Bir zəngin sükutu...

Hekayə

Dan yeri sökülürdü, işıq qaranlığı yenicə qovmağa başlamışdı. Göy üzünü rəngləməyə başlayan günəş işığı onu səbirsizliklə gözləyən pəncərəyə hələ dəyməmişdi. Köhnə möhrə evin divarları, rütubətdən çatlamış suvaqlar, divarda dayanan kəfkirli saat, bir sözlə, hər şey o cümlədən, hava hələ ki, boz və soyuq idi.

Əllərini dizlərinin üstünə qoyub, baxışları bir nöqtəyə zillənən qoca pəncərənin qarşısında oturmuşdu. Gözləri çox zəif görürdü. Amma yaşlılığın məhkum olduğu gözləməyi səbirlə öyrənmişdi.

O, yolları torpaqla örtülü olan, yağış-qar yağanda gediş-gəlişi çətinləşən, amma bərəkətli torpağı, bol meyvə ağacları ilə zəngin, sakit, ucqar bir kənddə yaşayırdı. Hər səhər mal-qaranın, qoyun-quzunun, uzaqda hürüşən itlərin səsi ilə açılırdı və sonra səssizlik hökm sürürdü. Bir zamanlar ona dinclik gətirən səssizlik, indi nədənsə, ruhunu sıxmağa başlamışdı. Düşüncələr, düşüncələr...onu çox yorurdu, amma oğlu və nəvəsi yadına düşən kimi ruhən rahatlıq tapır, üzündə sevinc işartıları parlayırdı. Onların kəndə gələcəyi günü, əsas da nəvəsinin şıltaqlığını səbirsizliklə gözləyirdi. O, oğlunu tək böyütmüşdü. Belə ki, qanazlığından əziyyət çəkən ömür-gün yoldaşının həyatını, doğuş zamanı həkimlərin bütün səylərinə baxmayaraq, xilas etmək mümkün olmamışdı.

O gün körpənin ilk nəfəsi ilə onu bu dünyaya bağlayacaq yeni bir həyat başlasa da, ömür-gün yoldaşını itirməsi ilə çox şey mənasını itirmişdi. Bir daha evlənməmişdi. Çünki qadını onun üçün təkcə həyat yoldaşı deyildi, həm də həyatın mənası idi. Onun yoxluğu ilə barışmaq çətin olsa da, övladını qorumaq, yaşatmaq lazım idi. O özünə və dünyalar qədər sevdiyi qadınına bir söz vermışdi: "Səni yaşada bilmədim, amma and içirəm, oğlumuzu nəyin bahasına olursa-olsun, yaşadacağam."

Bütün çətinliklərdən keçərək oğlunu səbirlə, nəvazişlə böyütdü. Gecələr onun yuxusuna laylalarla şirinlik qatdı, səhərlər gülərüzlə yuxudan oyadıb, sevdiyi yeməklərdən yedirdib və səliqəli geyindirərək, əlindən tutub məktəbə apardı. Oğlunun səhər-səhər yediyi ən sevimli yeməyi nəlbəkiyə tökülmüş şirinçayla lavaş arasında dürməklənmiş pendir və ya üzərinə darçın səpilmiş südaşı idi.

O, oğlu üçün həm qoruyucu mələk, həm də bütün qayğıları təkbaşına çəkən fədakar ata oldu. O gözəl bilirdi ki, oğlunun təkcə onun qayğısına yox, həm də ana nəfəsinə möhtacı var. Qəribədir ki, hər dəfə oğlunun gözlərinə baxanda, orada itirdiyi qadının baxışlarını görürdü. O gözlərdə bir sevinc, isti sevgi və ümid vardı, bir az da qüssə, cavabsız suallar... Oğlunun baxışları onu həm ümidlə yaşadır, həm də mənən yandırırdı. Qoca özü də cəmi altı yaşı olanda anasını itirmişdi. Zamanın amansızlığı onu anasız qoymuş, sadəcə tək-tük xatirələrlə yaddaşında qalmışdı. Bir dəfə anası onun ad günündə ən çox sevdiyi şirin südlü, kişmişli aş bişirmişdi, iki qab doyunca yedirtdikdən sonra alnından öpmüş və asta səslə demişdi: "Allah səni saxlasın, bala, nəfəsini mənə çox görməsin". Anası ilə bağlı bu xatirəsi, heç olmasa, ona təsəlli verirdi. Onun övladı isə öz anasını görmədən, toxunmadan, tanımadan böyüyəcəkdi. Elə buna görə var gücü ilə çalışırdı ki, oğlunun həyatında o boşluq yer almasın, onun yaşadıqlarını övladı yaşamasın. Amma ürəyində bilirdi ki, nə qədər çalışsa da, nə qədər sevgi versə də, ana yerini heç kim, heç nə əvəz edə bilməz. Hətta atası belə...

