Ölmək ölməkdisə...

Ölmək ölməkdisə, ta niyə, adam,

Sir kimi görünüb, sir də öləsən.

Ya qismət, bu boşa, faniyə, adam,

Bir də doğulasan, bir də öləsən.

"Quran" deyilsən ki, nazil olasan,

Elə oxunmağa hazır olasan.

Ya niyaz olasan, nəzir olasan,

Gedəsən ocaqda, pirdə öləsən.

Tutasan doğrunun, düzün əlindən,

Axıra ağ çıxa üzün əlindən.

Lap elə bir gözəl qızın əlindən

Düşəsən bir qəfil dərdə, öləsən.

Geriyə yolmu var gedən, qürbətdən,

Nədən bezəsən ki, nədən, qürbətdən?

Bir halda, seçilmir Vətən qürbətdən,

Daha nə fərqi var, harda öləsən?

Səsini eşidib, duymasalar da,

Halalca haqqını qıymasalar da,

Nolar, yaşamağa qoymasalar da,

Qoyalar öldüyün yerdə öləsən.

Yenə yuva çatmayacaq...

Vurursan, göz çıxardırsan

qaş düzəltdiyin yerdə.

Kor olaydın, şil olaydın,

kaş, düzəltdiyin yerdə...

Bir heykəl də yap adına,

Bax dadına...Get badına...

Yansın qurunun oduna

yaş, düzəltdiyin yerdə...

Bu da elə "üç alma", bax,

Amma, nağıl olmayacaq...

Olsa, ağıl olmayacaq

baş düzəltdiyin yerdə...

Nə var, köhnə, nə var, əski,

İşlər belə yürüməz ki...

Ayaq açıb yeriməz ki,

daş düzəltdiyin yerdə...

Dərdsə, dava çatmayacaq,

Cansa, hava çatmayacaq,

Yenə yuva çatmayacaq

quş düzəltdiyin yerdə...

Lap ölüb qalmalı

yer idi könlüm...

Dedim, çiçəkləndi, gülləndi bəlkə,

Baxma könüllərdən biridi könlüm.

Bir gün dilə gəlib dilləndi bəlkə,

Bəlkə ayaq açıb, yeridi könlüm...

Dönməsin heykələ, büstə demişdim,

Başımda tac olsun, istə, demişdim.

Bu sevgi ayağı üstdə demişdim,

dayanıb, durduqca diridi könlüm...

Mən indi bildim ki, olur gor necə,

Adamın içinə dolur qor necə...

Getmisən, xaraba qalıb gör, necə,

Lap ölüb qalmalı yer idi könlüm...

Xatirələr örtür məni

Ayrılığın dilindəyəm,

Yaman dil-dil ötür məni.

Gülüm, necə başlamışdın,

eləcə də bitir məni...

Öz-özünü boşa öydün,

Bu yol çıxış yolu döydü.

Yağış çırpdı, dolu döydü,

Eyləmədin çətir məni...

Bir yuxuydum, yozanmadın,

Ağ vərəqdim, yazanmadın,

Qazanmadın, qazanmadın,

İlim-ilim itir məni...

Yerindim, ən yaxın yerin,

Çəkdiyin hər dağın yeri.

Qalmayıb qalmağın yeri,

Dur, qapıdan ötür məni...

Dərd-dərd, qəm-qəm, yavaş-yavaş,

Olmuşam cəm, yavaş-yavaş.

Görünmürəm, yavaş-yavaş

xatirələr örtür məni...

İstəyir

Bu bağın-bağçanın bağbanısanmı,

Hardandı bu bağça, bu bağ istəyi?

İçində yamyaşıl ağac sevgisi,

Üstündə titrəyən yarpaq istəyi...

Dil tapıb, yol gedər baxma, həyatla,

Döyənək etsə də, dizini qatlar.

Bir gün bilmirsənmi, başında çatlar

qorxaq adamların qorxaq istəyi...

Kimin ki, çəkirsə qanı qanını,

Qurbanlıq istəyir canım, canını.

Millət öndə sevir qəhrəmanını,

Fərqi yox, ya ölü, ya sağ istəyir...

Batdığı günaha, qüsula baxmaz,

Ədəbə, ərkana, üsula baxmaz,

Allaha üz tutmaz, Rəsula baxmaz,

Bitməz adamların yasaq istəyi...

Görünər atdığı qədəmnən belə,

Suçludu Həvvadan, Adəmnən belə.

Adamı ən doğma adamnan belə

ən çox torpaq sevir, torpaq istəyir...

Çatanda əlim özümə...

Mən özümdən yıxılanam,

Qoy, durum, gəlim özümə.

Elə, düşdüyüm kimi də

qalxım, dikəlim özümə.

Elin-günün halı halım,

Zəhri zəhrim, balı balım.

Ən qiymətlim, ən bahalım,

gövhərim, ləlim özüməm.

Həyan özüm, qənim özüm,

Suyum özüm, dənim özüm.

Özüməm düşmənim, özüm,

vurğunum, dəlim özüməm.

Açam, gülümü görəsən,

Yanam, külümü görəsən.

Gəlib günümü görəsən

çatanda əlim özümə...

Düşməz

Dar gündə əlindən tutar, adam var,

Tutmasan əlindən, batar - adam var.

İşığı bir elə çatar, adam var,

Adam var, evinə işığı düşməz.

Bəlkə də tapılar dərmana, vallah,

İstərlər çevrilər Qurbana, vallah.

Bu çölə, bu düzə, ormana, vallah,

Mən boyda dəlisi, aşiqi düşməz.

A dünya, uymaram felinə bir də,

Gətirmə adımı dilinə bir də.

Gedirəm, mənimtək əlinə bir də

Dünyanın ən məsum uşağı düşməz.

Ha yanım, ha çıxsın külüm yeddi qat,

Gözəlmiş yaşamdan ölüm yeddi qat.

Qalxar göy üzünə zülüm yeddi qat,

Tanrım nədən bir qat aşağı düşməz?..

Gedəcəm

Gülüm, bir az da səbr et,

gözlə, durub gedəcəm...

Günəş doğanda gəldim,

etsin qürub, gedəcəm...

Bu matəmdən, bu yasdan

çıxacam asta-asta.

Ürəyimə bir az da

qan uddurub, gedəcəm...

Bir gün, hər şey görəcəm

buracanmış, buracan...

Bir nağıl uyduracam,

oyun qurub, gedəcəm...

Nə ön var, nə də geri,

nə də ölməyin yeri...

Özümü diri-diri

unutdurub, gedəcəm...

Günün biri

Günüm, günlər içində

mənimdi günün biri.

Səmtimdi, tərəfimdi,

yönümdü günün biri...

Biri - hurim, pərimdi,

Biri - "Allah kərimdi..."

Dərdimdi, kədərimdi,

qəmimdi günün biri...

Birisi də əlacdı,

Üz tutdum, könül açdım...

Biri başıma tacdı,

qənimdi günün biri...

Ahımdı, amanımdı,

Sonuncu gümanımdı.

Lap elə imanımdı,

dinimdi günün biri...

Birisi quş qanadlı,

Birisi də ağ atlı.

Gəlmir Qiyamət adlı

min ildi günün biri...

Mən bu viran ölkədə

Öldüm səfdə, cərgədə.

Gözləyirəm, bəlkə də,

dirildim, günün biri...

Kəmaləddin Qədim

Ədəbiyyat qəzeti 2024.- 18 may, №18.- S.27.