AMEA Elmi İnnovasiyalar Mərkəzinin 2012-ci ildəki fəaliyyəti haqqında

Elmi İnnovasiyalar Mərkəzinin (EİM) fəaliyyətinin başlıca istiqamətləri ölkə ərazisində yerinə yetirilən elmi-tədqiqat işlərinin elektron formada qeydiyyatını və təhlilini aparmaq, onların dövlət fondunda toplanması ilə yanaşı, ölkədə elmi-texniki sahədə informasiya resurslarının fondlaşdırılması ilə məşğul olmaq, "Azərbaycan 2020: Gələcəyə baxış" İnkişaf Konsepsiyasında qarşıya qoyulan vəzifələr üzrə fəaliyyət göstərmək, dövləti beynəlxalq səviyyədə innovasiya sahəsində təmsil edən qurum kimi bu istiqamətdəki bütün funksiyaları yerinə yetirməkdən ibarətdir. Hesabat dövründə EİM 129 elmi təşkilat və ali məktəbdə yerinə yetirilən 741 Elmi Tədqiqat, Texniki Konstruktor İşlərinin (ETTKİ) qeydiyyatını aparmış və 2273 hesabat sənədi fondlaşdırmışdır. Fonda yığılan ETTKİ-lər və avtoreferatlar əsasında 7 məlumat bazası yaradılmış və onların əsasında "ETTKİ-nin qeydiyyat bülleteni" və "ETTKİ-nin referativ toplusu" nəşr edilmişdir.

EİM-də fəaliyyət göstərən ekspert şurasının üzvləri tərəfindən ölkədə yerinə yetirilən ETTKİ içərisindən 102 innovasiya yönümlü tədqiqat işləri seçilmiş və onların əsasında "İnnovasiya texnologiyalarının referativ toplusu" hazırlanmış və nəşr edilmişdir.

2012-ci il ərzində EİM-də aşağıdakı istiqamətlərdə elmi-tədqiqat işləri yerinə yetirilmişdir:

-innovasiya fəaliyyətinin qiymətləndirilməsində məlumat bazalarının ümumi strukturunun formalaşdırılması;

-innovasiya fəaliyyətinin normativ hüquqi, metodoloji mexanizminin formalaşması və informasiya təminatı;

-sahə innovasiya sisteminin metodoloji bazasının yaradılması və tətbiqi;

-regional innovasiya sisteminin metodoloji bazasının yaradılması və tətbiqi;

-innovasiya fəaliyyətinin qiymətləndirilməsi.

Respublikanın müəssisə və təşkilatlarında innovasiya fəaliyyətinin təşkili, onların iqtisadi və sosial aspektlərini xarakterizə edən problemlər və proseslər haqqında sistemləşdirilmiş məlumat almaq üçün sosioloji monitorinq keçirilmiş, elmi təşkilatların fəal innovasiya potensialı, səviyyəsi müəyyən edilmişdir. İnnovasiya aktivliyinin qiymətləndirilməsi üzrə YUNESCO standartları, Rusiyanın və Ukraynanın bu sahədə aparılan tədqiqatları öyrənilmiş, Azərbaycanda innovasiya aktivliyini əks etdirən sistem göstəricilər müəyyən edilmişdir.

EİM-də ETTKİ-nin nəticələrinin kommersiyalaşdırılması üzrə beynəlxalq təcrübə öyrənilib ümumiləşdirilmiş və onun nəticələri mərkəzin portalında yerləşdirilmişdir. EİM-in portalı innovasiya yönümlü iqtisadiyyatın təbliğat maşını olmaqla, innovasiyaların, innovatikanın əsasları üzrə maarifləndirmə və ünsiyyət vasitəsi kimi çıxış edir, yerli və beynəlxalq informasiya və innovasiya tədbirləri haqqında operativ məlumatları, nəşrləri, elmi əsərləri, transfer texnologiyalarını və s. özündə cəmləşdirir.

EİM-in əməkdaşları tərəfindən MDB ölkələrinin iş təcrübəsinə uyğun respublikada ilk dəfə "Regional İnnovasiya Proqramının tərtibatına dair metodiki tövsiyələr" işlənilmiş, kütləvi tirajla çap olunmuş, rayon (şəhər) icra hakimiyyəti orqanlarına göndərilmişdir.

Hesabat dövründə EİM xarici informasiya bazalarına keçid, SCOPUS referativ verilənlər bazasına on_line rejiminə daxil olmaq istiqamətində fəaliyyətini əsaslı şəkildə genişləndirmişdir. London Mühəndis və Texnologiyalar İnstitutu ilə bağlanmış müqaviləyə əsasən, EİM dəqiq elmlər üzrə 26 jurnalın referatını onların İNSPEC kataloqlarında yerləşdirmişdir.

EİM görülən işlərin səviyyəsini və miqyasını daha da genişləndirmək məqsədi ilə hesabat ilində beynəlxalq əlaqələrini xeyli genişləndirmişdir.

