Yadigar xətt

SSRİ EA Elmi Şurasının Şərq ədəbiyyatşünaslığı bölməsinin və Ümumittifaq Şərqşünaslıq Assosiyasiyasının üzvü olmuş professor Əkrəm Cəfər mənalı ömrünün son 30 ili ərzində Yaxın və Orta Şərq Xalqları İnstitutunda (indiki, akademik Z.Bünyadov adına Şərqşünaslıq İnstitutu) fəaliyyət göstərmişdir. Azərbaycanın məşhur orientalist alimlərinin çalışmış olduqları həmin elm məbədində, yeni ərəb ədəbiyyatının, məhcər ədəbi məktəbinin keçmiş SSRİ-də ən mötəbər və nüfuzlu tədqiqatçılarından biri olmuş, daim böyük hörmət və məhəbbətlə yad etdiyimiz görkəmli şərqşünas, professor Aida xanım İmanquliyeva özünün müəllimi, ustadı hesab etdiyi Əkrəm Cəfərlə illər boyu yanaşı, elm və sənət zirvələrini fəth etmişdir.

Həyatın axarı elə gətirmişdi ki, elmi-ədəbi yaradıcılıq müstəvisindəki ünsiyyətləri ilə bahəm, eyni zamanda, Əkrəm Cəfər əziz Aida xanımla son dərəcədə mehriban və səmimi insani münasibətlərdə bulunmuşdur. Heç də təsadüfi deyil idi ki, 1991-ci ilin yayında XX yüzilin dahi əruzşünas alimi dünyasını dəyişərkən, Azərbaycan EA Rəyasət Heyətinin qərarı ilə təşkil olunmuş ustadın dəfn komissiyasına məhz, Aida İmanquliyeva (akademik Ziya Bünyadovun iştirakı ilə) rəhbərlik etmişdi. Həmin kədərli matəm mərasimi günlərində, zəngin mənəviyyat sahibi Aida xanım İmanquliyevanın ocağımızı ziyarət edərək, ailə üzvlərimizə, o sıradan, Əkrəm Cəfərin ömür-gün yoldaşı olmuş məşhur "Didə"nin (Mirzə Nəsrullah bəy Qurbanbəyov) nəticəsi, mərhumə Badamxanım Cəfər qızına qəlbdən, könüldən gələn təsəllilər söyləməsi, ürək-dirək verməsi indiyədək də kövrək notlarla xatirəmiz önündə canlanmaqdadır.

Biz, yaxın zamanlarda, Əkrəm Cəfərin arxivini - poeziyası ilə bağlı olan qovluqlarını araşdırarkən, onun 1980-ci ildə ad günü münasibətilə, Aida xanımın parlaq şəxsiyyəti və yaradıcılığına ithafən yazmış olduğu "Allahın rübaisi" adlı füsunkar, romantik bir şerinə (A.İmanquliyeva tərəfindən üzü köçürülərək, alimə bağışlanılmış əlyazma nüsxəsinə), habelə, ustadın "Aida İmanquliyevanın "Mixail Nuaymənin novellalarındakı realizm haqqında" adlı məqaləsinə rəy" ünvanlı yazısına rast gəldik.

Görkəmli şərqşünas alim, gözəl insan, professor Aida xanım İmanquliyevanın dünya səviyyəsində qeyd edilən 70 illik yubileyi münasibətilə, həmin ədəbi nümunələri möhtərəm oxucuların nəzər-diqqətinə təqdim edərək, Şərq aləminin böyük elm fədailərinə ulu Tanrıdan rəhmətlər diləyirik. Ruhları şad olsun!

Sokrat CƏfƏR

Ədəbiyyat qəzeti.-2009.-30 oktyabr.-S.3.