"Mən hərbçiyəm..."

Zümrüd Məmmədova: "Özəl telekanallar məni bəyənmirlər"

"Yenə sağ olsun, dövlət televiziyası, çağırırlar, gedib oxuyuram"

Son zamanlar sənətçilərimizin özəl telekanallardan giley-güzarı artıb. Şikayətlərin böyük hissəsi isə nisbətən yaşlı, necə deyərlər, sənətdə abır-həya gözləməyin tərəfdarı kimi çıxış edən sənətçilərin dilindən eşdilir. Belə sənətçilərdən biri də xalq artisti Zümrüd Məmmədovadır.

Zümrüd xanım 40 ildən artıqdır, sənətdədir. Həmkarlarının əksəriyyətindən fərqli olaraq çox səmimidir. Fikirləşdiyini deməkdən çəkinmir. Bircə şikayəti var, o da özəl telekanallardandır. "Məni hamı sənətçi kimi qəbul edir, amma nədənsə özəl televiziyalardan biri bir dəfə də olsun, mənə müraciət etməyib. Görünür məni bəyənmirlər. Nə etmək olar. Yəqin ki, onların özlərinin özəl oxuyanları var", - deyir.

Düzünə qalsa, Zümrüd xanımın onların dəvətinə ehtiyacı da yoxdur. Amma tanınmış sənətçini saymaq, heç olmasa, bir verilişə dəvət etmək bir o qədər də çətin iş deyil. Nə isə...

- Mən bütün arzularıma çatmışam. Əməyimin bəhrəsini görəndə, başa düşürəm ki, bu sənət mənə hər şey qazandırıb həyatda. Mən çox erkən yaşlarından gəlmişəm bu sənətə. Lap 3-4 yaşlarından sənətə həvəsim olub. Bu da valideynlərimin sənətlə bağlılığından irəli gəlib. Mən deyərdim ki, sənət Allah vergisidir. Amma belə bir fikir də var, deyirlər uşağın beyni kağız kimi təmizdir. Böyüdüyü mühitdə nəyi görürsə, onu da götürür. Mənim atam-anam müəllim olub. Atam müəllimliklə yanaşı, həm tarixçi idi, həm də gözəl tar çalırdı. Anam isə müəllimlikdən əlavə rəssam və dərzi idi. Onların incəsənətə bağlılığı məni Asəf Zeynallı adına Musiqi Məktəbinin muğam şöbəsinə gətirdi. Nəriman Əliyevin sinfini qırmızı diplomla bitirdim. Sonra İncəsənət İnstitutunun musiqili komediya aktyorluğu fakültəsinə daxil oldum. Eyni zamanda, Müslüm Maqomayev adına Dövlət Filarmoniyasının solistiydim. Bir çox ölkələrdə qastrol səfərlərində olmuşam, Azərbaycan muğamlarını təbliğ etmişəm. Yaponiya, Norveç, İsveç, İsveçrə, İtaliya, İspaniya, Hollandiya, Almaniya, Fransa, İzrail, ərəb ölkələrinin bir çoxunda, 25 Afrika ölkəsində səfərlərdə olmuşam. Azərbaycanı da qarış-qarış gəzmişəm. İndi də cəbhə bölgələrinə əsgərlərimizin yanına tez-tez gedirəm. Demək olar ki, bu il hərbi hissələrin hamısında olmuşam. Bir gün də olsun, dincəlməmişəm. Qızım İlahə də tətildədir. O, Bülbül adına Musiqi Məktəbinin beşinci sinfində oxuyur, fortepianodan dərs alır. Nə vaxtdır deyir ki, "mama, gedək bir az dincələk". O da dincəlməyib, mən də.

- Siz həm də hərbçisiniz...

- Bəli, mən hərbçiyəm. Müdafiə Nazirliyinin nəfəsli alətlər orkestrinin solistiyəm. Orkestrimizin baş dirijoru xalq artisti, professor, polkovnik Yusif Axundzadədir. Orkestrin kiçik heyəti ilə tez-tez cəbhə bölgələrinə qastrol səfərlərinə gedirik.

- Dediniz ki, İncəsənət İnstitutunun musiqili komediya aktyorluğu fakültəsini bitirmisiniz. Nəyə görə ixtisasınız üzrə çalışmadınız?

