Möhtərəm prezidentimiz İlham
Əliyevin fəaliyyəti görkəmli siyasi
xadim, akademik Ramiz Mehdiyevin təqdimatında
Hər bir xalqın
inkişafında, uğurlarında müdrik
insanlar mühüm rol oynayır. Belə insanların məqamı,
təsir dairəsi yüksək olduqca, onlar ölkədə gedən proseslərə
daha fəal təsir edir,
qarşıya çıxan problemlərin həll edilməsinə
daha yaxından kömək edirlər. Belə
müdrik insanlardan biri də artıq uzun illərdir
ki, Azərbaycanın elmi,
siyasi həyatında olduqca
mühüm rol oynayan, xalqın böyük
əksəriyyətinin dərin hörmətini
qazanmış, görkəmli akademik Ramiz Mehdiyevdir.
Beynəlxalq aləmdə də yaxşı
tanınan R.Mehdiyevi geniş
təqdim etməyə ehtiyac yoxdur. Onun özü, fəaliyyəti haqda bütün
xalqımızın əhatəli məlumatı var. 1970-ci illərin əvvəllərindən
- Bakının ən mühüm inzibati rayonlarından biri olan, indiki Səbail rayonuna rəhbərlik etdiyi
vaxtdan artıq ölkənin əksər
ziyalıları, bir çox
insanlar onun haqqında
olduqca müsbət fikirdə idi. Ramiz Mehdiyevi yaxından tanıyanlar
hər zaman onun
savadından, əxlaqından, qayğıkeşliyindən,
bacarıqlı bir siyasi
xadim olmasından danışırdı. Moskva Dövlət Universitetinin
əyani aspiranturasında təhsil alması, elmi
dərəcə qazanması, xalqının tarixinə, mədəniyyətinə,
mənəviyyatına yaxından bələd olması və öz daxili keyfiyyətləri hesabına hələ
o zamandan böyük əksəriyyətin hörmətini
qazanmışdı. Elə bu keyfiyyətləri,
əldə etdiyi təcrübə sonralar onun siyasi
aləmdə uğurla yüksəlməsində
mühüm rol
oynadı. Hələ SSRİ dövründə ölkənin
ən tanınmış siyasi
xadimlərindən biri kimi
tanındı. 1980-ci ilin iyunundan
xalqımızın böyük oğlu, milli liderimiz Heydər Əliyevin etimadı ilə
Azərbaycan KP-nın Mərkəzi Komitəsində
şöbə müdiri olaraq
fəaliyyətini davam etdirən akademik 1982-ci ilin
dekabrında artıq Mərkəzi Komitənin Katibi
seçilmişdi. O dövr
üçün bu,
ölkə miqyasında, eləcə də SSRİ məkanında
olduqca mühüm bir vəzifə idi.
İndiki nəsil Ramiz Mehdiyevi daha çox uzun illər Azərbaycan Respublikası Prezidentinin Adminstrasiyasının rəhbəri vəzifəsində olduğu dövrdə yaxından tanıdı. Bütün bu dövr ərzində R.Mehdiyev həm ulu öndərimiz Heydər Əliyevin, həm də onun layiqli davamçısı İlham Əliyevin etibarlı yaxın köməkçisi oldu. Milli müstəqil dövlət quruculuğu sahəsində öz intellekti, bacarığı ilə əlindən gələni etdi. Ölkəmizdə və xaricdə görkəmli bir alim, dövlət xadimi, siyasətçi kimi böyük nüfuz qazandı.
Akademik Ramiz
Mehdiyev 23 oktyabr 2019-cu
ildən Azərbaycan Milli Elmlər
Akademyasının prezidenti vəzifəsində
çalışır. Onun bu vəzifədə də uğurlu
fəaliyyət göstərəcəyinə heç
kim şübhə etmir.
Çünki o, böyük bir dövlət
xadimi olmaqla
yanaşı, həm də çox
tanınmış bir elm
xadimidir. Elə tutduğu
vəzifəyə görə də akademiyanın fəaliyyəti
daima onun nəzarətində
olub. Əvvəllər, bir
müddət elə bu Elmlər
Akademiyasında da çalışıb.
Dövlət qurumunda işlədiyi
uzun illər ərzində heç
zaman elmi fəaliyyətini
dayandırmayıb. Çox əhatəli
araşdırmaların aparılmasına rəhbərlik edib, olduqca sanballı elmi monoqrafiyalar yazıb.
