Sinə dağları
1
Heç nə yadımda yox
hər şeyin nurani üzü
soyuğa
və qaranlığa
bənzər.
Viranəyə dönüb
sentyabr şənbəsi
dost könlü havasız
qaranlıqdır deyə
gedənlər öz rəhmini
də
çəkib aparmış...
isinir tək gecə lampasına
umudun solğun üzü.
Payızın göyləri kövrəlir
xatirəyə dönən sözdən
nə vaxtsa yollarda
kölgəsiz qaldığım günün
ruhu sarmaşır
həyətimizdə uşaqkən
budağına ip salıb
yelləncək oynadığım ağaclara.
2
Həmişə olduğu kimi
bu gün də yuvasız mavilik
quşların gözlərində mürgüləyir
gecənin qəlbi nəbzim
kimi
döyünür səssiz və
ıssız.
Hər sabah ertədən
yenə
də dan üzü
qəfildən pırlayıb uçur
quşların yuvasından.
Quşların qanad səsindən
şeh damlayır puçur-puçur.
Mən isə elə bilirəm
quşlar
uçub getsə belə
maviliyin
yuxusuz üzünü
hər gün erkən duyacam
və səsimlə sığayacam.
Sükuta
bürünmüş payızın
tənhalıq qoxusunu
son nəfəs tək
son gücümü toplayıb
udacam.
Süpürüb atacam eyvanımdan
küləyin qovduğu yarpaqları
könlümə sığınıb titrəyən
anılar
kimi...
3
Hər kimsəsiz dərd
soyuqdan donanda
əzab
verməkdən usananda
qəlbimin qapısından
sorğusuz keçir.
Mən yazıq
sadəlövh və divanəydim
hər yetənə
sıcaq
sevimli
eşqli
bir söz söylədim
gedənlər özlərini isindirib
özləriylə apardılar anılarımı
xaraba qaldı könlüm
payız
meşəsi kimi.
Bu gün yenə də yaddaşım
ağacı uyğuya dalan
son payızın içinə
bənzəyir.
Ulduzum baxır
ulusumun hər zaman
qovrulan təzə yarasından
və nə vaxtsa incitdiyim
bir ruh uçur yanımdan
uçunur cavan canım...
Nə yaxşı hələ
barmaqlarım və ürəyim
var
nakam
tale nəğməsi oxuyan
mübarək qələmə qoşulub
avara dolanıram sözlərin
arasında.
Məktəbli çağlarımın
xatirə
kitabçasında
uduram havanı
uduram ilac kimi
içimə dolur göy üzü
aydınınlq və qaranlıqla
birlikdə.
4
Neçə il öncə
yanımdan sevinclə ötən
qürurlu ömür saatı
sükuta dalmış
sona vardığım uğurun
qaranlığında
və mənim addımlarım
döyükür dünyanın harası
deyə
dişləri tökülmüş sısqa gülüşlə
etinasız şəkildə ötür
son mənzilin yanından
abırsız bir həyat gölgəsi.
Bilmirəm nəyi ölmüş
ağlar
qalan göy üzünün
tükənmir yaşı gözünün
yağmurlar tamam işlatmış
su içində qorxusuz yaşayan
fədakar dünyanı.
Daha yoxdur
anamın
solğun qədəmi
izsiz yürüyür
torpaq üstündə və havada
yuyulub yuyulub
görünür görk kimi
həyatın min üzü birdən...
5
Ayın
qos-qoca nuruyla
gecələrin üzü gülür
ancaq xoş günlərdə belə
yaşamaq eşqimiz sönür
ağrı çəkəndə
haqqımız itəndə...
və öz bəxtimizdən küsəndə
Tanrı
da adamın üzünə
baxmır.
İsrarla getdiyimiz yollarda
bizə
yoldaş kölgəmiz
qos-qoca ölümün surətidir
bəlkə.
Yolumuzun
kənarında
əkib
böyütdüyümüz ağaclarda
otlardan yuva quran
bala çıxaran quşların
yatışında
əzizini itirmək qorxusu
var...
haqqın
dağılan uyğusunda
dağılır qiblənin xanımanı.
Sabah yenə yaşamaq istəyi
gecə
yenə də
həzin
ölüm qoxuyur.
Tanrını ibadətlə
aldatmaq istəyən biçarə
həyat
həmişə gördüyüm kimi
qələbəlikdə və qiyamətdə
gözləri nəmli və həsrətli...
6
Bu gün bayram ertəsi...
yağmurlu axır çərşənbə
sonuncu bayram günü tək
bu nimdaş sevinci də islatdı
çarəsiz qayğılar və
ağrılar
beynimdə yerini aldı.
Yaxşı dərs verdi mənə tale
dostum və güvəncim olsun
bozqurd ağızlı dərd.
Ulusun ürək dolusu qanı
üzündə qalıb vətənin.
