Qədim tariximizdən keçən müqəddəs mətnlərin arasında Zərdüştiliyin ana kitabı olan "Avesta"nın xüsusi yeri olub. Azərbaycan xalqının islamdan əvvəlki mentalitetini, dünyagörüşünü dərk eləməkçün bu kitabın xüsusi yeri var. Hərçənd, son yüz ildə bu kitabın Azərbaycan tarixindən qoparılması prosesi də gedib, lakin şükürlər olsun ki, son onillikdə bir tarixi şəxsiyyət olaraq, Zərdüşt peyğəmbərin özünün də, Zərdüştiliyin də birbaşa Azərbaycan ərazisiylə bağlı olduğunu sübut edən çoxsaylı elmi araşdırmalar ortaya çıxıb... Lakin əfsuslar olsun ki, bu müqəddəs kitabın əldə olan, müasir dövrə gəlib çıxan hissələri Azərbaycan dilinə yalnız fraqmentlər şəklində tərcümə edilmişdi. Yalnız son illərdə araşdırmaçı şair Xanlar Həmid tərəfindən "Avesta"nın hər üç kitabının Azərbaycan dilinə tərcüməsi həyata keçirilib. Son üçüncü kitab yaxın günlərdə işıq üzü görüb və mayın on dördündə AYB-nin Natəvan klubunda təqdimatı keçiriləcək.

Tərcümələrin maraqlı cəhəti ondan ibarətdir ki, müəllif, sadəcə, əldə olan mətnlərin tərcüməsi ilə kifayətlənməyib, məsələyə araşdırmaçı-alim kimi yanaşaraq, kitablara zəngin izahlar və şərhlər əlavə edib ki, müasir oxucular tərəfindən rahat dərk olunsun. Heç bir təmənna olmadan bu ağır işin altına girən, tərcümələrə iyirmi ilə yaxın vaxt sərf eləyən Xanlar Həmidin bu işi, əlbəttə ki, təqdirəlayiqdir və Azərbaycan tarixini öyrənənlər üçün çox qiymətli mənbə olacaq...

İlqar FƏHMİ

AYB-nin katibi

Ədəbiyyat qəzeti. - 2024. - 4 may, № 16. - S. 31.