Oğlu böyüdü. Mühəndislik oxumaq üçün şəhərə getdi. Ali məktəbə qəbul oldu və əla qiymətlərlə bitirdi. Çox sayda dostlar qazandı. Şəhərdə iş də tapdı, öz həyatını qurdu. Qoca fəxr edirdi, amma bu fəxr içində bir natamamlıq da vardı. Çünki oğlu el-obadan uzaqda evlənmiş, hətta dünyanın ən dadlısı olan bir oğlu da doğulmuşdu. Əvvəllər tez-tez, elə olurdu ki, həftədə iki dəfə zəng vurardı. Ayda ən azi iki dəfə kəndə gələrdi. Amma indi zənglər kəndə səfərləri kimi bir az azalmışdı. Qoca heç vaxt şikayət etmirdi, amma hər dəfə telefon susanda, içində bir səs deyirdi: "Oğlum məni unutmaz, sadəcə işləri çoxdu. Eybi yox, əsas odur ki, canı sağ, işləri avand olsun."

Bəzən qoca işlərini tez görüb gəlib otururdu düz pəncərənin qarşısında. Gözləri yol çəkirdi, rəhmətlik həyat yoldaşının hamilə vaxtı oğluna oxuduğu mahnıları xatırlayıb kövrəlirdi.

***

Toyuqların dənini ertədən verib, gəlib oturmuşdu evdə. Ürəyinə dammışdı ki, oğlu axşam zəng edəcək, şənbə günü idi axı. Darıxırdı, özü zəng eləmək istəsə də, vaz keçdi, səbirli olmağa qərar verdi. "Bəlkə oğlu hələ işdən gəlməyib, ya da dostları ilədir. Bəlkə gəlin uşağa yemək verir", belə-belə düşünərək, fikri oğlunun yaşadığı evə getdi. Təsəvvür etdi ki, balaca nəvəsi otaqda qaçışır, qabları sındırır, anası onu səsləyir, özü də gülümsəyərək baxır. Bəlkə danışmağı öyrənib artıq, bəlkə bu dəfə telefonun o başında ilk dəfə "baba" deyəcək...

Üzünə ani bir təbəssüm gəldi. Telefonun yanına bir az da yaxın oturdu. Bu dəfə ilk zəngdə götürəcəkdi....

Qəfil telefonun zəngi çalındı.

Səhərdən səbirsizliklə zəng gözləməsinə baxmayaraq, bu nə hiss idisə... telefon çalanda onu götürmək istəmədi. Elə bil ürəyinə damdı ki, bu zəng başqa zəngdi... Hətta bir anlıq düşündü ki, götürmürəm, qoy zəng nə qədər çalır-çalsın, sonra özüm zəng edərəm. Amma zəng kəsilmirdi. Qoca sakitcə gözlərini telefona dikdi. Götürsə, sanki dünya dəyişəcəkdi. Offf... İlahi, bu nə hissdir? Götürməsə, daha narahat olacaqdı.

Nəhayət, dəstəyi götürdü. Titrək nəfəsini içində boğan qırıq bir səs eşidildi: Bağışlayın... oğlunuz...

Dünya qocanın gözündə qaraldı, zaman öz axarını itirdi, sanki hər şey bir anlıq yoxa çıxdı. Qocanın dodaqları titrədi, aşağı çökdü, gözləri bir nöqtəyə dikildi. O andaca gözlərinin önündə bir kölgə canlandı. Öz Qadını. Oğlunu dünyaya gətirərkən canını verən, amma onun ruhunda, beynində əbədi yaşayan qadını. Otağın ortasında əlləri qarnında dayanaraq hələ doğulmamış oğlunu hiss edirmiş kimi gülümsəyirdi. Birdən doğuş otağının qapısı qarşısında dayanarkən, içindəki qorxunu boğaraq pıçıldadığı o sözləri xatırladı: "Əgər sənə bir şey olsa... Söz verirəm."

