"Seçkiyə bir çətir altında gedəcəyik"

İqbal Ağazadə: "Bəzən bizdən Ələddinin sehirli çubuğunu gözləyirlər ki, nəyəsə vuraq düzəlsin"

Müxalifətdəki əksər siyasi və ictimai təşkilatlar bir araya gələrək Dağlıq Qarabağ probleminin həlli ilə bağlı vahid mövqe nümayiş etdirdilər. Azərbaycanın ziyanına hər hansı bir addımın atılmasını yolverilməz sayan müxalifətçilər in bundan sonra atılacaq addımları müəyyənləşdirməyiblər. Qarabağ və Respublika Uğrunda Hərəkatda təmsil olunan Ümid Partiyasının sədri, millət vəkili İqbal Ağazadəyə görə, hazırda müxalifət növbəti planlarını müəyyənləşdirmək imkanında deyil. Həmsöhbətimiz buna səbəb kimi isə informasiyaların kifayət qədər az olmasını göstərir.

- Müxalifətin məlumat almaq imkanları çox məhduddur. Məlumatlar da məhdud olanda ata biləcəyimiz addımları qabaqcadan planlaşdırmaq çox çətin olur. Bilgi tam yetgin olsa idi, dolğun informasiyalara malik olsaydıq, ardıcıl olaraq atacağımız addımları planlaşdıra bilərdik. Amma təəssüflər olsun ki, biz ekstremal vəziyyətlərdə ekstremal informasiyalar alırıq. Tutaq ki, görüş ərəfəsində və yaxud görüşlərdən sonra qəflətən fərqli bir mövqe ifadə edən bəyanatlar səslənir və biz bunlara münasibət bildirməyə məcbur oluruq. Amma hələ ki, şəxsən mənim qənaətim belədir ki, şərtlər, ümidli bəyanatlar o qədər də real görünmür. Ermənistan-Azərbaycan münaqişəsinin həlli istiqamətində hələ ki, elə bir ciddi nəticə əldə olunmayıb. Həm Azərbaycan, həm də Ermənistan tərəfinin verdiyi bəyanatlar bunu bir daha sübut edir. Ermənistan tərəfinin verdiyi "biz Dağlıq Qarabağın müstəqilliyindən əl çəkməmişik, bu məsələ müzakirə predmeti deyil" bəyanatı, Azərbaycan tərəfinin - cənab İlham Əliyevin İngiltərədə verdiyi açıqlama ki, "heç vaxt Dağlıq Qarabağın müstəqilliyindən söhbət gedə bilməz və biz bunu ümumiyyətlə, müzakirə etmirik" kimi olan fərqli mövqelər onu deməyə əsas verir ki, ciddi sənədlər qəbul olunmur və yaxud danışıqların ciddi nəticəsi olmayacaq. Həm də tərəflər dövlətləri və xalqları qarşısında məsuliyyətləri dərk edirlər. Əgər erməni tərəfi və erməni hakimiyyəti hesab edirsə ki, bu gün Dağlıq Qarabağ müstəqil dövlət olmalıdır və bu, erməni xalqının istəyidir, bu istəyə qarşı gedə bilməyəcək. Bu istəyə gedəcəyi halda öz hakimiyyətini itirəcək. Azərbaycan tərəfi, aşağılı-yuxarılı hər kəs bilir ki, bu torpaqlar bizimdir və biz gec-tez onları azad edəcəyik. Burada fərqli bir güzəşt Azərbaycan hakimiyyəti üçün də yaxşı nəticələr verə bilməz. Bu məsələnin ən pis tərəfidir. Ən yaxşı tərəfi isə təbii, Azərbaycan iqtidarı da çox istəyər ki, torpaqları işğaldan azad etsin, Azərbaycanın mənafeyinə uyğun olan sülh planı imzalansın, münaqişə bu şəkildə həll edilsin. Bunun olmayacağı təqdirdə nədən hakimiyyətləri də, özünü də, milləti də, dövləti də təhlükəyə ata biləcək bir sülh sazişinə getsinlər? Bu vəziyyət əslində hələ dözümlü vəziyyətdir, tərəflərin hər ikisi ümid edir ki, problem onun xeyrinə həll olunacaq və hakimiyyətlər üzərinə basqı yoxdur. Ona görə daha çox bu vəziyyəti saxlamaq istəyərlər ki, nəinki yeni bir vəziyyət yaradılsın. Ona görə də hesab edirəm ki, ciddi bir gözlənti olmadığından müxalifət də silsilə tədbirlərin planlaşdırılması məsələsində hələlik israrlı və istəkli görünmür. Biz adekvat olaraq münasibətimizi bildirdik, müxalifət olaraq bundan sonra da bu tipli hadisələr olarsa, münasibətimizi bildirəcəyik.

