
Maksim Qorki adına Ədəbiyyat İnstitutunda
təhsil alıb və o zamandan taleyin gərdişilə
Moskva şəhərində məskən salıb, ev-eşik düzəldib, bir Kəlbəcər gözəlilə mehriban ailə qurub, oğul-uşaq sahibi olub, yazıb-yaradıb, qəfildən boylanıb geriyə baxanda görüb ki, ay dadi-bidad,
saçı-saqqalı ağarmış,
70 yaşlı qocaman bir şair olub...
Nəsib Nəbioğlu
2004-cü ildən Azərbaycan
Yazıçılar Birliyinin
üzvüdür, 2018-ci ildən
Azərbaycan Yazıçılar
Birliyi Moskva bölməsinin
məsul katibidir.
Nəsib Nəbioğlu
imzası 1970-ci illərin
əvvəllərindən Azərbaycan
mətbuatında görünməyə
başlayıb. Elə
ilk lirik şeirlərindən
ədəbiyyatımıza püxtə bir şairin gəlişi hiss
olunub. Hələ
1976-77-ci illərdə çap
etdirdiyi "A nənəmin
cəhrəsi", "Qızlar
hana toxuyanda",
"Nənə", "Yaşadın",
"Anamı o toya çağırmayıblar" və digər lirik nümunələr Nəsibin "incə rübabı"ndan, kövrək
qəlbindən soraq vermişdi. Gənc şair zərif və munis insani
hissləri məharətlə
ümumiləşdirərək, xalqımızın mənəvi
dəyərlərini həzin-həzin
tərənnüm etməklə
oxucuların ruhuna yol tapmış, yaddaşlarda qala bilmişdi. Həmin illərdə "A nənəmin
cəhrəsi" şeiri
az qala, Nəsib Nəbioğlunun poetik pasportu səviyyəsinə çatmışdı.
Ədəbi görüşlərdə
onun adı çəkilər-çəkilməz, salondan "A nənəmin
cəhrəsi" sədaları
ucalardı:
...Kələflərin
içində boya-başa
çatmışam,
Dükcələr qucağımda,
şirin yuxu yatmışam,
Elə bilmə,
mən səni unutmuşam, atmışam,
Hələ də yadımdadır naxışının
düyməsi,
A nənəmin cəhrəsi...
...Göz açanda meylimi elə sənə salmışam,
Sən dil açıb dinmisən, xəyallara dalmışam.
Öz musiqi dərsimi, inan, səndən almışam,
Sənin nəğmən
olubdu qəlbimin ilk nəğməsi,
A nənəmin cəhrəsi...
"Başına
gələn, başmaqçı
olar" deyiblər; gənc şair daş qəlbləri belə sızıldada bilən qüssəli-kədərli
misraları ilə cavanlıqda fürsəti
əldən vermiş,
qayıdışı mümkün
olmayan sevgi itikli oxucularının ruhunu dara dartır,
göynədib sıtqıdır,
sıxıb suyunu çıxarır və dərs verir: ayıq-sayıq olun, sevgini, sevdiyinizi vədəsində dəyərləndirin,
gözaltınızı bərəsində
alın ki, bütün
ömrünüz boyu
gözünüz gülə-gülə
için-için ağlamayın.
Bu qənaət Nəsibin
real həyatın bədii
təcəssümünü incəliklə, yüksək
sənətkarlıqla, ədəb-ərkanlı
təqdimindən yaranmış
"Anamı o toya çağırmayıblar" şeirindən rişələnir:
...Sevib, əzizlərmiş gəlini
kimi,
Əbədi qəlbinə
giribmiş onun.
Sanırmış yolunu gözləyəcəkmiş
Qürbətdə yaşayan
şair oğlunun...
...Özünə
yer tapa bilməyib o gün
Gözaltı etdiyi gəlin köçəndə!
Deyirlər: gözündən
leysan axıdıb,
Doqqazın yanından
gəlin keçəndə!..
Nəsib Nəbioğlunun
əsərlərində vətən
məhəbbəti, vətənpərvərlik
duyğuları, insan və zaman haqqında düşüncələr öz
əksini tapmışdır.
O, Qarabağın ermənilər
tərəfindən işğalı
zamanı yurd ağrısına, yurd itkisinə köklənmiş,
Qarabağ faciəsi, torpaqlarımızın qəsbkarlar
tərəfindən işğalı,
xalqımızın başına
gətirilən faciələri,
fəlakətləri əks
etdirən təsirli, yanıqlı şeirlərilə
seçilən sənətkardır.
