"Hər yerdə türklərə qarşı saldırı var"

Sabir Rüstəmxanlı: "Əgər səsimizi çıxarmasaq, yavaş-yavaş hamımızı məhv edəcəklər"

İranda keçirilən prezident seçkilərindən sonra baş verən qarşıdurmalarda iştirak edən azərbaycanlılara qarşı da xüsusi təqib kampaniyası həyata keçirildi. Dünya Azərbaycanlıları Konqresi bu kampaniyaya etiraz olaraq bir neçə dəfə bəyanatla çıxış etdi, beynəlxalq təşkilatlara müraciətlər ünvanladı. Hazırda İranda proseslər bir qədər səngisə də, DAK yaxın zamanlarda hərəkatın yenidən güclənəcəyini güman edir. DAK və Vətəndaş Həmrəyliyi Partiyasının sədri, millət vəkili Sabir Rüstəmxanlı ilə müsahibəyə də İranda baş verənlər və DAK-ın bu istiqamətdə fəaliyyəti ilə bağlı sualla başladıq:

- Bildiyiniz kimi, DAK öz işlərini İranda gedən gündəlik cari məsələlərlə əlaqələndirmir. DAK beynəlxalq təşkilatdır və dünyada yaşayan azərbaycanlıların ümumi problemləri ilə məşğuldur. Azərbaycan diasporasının təşkilatlanması, onların Azərbaycana bağlı olması, mühacirətdə yaşayan insanların yaşadıqları ölkələrdə ictimai-siyasi həyatına daha sıx bağlanması, Qarabağ problemini dünyada qaldırılması, İranda insan haqlarının ayaqlanması hallarının aradan qaldırılması, Azərbaycanın bölünmüş xalq olması və bunun gündəmdə saxlanılması, İran ərazisində saxtalaşdırmaların, mədəniyyət abidələrinin sıradan çıxarılması, dilimizin sıxışdırılması və yüzlərlə bu kimi problemlərin dünyanın diqqətində saxlanılması üçün iş aparılır. Bu problemlərin hər biri Azərbaycanın hər bir vətəndaşını, o cümlədən xaricdə yaşayanları da düşündürməlidir. Diaspor əslində bu işlərlə məşğuldur, müxtəlif ölkələrdə görüşlər keçirilir, digər beynəlxalq təşkilatlarla əlaqələr qurulur. DAK olaraq dünyanın müxtəlif ölkələrinin parlamentləri ilə, müxtəlif beynəlxalq qurumlarla problemlərimizlə bağlı müzakirələr aparırıq, hazırkı durumu onların diqqətinə çatdırırıq. Biz Azərbaycanın haqq səsini onların diqqətinə çatdırıb taleyimizə maraqlarını artırmağa çalışırıq. İranda gedən proseslər də bir-iki günün işi deyil. Bu seçkilərdən sonra başlayan hərəkat yatırılsa da, amma içəridə etirazlar qalıb və güman edirəm ki, yaxın illərdə İranda bu proseslər daha sürətlə davam edərək müəyyən nəticələrə gətirib çıxaracaq. Amma bu seçkilər onu göstərdi ki, bundan sonrakı dönəmdə İranda Güney Azərbaycanın ehtiyaclarını, tələblərini, onun varlığını nəzərə almadan hakimiyyəti idarə etmək və hakimiyyətdə qalmaq mümkün deyil. Çünki İran əhalisinin yüzdə 52-si Azərbaycan türkləridir, bunu beynəlxalq təşkilatlar da, İranın özündə də çox yaxşı bilirlər. Əhalinin yarısının marağı və istəyi nəzərə alınmadan ölkədə hakimiyyət başında oturmaq olmaz. Biz bütün bunları nəzərə alıb gələcək işlərimizi qururuq. DAK-ın qurultaydan qurultaya qədər olan dövr üçün planları var və işlərimizi də həmin proqramları uyğun olaraq həyata keçiririk. Artıq dünyanın müxtəlif ölkələrində nəzərdə tutulmuş görüşləri, tədbirləri həyata keçirmişik. Bundan sonra da bu işi davam etdirəcəyik. Apardığımız işlərin ən vacib hissələrindən biri də təbii ki, Güney Azərbaycan ilə əlaqələrin möhkəmlənməsidir. Günyedəki soydaşlarımızın hüquqlarının bərpasına çalışmaqdır, onların ümumi Azərbaycan türkü olaraq bu coğrafiyada gedən prosesləri yaxından izləmək və buradakı proseslərin onların şüurunun, təhsitlinin artırılmasıdır. Bunların hamısı kompleks şəkildə görüləcək işlərdir.