Günün son nidasıdır şahid
dualar
şahid
ağılardı verdiyim
nəfəs.
Qəzəb və rəhm sinəmizdə
dərin
çuxurlar qazmış
və zirvəsi görünməz
dağlar ucaltmış
hələ yumşalmırsan Tanrım...
7
Başımızın üstündən
quşlar
göy üzünü daşıyır
bilmirəm hara.
Hər addımda
pis və xoş anlarımda
açılır həyatın sirri
zamanın xəcalətli üzündən
günahlar torpağa damır
şəffaf yağmurlar kimi.
Adəmin
viranə vətənindən
pırlayıb göydəcə ölən
quşun
qəbri
buğda zəmisində.
Soyuqdan ağzımda dilim donanda
qaranlıqdan gözlərim qorxanda
söz yandırıb
ürəyimə düşən
dilsiz kədər də tərpənmir yerindən..
Qar kimi üzüylə
qanıma
qəltan olan
divanə
və nakam arzuların
xatirəsi çox cavandı.
Tanrım
göy qübbəsi ver
həyatın açıq yarasından
ruhumun xəyalı uçur...
8
Ey izsiz gölgəm
Alın
tərini əllərimə
tök
dəstəmaz alım
mən Böyük Çölün
yorğunuyam
yovşanlıq dil deyir qədəmlərimdə
göylərim qocalır çiyinlərimdə
gözlərimin işığı
maviliyin
ahəngini
fərq
etmədən və toxunmadan
axır
nəfəs-nəfəs
Qiblənin açıq qapısına.
Gecələr qarışıq yuxularda
görünür uzaqdan
vətən uğrunda övlad
itirən
anaların sinə dağları...
o dağlar dərdin boyundan
kiçik görünür
önü o dağlara tənha
yolçuyam.
9
Qeybdən su kimi axan
divanə
səsdir
hüzn
günümdə oxunan
ağı
vəsf
edir Tanrının kəramətini
mələklər xəbər aparır
Qiblə ocağına
yurdumuza
təzə bir qərib gəlir deyə.
Sinə
dağlarının yolu
dumandır
orda aqibətin sehri tufandır
daşı-torpağı ulu dağların
söz kimi səpələnmiş
dolanbac gədiklərə.
Orda karvanyeriş şairlər
itmiş
sözlərin izində öyküyə
dönmüş
O adı bilinməyən gündən
mələk qələmlər
qansız
qübbəsinə göylərin
şəhid söz daşıyır
nəfəs almadan
10
Türklüyün
uğruna
söylənmiş ulu sözlərin
yanğılı öyküyə döndüyü
bir vadinin ulu sularıyam.
Yaşımdan çox erkən
axıb-axıb duruldum
ağacların
insanların
səhraların
uğrunda həlak oldum
heç
xəbəriniz olmadı.
Keçmişin diliylə söylənən
sözlər
mənə kim olduğumu anladır.
O ulu sözlərin
yarandığı ruhların ürəyində
çəkişdiyim dava anla və qanladır.
Tarixin köşəsində
gözləməkdən
dinşəməkdən
yaşamaqdan
dağlar
kimi yalnızam
yalquzağam kutsal yol ayrıcında.
Həyata
dönmüş viranəyəm
bir and həmləsinə çoxdan
həsrətəm.
11
Sular qiyamətə doğru axdı
kimsə
yox yer üzündə
sonuncu günü yaşaya
sonuncu gündən şahid qala.
Mən səhra qızılquşuyam
qızmarın cəsədi üstə
qiblədə qaldı
qocaman gözlərimin nuru.
Bilmədim cənnət hardadı
və havası düşərmi
mənə
elə
hey can atdım ona doğru...
Küləklərin qovduğu buludların
sələskən suların dalınca
uçdum
uçdum və hey uçundum.
Gözləri yumulu halda
bir duanın sırtında
addadım qiblənin qapısından
əziz
bəndə tək.
Günahım varmış bəlkə
də
mən Tanrının yanında
yenə
də tənha qaldım...
12
Ölərkən
söz vədəsində
biz hara yolladıq bilmədən
həyatdan küskün ruhumuzu...
yerində təsəlli üçün
bir nişanə də qalmadı.
Talanmış buludlar o vaxtdan
dolaşır dəli-divanə
cəsədlərimizin arasında
könlünü boşaltmağa yer
tapmır.
Bir ağı deyən də yox
burda ölən yalquzağa...
heç
nədən ölürük
deyə
heç
nədən unudulduq.
Məkansız və adsız uhumuz
sümüklərimizin sahibi deyil
xaraba qoyduq cənnəti
orda yaşamaq yasaq...
Dəyanət OSMANLI
Ədəbiyyat qəzeti. - 2024.- 27 yanvar,
¹3.- S. 19.