Qoca gözlərini yumaraq qəlbində illərlə yığılan bir ah çəkdi.

Eşitdiyi sadəcə bir ölüm xəbəri deyildi, bir ömrün qırılması, bir dünyanın çöküşü idi. Çünki bir ata üçün oğul gələcəyin davamıdır. O yoxsa, gələcək də yoxdur və insan yalnız keçmişi ilə baş-başa qalır.

Bəzən bir zəng, bir ömrün son nöqtəsi olur.

Qoca paltosunu evdə divara bərkidilmiş çəngəldən götürüb çiyninə atdı, açarı götürüb qapını çəkib çıxdı. Ayaqqabılarının altı yaş palçığa dəydi, ona elə gəldi ki, hər addımda ayaqları yeridikcə torpağa batır.

Qaraja çatanda köhnə "VAZ 2107" onu gözləyirdi. Bu maşın onun üçün yalnız dəmir parçası deyil, dost olub, onunla təkcə yol getməyib, həm də illərin yükünü daşıyıb. Bu maşında çox xatirələr var idi.

Gəlini ilk dəfə o maşında ona "ata" demişdi. Oğlunun sükan arxasında dəcəllikləri, bəzən birgə gülüşləri, nəvəsinin şirin çığırtısı bu maşının içində ilişib qalmışdı.

Açarı çevirdi. Motor bir neçə dəfə boğulsa da, sonra ağır bir xırıltıyla işə düşdü. Deyəsən, o da bu səfərə getmək istəmirdi. 2-3 saatlıq yol gedəcəkdi. Amma bu saatlar artıq zamanı ifadə etmirdi. Qoca maşını ruhsuz, içində çağlayan bir dərdlə sürürdü. Bədəni maşını idarə etsə də, ruhu keçmişdə ilişib qalmışdı.

Bir müddət sonra dağ yolundan aşağı düşəndə radio sanki özü-özünə işə düşdü. Bəlkə də maşın işə düşəndən açıqdı, o indi eşidir. Əlini atıb söndürmək istədi, birdən yanıqlı ud səsi onu fikrindən daşındırdı. Fikrət Əmirovun "Sənsiz"i udda ifa olunurdu. Ardınca onun simfonik muğam əsərlərindən biri - "Kör Ərəb", daha sonra qaboy sanki uzaqdan gələn bir ah-naləni xatırladırdı, sanki bütün bunlar bir ruhun başqa bir ruha toxunaraq vidalaşması idi.

Bu musiqilər sadəcə bir melodiya deyil, keçmişin səsi, buraxılmış səhvlərin xatırlanması idi. Bu, Tanrının insanın ürəyindəki ən dərin nöqtəyə, sarı simə toxunan danışıq dili idi. Qəfildən xanımının səsi musiqinin içindən keçərək pıçıltı ilə dedi: "Oğlum indi mənim yanımdadır... Amma bir azdan sənə qayıdacaq, narahat olma. Ona bundan sonra sən baxacaqsan, onu qoru..."

Qoca diksindi. Bu nə idi belə, aman Tanrım!.. Sükanı daha bərk tutdu. Gözləri doldu, illərlə eşitmədiyi, amma heç vaxt unutmadığı o səs indi udun və qaboyun içindəydi. Musiqi sadəcə səs deyil, o həm də keçmişin aynasıdır. O, ruhların bir-biri ilə danışıb, anlaşdığı yerdi. O, Tanrının insanla danışdığı ən təmiz, mükəmməl və aydın dildir.

Musiqi davam edirdi. Udun dərin və möcüzəli səsi, qaboyun titrək nəfəsi qocanın ürəyində illərlə kilidli qalmış qapıları bir-bir açmağa başladı.

Əvvəlcə gözlərinin önündə balaca bir səhnə canlandı. Oğlunun ilk addımları. Evin içində, xanımının cehiz kimi gətirdiyi xalçanın üstündə, balaca ayaqları ilə yıxıla-yıxıla irəliləyirdi. Qoca diz çöküb əllərini açmışdı. "Gəl, oğlum, gəl, qorxma," - deyirdi. Uşaq güldü, yıxıldı, sonra yenidən qalxdı. O an dünyanın ən xoşbəxt insanı idi. Gözlərində yaş parladı. Oğlunun ayağa qalxması onun üçün həyatın yenidən başlaması idi.

