"Finlandiyada Azərbaycanı güclü dövlət kimi tanıyırlar"

Tanıtım: Arzu Oqtay 1964-cü ildə Bakıda doğulub. 1991-cu ildə Bakı Dövlət Universitetini bitirib. Bakıdakı 158 saylı orta məktəbdə müəllimə, Azərbaycan Elmlər Akademiyasının Kimya İnstitutunda elmi işçi olub. 2002-ci ildən Finlandiyada yaşayır. Finlandiya Azərbaycan Assosiasiyasının sədr müavini və Azərbaycanlı Qadınlar cəmiyyətinin sədridir. 2006-cı ildən Helsinki və Espoo şəhərlərinin orta məktəblərində Azərbaycan dili müəllimi, eyni zamanda sinif müəllimi kimi çalışır (Finlandiya təhsil qanununa əsasən dövlət ümumtəhsil məktəblərində hər bir az saylı xalqların ana dili tədris olunmalıdır). Pedaqoji fəaliyyəti ilə yanaşı diaspor işində də yaxından iştirak edir. Ailəlidir, 5 övladı var.

Finlandiyada yaşayan azərbaycanlıların sayı o qədər də çox deyil. Bu ölkədə yaşayan 200-220 azərbaycanlının bir araya gəlməsində, onların problemlərinin həllində Finlandiya Azərbaycan Assosiasiyasının (FAA) xidmətləri az deyil. Bu qurum eyni zamanda Azərbaycan və Finlandiya xalqlarının birliyini yaratmaq istiqamətində də xeyli işlər görüb. FAA bundan başqa Qarabağ həqiqətlərini, ümumilikdə tarix və mədəniyyətimizi fin xalqına, fin xalq mədəniyyətini, tarixini isə azərbaycanlı icmasının üzvlərinə tanıtmaq üçün də bir çox layihələrə imza atıb. Finlandiya Azərbaycan Assosiasiyasının sədr müavini, eyni zamanda Azərbaycanlı Qadınlar Cəmiyyətinin sədri Arzu Oqtayla da müsahibəmizdə elə bu barədə danışmışıq.

- Doğulub boya-başa çatdığın ölkəni tərk etmək müxtəlif səbəblərlə bağlı ola bilər. Siz hansı səbəblərdən əcnəbi ölkədə yaşamağa qərar verdiniz, ümumiyyətlə Findandiyanı seçməkdə düzgün qərar verdiyinizə əminsinizmi?

- Düşünürəm ki, doğma diyarından uzaq yaşamaq hələ millətindən, dinindən, dilindən uzaqlaşmaq demək deyil. Mən övladlarımın təhsilləri ilə əlaqədar olaraq yaşam üçün Finlandiyanı seçmişəm. Doğru seçim etdiyimə əminəm, çünki Finlandiyada təhsil sistemi ən yüksək dərəcədədir.

- Pedaqoji fəaliyyətinizlə yanaşı diaspor quruculuğundakı işiniz də diqqəti çəkir. Fəaliyyətinizi əsasən hansı istiqamətdə qurursunuz və nə üçün məhz həmin istiqaməti seçdiniz?

- 2008-cı ildən Finlandiya Azərbaycan Assosiasiyasının sədr müaviniyəm, 2011-ci ildən isə Azərbaycanlı Qadınlar Cəmiyyətinin sədriyəm. Bu cəmiyyətləri yaratmaqda məqsəd sadəcə vətənimizi yaşadığım ölkədə yetərincə tanıtmaq, burada yaşayan azərbaycanlıları bir yerə toplamaq olub. Bildiyiniz kimi, Azərbaycan müstəqillik qazandıqdan sonra dünya ölkələri ilə sıx bağlantılar quraraq haqqımız uğrunda aparılan mübarizələrdə məhz dünya ölkələrində yaşayan azərbaycanlıların fəallığı böyük rol oynamaqdadır. Bu baxımdan düşünürəm ki, təşkilatımız fəaliyyətə başladığı ilk gündən Azərbaycanın Finlandiyada tanınması uğrunda böyük işlər görüb və bu proses davam etməkdədir. Misal olaraq bəzi tədbirlərimizi sitat gətirə bilərəm. Finlandiyanın Helsinki və Espoo şəhərlərinin mərkəzi kitabxanalarında tarixi, bədii və uşaq ədədiyyatları bölmələrinin açılmasına nail olmuşuq. Daim milli bayramlarımızı (Novruz bayramı, Azərbaycanlıların Həmrəylik günü, Müstəqillik gününü) qeyd edir, önəmli tarixi günlərimizi - 20 Yanvar hadisələri, Xocalı soyqırımına həsr olunmuş tədbirlərlə sadəcə finlandiyalıları deyil, eyni zamanda dünya ölkələrindən gələrək tədbirə qatılan digər millətləri də məlumatlandırırıq.

