Diaspor təşkilatları müstəqillik gününü qeyd edir

Oktyabrın 18-də Azərbaycanda Dövlət Müstəqilliyi Günü qeyd olundu. 1991-cü ilin 18 oktyabrında Azərbaycan Respublikasının Ali Soveti "Azərbaycan Respublikasının Dövlət müstəqilliyi haqqında" Konstitusiya Aktını qəbul etdi. Bununla da Azərbaycan Respublikasının müstəqilliyi bərpa olundu.

1994-cü ilin oktyabrın 25-dən Azərbaycan Respublikasının Prezidentinin fərmanı ilə 18 Oktyabr - Dövlət Müstəqilliyi Günü hər il xalqımız tərəfindən bir bayram kimi qeyd edilir. Müstəqilliyimizin bərpasından 27 il ötür. Bu gün münasibətilə təkcə ölkəmizdə deyil, xarici dövlətlərdə də Azərbaycan diaspor qurumlarının təşkilatçılığı ilə tədbirlər həyata keçirilir.

Türkiyədə Azərbaycan Xalq Cümhuriyyətinin yaranmasının 100 illiyi və Azərbaycanın dövlət müstəqilliyinin 27-ci ildönümü münasibətilə keçirilən tədbir İstanbulda fəaliyyət göstərən Türkiyə-Azərbaycan Dayanışma və Kültür Dərnəyinin (İSTAD) təşkilatçılığı ilə baş tutub. Qardaş ölkədə yaşayan azərbaycanlılar Türkiyəni Avropa və Asiya qitəsi qovuşduran Bosfor boğazında (İstanbul) bir yerə toplaşıblar. Sonra Azərbaycan və Türkiyə bayraqları ilə bəzədilmiş "Validə Sultan" gəmisi ilə Mərmərə dənizində iki saat müddətində səyahətə çıxıblar. Tədbir iştirakçıları Azərbaycan dövlət himnini oxuyub və ölkənin müstəqilliyi uğrunda canlarından keçən şəhidlərin xatirəsini bir dəqiqəlik sükütla yad ediblər.

Daha sonra Azərbaycanın tarixi keçmişindən, mədəni dəyərlərindən danışılıb və müxtəlif illərdə Türkiyəyə köç edən azərbaycanlılar babalarının xatirələrini bölüşüblər ("report.az"). Sonda Azərbacan milli musiqiləri səsləndirilib, rəqslər edilib.

Müstəqilliyimizin bərpasının 27-ci ildönümü ABŞ-da da qeyd olunub. ABŞ-ın İllinoys ştatından olan senatorlar Temmi Dakuort və Riçard Durbin Azərbaycan Respublikasının müstəqilliyinin bərpa edilməsinin 27-ci ildönümü münasibətilə İllinoys Azərbaycan icmasının üzvlərinə təbrik məktubları göndəriblər. Təbrik məktubları ABŞ-ın Orta Qərb ştatları üzrə Azərbaycan mərkəzinə ünvanlanıb.

Diasporla İş üzrə Dövlət Komitəsinin mətbuat xidmətindən "Ekspress"ə verilən məlumata görə, məktublarda vurğulanır ki, bu təşkilatın fəaliyyəti, onun həyata keçirdiyi təhsil və xeyriyyə tədbirləri Çikaqonun ictimai həyatını zənginləşdirir. Təşkilatın üzvləri Amerika gənclərini Azərbaycan xalqının tarixi ilə, bu xalqa xas olan dəyərlərlə tanış edirlər.

Məktubda o da qeyd edilir ki, bütün dünyada 50 milyondan çox azərbaycanlı, o cümlədən ABŞ-dakı 400 minlik Azərbaycan icması hər il 18 oktyabr tarixini Azərbaycanın müstəqillik günü kimi qeyd edirlər.

