Görkəmli şərqşünas alim Aida İmanquliyevanın həyat və yaradıcılığına həsr olunmuş elmi sessiya keçirilmişdir

Oktyabrın 12-də AMEA akademik Ziya Bünyadov adına Şərqşünaslıq İnstitutunda görkəmli şərqşünas alim, filologiya elmləri doktoru, professor Aida İmanquliyevanın anadan olmasının 73-cü ildönümü münasibətilə alimin həyat və yaradıcılığına həsr olunmuş elmi sessiya keçirilmişdir.

Tədbirə toplaşan iştirakçılar ilk olaraq institutun foyesində görkəmli şərqşünasın həyat və yaradıcılığını əks etdirən ədəbiyyat və fotomateriallardan ibarət sərgi ilə tanış olmuşlar.

Sonra tədbiri giriş sözü ilə açan institutun direktoru, filologiya elmləri doktoru, professor Gövhər Baxşəliyeva şərqşünaslıq elminin inkişafında böyük xidmətlər göstərmiş A.İmanquliyevanın elmi, pedaqoji və təşkilati fəaliyyəti, ictimai fikir tarixindəki rolu və zəngin yaradıcılığından ətraflı söz açmışdır. XX əsr Azərbaycan şərqşünaslıq elminin ən görkəmli simalarından biri olan alimin ərəb ədəbiyyatşünaslığı sahəsində bir məktəb yaratdığını, açdığı elmi cığırların bu gün də davam etdirildiyini bildirmişdir. Azərbaycanda Şərq-Qərb qarşılıqlı ədəbi əlaqə və təsirini sistemli şəkildə araşdıran ilk azərbaycanlı alim olduğunu vurğulayaraq A.İmanquliyevanın öz dövrünü bir neçə onillik qabaqlayaraq əsərlərində Şərqlə Qərb arasında qarşılıqlı təsiri gözəl əks etdirdiyini bildirmişdir. Şərq və Qərb mədəniyyətlərinin qarşılıqlı təsir və əlaqələrini öyrənərkən alimin hər iki ədəbiyyatın ümumbəşəri dəyərlərini əsas götürdüyünü, mədəni tərəqqini şərtləndirən amillərə istinad etdiyini bildirmişdir. Onun məhcər ədəbiyyatı sahəsində tədqiqatlarından söz açaraq böyük alimin tərcümələrinin hər zaman böyük məhəbbətlə qarşılandığını qeyd etmişdir. Böyük alimin zəngin irsinin indi öyrənildiyi kimi, gələcəkdə də əhəmiyyətli tədqiqatlar mövzusu olacağını vurğulamışdır.

Ömrünü Azərbaycan elminin inkişafına həsr edən A.İmanquliyevanın 3 monoqrafiya, 70-dən çox elmi məqalənin müəllifi olduğunu və beynəlxalq aləmdə Azərbaycan elmini hər zaman layiqincə təmsil etdiyini söyləmişdir. Qısa bir zamanda oz savad və bacarığı sayəsində keçmiş Sovet İttifaqında yeni ərəb ədəbiyyatının ən tanınmış mütəxəssislərindən birinə çevrildiyini qeyd etmişdir. Əsərlərinin bu gün ərəb aləmində geniş yayıldığını bildirmişdir.

Aida xanımın elmi kadrların hazırlanmasında göstərdiyi xidmətlərdən geniş söz açmış və Şərqşünaslıq İnstitutuna rəhbərlik etdiyi dövrdə bacarıqlı bir təşkilatçı kimi fəaliyyətindən danışmışdır.

Sonra tədbir iştirakçılarından institutunun "Ərəb filologiyası" şöbəsinin müdiri, filologiya elmləri doktoru Vilayət Cəfərov çıxış edərək Aida İmanquliyevanın elmi irsinin təbliğindən söz açmışdır. O, bu sahədə görülən işlərdən geniş söhbət açaraq Aida xanımın görkəmli ərəb yazıçısı Mixail Nüaymənin yaradıcılığının təbliğində göstərdiyi böyük xidmətləri xüsusi qeyd etmişdir. V.Cəfərov çıxışında Aida İmanquliyevanın dünya şərqşünaslıq mərkəzlərində böyük nüfuza malik olmasını vurğulayaraq görkəmli alimlərin Aida xanım haqqında söylədikləri maraqlı fikirləri xatırlatmışdır.

Nizami adına Ədəbiyyat İnstitutunun "Xarici ölkələr ədəbiyyatı və ədəbi əlaqələr" şöbəsinin böyük elmi işçisi, filologiya üzrə fəlsəfə doktoru Bəsirə Əzizəliyeva Aida İmanquliyevanın Şərq-Qərb ədəbi əlaqələrinin tədqiqində xidmətlərindən geniş söz açmışdır.

Şərqşünaslıq İnstitutunun "Din və ictimai fikir tarixi" şöbəsinin müdiri, fəlsəfə üzrə fəlsəfə doktoru Esmeralda Həsənova, institutun əməkdaşlarından filologiya üzrə fəlsəfə doktoru Bəşarət Bəşirova, tarix üzrə fəlsəfə doktoru Sevda Süleymanova və başqaları çıxış edərək professor Aida İmanquliyevanın elmi yaradıcılığının özəlliklərindən, şərqşünaslıq elminin inkişafına verdiyi töhfələrdən, böyük alimin yüksək insani keyfiyyətlərindən söz açmış, onunla bağlı xatirələrini bölüşmüşlər. Aida İmanquliyevanın itkisinin tək şərqşünaslığın deyil, bütövlükdə Azərbaycan elminin böyük itkisi olduğunu qeyd etmişlər.

Sevinc PAŞAYEVA

Elm.- 2012.- 30 oktyabr.- S.4.