- Çində uyğurlara qarşı baş verənlərlə bağlı DAK Çinin Azərbaycandakı səfirliyi qarşısında aksiya keçirməyə cəhd göstərdi. Bundan sonra atılacaq addımlar nələrdən ibarət olacaq?

- Bu məsələlərlə bağlı həm DAK, həm də Vətəndaş Həmrəyliyi Partiyasının iştirakı ilə səfirliyin binası qarşısında bir aksiya keçirmək fikrində idik. Əslində burada piket keçirmək fikrimiz də yox idi. 25-30 nəfərin iştirakı ilə səfirliyin binası qarşısına qara çələng qoymaq istəyirdik. Bu çələngin də üzərinə "Uyğurların qətliamı Çin dövlətinin üz qarasıdır" yazılmışdı. Həm də uyğurların qətliamına etiraz olaraq DAK-ın bəyanatını səfirliyə çatdırmaq istəyirdik. Bu barədə polis orqanlarına xəbərdarlıq da etmişdim. Amma təəssüf ki, bunun nəticəsini görmədim. Tədbirə gedəndə bizim sayımız qədər səfirlik binası qarşısında polis toplanmışdı. Orada polis formasında olan insanlar özlərini çox yaxşı, bizim polisi görmək istədiyimiz səviyyədə apardılar. Heç bir mübahisə olmadan biz çələngi səfirliyin qarşısına qoyduq. Amma səfirlik nümayəndəsini gözləyən zaman 2-3 nəfər mülki geyimli adamlar gəldi, onlar özlərini təqdim etmədən kobud, əxlaqsız və mədəniyyətsiz şəkildə müdaxilə etdilər, hətta jurnalistləri maşınlara basıb aparmaq istəyirdilər. Yəni görə-görə ki, mən millət vəkiliyəm, heç bir münaqişə olmadığı halda özləri bir ajiotaj yaradır, maşınları yumruqlayırdılar. Ona-buna təpik atmaq kimi mədəniyyətsizlik etdilər. Mən həmin şəxslərlə bağlı Daxili İşlər Nazirliyinə məktub da yazmışam. Onlar zorla münaqişə yaratmaq istəyir, küçədən keçənlərin diqqətini yönəltməyə çalışırdılar. Bizim qanun çərçivəsində keçirdiyimiz bu aksiyaya o 2-3 nəfər hər cür mane olmağa çalışdılar. Əslində formada olan polislərin yüksək mədəniyyəti qarşısında bu adamların hərəkətləri məni heyrətləndirdi ki, bunlar nə cür polis ola biliblər, bura nə cür gəlib çıxıblar. Biz səfirlik nümayəndəsinə öz etirazımızı bildirdik, orada yaşayan qan qardaşlarımıza qarşı qırğınlara son qoyulmasını tələb etdik. Bu gün səfirlik həm VHP-yə, həm də DAK-a cavab yazıb. Təbii ki, bu cavablar rəsmi Çinin münasibətindən fərqli deyil və biz bu mövqe ilə razı deyilik.

- Uyğurlara qarşı başlayan bu qırğının məqsədi nədir?