Şairin doğma yurdu, ata-baba ocağı, təbiətin
gözəllik və əzəmət örnəyi,
dağlar diyarı Kəlbəcər də mənfur düşmənlər
tərəfindən yerlə-yeksan
edildiyindən, onun doğmaları, əzizləri
də ev-eşik, od-ocaq həsrətilə 30
il ürəyi dağlı
yaşamağa məhkum
olmuşlar. Şairin bir çox qohum-əqrəbası, sevimli
anası, qardaş və bacısı yurd təşnəsilə
dünyadan köçmüşlər.
Bütün bu itkilər və əsirlikdə inləyən
torpaqlarımızın dərdi
şairin qəlb çırpıntılarına çevrilmiş, ürək
ağrısı ilə
odlu-alovlu, qəmli-kədərli,
ağrılı-acılı, amma inamlı-ümidli misralara çevrilmişdir.
Sözün həqiqi
mənasında, Nəsib
Nəbioğlu söz
ustasıdır, bədii
təsvir vasitələrinin
bütün imkanlarından
maksimum yararlanır, adi sözlərin sehrli düzümü ilə, hətta qaçqınlığın, köçkünluyun,
sanki gözə görünən, əllə
toxunula bilən canlı, müdhiş obrazını yarada bilir. Şairin "Qaçqın anam, köçkün anam"
şeirini həyəcansız
oxumaq mümkün deyildir, müəllifin daxili yanğısı, ürək parçalayan dərd-səri misralara elə hopub ki, oxucu bu sətirlərin
sahibinin dağ dözümünə, qüdrətli
dirənişinə heyran
qalır, ona arxa-dayaq durmaq istəyir. Şeirin ürək dağlayan misralarına diqqət yetirək:
...Anamın bayatısı,
Bir də öz-özünə zümzüməsi
Bir naləydi, ah idi.
Hər yerdən
əllərini üzmüşdü,
Qaçqın düşən
gündən
Bircə ümidi,
pənahı Allah idi...
Qismətə bax, qaçqın düşdü,
Perik düşdü
yuvasından,
Elə hər gün danışardı
Həyətindən, məhləsindən,
Öz yurdundan,
obasından...
...Öz evinin, eşiyinin həsrətiylə yaşadı
o,
Ürəyində qaçqın
adlı
Ağır bir yük daşıdı o.
Hər gün xəyallarında
məhləsinə döndü
anam.
"Dağlar"
deyə-deyə
Bir şam kimi söndü anam.
Nə qədər
könlünü aldım,
Yalvardım-yaxardım,
Kirimədi.
Əlləri qoynunda qalmışdı, ağlar.
Son nəfəsinəcən
elə
deyirdi: dağlar,
dağlar...
Müəllifin bu misralardakı yüksək
sənətkarlığı milləti birliyə kökləyir, düşmənə
nifrəti son həddə
çatdırır. Şair
yaxşıca anlayırdı
ki, şanlı qələbə
yalnız dövlətlə
millətin sarsılmaz
birliyi və mərə kafirlərə
nifrətin sonsuzluğu
nəticəsində əldə
oluna bilər...
Onun şeirlərində
doğma Azərbaycana
məhəbbət, yurd
nisgili, qaçqın
və köçkünlərimizin
acı taleyi, böyüyüb boya-başa
çatdığı və
uzun illər düşmən tapdağına
məruz qalan dağlarımızın həsrəti
mühüm yer tutur. Bu illər ərzində Nəsibin şeirləri xalqı birliyə, mübarizəyə,
dövlətçiliyimizin güclənməsi naminə
gecə-gündüz çalışmağa,
əlləşib-vuruşmağa, məkrli düşmənlərimizi
mütləq şəkildə
torpaqlarımızdan qovmağa,
heç vəchlə
işğalla barışmamağa
çağırıb, yeri
gələndə, haray-həşir
qoparıb, həyatda birtəhər başgirləyən
soydaşlarımızı qəflət yuxusundan ayıltmaq üçün
bar-bar bağırıb. Ancaq
Nəsib dərdin ağırlığı altında
əzilməyib, inləməyib,
heç vaxt ümidsizliyə qapılmayıb,
qələbəyə inamını
bir an da itirməyib, hələ 1994-cü ildə
qələmə aldığı
"Dalğalan, enmə
bir də, Azərbaycan bayrağı!"