250-dən çox elmi
məqalənin, 26 kitabın müəllifidir. Bu məqalələrin, kitabların bir çoxu xarici ölkələrdə nəşr edilib. Onlardan 40-dan çoxu beynəlxalq bazalarda
referatlaşan və indeksləşdirilən
jurnallarda çap olunub. Bir sözlə, R.Mehdiyev akademiyanın öz
kadrıdır və akademiyanın həyatı ilə
yaxından tanışdır.
Azərbaycan Milli Elmlər
Akademiyasının prezidenti olaraq atdığı ilk
addımlar da elmi
ictimaiyyət, AMEA-nın əməkdaşları tərəfindən
çox müsbət qiymətləndirilir.
Yaxın zamanlarda akademiyada
mühüm, ciddi
müsbət dəyişikliklərin baş
verəcəyindən xəbər verir.
Onun ilk
işlərindən biri akademiyanın Rəyasət
Heyətindəki müəyyən struktur
dəyişiklikləridir. Son dövrlər Rəyasət Heyətində təyinatı
tam bəlli olmayan, bir sıra qurumlar
yaranmış və oraya xeyli
əməkdaşlar cəlb olunmuşdu.
İslahatların aparılması məqsədi ilə
yaradılmış xüsusi
komissiyanın tövsiyəsi ilə bu qurumlar ləğv edildi.
Amma burada bir mühüm məqamı
qeyd etməyə ehtiyac
var. Ləğv olunan
qurumların əməkdaşlarının hamısına
akademiyanın tərkibində onların öz
ixtisaslarına uyğun olan
iş təklif edildi.
Yəni, onlar işsiz
qalmadı.
Ötən il akademiyada “AMEA-nın professoru” deyilən yeni bir titul müəyyən edilmişdi. Doğrusu, bu titulun müəyyənləşməsi xeyli suallar doğurmuşdu. Çünki akademiyada fəaliyyət göstərən, ciddi fəaliyyəti olan elmlər doktorlarına professor titulunu Azərbaycan Respublikasının Prezidenti yanında Ali Attestasiya Komissiyası verir. Həmin Komissiyanın müraciəti əsasında suallar doğuran bu titul ləğv edildi.
Akademiyadakı uyğun
elmi nəticələrin sənaye, xidmət
və digər sahələrdə tətbiqi,
kommersiyalaşması üçün geniş fəaliyyət göstərməsi məqsədilə
yaradılmış Yüksək Texnologiyalar
Parkının rəhbərliyinə, bu
parkın təyinatına uyğun təcrübəsi
olan elmlər doktoru
təyin edilib.
Ramiz Mehdiyevin
müdrikliyi, vətənpərvərliyi
ondadır ki, o,
hansı vəzifədə olmasından asılı olmayaraq daima ölkənin
qayğıları ilə yaşayır. Onun
bu günlərdə işıq üzü görən kitabı da bunu deməyə əsas
verir. Kitabın bir
hissəsi Azərbaycan prezidenti, artıq bütün dünyada mahir bir siyasətçi kimi tanınan İlham
Əliyevə həsr edilib. Amma sözügedən kitabdan
ayrıca bir əsər kimi
götürülə biləcək “Azərbaycanın
inkişafını XXI əsrin
çağrışlarına uyğunlaşdıran Lider” adlı hissə adi bir ithaf yazısı deyil. Bu əsərlə
yaxından tanış olduqca R.Mehdiyevin zəkası, analitik
düşünmə qabiliyyəti, vətəndaşlıq mövqeyi hər kəsdə rəğbət
oyadır. Bu əsər cənab prezidentimizin bir siyasi portreti, müstəqillik
dövrümüzün dərin təhlili
olmaqla yanaşı, həm də bütün siyasətçilərin stolüstü kitabı olmağa
layiq bir tövsiyyələr
toplusudur. Hər bir
abzasın öz sanbalı, öz dəyəri
var.
Əvvəldə akademik qeyd edir ki,
“mənim üçün müasir
Azərbaycanın inkişaf tarixi ilə bağlı açıq suallar qalmayıb”. Elə yalnız bu sözlər oxucuda dərin
maraq yaradır və bütün
əsər boyu mühüm
məsələlərdən agah
olacağını hiss edir.