- Hesab edirik ki, öz tarixi torpaqlarında yaşayan uyğur türklərinin qətliamı insanlığa qarşı olan bir addımdır. Hamı bilir ki, Uyğurustan, Doğu Türküstan, Mahmud Kaşğarinin vətəni, türkün qədim məkanıdır. Onlar Stalinin türklərə qarşı düşmənçiliyinin və İkinci Dünya savaşından sonra gedən proseslərdən sonra Çinə qatılıb, əslində Çin tərəfindən işğal olunub. Həmin vaxtdan da onların qara günləri başlayıb və milyonlarla uyğur vətənindən didərgin düşüb, onlar milli azlıq səviyyəsinə düşüblər. Bu gün də həmin ərazidə türklərin məhv olması siyasəti həyata keçirilir. Bu gün dünyanın hər yerində türklərə qarşı bir saldırı var və türkləri məhv etməyə çalışırlar. Bu böyük bir siyasətdir və əgər biz səsimizi çıxarmasaq, o zaman yavaş-yavaş bizim hamımızı məhv edəcəklər. Buna görə də türk dövlətləri - təkcə Türkiyə və Azərbaycan yox, bütün türk dövlətləri yığışıb bununla bağlı öz etirazlarını bildirməlidirlər. Biz isə DAK və VHP olaraq öz münasibətimizi bildirmişik. Bu, təkcə müxalifətin işi deyil, əslində minlərlə insan bu səfirliyin qarşısına toplaşıb soydaşlarımızı qarşı vəhşiliyə son qoyulmasını tələb etməli idi.

- Bu ilin sonunda keçiriləcək bələdiyyə seçkiləri ilə bağlı VHP hansı tədbirlər həyata keçirir?

- Biz bələdiyyə seçkilərində iştirak edəcəyik. Bundan əvvəlki seçkilərdə də iştirak etmişik və bu gün xeyli bələdiyyə üzvümüz var. Biz bunu partiyanın uğurlarından biri hesab edirik. Doğrudur ildən ilə seçkilərdə iştirak etmək çətinləşir, amma biz mümkün qədər çalışacağıq ki, bələdiyyələrə namizədlər irəli sürüb mümkün qədər yer qazanaq.

- Seçkilərə hansı formada qatılacaqsınız?

- Hələlik müstəqil şəkildə hazırlaşırıq. Amma əvvəlcədən istəyimiz o olub ki, müxalifətdə olan siyasi partiyalar ortaq mövqeyə gəlsinlər. Təbii ki, bu fikirlərə konkret cavab gəlmədi, amma bu gün də hamı həmin fikirləri təkrarlayır. Düzdü, indi bəzi partiyalar müəyyən birliklər yaratmağa çalışırlar. Yenə də köhnə oyunlar, köhnə məsələlər, bizim hamımızın şahidi olduğumuz partiyalar arasındakı ümumi birliyin olmaması, çək-çevir, bir-birinə inamın itməsi və sair, müxalifətçilik uğrunda guya mübarizə... Bütün bunların hamısı çox təəssüf ki, bu bələdiyyə seçkilərdə də ortaq mövqedən çıxış etməyə imkan vermir. Ona görə də biz öz işimizi görürük və partiya olaraq seçkilərə ayrılıqda qatılacağıq.

- Seçkilərdə nə qədər namizədlə iştirak etmək fikrindəsiniz?

- İndidən bunu demək olmaz. Hər halda, indi namizədlərin sayı müzakirə olunur, danışıqlar aparılır və bu, yekunlaşandan sonra say bəlli olacaq.

- Seçki komissiyalarının paritet əsaslarla formalaşdırılması ilə bağlı təkliflərin reallaşacağını düşünürsünüzmü?

- Seçki komissiyaları ilə bağlı məsələ hər seçkilər ərəfəsində aktuallaşır. Biz tələb etdikcə ki, seçki komissiyaları cəmiyyətin inamını qazanmış formada formalaşsın, təəssüf ki, iqtidar komissiyaları daha da hakimiyyətyönlü formalaşdırır. Burada müxalifət partiyalarının nümayəndələrinin sayı getdikcə azalır. Ona görə də indiki halda, bələdiyyə seçkilərinə vaxtın az qaldığını nəzərə alsaq, komissiyaların tərkibinin dəyişəcəyini real görmürəm. Təəssüf ki, bir sıra müxalifət partiyalarının elə özlərinin günahı üzündən bu tərkibin formalaşması xeyli yubandı. Ona görə də biz bir sıra yerlərimizi itirdik. Amma görünür, növbəti mərhələdə parlament seçkiləri ərəfəsində bu istiqamətdə ciddi mübarizə aparmaq lazım gələcək.

Asim SƏFƏROV

Ekspress.- 2009.- 17 iyul.- S. 12.