ABŞ-ın Kaliforniya ştatının San-Fransisko şəhəri və vilayətin Nəzarətçilər Şurası tərəfindən isə 18 oktyabr - Azərbaycan Respublikasının Dövlət Müstəqilliyi Günü ilə bağlı təbrik bəyannaməsi qəbul edilib. Azərbaycanın Los-Ancelesdəki baş konsulluğuna göndərilən və Nəzarətçilər Şurasının bütün üzvləri tərəfindən imzalanan bəyannamədə Azərbaycan xalqının müsəlman dünyasında ilk dünyəvi və demokratik respublika yaratdığı qeyd edilir. Bildirilir ki, Azərbaycan Respublikası regionda demokratiyanın yayılması və inkişafına önəmli töhfələr verərək böyük nailiyyətlərə imza atıb.

Daha sonra sənəddə San-Fransisko sakinləri və Nəzarətçilər Şurası adından Azərbaycan Respublikasının Dövlət Müstəqilliyi Günü təbrik edilir.

Qeyd edək ki, Kaliforniyada əhalisinin sayına görə dördüncü böyük şəhər olan San-Fransisko Şimali Kaliforniyanın əsas mədəniyyət, təhsil, maliyyə və iqtisadi mərkəzidir. 900 minə yaxın əhalisi olan şəhər ABŞ-da əhalinin ən sıx məskunlaşdığı ikinci böyük şəhərdir.

Oktyabrın 21-də isə ABŞ-ın Nyu-York ştatının Bruklin şəhərində Azərbaycan, Türkiyə, Özbəkistan, Türkmənistan və Tacikistanın müstəqillik günləri birgə qeyd olunacaq. Tədbirin keçirilməsində əsas məqsəd müstəqillik gününü qeyd etməklə bərabər, türkdilli və dost ölkələrin ortaq mədəni dəyərləri haqqında Amerika ictimaiyyətini məlumatlandırmaqdır.

"Brooklyn Borough Hall"da keçirilməsi nəzərdə tutulan tədbir rəsmi hissədən sonra, bədii proqramla davam edəcək. Proqramda azərbaycanlı pianoçular Nərgiz Əliyarova, Kamillə Məmmədova, eləcə də Özbəkistan, Türkmənistan və Tacikistandan olan incəsənət ustaları çıxış edəcəklər.

Tədbirin keçiriləcəyi məkanda azərbaycanlı rəssamlar Könül Kəngərli, Cəmilə Sadıqova və Miriam Hüseynovun əsərlərinin sərgisi də təşkil olunacaq.

Bayram tədbirində Azərbaycan, türk, özbək, türkmən və tacik mətbəxindən nümunələr də təqdim ediləcəkdir.

Oktyabrın 16-da Tbilisidə AZƏRTAC-ın və M.F.Axundzadə adına Azərbaycan Mədəniyyəti Muzeyinin birgə təşkilatçılığı, ölkəmizin Gürcüstandakı səfirliyinin dəstəyi ilə "18 oktyabr - Azərbaycanın Dövlət Müstəqilliyi Günü"nə həsr olunan konfrans keçirilib. Muzeyin direktoru, Azərbaycanın Əməkdar mədəniyyət işçisi Leyla Əliyeva tədbiri açaraq dövlət müstəqilliyinin əhəmiyyətindən, müstəqillik illərində Azərbaycan ilə Gürcüstan arasında dostluq münasibətlərinin inkişafından söz açıb. AZƏRTAC-ın Gürcüstan üzrə xüsusi müxbiri Xətayi Əzizov Azərbaycanın dövlətçilik tarixi və müstəqillik uğrunda mübarizəsindən danışıb. Bildirib ki, XX əsrin sonlarında SSRİ-nin dağılması ilə yaranan tarixi şərait nəticəsində Azərbaycan dövlət müstəqilliyini bərpa edib. 1991-ci il oktyabrın 18-də Ali Sovetin sessiyasında dövlət müstəqilliyi haqqında Konstitusiya Aktı qəbul olunub. Azərbaycanın müstəqilliyi bərpa olunandan sonra dövlət bayrağı, himni və gerbi haqqında da qanunlar qəbul edilib.