Ulu öndər Heydər Əliyevdən sonra ölkə prezidentinin
məhz İlham Əliyevin olmasını
“Azərbaycan xalqının müstəsna düzgün
seçim etməsi” kimi
qiymətləndirən müəllif, daha
sonra bütün əsər
boyu bu fikrini
elmi, məntiqi təhlillər əsasında
inkişaf etdirir və
bu seçimin müstəsna
uğurları barədə yazır. Qeyd edir ki, 2003-cü il oktyabr ayının 15-də
Azərbaycan Respublikasının Prezidenti
seçilən İlham Əliyevin
qarşısında olduqca ciddi,
böyük, mühüm
problemlər var idi. Onun “həll etməli olduğu
məsələlər çox
genişmiqyaslı idi”. Bu məsələlər dahi ulu öndərin
möhtəşəm fəaliyyətinin yekunları,
onların zəruri davamı olaraq
yaranmışdı. Bu məsələlər
əsasən “dövlət müstəqilliyinin daha da möhkəmləndirilməsi,
iqtisadi artımın yüksək sürətinin
təmin edilməsi və yeni
iş yerlərinin yaradılması,
xalqın sosial səviyyəsinin yüksəldilməsi,
Silahlı Qüvvələrin modernləşməsi yolu ilə ölkənin müdafiə qabiliyyətinin
gücləndirilməsi, xarici siyasət
sahəsində milli maraqların təmin
edilməsi və heç şübhəsiz,
Azərbaycan Respublikasının ərazi bütövlüyünün bərpası və s.” kimi təqdim olunur. Əsərdə
bu məsələlərin həlli sahəsində
ölkə başçısı İlham
Əliyevin həyata keçirdiyi müdrik siyasəti, konkret
addımları təmkinlə, çox əhatəli
şəkildə təhlil edərək təqdim edir.
Təbii ki, ilk əvvəl dövlət başçısı yeni, olduqca işlək, konstruktiv dövlət idarəçilik sistemi formalaşdırmalı idi. Məhz bu siyasət ona “Azərbaycanın gələcək inkişaf vektorunun müəyyən edilməsi, ölkəni inkişaf etmiş dövlətlər səviyyəsinə çatdırmalı olan müvafiq məsələlərin formalaşması kimi mürəkkəb vəzifələri” həll etməyə kömək edə bilərdi. Kitabın bu hissəsində həmin siyasətin formalaşması, kadrların seçilməsi sahəsində aparılan işlərdən əhatəli olaraq söhbət açılır. Prezident həm müdrik Heydər Əliyevin komandasının özünü doğrultmuş, etibarlı nümayəndələrindən, həm də təzə kadrlardan istifadə edərək yeni bir komanda yaratdı və geniş fəaliyyətə başladı. Bu prosesdən danışarkən Ramiz Mehdiyev özünün yüksək zəkası, böyük təcrübəsi əsasında xüsusi təhlillər aparır. XXI əsrin əvvəlində artıq qloballaşma proseslərinin təsiri ilə hər bir cəmiyyət, beynəlxalq aləm xeyli mürəkkəbləşib. Müasir dövr artıq yeni tip yanaşmalar və nəzəriyyələrdən bəhrələnməyi tələb edir. Müəllif qeyd edir: “müasir siyasi lider əvvəlki dövrlə müqayisədə daha incə və mürəkkəb məsələləri həll etməlidir. O, insanların psixikasından daha çox onların zəkasına təsir göstərməli və onları təkcə praktik məsələlərin həlli üçün səfərbər etməklə kifayətlənməməlidir”. Əsərdə Prezident İlham Əliyevin məhz yeni dünyanın tələbləri ilə hərəkət edərək, 16 il ərzində ulu öndərin siyasi-iqtisadi varislik yolunu necə uğurla inkişaf etdirdiyini, onun nail olduqlarını rəvan şəkildə inkişaf etdirmək yolunu tutduğunu təhlillər əsasında ortaya qoyur. Həyata keçirilən bir sıra tədbirlər, verilmiş fərmanlar hesabına Prezident İlham Əliyev ölkənin innovasiya texnologiyaları əsasında ümumi modernləşməsinə yönəlmiş dövlət idarəçilik sistemini reallaşdırmağa başladı. Məhz bu idarəetmə üsulu ilə Azərbaycan xeyli irəlilədi – neft amilindən asılılıq dərəcəsi azaldı, qeyri-neft sektoru inkişaf etməyə başladı, güclü ordusu yarandı, kosmik texnologiya inkişaf etdi, sosial sferalarda inkişaf sürətləndi, ölkə başdan-başa abadlaşmağa başladı.
2003-cü ildən indiyə qədər ölkədə
3100-dən çox məktəb
binası, 642 tibb müəssisəsi tikilib, yaxud əsaslı təmir
edilib. Yüzlərlə mədəniyyət
müəssisələrində, idman
komplekslərində böyük quruculuq, abadlıq işləri
aparılıb. 15 min kilometrdən
artıq asfalt yol
çəkilib, 443 körpü tikilib ki, bu
da ölkə daxilində nəqliyyatın
hərəkətinin intensivliyini,
rahatlığını, təhlükəsizliyini xeyli artırıb. Altısı beynəlxalq
olmaqla yeddi hava limanı, 31 elektrik
stansiyası tikilib və s.