Sonra məktəbə getdiyi ilk günü xatırladı. Oğlu əlindən bərk-bərk tutaraq: "Ata, sən də içəri gəl..." demişdi. O zaman "kişi qorxmaz, cəsarətli ol!" - desə də, içində özü də qorxmuşdu. Çünki məktəb ayrılıq və ayrılmaq yolunun başlanğıcı idi.

Bir gecə isə aralarında mübahisə zamanı oğlu qışqırırdı: "Sən məni anlamırsan, mən artıq böyümüşəm...!" deyərək evdən çıxıb gedir...

Bir dəfə də 8 yaşı tamam olanda rayon mərkəzinə gedib, qonşunun oğlunda görüb istədiyi kran maşını oyuncağını və böyük bir tort almışdı. Kran maşınını görcək o qədər sevinmişdi ki, hətta gözlərindən sevinc yaşı süzülmüşdü. Tort üçün isə axşama dözmək çətin idi, ona görə də günorta icazə alaraq tortun üstünə şamları düzdü və yandırdı. Masanın kənarında, çərçivədə anasının şəkli vardı. O şəkil hər doğum günündə o da iştirak edirmiş kimi orada olurdu. Oğlu gözlərini tortdan çəkib şəklə baxdı. Sonra başını aşağı saldı. "Mən arzumun nə olduğunu bilirəm," - dedi. Qoca başını tərpətdi, heç nə demədi. Oğul gözlərini yumdu, dodaqları titrədi. "Kaş... anam da burda olaydı", - dedi və şamları üfürdü.

Qocanın gözlərində sevinc və təəccüb vardı, bir də dərin mənalı bir sükut. O anlayırdı ki, oğlunun yanında ola bilər, amma onun içindəki boşluqları tam doldura bilməz. Çünki bəzi boşluqlar yalnız bir doğma ilə dolur və o artıq yoxdursa, o boşluq ömürlük qalır.

Bir dəfə oğlu qapının ağzında dayanaraq ona sual verdi: "Ata, anam necə biri idi?"

Qoca başını aşağı saldı, sonra yavaşca gülümsədi. "Sənin anan... elə bir qadın idi ki, onun gülüşü otaqdakı havanı belə dəyişirdi. Sakit təbiətli idi, amma içində bir dünya daşıyırdı. Mən onu ilk dəfə kəndin yuxarı başındakı bulağın yanında görmüşdüm. Qızlarla deyib-gülürdü. Mən isə sadəcə kənardan seyr edirdim. Elə düşünürdüm ki, bu dünyada ondan başqa gözəl yoxdu. Doğrudan da, yox idi."

Oğul diqqətlə dinləyirdi. Qoca davam etdi: "Onun atası razı deyildi. Deyirdi ki, sən kasıbsan, oxumamısan, heç bir şeyin yoxdur". Amma sonra bildim ki, anan öz anasına demişdi ki, mən onu sevirəm. O mənim həyatım olacaq və belə də oldu...

Qoca bir anlıq dayandı. Gözləri uzağa dikildi. "O səni dünyaya gətirəndə... mən qapının arxasında dua edirdim. Sonra... sonra həkim çıxdı və dedi ki... o getdi. Amma sən qaldın. O an mənə elə gəldi ki, Tanrı məni iki yerə bölüb: bir yarımı aparıb, birini qoyub. Səni."

Oğul susurdu. Gözləri dolmuşdu. Qoca isə pıçıldadı: "Sənin gözlərində onun gözləri var. Sən danışanda, elə bil ki, o danışır. Sən güləndə, o gülür. Mən səni tək böyütdüm, amma heç vaxt tək hiss etmədim. Çünki hər dəfə sənə baxanda, onu görürdüm."

Musiqi susmurdu. Hər bir not, hər bir səs bir ömrün hesabatına çevrilmişdi. Qoca sanki sükan arxasında yox, öz vicdanının məhkəməsində idi. Hakim də şahid də, təqsirkar da özü idi. Xanımının səsi yenidən ruhu ilə təmas qurdu və musiqinin içindən pıçıltı ilə dedi: "Sən onu böyütdün... Sən onu sevdin...unutma, mən də sizi sevirəm".