İl ərzində "Azərbaycan Respublikasında qabaqcıl texnologiya və innovasiya məlumat bazasının yaradılması və milli innovasiya sisteminin hazırlanması Proqramı" üzrə işlər planauyğun icra edilmiş;

Ukrayna Dövlət Elm, İnnovasiya və İnformasiyalaşdırma Məsələləri Agentliyi və Belarus Elmi-Texniki Sahənin Sistem Təhlili və İnformasiya Təminatı İnstitutu ilə elmi-texniki sahədə innovasiya layihələrinin müştərək işlənilməsi və həyata keçirilməsi proqramlarının işində iştirak edilmiş;

Avropa Birliyinin 7-ci çərçivə proqramında "Ağıllı, yaşıl və inteqrasiya olunan nəqliyyat " (36 aylıq) layihəsinin müsabiqəsi keçirilmiş;

"Azərbaycan Milli Elmlər Akademiyası Elmi İnnovasiyar Mərkəzi və Macarıstan Milli İnnovasiyalar İdarəsi arasında elm və texnologiyalar sahəsində əməkdaşlıq Proqramı" layihələri işlənib hazırlanmışdır.

Bununla yanaşı, MDB iqtisadi innovasiya sferasında MDB iştirakçı dövlətlərin fəaliyyəti üzrə 11 layihə və proqramın məzmunu öyrənilərək onlara müvafiq rəylər hazırlanmışdır.

2012-ci ildə EİM-də Azərbaycan Respublikası Dövlət Statistika Komitəsindən AMEA-ya daxil olan 5, digər nazirliklərdən 30 sənədə rəy və təkliflər verilmişdir.

Hesabat dövründə EİM informasiya-innovasiya fəaliyyətinin aktual problemlərinə həsr edilmiş bir sıra respublika və beynəlxalq əhəmiyyətli konfrans, seminar və forum keçirmişdir. 2012-ci ilin mart ayında "ETTKİ-nin kommersiyalaşdırılması" və "Elm və texnologiyaların kommersiyalaşdırılması mərkəzinin təşkili və idarə edilməsi" mövzusunda yerli və beynəlxalq seminarlar keçirilmiş və orada nazirliklərin, AMEA-nın elmi müəssisələrinin və digər təşkilatlarının 100-dən çox nümayəndəsi iştirak etmiş və beynəlxalq seminarda Moskva və Kiyev şəhərlərindən dəvət olunmuş tanınmış alimlər çıxış etmişlər.

29-30 may 2012-ci il Elmi İnnovasiyalar Mərkəzində 14 nazirlik və təşkilat nümayəndələrinin iştirakı ilə "Azərbaycanda innovasiya infrastrukturunun yaradılması və inkişaf etdirilməsi: müasir vəziyyət və beynəlxalq təcrübə" mövzusunda forum keçirilmişdir, onun işində Belarus və Ukraynadan dəvət olunmuş mütəxəssislər iştirak etmişlər.

13-14 dekabr 2012-ci il tarixdə Gəncə şəhərində Azərbaycan İqtisadçılar İttifaqı, Gəncə Regional Elmi Mərkəzi və Azərbaycan Dövlət Aqrar Universitetinin birgə təşkilatçılığı ilə "Regional innovasiya fəaliyyəti: reallıqlar və perspektiv inkişaf " mövzusunda elmi-parktiki konfrans və "Regional innovasiya sistemlərinin formalaşması" mövzusunda seminar keçirilmiş və fəal iştirakçılara müvafiq sertifikatlar verilmişdir.

Hesabat ilində EİM-in əməkdaşları 10 beynəlxalq konfrans və seminarda iştirak edərək məruzələrlə çıxış etmiş, açıq mətbuatda 49 elmi məqalə, konfrans materialı, monoqrafiya, metodiki tövsiyə və proqram (onlardan 25 və yaxud 51% xaricdə) nəşr etdirmiş, "İnnovasiya bülleteni"nin dörd sayı çapdan çıxmışdır.

Mərkəz respublikada informasiya təhlili və innovasiya fəaliyyətinin idarə edilməsi üzrə mütəxəssislərin hazırlanması məsələlərinə xüsusi diqqət yetirir. Mərkəzdə elmi-pedaqoji fəaliyyətin genişləndirilməsi ilə əlaqədar və bu təhsil proseslərinin idarə edilməsi məqsədilə 2012-ci ilin aprel ayında Təhsil-Tədris Mərkəzi yaradılmış, "Müasir şəraitdə informasiya analitik fəaliyyətinin təşkili" üzrə Ukraynanın Əqli Mülkiyyət İnstitutu ilə imzalanan qarşılıqlı əməkdaşlıq müqaviləsi əsasında daim fəaliyyət göstərən ixtisasartırma kursları təşkil edilmişdir. Mərkəz Ukraynanın adı çəkilən institutuna "müsahibə yolu ilə" "informasiya təhlili" "innovasiya fəaliyyətinin idarə edilməsi" ixtisasları üzrə ikinci ixtisasa yiyələnmək üçün magistraturaya mütəxəssis göndərmişdir. 2012-ci ildə 6 nəfər həmin ixtisaslar üzrə təhsilini başa vurmuş, digər 6 nəfər isə təhsilini davam etdirmişlər.

EİM hesabat dövründə yüksəkixtisaslı kadrların hazırlanması prosesinə cəlb edilmiş və 8 nəfər doktorant və dissertant informasiya-innovasiya problemləri üzrə tədqiqatlarını davam etdirmişlər. İl ərzində EİM-də aparıcı təşkilat kimi üç dissertasiya işinin müzakirəsi keçirilmişdir.

AMEA Rəyasət Heyəti Elmi İnnovasiyalar Mərkəzinin 2012-ci ildəki fəaliyyəti haqqında hesabatını dinlədikdən və müzakirə etdikdən sonra əldə olunmuş mühüm nəticələrin AMEA-nın illik hesabatına daxil edilməsi və hesabatın təsdiq olunması haqqında qərar qəbul etmişdir.

Elm.- 2013.- 15 aprel.- S.12.