Bir sözlə, ölkə indi sürətlə inkişaf
etməkdədir.
Əsərdə müəllif dəfələrlə
xarici ölkələrin olduqca
nüfuzlu siyasətçilərinin,
jurnalistlərinin İlham Əliyevin fəaliyyətinə
verdikləri qiymətlərdən söhbət açaraq, eyni zamanda beynəlxalq arenada onun necə göründüyünü
də təqdim edir. Bu
ekspertlərin hər biri ölkəmizin prezidentini olduqca işgüzar, bacarıqlı, müasir
təfəkkürlü bir siyasi lider kimi
təqdim edir.
Akademik eyni zamanda diqqəti Prezidentimizin islahatlar siyasətinə də yönəldir. Bu islahatlar şüarçılıq, reytinq
yığmaq xarakterindən
çox uzaq, olduqca konstruktiv tədbirlərdən ibarətdir
və günü-gündən
mürəkkəbləşən cəmiyyətin, beynəlxalq
aləmin xüsusiyyətlərindəki
incəlikləri nəzərə
alaraq, ölkənin imkanlarına uyğun ola bilən
təkamül xarakterli
tədbirlərdir. İslahat xarakterli
hər bir tədbir daha yüksək səviyyədə
islahatların həyata
keçirilməsinə kömək
edir. Ramiz müəllim qeyd edir: “İlham Əliyev islahatlar səviyyəsini qaldırmaqla
daim ciddi dövlət lideri keyfiyyətini nümayiş
etdirir. Bu nadir keyfiyyətlər heç
də bütün müasir siyasətçilərə
və ya dövlət başçılarına
xas deyil. Təəssüf ki, dünyada
islahatlar aparmaq əzmində olan dövlət başçıları
çox deyil”.
Məhz elə bu islahatlar
hesabınadır ki, Azərbaycanda beynəlxalq
səviyyədə olduqca
nəhəng iqtisadi layihələr həyata keçirilir. Bu islahatların
nəticəsidir ki, Dünya Bankının “Biznesin idarə edilməsi haqqında” hesabatında Azərbaycanın
reytinqi 2018-ci ildəki
57-ci yerdən 2019-cu ildə
25-ci yerə yüksəlib.
Son 16 ildə iqtisadiyyata 250 milyard sərmayə qoyulub.
Bunun da hesabınadır ki, indi Azərbaycan
“şaxələndirilmiş iqtisadiyyat sisteminə malikdir”.
Kitabın bu hissəsində göstərilir ki, Prezident İlham Əliyevin ən çox diqqət yetirdiyi bir məsələ
də qaçqınların
və məcburi köçkünlərin problemlərini
kompleks şəkildə
həll etmək məsələsidir. Ölkədə bütün çadır
düşərgələri, palçıq evlər, sığınacaq tipli yaşayış guşələri
ləğv edilib.
Qaçqın və məcburi
köçkünlər üçün
ölkənin müxtəlif
yerlərində yüzdən
çox yeni qəsəbə və şəhərcik salınıb.
Şəhid ailələri, müharibə
veteranları dövlətin
xüsusi qayğısı
ilə əhatə olunub. Onların əksəriyyəti mənzillə və avtomobillə təmin edilib.
Ölkəmizdə yaranmış “ASAN Xidmət”
və “DOST Xidmət” beynəlxalq aləmdə də yüksək qiymətləndirilən işlərdir.
Bu əsərdə postneft dövrünün
islahatlarına xüsusi bir
bölmə həsr olunub. Bu dövrdə
iqtisadiyyatın tənzimlənməsi yüksək intellekt, xüsusi
bacarıq tələb edirdi. Çünki neftin qiymətinin
xeyli azalması ilə yanaşı, eyni zamanda dünyada,
xüsusilə Avropa ölkələrinin bir çox aparıcı
ölkələrində iqtisadi böhranlar baş verirdi. Belə bir
ağır vəziyyətdə müdrik prezidentimiz ölkəmizi iqtisadi
böhranlar dalğasına məruz qalmaqdan qorudu, ölkə
iqtisadiyyatının inkişafında əvvəl sabitlik, sonra isə inkişaf təmin olundu. Manatın sabitliyi,
inflyasiyanın birrəqəmli olması üçün
olduqca mühüm
işlər görüldü. Ölkənin
tərəqqisinin yüksək səviyyədə təmin
edilməsi üçün elmi əsaslarla yol xəritələri
hazırlandı. Azərbaycanın bu istiqamətdə
apardığı böyük islahat işləri beynəlxalq səviyyədə
çox yüksək qiymətləndirildi
və xüsusi hesabatlarda
öz əksini tapdı. Məhz bu addımların hesabınadır ki, indi ölkəmizin valyuta ehtiyatları 50 milyard
ABŞ dollarından çoxdur. Xarici borcumuz isə get-gedə
artmaqda olan ÜDM-in cəmi 17 faizi qədərdir.