Qoca gözlərini yumdu. Göz yaşları yanağından süzüldü. İnsan bəzən elə bilir ki, bir ömür yaşayır, amma əslində bu ömrü susaraq keçir. Danışmaq, içini açmaq istəyir, amma səsi, ya heç eşidilmir, ya da başa düşülmür. Günlər keçir, illər ötür, o isə susduqca içində birikən sözlər, hisslər həyatına yük kimi oturur və nəhayət, anlayır ki, yaşamaqla sadəcə var olmaq arasında böyük fərq varmış.

Yol düz, səssiz və tək idi. Qoca sükan arxasında, fikri çox uzaqlarda idi. Yenidən oğlunun ilk yeridiyi günü xatırladı. O xatirə gözlərinin önündə o qədər aydın canlandı ki, sükanı buraxdı. Maşını yolun kənarında saxladı. Qapını açdı. Çölə çıxdı. Sanki o balaca oğlan indi də ona tərəf gəlirdi. Qoca əllərini açdı. Qucaqlamaq istədi. Amma... heç kim gəlmədi, əlləri havada qaldı.

Qoca diz çökdü. Əlləri ilə torpağa sığal çəkdi, sanki o torpaq oğlunun ayaq izlərini hələ də saxlayırdı. Sanki o izlərə toxunsa, hər şey geri qayıdacaqdı. Başını aşağı saldı. Dodaqları titrədi. Səsi əvvəlcə çıxmadı. Sonra pıçıltı ilə: "Mən səni bacardığım qədər qorumağa çalışdım, oğlum... Bəlkə də çox şey bacarmadım, amma sənə olan sevgim heç vaxt azalmadı. Bilmirəm, bunu sənə nə vaxtsa demişəmmi... Amma həmişə sevmişəm səni. Hər dəfə sənə baxanda, ananı görürdüm, mənim həyatımın işığını, nəfəsimi. Elə bil Tanrı onu məndən alıb, səni əmanət qoymuşdu. Mən də o əmanəti qorumağa çalışdım, bacardığım kimi. Bəzən susdum, demədim... Amma bir olan Allah bilir, mən səni içimdə necə sevmişəm."

Qoca başını yuxarı qaldırdı. Göy üzündə buludlar asta-asta və ağır-ağır hərəkət edirdi. Birdən xəfif yağış damlaları qocanın yanaqlarına toxundu. Yağış torpağa düşəndə, adətən həyatın qoxusu yayılırdı, amma bu dəfə torpaqdan başqa bir iy, yanıq iyi gəlirdi. Keçən il bu ərazilərdə baş verən yanğının alovu ağaclar, kollar, quş yuvalarını, bir sözlə, hər yeri külə döndərmişdi. Birdən qocanın gözü yanmış bir ağacın dibində torpağı yararaq boy göstərən nazik bir pöhrəyə sataşdı. "Bu pöhrə necə çıxa, necə yaşaya bilərdi? Axı ağac tamamilə yanmışdı". Qoca gözlərini yumdu və düşündü ki, həyat bir möcüzədir, torpağın ruhunda gizlənən bir ümiddir.

Sonra maşına oturub sürməyə davam etdi. Nəhayət, oğlunun yaşadığı yerə çatdı. Burada dəfələrlə olmuşdu. Amma bu dəfə hər şey yad görünürdü. Maşını evin qarşısında saxladı, lakin düşə bilmədi. Sanki içindəki hərəkət dayanmışdı, çünki bu evə qonaq deyil, gözünün ağı-qarası olan oğlu ilə vidalaşmaq üçün gəlmişdi.

Nəhayət, əlini qapıya uzatdı, amma toxunmadı, elə bil içəri keçmək üçün oğlundan icazə istəyirdi. Qapı açıldı. İçəridə başıaşağı, gözləri yaşlı insanlar vardı. Amma qoca heç kəsi görmədi. Baxışları birbaşa otağın ortasındakı yerə uzadılmış, səssiz-səmirsiz, hərəkətsiz qalan oğluna yönəldi.

Qoca yaxınlaşıb diz çökdü. Oğlunun üzündəki qırmızı örtüyü araladı. Gözləri oğlunun üzünə dikildi. Bir anlıq nəfəsi tutuldu. Sanki içindəki hər şey dondu. Sonra... birdən... "OĞLUM!" deyə qışqırdı. Yanğılı bu səs otaqda dolandı: "Bağışla, oğlum... Bacarmadım... bağışla, məni..." deyə pıçıldadı. Göz yaşları səssizcə süzülürdü. Amma sonra... nəfəsini dərindən alaraq gözlərini yumdu və "Mən sənin anana nə cavab verəcəm, ay oğul.." deyə sual verdi.

