"Ömrümü
Azərbaycan teatrına həsr etmişəm"
Cənnət Səlimova: "Gənc
Tamaşaçılar Teatrında bütün dövrlərdə
5-6 aktyor baş rejissorla intiriqa yaradıblar"
Ötən mövsüm paytaxtın iki böyük
teatrı Dövlət Gənclər və Kamera Teatrları Gənc
Tamaşaçılar Teatrına birləşdirildi.
Teatrın baş rejissoru vəzifəsinə isə Kamera
Teatrının rəhbəri tanınmış rejissor xalq
artisti Cənnət Səlimova təyin edildi.
Cənnət xanımın Dövlət Gənc
Tamaşaçılar Teatrına baş rejissor təyin edilməsi
teatr ictimaiyyəti tərəfindən rəğbətlə
qarşılansa da, teatrın köhnə
"inqilabçı"ları bu dəfə də ənənələrinə
sadiq qaldılar. Ümumiyyətlə Gənc
Tamaşaçılar Teatrında sanki "baş rejissor"
sindromu hökm sürür. Cənnət xanımdan əvvəlki
baş rejissorların dövründə də belə
çaxnaşmalar çox olub. Məhz belə intriqaların
ucbatından bir neçə il əvvəl xalq artisti
Ağakişi Kazımov, Azər Paşa Nemətov baş
rejissorluqdan özləri getdilər. Əməkdar artist
Loğman Kərimovun dövründə də buna oxşar
hadisə olmuşdu. Ona görə "buna oxşar" ki,
çaxnaşmanın səbəbkarları elə indiki adamlar
idilər. Bütün bunlara aydınlıq gətirmək
üçün Cənnət xanıma müraciət etdik.
Sağ olsun, müraciətimizi cavabsız qoymadı.
- "Lent.az" saytında Nicat Kazımovun müsahibəsi
gedib...
- Mən belə hesab edirəm ki, ona cavab vermək istəmirəm.
Onun danışdıqları başdan-ayağa yalan olduğu
üçün ümumiyyətlə o adamla ünsiyyət
qurmuram.
- Cənnət
xanım, ötən mövsüm 20 il rəhbərlik etdiyiniz
Kamera Teatrı və Dövlət Gənclər Teatrı
Dövlət Gənc Tamaşaçılar Teatrına birləşdirildi və siz də bu teatra baş rejissor təyin
edildiniz. Təbii ki, üç tanınmış teatrın
bir damın altında birləşməsi böyük hadisədir
və belə bir böyük kollektivə rəhbərlik etmək
sizə asan olmayacaq. Hər halda böyük kollektivin dərdi-səri
də böyük olur. Həm qayğınız, həm məsuliyyətiniz,
həm də işiniz 3 qat artdı.
- Doğrudur, üç teatrın birləşməsindən
yaranan böyük kollektivin işini nizama salmaq çox
çətindir. Hazırda Dövlət Gənc
Tamaşaçılar Teatrının 4-5 nəfəri
çıxmaq şərtilə gözəl kollektivi
formalaşıb. Biz bundan sonra mehriban atmosferdə birgə fəaliyyət
göstərmək üçün artıq kollektivlə
ümumi dil tapmışıq. Mən Gənc
Tamaşaçılar Teatrını böyük bir gəmiyə
bənzədirəm. Və bu gəminin kapitanı
düzgün istiqamət tutduğuna görə bu gəmi
bütün maneələrə qalib gələcək. Kimsə
gəminin kapinatınının diqqətini başqa istiqamətlərə
döndərməyə çalışmasın. Əgər
kapitanın kursu onun ürəyincə deyilsə, gəmini tərk
etsin, başqa gəmiyə keçsin. Bu gün Gənc
Tamaşaçılar Teatrının kollektivi böyük
ilhamla, böyük şövqlə işləyir. Artıq
kollektivdə ögey-doğma söz-söhbətlərinə
son qoyulub. Mən kollektivdən çox razıyam. Ötən
mövsümdə biz Mirzə Fətəli Axundov, Cəfər
Cabbarlı, Cəlil Məmmədquluzadə kimi klassiklərin əsərlərini
səhnəyə qoyduq. Bundan başqa uşaqlar
üçün "Yatmış gözəl" və
"Şelkunçik" tamaşalarını
hazırladıq.
- Teatrlar birləşəndən az sonra kollektivdə
narazılıqlar yarandı. Köhnə kollektivin bəzi
nümayəndələri dedilər ki, guya Cənnət
xanım rolları yalnız keçmiş Kamera
Teatrının aktyorlarına verir...
- Doğrudur, biz Kamera Teatrının repertuarından 4
tamaşanı yeni quruluşda burada səhnəyə qoyduq.
Çünki nazirlikdən bizim qarşımızda belə
bir tələb qoyulmuşdu ki, ilk 4 ayda 5 tamaşanı təhvil
verək. Yəni sentyabrda mövsüm açıldı və
noyabr ayınadək mən 5 tamaşanı təhvil verməliydim.