- Ciddi bir gözləntinin olmadığını deyirsiniz. O zaman cəmiyyətdə belə bir narahatçılığa əsas yaradan amil nədir?

- Hər bir şeyin profilaktikası olur. Bu da həm daxili auditoriyanın danışıqlar aparan tərəflər, həm də vasitəçi tərəflər üçün bir xəbərdarlıqdır. Azərbaycanın başı üzərindən, xalqın mənafelərinə zidd heç kəs addım ata bilməz. Ona görə də bu kimi məlumatların yayılması, dövriyyəyə buraxılması insanların mövqeyini öyrənmək məqsədi daşıyır. Və bu gün hər kəs - həmsədrlər, beynəlxalq təşkilatlar da gördülər ki, Azərbaycan xalqının bu məsələdə mövqeyi dəyişməzdir və yekdildir.

- Qarabağ və Respublika Uğrunda Hərəkatın qarşısında dayanan əsas hədəflər hansılardır və hazırda hansı istiqamətdə fəaliyyət göstərir?

- Biz hazırda bələdiyyə seçkilərinə hazırlaşırıq. Bununla bağlı partiyalara tapşırıqlar verilib, hər bir partiyada bu proses gedir. Bu prosesi yekunlaşdırdıqdan sonra sentyabr-oktyabr və noyabr ayları üçün geniş tədbirlər planı işləyəcəyik. Biz bu planı blok olaraq həyata keçirəcəyik. Bələdiyyə seçkilərində geniş şəkildə iştirak edib ciddi uğurlar əldə etmək fikrindəyik.

- Hərəkatın bütün bələdiyyələrə namizəd irəli sürmək fikri var?

- Bəli. Buna görə də biz prosesi kifayət qədər diqqətlə aparırıq, hər bir bələdiyyədə olan imkanları qiymətləndiririk.

- Hər bir partiya nə qədər namizəd irəli sürəcək, bunun son həddi müəyyənləşibmi?

- Yox. Hələlik siyahılar hazırlanır və sonrakı mərhələdə biz kvotanı müəyyənləşdirəcəyik. İndiki halda yalnız irəli sürüləcək namizədlərin ilkin siyahılarını hazırlayırıq. Partiyalar bu prosesi yekunlaşdırdıqdan sonra rəhbərlikdə müzakirə ediləcək və hər bir bələdiyyə üzrə vahid namizədlər siyahısı müəyyənləşəcək.

- Seçkilərə blok şəklində getməklə bağlı təkliflər vardı. Bu təklifləri necə qiymətləndirirsiniz?

- Biz seçkilərə blok şəklində gedəcəyik. Bu barədə hərəkatın artıq yekdil qərarı var. Əvvəldən bəyan etmişik ki, hərəkata daxil olan 6 partiya seçkilərdə bir qüvvə kimi çıxış edəcək. Bu gün də həmin qərarımızda qalırıq.

- Bu, seçki bloku olacaq?