Oğlunun yaxın dostu qocaya yaxınlaşdı. Əlində bir zərf vardı. "Əmi... bu onun otağından tapıldı. Sizin üçün yazıbmış..."

Qoca zərfi aldı. Əlləri titrəyirdi. Açıb oxudu və yerindəcə donub qaldı. Bu bir ömrün acılı-şirinli tarixi idi... Yox... məktubda uzun-uzadı sözlər yox idi. Sadəcə bir vərəq... və o vərəqin içində oğlunun sevdiyi mahnının sözləri yazılmışdı. "Hər şey gözəldir həyatda, Sən bu gözəlliyi anlaya, duya bilsən,/ Hər şey gözəldir həyatda, Özün bir zərrə gözəllik yarada bilsən"...

Qoca kağızı əllərində ehmalca açdı. Tanış misralar gözlərinə sataşdı, bir zamanlar birlikdə dinlədikləri, bir yerdə susub qulaq asdıqları o mahnı... İndi bu sözlər sanki başqa cür səslənirdi. Elə bil oğlunun yoxluğunu dilə gətirirdi, atasının içində gizlətdiyi sözləri deyirdi. Qoca titrək səslə pıçıldadı: "Bu sənin mahnındı, hə, oğlum?..." Sonra üzünü yana çevirdi... gizlində qalan bir damla göz yaşı yanağından süzüldü.

Sonda "...Sizi sevirəm" sözü bir ömrün məna gücünə malik imiş.

Oğlunun cansız bədəni qarşısında bir gerçəyi dərk etdi: bəzən Tanrı, musiqi ilə danışar. Bəzən isə Tanrı, heç nə deməz, sadəcə səni özünlə baş-başa buraxar.

...Səhər açılmışdı. Günəş hələ tam qalxmamışdı, göy üzü yenicə bəzənməyə başlamışdı...

Qoca maşını kəndin kənarındakı təpəyə sürdü - oğlunun bir zamanlar əkdiyi ağacın yanına. O ağac indi böyümüşdü. Budaqları göyə uzanırdı. Yarpaqları yüngülcə titrəyirdi. Sanki o da nəfəs alırdı.

Qoca maşından düşdü və ağacın kölgəsində oturdu. Gözlərini yumdu. İçində yenə həzin musiqi səsləndi. Udun səsi. Qaboyun nəfəsi. Sevdiyi qadının səsi. Amma indi bu səslər artıq kədər daşımırdı.

Qoca öz-özünə düşündü: "Səni itirmədim, oğlum. Səni tapdım."

Elə o andaca bir səs eşidildi. Qapı döyülürdü deyəsən.

Qoca gözlərini açdı. Nə ağac var idi, nə də torpaq. O, öz evində, öz yatağında uzanmışdı. Pəncərədən səhərin işığı süzülürdü. Gözləri ilə bütün evi süzdü. Sevincindən bilmədi nə etsin, sanki bütün dünyanı ona bağışladılar. Qapı yenidən döyüldü. Allahım, bu nə işdi, - deyib ayağa qalxdı. Düşüncələrinin təsiri ilə ağır-ağır qapıya yaxınlaşdı və qapının kilidini açdı.

Qapı ağzında oğlu, gəlini və balaca bir oğlan - nəvəsi dayanmışdı. Oğul gülümsədi: "Ata... biz gəldik!"

Qoca "Şükür sənə, İlahi", - deyərək oğlunu qucaqladı və sevinclə gözlərinin içinə baxdı. Bu baxışda bir yuxunun, bir nigaranlığın içindən çıxan, amma gerçəkdən daha gerçək olan bir ömür vardı. Bəzən Tanrı insana elə bir yuxu verir ki, o, oyananda həyatı daha yaxşı, daha dərindən hiss etsin. Bəzən bir qapı döyüləndə təkcə evə yox, ruhuna da həyat qayıdarmış...

Sadiq QURBANOV

Milli Məclisin Təbii Ehtiyatlar, Energetika və Ekologiya komitəsinin sədri

Ədəbiyyat qəzeti .- 2025.- 1 avqust (№27).- S.16-17.