Bəli, bu tamaşada əsas rolları keçmiş Kamera
Teatrın aktyorları oynasa da, mən tamaşalara teatrın
bütün kollektivini cəlb etdim. Amma tamaşaları
hazırlamazdan əvvəl də mən teatrın kollektivinə
demişdim ki, bu tamaşalar Kamera Teatrının
aktyorlarının əsasında səhnəyə qoyulacaq.
Bundan teatrın kollektivinin xəbəri əvvəlcədən
vardı. Narazı qalanlar öz sözlərini onda da deyə
bilərdilər. İstər "Şeyx Sənan", istər
"Aydın", istər "Hekayəti xırs
qulburbasan", istərsə də "Məkkəyə
yol" tamaşalarında Gənc Tamaşaçılar
Teatrının bütün kollektivi çalışıb.
Orada elə aktyorlar vardı ki, son 20 ildə bircə dəfə
də olsun səhnə üzü görməyiblər. Həm
Gənclər, Həm Kamera, həm də Gənc
Tamaşaçılar Teatrının bütün
aktyorları bu tamaşalarda çalışıblar. Sonradan
Bəhram Osmanovun quruluşunda "Viktoriya", Nicat
Kazımovun quruluşunda "Yatmış gözəl" və
"Şelkunçik" əsərləri səhnəyə
qoyuldu ki, həmin tamaşalarda Kamera Teatrının bircə nəfər
də olsa aktyoru iştirak etmədi. Mən başa
düşürəm, hər aktyor baş rolda oynamaq istəyir.
Belə çıxır ki, mən hər dəfə 90
baş rolu olan əsəri tamaşaya qoymalıyam. Hazırda
Vaqif Əsədov Çarlz Dikkensin "Oliver Tvist" və
mən Şeksprin "Romeo və Cülyetta" əsərlərini
hazırlayırıq. Bu tamaşalara da 90 faizi Gənc
Tamaşaçılar və Gənclər Teatrının
aktyorları cəlb ediliblər. Kamera Teatrından isə
bir-iki nəfər qatılıb. - Bəs keçmiş Kamera
Teatrından olan aktyorlar bundan incimirlər?
Onlar "Şeyx Sənan", "Aydın",
"Hekayəti xırs quldurbasan", və "Məkkəyə
yol" tamaşalarında iştirak edirlər. Hazırda bu
söz-söhbətlərə son qoymaq üçün hələlik
başqa tamaşalarda oynamırlar. Yeri gəlmişkən, istər
Gənc Tamaşaçılar, istərsə də Gənclər
Teatrında çox istedadlı aktyorlar kifayət qədərdir.
Qurban İsmayılov, Sərvər, Ayşad, Qəmər
xanım möcüzə aktyorlardırlar. İndi mənim
üçün fərqi yoxdur ki, bu, Kamera Teatrından gəlib,
o biri Gənclər Teatrından. Mənim üçün əsas
aktyorun tamaşaçının yaxşı mənada diqqətini
cəlb etməyi bacarmasıdır. Ona görə də, deyirəm
ki, teatrın kollektivi arasında 4-5 nəfər var ki,
ümumi işimizə mane olmağa çalışır.
Bunlar Nicat Kazımov, Ağaxan Salmanlı, Vahid Əliyev, Rafiq Əliyev
və Ağalar Mehdidir. Truppanın yerdə qalan 83 nəfəri
isə öz işləri ilə məşğuldurlar.
- Siz belə situasiyalardan çıxmış sənətkarsınız.
Fikrimcə, artıq Kamera və Gənclər Teatrı
keçmişdə qaldı, hazırda Gənc
Tamaşaçılar Teatrı var, hamı da oranın kollektivinin
üzvüdür. Sizcə bu ögey-doğmalıqla
bağlı söz-söhbətlər haradan yaranıb və
nə üçün hələ də aradan qalxmayıb?
- Gənc Tamaşaçılar Teatrında bütün
dövrlərdə 5-6 aktyor baş rejissorla intiriqa
yaradıblar. İstər Ağakişi Kazımov, istər Azər
Paşa Nemətov, istərsə də Loğman Kərimovun
dövründə də belə söz-söhbətlər
olub. Bu insanlar sənətdə rəqabət apara bilmirlər.
Onlar kollektivdə intriqa yaratmaq üzrə güclü mütəxəssisə
çevriliblər. Nicat özü də müsahibəsinin
birində təsdiq edib ki, Azərpaşa Nemətovun və
Ağakişi Kazımovun dövründə teatrda olmayıb,
Loğman Kərimova qarşı mübarizə aparıb. Gəlin
bir şeyə diqqət edək, teatrların Bədii
Şuralarında müzakirə edilən məsələlər
gizli saxlanılır. Bu gün kim deyə bilər ki, Azdrama,
Opera və Balet, Rus Dram Teatrlarının Bədii
Şuralarında nə barədə söhbət ediblər.
Amma son 10 ildə Gənc Tamaşaçılar
Teatrının Bədii Şurasında nələrin baş
verdiyini əzbər bilirəm. Çünki belə insanlar
"ev"in nə olduğunu başa düşmürlər.