Vurğulayıb ki, müstəqilliyimizi qorumaq, dövlətçiliyimizi möhkəmləndirmək və inkişaf etdirmək heç də asan olmayıb. Sonra gürcü politoloqlar Tengiz Txilava, Simon Kopadze, prezidentliyə namizəd Levan Çixeidze, Tbilisidəki 73 nömrəli orta məktəbin müəllimi Qəhrəman Musayev, ictimai xadim Beka Okiani və başqaları Azərbaycan xalqını bayram münasibətilə təbrik ediblər.

Bildirilib ki, Azərbaycan dövlət müstəqilliyini bərpa etdikdən sonra həyata keçirdiyi layihələr təkcə bir xalqın və bir dövlətin deyil, bütöv bir regionun, Avropanın enerci təhlükəsizliyində, bölgədə sabitliyin bərqərar olmasında mühüm rol oynayıb.

Çıxış edənlər Azərbaycanın işğal altındakı ərazilərinin azad olunmasını, dövlət müstəqilliyi və digər milli bayramlarımızın Dağlıq Qarabağda keçirilməsini arzu ediblər.

Birləşmiş Ərəb Əmirliklərində böyük oxucu auditoriyasına malik olan ərəb, ingilis, rus və çin dilli "Aviamost" qəzetində isə Azərbaycanın BƏƏ-dəki səfiri Daşqın Şikarovun "Azərbaycanın Müstəqillik Günü" sərlövhəli məqaləsi dərc olunub (AZƏRTAC). Məqalədə 18 oktyabr tarixində Azərbaycanın Dövlət Müstəqillik Gününü qeyd etdiyini bildirən səfir deyib ki, 27 il bundan əvvəl uzun illər müstəqillik həsrətində olan Azərbaycan xalqı qarşısında duran bütün çətinliklərə tab gətirərək, 1991-ci il 18 oktyabr tarixində müstəqillik haqqında Konstitusiya Aktını qəbul edib.

Diplomat müstəqilliyin qorunub-saxlanmasının onun əldə edilməsindən daha çətin vəzifə olduğunun tarix tərəfindən sübuta yetirildiyini vurğulayaraq qeyd edib ki, Azərbaycan XX əsrdə iki dəfə müstəqillik qazanmaq imkanı əldə edib. İslam dünyası və Şərqdə 1918-ci ilin 28 may tarixində qurulmuş ilk dünyəvi demokratik dövlət cəmi 23 ay yaşayıb, xarici qüvvələrin müdaxiləsi nəticəsində süquta uğrayıb. Azərbaycan Xalq Cümhuriyyəti dünyanın 20-dən çox ölkəsi ilə əlaqələr qurmuş, dövlətin rəsmi simvolları və Azərbaycan vətəndaşlığı haqqında əsasnamə qəbul edilmiş, kişi və qadınların bərabər hüquqlara malik olmaları tanınıb. Cümhuriyyət dövründə icra, qanunvericilik və məhkəmə hakimiyyətlərinin tam müstəqilliyi təmin olunmuş, Azərbaycan Silahlı Qüvvələri, Xəzər dəniz donanması yaradılmış, Azərbaycan Dövlət Universiteti təsis edilmiş, yüzlərlə gəncə Avropanın aparıcı universitetlərində təhsil almaq üçün təqaüdlər ayrılıb.