Bildiyimiz kimi, cənab Prezidentimiz İlham Əliyev bu il Azərbaycanda "Turizm ili" elan edib. Bu sahədə də əlimizdən gələni etmişik. Belə ki, yanvar ayında Finlandiyanın paytaxtı Helsinkidə keçirilən Beynəlxalq Turizm Sərgisində bu dəfə ölkəmiz də təmsil olunub. Ölkəmizi bu sərgidə Mədəniyyət və Turizm Nazirliyinin nümayəndəsi, Azərbaycan Turizm Assosiasiyası, eləcə də bir neçə turizm şirkətlərinin əməkdaşları təmsil edirdilər. Finlandiyadan isə biz - Finlandiya Azərbaycan Assosiasiyası tədbirə qatılmışdıq. Vətənimizi tanıtmaqda Azərbaycandan gələn nümayəndə heyətinə assosiasiyanın nəzdində fəaliyyət göstərən Yeniyetmə Gənclər Təşkilatının sədri Günay Muradlı və təşkilatın fəal üzvü Turizm İnstitutunda təhsil alan Xeyransa Muradlı yardımçı oldular. Belə ki, Xeyransa Muradli sərginin açılış günü Finlandiyanın FSTV5 kanalının səhər proqramında Azərbaycana həsr olunmuş verilişdə fin dilində Azərbaycanın turizm potensialı, 2011-ci ilin ölkəmizdə "Turizm ili" elan olunduğu, bu il ərzində keçirilməsi nəzərdə tutulan beynəlxalq tədbirlər, açılışı nəzərdə tutulan dünyada tanınmış brend mehmanxanalar haqqında ətraflı məlumat verib. Həmin məlumatlar Azərbaycanın görməli yerlərinin fotoşəkilləri ilə müşayiət olundu. Onu da qeyd edim ki, veriliş böyük əks-sədaya səbəb olmuşdu. Çünki sonradan lövhəmizə yaxınlaşan insanların əksəriyyəti haqqımızda veriliş vasitəsilə məlumat aldıqlarını deyirdilər. Sərgi keçirilən müddətdə təşkilatımızın digər üzvləri də ölkəmizdən gələn nümayəndə heyətinə yardım etməyə çalışırdılar. Helsinki şəhərinin mərkəzi "Pasilan" kitabxanasına, Espoo şəhərinin mərkəzi "Entressen" kitabxanasına Azərbaycanın turizm imkanlarını əks etdirən kitablar təqdim etdik.

- Yaşadığınız ölkədən Azərbaycana boylanınca nə düşünürsünüz?

- Qürbət eldən vətənə boylanmaq bir qədər fərqlidir. Əslində vətən duyğusu qürbətdə daha güclü şəkildə özünü biruzə verir. Yəni doğma ölkəsindən kənarda yaşayan hər bir kəs üçün qürbət eldən vətəni daha doğma, daha gözəl görünür. Mənim fikrimcə, dünyada elə bir dövlət yoxdur ki, onun müsbət və mənfi tərəfləri olmasın. Unutmamalıyıq ki, bizlər də 70 il bir imperiyanın təzyiqləri altında yaşamışıq. Müstəqilliyi əldə etdiyimiz bu illər ərzində kifayət qədər səy göstərərk özümüzü doğrultmaq istəyirik. Az müddətdə hər şey gözləmək olmaz. Tədricən yaxşılığa doğru hərəkət edirik. Hər birimiz vətən üçün çalışmalıyıq, biz vətən üçün işləməliyik. Belə olarsa, vətənimizi öz simamızda bu xalqa necə tanıdırıqsa, vətən də elə o cür görünəcək.

- Yeri gəlmişkən, Finlandiyada azərbaycanlıların fəaliyyəti nə dərəcədə qənaətbəxşdir?