- Biz onun konturlarını müzakirə edəcəyik ki, seçkilərə hansı şəkildə gedək. Amma bu birmənalıdır ki, seçkiyə bir çətir altında gedəcəyik. Və namizədlərin ümumi sayından çox namizəd müəyyən olunmayacaq. Məsələn, Sumqayıt şəhər bələdiyyəsində 19 yer varsa, biz də 19-dan artıq namizəd irəli sürməyəcəyik. Seçkilərə hansı formatda getsək, namizədlərin sayı yerlərin sayından artıq olmayacaq.

- Parlamentin payız sessiyasında Seçki Məcəlləsinə əlavə və dəyişikliklərin edilməsi nəzərdə tutulur. Sizin hansı təklifləriniz olacaq?

- Hələ ki, bu təkliflərlə tanış deyilik. Bizim özümüzün müəyyən təkliflərimiz var, vaxtilə bu təkliflər Venesiya Komissiyasına da, Avropa Şurasına da təqdim olunub. Biz o dəyişikliklərin həyata keçirilməsinində israrlıyıq. Bu istiqamətdə hansı addımların atılması mümkündürsə, müxalifət qüvvələri onu edəcək. İndiki halda isə hələlik heç nə bəlli olmadığından, biz də proseslərin gedişini gözləyirik və həmçinin öz təkliflərimizi hazırlayırıq.

- Amma son illərin təcrübəsi göstərir ki, Seçki Məcəlləsinə edilən bütün dəyişikliklər müxalifətin ziyanına işləyib. Bu dəfə də analoji dəyişikliklərin ediləcəyini gözləyirsinizmi?

- Ümumiyyətlə, çox təssüflər olsun ki, Azərbaycanda son illərdə qanunlara edilən əlavə və dəyişikliklərin hamını nəinki müxalifətin, Azərbaycan xalqının xeyrinə olmayıb. Bu dəyişikliklər demokratik proseslərin, demokratik cəmiyyətin tam mənada ziyanına olub. Biz bunun yenidən baş verməməsi üçün belə bir hərəkatda birləşmişik və güman edirəm ki, proseslərə lazımı qədər təsir göstərə biləcəyik.

- Bu dəfə də eyni addım atılsa, mövqeyiniz necə olacaq? Sonradan seçkilərdə iştirakdan imtina variantı mümkündürmü?

- Hər şey mümkündür. Amma indi hələlik atılmamış bir addım qarşısında hansısa bir addım barədə düşünməyi yersiz sayırıq. Əgər belə bir mövqe olacaqsa, o zaman biz də öz mövqeyimizi ifadə edəcəyik. Bilirsinizmi, bu prosesdə bəzən bizdən Ələddinin sehirli çubuğunu gözləyirlər ki, nəyəsə vuraq düzəlsin. Bu məsələlər təkcə bizim müqavimət gücümüzdən asılı deyil. Biz siyasi təşkilatlar olaraq işimizi insan resursları üzərində qururuq. Təssüflər olsun ki, sosial, iqtisadi, psixoloji və bəzi obyektiv və subyektiv səbəblər bu gün siyasi aktivliyi bir az aşağı salıb. Həm qanunvericilik bazası buna şərait yaradır, həm də ölkədəki mövcud vəziyyət. Amma hesab edirəm ki, bu, uzun çəkməyəcək, yavaş-yavaş prioritetlər dəyişəcək.

- Hərəkat Seçki Məcəlləsi və "Sərbəst toplaşmaq azadlığı haqqında" qanuna əlavə və dəyişikliklər layihəsi hazırlayırdı. Bu proses yekunlaşıbmı?

- Xeyr, hələ yekunlaşmayıb. Hazırda bunun üzərində iş aparılır.

- Burada hansı yeni təkliflər öz əksini tapıb?

- Hələlik bu barədə geniş məlumat vermək mümkün deyil. Bunlar yekunlaşdıqdan və müzakirəyə çıxarılıb son variant hazır olduqdan sonra bununla bağlı mətbuata geniş məlumat veriləcək.

Asim SƏFƏROV

Ekspress.- 2009.- 16 iyul.- S. 12.