Müəllif vurğulayıb ki, Sovet İttifaqının dağılması ərəfəsində Azərbaycan müstəqilliyini bərpa etmək üçün yenidən imkan əldə etdi. 1991-ci il Azərbaycan üçün mürəkkəb, lakin şərəfli il oldu. Həmin dövrdə xalqın ağrısı, qəzəbi, gözləntiləri ən yüksək nöqtəyə çatmışdı. Azərbaycan xalqının ardı kəsilməyən nümayişlərə başladığını söyləyən diplomat qeyd edib ki, 1990-cı il yanvarın 20-də xalqımıza qarşı amansız qırğın törədildi. Lakin sovet tankları müstəqilliyə aparan yolun qarşısını ala bilmədi. Yüzlərlə oğul-qızını qurban verən Azərbaycan yeni həyata, yeni reallıqlara qədəm qoydu. Nəhayət, Azərbaycan parlamenti 1991-ci il 18 oktyabr tarixində dövlət müstəqilliyinin bərpa olunması haqqında Konstitusiya Aktını qəbul etdi. Sənədə əsasən, Azərbaycan Respublikası 1918-ci il mayın 28-dən 1920-ci il aprelin 28-dək mövcud olmuş Azərbaycan Xalq Cümhuriyyətinin varisi elan edildi.

Məqalədə bildirilib ki, 1991-ci il dekabrın 29-da Azərbaycan Respublikasının dövlət müstəqilliyi haqqında Konstitusiya Aktına dəstəklə bağlı keçirilən ümummilli referendumunda səs verənlərin 95 faizi iştirak edərək yekdilliklə ölkənin müstəqilliyini dəstəklədi. Müstəqilliyini elan etmiş Azərbaycanın dünya ölkələri, o cümlədən BƏƏ tərəfindən tanındı, 1992-ci il mayın 2-də Azərbaycan BMT-nin üzvlüyünə qəbul edildi.

D.Şikarov yazıda ümummilli lider Heydər Əliyevin müdrik siyasətinin layiqli davamçısı Prezident İlham Əliyevin rəhbərliyi ilə Azərbaycan Respublikasının yüksək templərlə inkişaf etdiyini vurğulayıb.

Məqalədə Azərbaycanın öz xarici siyasətini ölkə maraqları üzərində qurduğu, Avropa və Asiyanın siyasi sərhədində yerləşərək, hər iki qitənin siyasi strukturlarına inteqrasiya olduğu qeyd edilib. Bildirilib ki, Azərbaycan Avropa Şurası, ATƏT, Qoşulmama Hərəkatı, İslam Əməkdaşlığı Təşkilatı kimi təşkilatların üzvüdür və 2012-2013-cü illərdə BMT Təhlükəsizlik Şurasının qeyri daimi üzvü olub.

D.Şikarovun yazısında yaxın dostluq və səmimi münasibətdə olan Azərbaycan Respublikası və Birləşmiş Ərəb Əmirliklərinin ikitərəfli və çoxtərəfli formatda geniş əməkdaşlıq etdiyi bildirib. İki ölkə arasında siyasi, iqtisadi, mədəniyyət, ədliyyə və digər sahələrdə bir sıra sənədlərin imzalandığı qeyd olunub.

Müəllif bildirib ki, yüksək səviyyəli qarşılıqlı səfərlər ikitərəfli münasibətləri gücləndirir, siyasi dialoqu təmin edir və ikitərəfli əməkdaşlığın təşviqinə xidmət edir. İki ölkə arasında ticarət mübadiləsi ildən-ilə artır, Azərbaycan Hava Yolları, BƏƏ-nin "Ettihad", "Flydubay" və "Air Arabia" hava yolları tərəfindən iki ölkə arasında birbaşa uçuşların həyata keçirilməsi, fiziki və hüquqi şəxslərin müxtəlif beynəlxalq tədbirlərdə qarşılıqlı iştirakı xalqlar arasında münasibətlərin, turizm və ticarət əlaqələrinin güclənməsinə xidmət edir.

Sonda bildirək ki, diaspor təşkilatlarının Azərbaycanın Dövlət Müstəqilliyinin bərpasının 27-ci ildönümü münasibətilə tədbirləri davam edir.

Murad MƏMMƏDLİ

Azərbaycan Respublikasının Prezidenti yanında Kütləvi İnformasiya Vasitələrinin İnkişafına Dövlət Dəstəyi Fondunun maliyyə dəstəyi ilə çap olunur

Ekspress.-2018.-19 oktyabr.-S.10.