- Finlandiyada yaşayan azərbaycanlıların sayı o qədər də çox deyil. Ancaq az olmasına baxmayaraq böyük bir qismi sözün əsl mənasında ziyalı insanlardır. Onların arasında müəllimləri, hüquqşünasları, həkimləri, mədəniyyət xadimlərini və başqalarını göstərmək olar. Bu insanlar Finlandiyanın müxtəlif şəhərlərində ixtisasları üzrə işləyirlər və təbii ki, vətənimizi layiqincə təmsil edirlər.

- Azərbaycan diaspor qurumlarının fəaliyyətini izləyirsinizmi? Bu fəaliyyət sizi nə dərəcədə qane edir?

- Əlbəttə ki, izləyirəm. Hətta əməkdaşlıq da edirik. Nəinki Azərbaycan, eyni zamanda digər ölkələrin - türk, tatar, Filippin, Somali və s. - diaspor təşkilatları ilə işbirliyi qururuq. Hər bir cəmiyyət öz ölkəsini tanıtmaq üçün əllərindən gələni edir. Azərbaycan cəmiyyətləri ilə tam fərqli, böyük təqdimatlarla maraqlı proqramlar, sərgilər təşkil etməklə ölkəmizi tanıtmağa çalışırıq.

- Ümumiyyətlə, dünyanın bizə münasibətini necə qiymətləndirirsiniz?

- Bilirsinizmi, münasibətlər fərqlidir. Məsələn, Azərbaycana müxtəlif dövlətlərdə müxtəlif münasibət var. Şəxsən mənim yaşadığım ölkədə Azərbaycanı güclü və varlı bir dövlət kimi tanıyırlar.

- Kənardan baxınca hər şey fərqli görünə bilər. Deyirsiniz ki, dünya bizi güclü və varlı dövlət kimi tanıyır. Bəs elə isə dünya mövcud olan problemlərimizdən xəbərdardımı?

- Bizi problemli dövlət kimi tanıyan və yaxud tanımaq istəyən dövlətlərin özlərində elə böyük problemlər mövcuddur ki, məhz ona görə də başqa dövlətlərdə problemlər yaradır və axtarırlar. Azərbaycanın indiki zamanda bir böyük dərdi, problemi var, o da vətənimizin parçalanmasıdır. Bu problemə heç bir azərbaycanlı biganə qala bilməz.

- Bu yaxınlarda Almaniyada ermənilər "Dağlıq Qarabağın azad olunması" münasibətilə konsert proqramları təşkil etmək istəsələr də bunun qarşısı "Azərbaycan evi" cəmiyyəti tərərfindən alındı. Ancaq nə olur-olsun, ermənilər tədbirlərinə davam edərək dünyaya hər şeyi yanlış olaraq anlatmaqda davam edirlər. Bir türk qızı olaraq bu kimi təxribat sizə necə təsir edir?

- Sadəcə bir türk qızı deyil, eyni zamanda bir qarabağlı olaraq, mən bu hadisəyə daha çox üzüldüm. Almaniyada keçirilən bu tədbirə biganə qalmağa haqqımız yoxdur. Bir cəmiyyət olaraq biz də buna biganə qalmadıq və rəhbərlik etdiyim cəmiyyətin adından Almaniya dövlət qurumlarına etiraz məktubu göndərdim. Düşünürəm ki, diaspor qurumlarının hər birinin etiraz etməsinin nəticəsidir ki, erməniləri vaxtında yerində oturda bildik.

- Yeri gəlmişkən, yaşadığınız ölkədə erməni diasporunun vəziyyəti necədir?

- Etiraf edim ki, Finlandiyada dövlət tərəfindən qeydə alınan erməni diasporu fəaliyyət göstərmir. Ermənilər Finlandiyada azlıq təşkil edirlər. Ancaq ara-sıra 3-5 adam ticarət mərkəzlərində bir yerə toplaşıb Azərbaycan musiqilərini ifa edirlər. Təbii ki, hər zaman da nə etmək istəyirlərsə, onun qarşısını almağa çalışırıq. Bilirsinizmi, erməni öz yalanlarıyla çox da uzağa gedə bilməz. Artıq dünya erməniləri tanıyır və onların yalanları belə işə yaramır. İnanıram ki, dünya tezliklə həqiqəti biləcək, Azərbaycanın, hətta bütün Türk dünyasının haqlı olduğunu qəbul edəcək.

Ulduzə QARAQIZI

Ekspress.-2011.- 26 oktyabr.- S. 12.