Avropa Azərbaycanlıları Konqresi

Xaricdə yaşayan azərbaycanlıların təşkilatlanmasında Avropa Azərbaycanlıları Konqresinin (AAK) böyük rolu var. AAK 2004-cü ilin aprelin 17-də Berlin şəhərində təsis olunub. Konqresin təsis konfransında dünyanın 28 ölkəsindən 50-dən artıq diaspor təşkilatlarından 264 nümayəndə qatılıb.

Konfransda Rusiya, Ukrayna, Belarus, İsveç, İsveşrə, Fransa və digər ölkələrdəki Azərbaycan icmalarının nümayəndələri iştirak edib. Konfransda Türkiyə Böyük Millət Məclisinin, Almaniya Bundestaqının üzvləri, eyni zamanda Azərbaycan nümayəndə heyəti iştirak edib. Konfransda Azərbaycan Prezidenti cənab İlham Əliyev tədbir iştirakçılarına təbrik məktubu oxunub. Təsis konfransında AAK-ın Nizamnaməsi qəbul edilib və qurumun rəhbər orqanları seçilib. Təsis konfransının sonunda 50-dən artıq icma və birliklərin iştirakı ilə rəsmi razılıq protokolu imzalanıb və tədbir iştirakçıları Azərbaycan Prezidenti İlham Əliyevə müraciəti qəbul olunub.

AAK-ın indiyədək 5 qurultayı keçirilib. İlk qurultay 2004-cü ildə, 5-ci qurultay 2017-ci ildə olub. İlk qurultayda AAK təsis edilib.

İkinci qurultay 2007-ci ilin martın 10-da Bakıda AAK II qurultayı keçirilib. Qurultayın işində Avropanın 30-dan çox ölkəsində fəaliyyət göstərən 84 Azərbaycan diaspor təşkilatından 139 nümayəndə iştirak edib.

Qurultayda Azərbaycan icmalarının türk diasporu ilə əməkdaşlıq imkanları və digər məsələlər də diqqət mərkəzində olunub. Qurultayın Qətnaməsinə uyğun olaraq 2007-ci ilin mayında AAK-in 2007-2009-cu illəri əhatə edən fəaliyyət proqramı hazırlanıb və 2007-ci ilin iyulunda İcraiyyə Komitəsinin Berlində keçirilən iclasında təsdiq edilib. Toplantıda təsis qurultayından keçən dövr ərzində təşkilatın fəaliyyətinə həsr olunmuş hesabat məruzəsi dinlənilib. Tədbirdə AAK-ın Avropadakı diaspor fəaliyyətinin genişləndirilməsi, buradakı soydaşlarımızın ideya-siyasi birliyinin daha da gücləndirilməsi, qitədəki Azərbaycan dərnəklərinin, icmalarının, federasiyalarının və başqa diaspor təşkilatlarının fəaliyyətinin koordinasiya imkanlarının artırılması məsələləri geniş müzakirə olunub. Bundan başqa, Ermənistan-Azərbaycan, Dağlıq Qarabağ münaqişəsinin həlli yolunda dövlətimizin ədalətli mövqeyinin Avropanın aparıcı ölkələrində dəstəklənməsi və bu sahədə ciddi addımların atılması ilə bağlı da təkliflər səsləndirilib.

AAK-ın üçüncü qurultayı 2009-cu ilin aprelində keçirilib. Qurultaya Avropanın 25 ölkəsindən nümayəndə və qonaqlar iştirak edib. Toplantıda Avropadakı Azərbaycan diaspor təşkilatlarının fəaliyyətinin səmərəliliyinin artırılması,icmaların fəaliyyətinin koordinasiya edilməsi, Azərbaycan həqiqətlərinin Avropa ictimaiyyətinə çatdırılması, soydaşlarımızın hüquq və azadlıqlarının müdafiəsi ilə bağlı qərarlar qəbul olunub. Qurultayda AAK-ın gənclər qolunun gücləndirilməsi,konqresdə təmsil olunan təşkilatların ətrafındakı gənclərin potensialından,imkanlarından səmərəli istifadə məqsədilə təşkilat komitəsi yaradılması təklif olunub.

AAK-ın növbəti qurultayı 29 aprel 2012-ci il tarixində Almaniyanın paytaxtı Berlin şəhərində keçirilib. Qurultayda AAK üzv təşkilatların rəhbərlərinin, Azərbaycanın dövlət və hökumət nümayəndələrinin, millət vəkillərinin, xarici ölkə deputatlarının, AAK-a üzv olmayan Azərbaycan cəmiyyət və birliklərinin, həmçinin digər xalqların diaspor təşkilatlarının təmsilçiləri iştirak edib.