şeirində Xankəndin
başı üstə
Azərbaycan bayrağının
dalğalanacağını öz gözlərilə görəcəyini qətiyyətlə,
inamla söyləyib:
...Analar dillənməsin bir də göz yaşı üstə,
Tariximiz yazılmasın
sinə, başdaşı
üstə,
Özüm görüm
gözümlə Xankəndin
başı üstə,
Dalğalan, enmə
bir də Azərbaycan bayrağı!
Bundan sonra di gəl, əstəğfürullah,
"Peyğəmbərlərdən sonra Allaha ən
yaxın bəndələr
şairlərdir" kəlamına
şəkk elə! Dövlətimizin, millətimizin,
ordumuzun monolit birliyi, Ali Baş Komandanımızın Dəmir
yumruğu düz 29 ildən sonra şair sözünün həqiqət olduğunu parlaq şəkildə bütün dünyaya car çəkdi. İndi qalib
sərkərdəmiz cənab
İlham Əliyevin Xankəndi
üzərində qaldırdığı
şanlı Azərbaycan
bayrağı məğrur-məğrur
dalğalanır, millətimizə
qürur verir və əbədi olaraq yağılardan azad olunmuş bütün torpaqlarımızda
dalğalanacaq!
Müasir Azərbaycan
ədəbiyyatının Moskvada
fəaliyyət göstərən
ədəbi-mədəni mühitinin
ən parlaq simalarından olan Nəsib Nəbioğlu öz poeziyasında insanları sülhə, bərabərliyə, xeyirxahlığa,
mənəvi təmizliyə
çağırır. Onun
bir çox şeirləri müxtəlif
dillərə tərcümə
edilmişdir. Nəsib
Nəbioğlu özünün
poetik yaradıcılığı
ilə Azərbaycan ədəbiyyatının inkişafına
pərvəriş verən,
yorulmaq bilmədən
onun Rusiyada təbliğinə mühüm
töhfələr bəxş
edən, bu istiqamətdə önəmli
xidmətlər göstərən,
nadir istedad sahibi olan şairimizdir.
Nəsib Nəbioğlu
Rəsul Rza və Yuri Dolqoruki adına beynəlxalq mükafatlar laureatıdır.
Onun otuza yaxın şeirinə musiqi bəstələnib.
Yubilyar şairimiz 8 şeir kitabının müəllifidir: "Urəyim
yurd yeridir"(1988),
"Sizə sözüm
var"(1994), "Dua edən
bulaq" rus dilində - (1996), "Bağışlamaz
dağlar məni"(2004),
"Nəğməkar əsgər"(2007),
"Heç belə də kənd olar"(2011), "Ulduz nur saçırdı qayanın üstə"
rus dilində - (2014),
"Seçilmiş əsərləri"
(I cild, 2018).
Əzizim Nəsib
Nəbioğlu - Əmioğlu!
Azərbaycan Yazıçılar
Birliyi Moskva bölməsinin
yazar dəstəsi və şəxsən öz adımdan səni 70 illik yubileyin münasibətilə
ürəkdən təbrik
edir, sənə uzun ömür, buz baltası kimi sağlam can, ailə səadəti, bol-bol yaradıcılıq
uğurları arzulayıram.
Tale verən ömrü
sağlam və xoşbəxt yaşa! Min şükürlər ki, külli
Qarabağ və doğma Kəlbəcərin
düşmən tapdağından
qurtuldu, bütün Azərbaycan murdarlıqdan
arındı-durundu, paklaşıb
müqəddəsləşdi. Uca Tanrı sənin yubileyinə ən qiymətli hədiyyə bəxş etdi! Ümidvaram ki, yaşının
müdrik çağlarında
poeziyamız sənin nikbin ruhlu, insanın
mənəvi dəyərlərini,
təbiət gözəlliklərini
tərənnüm edən,
qəlbləri ehtizaza
gətirən lirik şeirlərinlə daha artıq zənginləşəcək.
Moskva,
02.04.2024
Abuzər Bağırov
Yazıçı,
filologiya elmləri doktoru,
Moskva Dövlət Beynəlxalq
Münasibətlər Universitetinin
professoru, Azərbaycan
Yazıçılar Birliyi Moskva
bölməsinin
sədri
Ədəbiyyat qəzeti.
- 2024. - 4 may, ¹ 16. - S. 13.