Büdcəmizin gəlir hissəsi 18 faiz
artıb.
Qazanılmış uğurlar
ölkədə sosial sahədə də
mühüm islahatlar
aparılmasına kömək edir. Prezidentimiz bu sahədə xüsusi islahatlar paketi təqdim edib. 2019-cu ildə əhalinin rifahının
yüksəldilməsi üçün 2 milyard 79 milyon manat ayrılıb. 2020-ci ildə bu rəqəm 2 milyard 791 milyon manat olacaq.
Bu islahatların nəticəsidir ki, minimum əməkhaqqı
93 faiz artaraq 130 manatdan 250 manata qalxıb.
Ölkədə orta əməkhaqqı
625 manata çatıb. Əhalinin müxtəlif
kateqoriyalarından olan nümayəndələrinin
təqaüdləri də xeyli artıb. Problemli kreditləri olanlara
xüsusi maddi dəstək
göstərilib.
Bir çox misallar, istinadlarla, izahlarla prezidentimizin ölkədə ictimai-siyasi sabitliyi qorumaq sahəsindəki fəaliyyəti də ətraflı olaraq təhlil edilir. Onun dövlət idarəçiliyi sistemindəki apardığı islahatların xarakterindən danışılır. Xüsusi ilə gənc, dünyanın aparıcı universitetlərində təhsil almış kadrların bu sahədə fəaliyyətə cəlb edilməsi təqdir edilir. Elektron hökumətin yaranması istiqamətindəki işlər, ölkədə yeni, olduqca savadlı siyasi elitanın formalaşması bir uğur kimi qiymətləndirilir. Qeyd edilir ki, məhz bu işlərin hesabınadır ki, ölkəmiz artıq dünyanın inkişaf etmiş ölkələri sırasına daxil olub. Bu mövqenin hesabınadır ki, ölkəmizə gələn turistlərin sayı ilbəil artır. Dünyanın bir çox mötəbər idman yarışları bizim ölkəmizdə keçirilir. Bakı şəhəri indi Beynəlxalq Humanitar forumların keçirildiyi mühüm bir mədəniyyət mərkəzinə çevrilib. Bu forumlarda dünyanın taleyinə təsir edəcək mühüm qlobal məsələlər müzakirə olunur, qərarlar qəbul edilir.
Uzun illər İlham Əliyevlə birlikdə fəaliyyət göstərmiş, onu ən yaxşı tanıyan insanlardan biri kimi müəllifin ölkə başçısı barədə dediyi hər sözün öz dəyəri var. Ramiz Mehdiyev Prezident İlham Əliyevin dərin analitik təfəkkürü barədə xüsusi rəğbətlə danışır. Akademik yazır: “Dünyada mövcud problemlərin bütün elementlərinə dərindən nüfuz etmək, onların nisbətini və qarşılıqlı əlaqəsini, xarakterik xüsusiyyətlərini aşkar etmək məharəti İlham Əliyevə siyasi səhnə arxasında gizlinləri, ən başlıcası isə dünya qüvvə mərkəzlərininin geosiyasi maraqları ilə səbəb-nəticə əlaqələrini görməyə imkan verir”. O, prezidentimizi psixoloji cəhətdən olduqca güclü, məntiqli, praqmatik dəyərləri lazımınca qiymətləndirə bilən şəxsiyyət kimi təqdim edir.
Ramiz Mehdiyev bu əsərində prezidentimizi ulu öndər Heydər Əliyevlə yanaşı bir milli lider kimi xarakterizə edir: “Görkəmli siyasi liderlərdən biri kimi dünyada tanınmış İlham Əliyev Heydər Əliyevlə yanaşı, son yüz ildə Azərbaycanın ən yaxşı siyasi lideridir. O, millətin lideri kimi artıq Azərbaycanın və müasir dünyanın çoxəsirlik tarixinə daxil olub”.
Habil QURBANOV, AMEA Azad
Həmkarlar İttifaqının sədri, hüquq
üzrə elmlər doktoru, professor
Elm 2020.- 30 yanvar.-
S.4.