AAK-ın 5-cu Qurultayı 2017-ci ilin fevralın 27-də Niderland Krallığının Amsterdam keçirilib. Konqresin V Qurultayına Avropanın 27 ölkəsindən 87 nümayəndə qatılıb.

Qurultayda Azərbaycan Prezidentinin ictimai-siyasi məsələlər üzrə köməkçisi Əli Həsənov və Diasporla İş üzrə Dövlət Komitəsinin sədri Nazim İbrahimov iştirak ediblər.

Azərbaycan Prezidentinin ictimai-siyasi məsələlər üzrə köməkçisi Əli Həsənov Azərbaycan Respublikasının Prezidenti İlham Əliyevin Avropa Azərbaycanlıları Konqresinin V Qurultayının iştirakçılarına müraciətini oxuyub.

Dövlət başçısının müraciətində bildirilir ki, müasir dövrdə qələbələr təkcə hərb yolu ilə deyil, həm də siyasi-intellektual vasitələrlə təmin edilir. Bu sahədə vacib resurslardan biri də xarici ölkələrdə yaşayan həmvətənlərimiz və onların yaratdıqları təşkilatlardır. Bu baxımdan, Azərbaycan diasporu öz fəaliyyətini daha da genişləndirməli, işlərin koordinasiyasını və dost ölkələrin oxşar təşkilatları ilə əlaqələrini gücləndirməlidir. Diaspor nümayəndələri ölkəmizlə bağlı məlumatları, Dağlıq Qarabağ münaqişəsinə dair həqiqətləri Avropa ictimaiyyətinə daha çevik və dolğun çatdırmalı, mədəniyyətimizin təbliği istiqamətində yeni metod və vasitələrdən səmərəli istifadə etməlidirlər.

Prezidentin bəyanatında deyilir: "2004-cü ildə təsis olunan Konqres Avropa ölkələrində məskunlaşan soydaşlarımızın təşkilatlanması və diaspor qurumlarının fəaliyyətinin əlaqələndirilməsi istiqamətində ardıcıl iş aparıb, qarşıya qoyduğu vəzifələrin yerinə yetirilməsində uğurlar qazanıb. Müstəqillik illərində Azərbaycanın Avropa dövlətləri ilə siyasi, iqtisadi və humanitar sahələrdə sıx əməkdaşlıq münasibətləri formalaşıb. Ölkəmizin əlverişli coğrafi mövqeyi, təbii ehtiyatları, xalqımızın zəngin mədəniyyəti qitə dövlətləri ilə hərtərəfli əlaqələrin inkişafında əhəmiyyətli yer tutur".

Azərbaycan Prezidentinin ictimai-siyasi məsələlər üzrə köməkçisi Əli Həsənov Qurultayda çıxış edərək AAK-ın fəaliyyəti barədə fikirlərini bildirib.

Ümummilli lider Heydər Əliyevin hakimiyyətə qayıdışından sonra xaricdə yaşayan azərbaycanlılarla əlaqələrin qurulmasının, diasporun formalaşdırılmasının dövlət siyasətinin prioritet istiqamətlərindən birinə çevrildiyini bildirən Prezidentin köməkçisi qeyd edib ki, Prezident İlham Əliyev Ümummilli Liderin siyasətini uğurla davam etdirərək diasporumuzun təşkilatlanması, inkişafı, Azərbaycan ilə əlaqələrinin gücləndirilməsi üçün daim yüksək diqqət və qayğı göstərir: "Azərbaycan dövləti xaricdə yaşayan soydaşlarımıza hər zaman dayaq olub və bundan sonra da dəstəyini əsirgəməyəcək. Eyni zamanda, xaricdəki həmvətənlərimizin yaşadıqları ölkələrdə cəmiyyətə inteqrasiya etməsi, ictimai rəyə təsir imkanlarına malik olması bizim üçün əhəmiyyətli və vacib məsələdir".

Konqres Azərbaycanla bağlı məsələlərdə aktiv fəaliyyət göstərir. AAK təmsilçiləri Azərbaycan Xalq Cümhuriyyətinin 100 illiyi ilə əlaqədar Avropa ölkələrində təşkil edilən tədbirlər çərçivəsində Avropa Parlamentinin üzvləri ilə görüşüblər.