- Çünki mən instituta girəndə artıq tanınmış müğənniydim. Tanınırdım, qastrollara gedirdim. Həm də musiqili komediya aktyorluğu çətindi. Sözləri əzbərləmək lazım gəlir və s. Düzdür, institutda yaxşı oxumuşam.

- Efirdə az görünürsünüz...

- Mən görünürəm. Amma dövlət televiziyasında. Sağ olsunlar. Məni də dəvət edirlər, gedib oxuyuram. O ki, qaldı özəl telekanallara, onlar bizim kimi müğənnilərə müraciət etmirlər. Özəl kanalların yəqin ki, özəl müğənniləri var. Onlar bizi bəyənmirlər. Məni heç vaxt özəl kanallardan biri dəvət etməyib ki, "gəl, oxu". Prezidentimiz mənə etimad göstərib, xalq artisti adını verib, qəbul olunmuşam, dövlət televiziyası tərəfindən, tamaşaçılar tərəfindən qəbul olunmuşam, amma nədənsə özəl kanallar tərəfindən qəbul olunmuram. Yəqin sevmirlər məni.

- İndi sənətə gələnlərin sayı durmadan artır...

- Hər yerdə bir sənətin dalınca gedən şəxs gələcəyini görüb gedir. Əgər yeni gələnlər bu sənətdə öz gələcəklərini görürlərsə, onlara müvəffəqiyyət arzu edirəm. Amma gərək hər şeyin həddi olsun. Bülbül adına Musiqi Məktəbinin uşaqları çıxıb efirdə oxuyanda, başa düşürəm ki, onların böyük gələcəyi var. Mən incəsənətə Zeynəb xanım Azərbaycan səhnəsində əsl sənətçi kimi tanınanda gəlmişəm. Bu o demək deyildi ki, Tükəzban xanım, Rübabə xanım, Sara xanım, Şövkət xanım deyəydi ki, "bu niyə gəlib, biz varıq da". Onlar başa düşürdülər ki, sənət davam etməlidir. Mənimlə eyni zamanda 10-15 müğənni gəlmişdi sənətə. O illərlə bağlı çox xatirələr qalıb yadımda. 1974-cü ildə Opera və Balet Teatrında tədbir keçirilirdi. Orada mən "Qatar" oxudum və birinci yeri tutdum. Şövkət xanım özü mənə birinci dərəcəli diplom və hədiyyə təqdim etdi, ürək-dirək verdi ki, "səndən böyük oxuyan olacaq". Sonra Əfrasiyab Bədəlbəyli məni Opera Teatrına Leyli roluna dəvət elədi. Bəhram Mansurova da tapşırdı ki, məni bu rola hazırlaşdırsın...

Xalq artisti adı alanda bir anlığa Şövkət xanımın ruhu gəldi durdu gözlərimin önündə. Yadıma onun sözləri düşdü.

Və bir də o indiki kimi yadıma gəlir ki, birinci dəfə konsertə dəvət almışdım. Konsert Heydər Əliyev Sarayında keçirilirdi və Zeynəb xanım da oxuyacaqdı. O zamanlar bütün konsertlərdə Zeynəb xanım başda olardı. Mənim ifamı dinləyəndən sonra o qədər ürək-dirək verdi, dedi ki, "səndən yaxşı sənətçi olacaq".

Böyük sənətkarların bizə verdiyi ümidlər həmişə köməyimiz olub, həvəsdən düşməmişik. İndi oxuyanlar çoxdur. Amma hamısı pis deyil. Aralarında ümidverənləri də var. Mən onların gələcəyini görürəm. Bayaq dediyim kimi, hər bir insan sənətə öz gələcəyini görüb gəlir. Şəxsən mən sənətə gələrkən gələcəyimi görüb gəlmişəm. Ümidlə gəlmişəm. Fikirləşməmişəm ki, sənətə gəlirəm paltarımı, xarici görünüşümü göstərməyə və ya gəlmişəm ki, məni toylara aparsınlar. Mən əvvəlcədən özümü bu sənətdə görmüşəm. İndi sənətə gələnlər də bu sənətdə özlərinin gələcəklərini görürlərsə, davam etdirsinlər.

- Gəlin bir şeyi də etiraf edək ki, siz sənətə gələndə məsuliyyət, nəzarət, bədii şuralar var idi.