Bədii Şurada baş verənləri bütün şəhərə
yayırlar. Adama təsir edən də odur ki, hamı elə
bilir, Gənc Tamaşaçılar Teatrının
bütün kollektivi belədir. Bizim teatrın kollektivində
gözəl, istedadlı gənclər yetişir. Elnur Kərimov,
Günel Məmmədova, Sevinc Mehrəliyeva, Vüsal Mehrəliyev,
Elnur Hüseynov kimi gənclərlə işləmək mənə
ləzzət edir. Bu insanlar həqiqətən işləmək
istəyirlər, amma bu 5 nəfər öz intiriqaları ilə
heç kəsə işləməyə imkan vermir.
- Nicat Kazımov deyir ki, Cənnət Səlimova Azərbaycan
xalqına hörmət etmir, Belarusdan gələn rejissor
Natalya Başovaya "Bunlara fikir verməyin, bunlar vəhşi
xalqdır" deyibsiniz. Dediyinə görə, onu rejissorluqdan
çıxarmaq istəyirsiniz, guya sizin tamaşalarda sionizm təbliğ
olunur...
- Onda siz mənə cavab verin, Şövqü
Hüseynov yəhudidir, Nofəl Vəliyev qazax, İlqar
Cahangirov ermənidir? Mən bunlara öz həyatımı sərf
etmişəm. Belə aktyorları yetişdirən Cənnət
Səlimova Azərbaycan xalqını "vəhşi
xalq" adlandırarmı? Əgər o mənim barəmdə
bu sözləri deyibsə, deməli o, ümumiyyətlə azərbaycanlı
deyil, o millətin üz qarasıdır. O, ümumiyyətlə
necə cürət edir ki, mənim barəmdə nəsə
deyir? Mən bütün ömrümü Azərbaycan
teatrına həsr etmişəm. Mənim Azərbaycan mədəniyyətinə
etdiyim xidmətlərin bir faizini o etməyib. Mən onun barəsində
ona görə danışmaq istəmirəm. Çünki
onlar çox xəbis insandırlar. Mən Azərbaycan
xalqını sevməsəydim, Kamera Teatrının
uşaqları 20 il mənimlə çalışmazdılar.
- Cənnət xanım, əsəbiləşməyin.
Bu söhbətlər teatr birləşəndən sonra
ortalığa çıxdı. Bəs nə
üçün ötən müddət ərzində
teatrın rəhbərliyi bu məsələyə sərt
münasibətini göstərmir.
- Teatrın rəhbərliyi onları yaxşı
tanıyır, ona görə də mənə deyirlər ki,
onlara fikir verməyim. Qoy nə danışır,
danışsın, heç nə deməyəcəyəm.
Çünki ona cavab versəm, onun səviyyəsinə enməli
olaram. Söz düşəndə deyir ki, "mən "Pəri
Cadu" tamaşasını hazırlamışam, dövlət
mükafatı alıb". Bu gün Nicatın 37 yaşı
var, neçə əsər səhnələşdirib?
"Ana qaz" və "Pəri Cadu". Mənim 37
yaşım olanda keçmiş sovet teatrlarında, xaricdə
50-dək quruluş verdiyim tamaşa vardı. Hətta teatrlar
vardı ki, bütöv bir mövsümün
repertuarını mənim tamaşalarımla qururdu. 37
yaşlı kişi iki tamaşaya görə özünü
böyük rejissor sayıb tərifləməz. "Ana
qaz" cəmisi 40 dəqiqə davam edən tamaşadır.
2 tamaşa hazırlayana heç yerdə rejissor demirlər. Sənət
aləmində rejissor kimi o mənim heç 500 metrliyimə
yaxınlaşa bilməz.
- Hər halda teatrın baş rejissoru kimi belə
işçilər barədə sərt addımlar atmağa səlahiyyətiniz
çatır. Nə etməyi
düşünürsünüz?
- Yenə deyirəm, ona baş qoşmaq elə onun səviyyəsinə
düşmək deməkdir... Çox xahiş edirəm, mənə
artıq onunla bağlı sual verməyin. Yeni mövsümlə
bağlı böyük planlarımız var, o barədə
soruşun cavab verim.
- Yeri gəlmişkən, 84-cü mövsüm
üçün hansı planlarınız var?
- Bayaq da dedim, Çarlz Dikkensin "Oliver Tvistin macəraları",
Şeksprin "Romeo və Cülyetta"
tamaşalarının məşqləri gedir. Bundan başqa
teatrın portfelində yeni mövsüm üçün nəzərdə
tutduğumuz daha 3 yaxşı əsər var. Bunlar Tamara Vəliyevanın
"Mənim ağ göyərçinim" əsərinin
yeni redaksiyası, Əli Əmirlinin "Mən səni sevirəm"
və Elçin Əfəndiyevin "Dolça" əsərləridir.
"Dolça" əsəri yəqin ki, gələn
mövsüm hazırlanacaq.
İltifat
Ekspress.- 2010.- 7-9 avqust.- S. 19.