İlk görüş Avropa Parlamentinin Bolqarıstandan olan millət vəkili İlhan Kuçuklə keçirilib. O bildirib ki, Parlament üzvləri ilə görüş böyük əhəmiyyət daşıyır və hər bir dövlətin diaspora təşkilatları Avropa Parlamenti ilə six əlaqədə olmalı, ölkələri haqqında çıxarılan qərəzli, haqsız qərarlara görə hesabat tələb etməlidirlər. İ.Kuçuk Azərbaycanın Brüseldəki səfirliyi ilə sıx əməkdaşlıq etdiyini və Azərbaycan ilə əlaqələrin genişləndirilməsinə çalışdığını deyib.

Növbəti görüş Avropa Parlamentinin Latviyadan olan üzvü İveta Qriqule ilə keçirilib və hər iki deputatla Avropadakı Beynəlxalq təşkilatlarla əməkdaşlıq imkanları müzakirə olunub.

Sonda Parlament üzvlərinə ingilis dilinə tərcümə olunmuş "Əli və Nino"kitabı hədiyyə edilib.

AAK-ın prezidenti və idarə heyətinin üzvləri Azərbaycan Respublikasının Belçika Krallığı və Lüksemburq Böyük Hersoqluğunda fövqəladə və səlahiyyətli səfiri, Azərbaycan Respublikasının Avropa İttifaqı yanında nümayəndəliyinin rəhbəri Fuad İsqəndərovun dəvəti ilə ADR-ın 100 illiyi münasibəti ilə əlaqədar təşkil edilən rəsmi qəbulda istirak ediblər.

AAK Azərbaycanda baş verən proseslərə də münasibətini bildirir. Konqres 2018-ci ilin iyulun 10-da radikal elementlərdən ibarət bir neçə qrupun Gəncə şəhərində törətdiyi əməllə bağlı bəyant verib. Bəyantda qeyd edilir ki, Gəncə şəhərinin mərkəzində bir müddət əvvəl şəhərin İcra Hakimiyyətinin başçısı Elmar Vəliyevə qarşı sui-qəsd törədən Yunis Səfərova dəstək məqsədilə qanunsuz aksiya keçirərək ölkədə sabitliyi pozmaq cəhdləri və hadisələr zamanı xidməti vəzifələrini yerinə yetirərkən iki yüksək rütbəli zabitimizin şəhid olmasını kəskin şəkildə qinayırıq və baş vermiş hadisələrdən olduqca narahat oluruq: "Hesab edirik ki, Azərbaycanda hökm sürən sabitliyi, iqtisadi inkişafı həzm edə bilməyən düşmənlərin göstərişi ilə ölkəmizdə törədilən terror hadisələrinin qarşısını almaq üçün xalqımız heç bir təxribata uymayaraq təmkinli olmalı və dövlətimizin sabitliyi naminə bu cür qruplara qarşı birgə mübarizə aparmalıdır. Azərbaycan dövlətini çökdürmək istəyən xain qüvvələr bu gun marionetka kimi istifadə olunurlar. Onlar dövlətçiliyimizə qarşı çıxaraq öz məqsədlərinə çatmaq üçün sosial şəbəkələrdə dövlət əleyhinə çağrışlar edərək dövlət çevrilişi etməyə cəhd edir, ölkədə ixtişaşlar törətməyə çalışırlar. Heç təsadüfi deyil ki, bu hadisələr zamanı Avropada məskunlaşmış radikal müxalifət də onlara dəstək verdi. Dinc əhalini küçələrə çixarıb ixtişaşlar törədərək qardaş qirğınına nail olmaq isdədilər.

Bütün bunlara baxmayaraq radikal separatçıların ümidləri boşa çıxdı.

Avropa Azərbaycanlıları Konqresi olaraq xalqımızdan heç bir təxribata uymayaraq təmkinli olmalarını və dövlətimizin sabitliyi naminə təxribatçılara qarşı birgə mübarizə aparmağı xahiş edirik.

İnanırıq ki, hüquq mühafizə orqanları tezliklə bu hadisiləri törədən, Azərbaycanda vətəndaş qarşıdurması yaratmağa çalışan fanatik dini təxribatçıların layiqli cəzalarını verəcək".

Azərbaycan Respublikasının Prezidenti yanında Kütləvi İnformasiya Vasitələrinin İnkişafına Dövlət Dəstəyi Fondunun maliyyə dəstəyi ilə çap olunur

Vasif Cəfərov

Ekspress  2018.- 4 dekabr.- S.10.