- Çox gözəl dediniz. Çətin idi. Dahi sənətkarların qarşısında oxumaq çətin idi bizim üçün. Hər dəfə efirə çıxanda bədii şura bizə nəzarət edirdi. Bir gün qabaqcadan çağırırdılar, soruşurdular ki, "hansı mahnını oxuyacaqsan". Deyirdin ki, bəs filan mahnını. Deyirdilər "yox, bu bəstəkardan olmaz, filan bəstəkardan olmalıdır". Sözlərinə də fikir verirdilər. Mahnı bədii şuranın nəzarətindən keçəndən sonra özümüzə, səhnədə geyinəcəyimiz paltara baxırdılar. Zinət əşyalarına -taxdığın üzüyə, sırğaya da fikir verirdilər. Məsələn, çox gözəçarpan əşyalaradan istifadə etmək olmazdı. Əgər mahnı xoşlarına gəlibsə, paltar xoşlarına gəlməyibsə, müğənni geri qaytarılırdı.

İndi hər şey asanlaşıb. Heç nəyə baxan yoxdur. Düzdür, bu vaxta kimi nə məndən pul istəyiblər, nə də mən pul vermişəm. Vermərəm də. O zamanlar oxuduğumuza görə bizə pul verirdilər. Oxuyurduq, bir neçə gündən sonra evimizə poçtalyon qəbz gətiridi. Biz də o qəbzin əsasında gedib poçtdan pulumuzu götürürdük.

- Qadın müğənnilərimizin əksəriyyəti açıq-saçıq geyimlərə üstünlük verirlər...

- Mən çətinlik çəkirəm bu suala cavab verməyə. Bilirsiniz, kimə nə yaraşır, onu da geyinir. Mənə elə gəlir ki, hansı yerlər ki görünməli deyil, onlar göstərilməməlidir. Bu kimə lazımdır? Axı hamıda var da. Hərə özünə yaraşanı geyinsə, daha yaxşı olar.

- Yaradıcılığınızda nə kimi yeniliklər var?

- Repertuarımda vətənpərvərlik mövzusunda çox mahnılar var: əsgər marşları, "Qardaşım əsgər gedir", "Yol verin, əsgər gəlir", "Yaşa, mənim xalqım", "Vətənim, min yaşa" və s. Amma nədənsə "Qardaşım əsgər gedir" mahnısı qəlbimə çox yaxın oldu. Bu mahnı 10 ildən yuxarıdır ki, repertuarımdadır. Həmişə də oxuyuram. Axı mən əsgərlərin yanına gedəndə məhəbbət mövzusunda mahnılar oxuya bilmərəm. Ad alanda mənə çox teleqramlar gəldi. Yazırlar ki, "Sən universal müğənnisən. Həm türk mahnıları, həm vətənpərvərlik mövzusunda mahnılar, həm də gözəl muğam ifa edə bilirsən". Mənsə həmişə arzusundaydım ki, bir klip çəkdirim. Çox əfsus ki, bir nəfər tapılmadı mənə sponsorluq etməyə. Mənə sponsor lazım deyil. Sadəcə olaraq deyirəm ki, vətənimizdə müharibə gedir. Əgər halal sponsorlardırsa, gəlib deyəydilər ki, "Zümrüd xanım, gəlin sizin mahnıların birinə klip çəkək". Amma demədilər. Və mən də çalışdım ki, klipimi özüm maliyyələşdirim. Qastrol səfərlərindən əldə etdiyim qazancla klipimi çəkdirmişəm. Efirə gedəndən sonra çoxlu zənglər olub. Klip bəyənilib. Şükür Allaha, heç nədən şikayətim yoxdur. Bizim qaçqınlarımız var, çadırlarda yaşayan camaatımız var. Bir az onların halına acıyıram. Demirəm ki, xoşbəxtlərin xoşbəxtiyəm. Hamının bir ağrılı yeri var. Allahın ətəyindən tutmaq lazımdır ki, köməyimiz olsun. Xalqımıza can sağlığı, bol ruzi-bərəkət arzu edirəm. Qoy ölkəmizdə əmin-amanlıq olsun, oğullarımız sağ-salamat əsgərliyə gedib qayıtsınlar.

Ayxan

Ekspress.-2013.- 19-21 oktyabr.- S.19.