Bəstəkar ürəkli tarzən

Zamiq Əliyev: "Tar sinəmin üstündə sanki dil açır"

Son dövrlər sənətə gələnlərin sayı artıb. Amma nə yaxşı ki o yüzlərin içində təkləri qalır və bu təklər də xalqın qəlbində sonradan əsrlər boyu əbədi iz salır. Belələrindən biri də məşhur tarzən, xalq artisti Zamiq Əliyevdir.

Zamiq müəllim həqiqətən də tar ifaçılıq sənətində özünü təsdiq etmiş, imzasını qoymuş və bənzərsiz yolu olan ifaçılarımızdandır. Xalqın dili ilə desək, bu sənəti yaşadanlardandır. Çünki sevimli sənətkarımız sənətə zəhmətlə, min bir çətinliyə, əzab-əziyyətə qatlaşa-qatlaşa gəlib. Onun ifaçılıq bacarığının bu qədər böyük və zəngin olması deyərdik ki, bəlkə də sənətkar ürəyinin böyüklüyünün nəticəsidir. Çünki Zamiq müəllim tarı köksünə sıxıb dilləndirəndə qulaq asan adam özünü qeyri-adi bir aləmdə hiss edir. Bir anlıq özündə olmursan. Tarın o sehrli, ecazkar səsi səni sanki sirli bir aləmə, Tanrı dünyasına aparır. Bu sehrlik, bu incəlik sənətkarın pərdələr üstə gəzişən zərif barmaqlarından, iç dünyasından irəli gəlir. O tarı çalmır, sanki qəlbinin səsinə qulaq asır. Əgər belə olmasaydı, ümummilli lider Heydər Əliyev konsertlərin birində gözəl ifaya görə Zamiq müəllimin əlini sıxaraq ona təşəkkürünü bildirməzdi. "Tar mənim ən yaxın sirdaşımdır. O mənim sinəmin üstündə sanki dil açır", - deyə tarzən 40 illik sənət yolunu belə xatırlayır: "İncəsənət İnstitutunda təhsil alan zamanlarda xoş təsadüf məni Azərbaycan Dövlət Filarmoniyasına gətirib-çıxardı. Gənc yaşlarımda korifey sənətçilərimizin əhatəsində sənətə gəldim. 3 böyük sənətkarın - Zeynəb Xanlarova, Ağası Məşədibəyov və Gülarə Əliyavanın mənə qayğısını, dəstəyini və xidmətlərini xüsusi qeyd etmək istəyirəm. Hələ çox erkən yaşlarımdan Sara Qədimova, Rübabə Muradova, Şövkət Ələkbərova, Tükəzban İsmayılova, Əbülfət Əliyev, Yaqub Məmmədov, Arif Babayev, Əlibaba Məmmədov və bu kimi korifey sənətçilərimizi tarda müşayiət etmişəm".

- Zamiq müəllim, əməkdar incəsənət xadimi Gülarə Əliyevanın rəhbərlik etdiyi "Dan ulduzu" instrumental ansamblında çalışmısınız. O illər sizin yaddaşınızda necə qalıb?

- Mənim sənətimə ilk qiymət verənlərdən biri də ölməz sənətçimiz Gülarə Əliyeva olub. Onun təklifi ilə bu ansambla gəlmişəm. O zamanlar "Dan ulduzu" ansamblı həftədə bir neçə dəfə televizorda konsert proqramları ilə çıxış edirdi. Bundan başqa, xarici ölkələrə qastrollarımız da çox idi. Mən bu ansamblla dünyanın bir sıra ölkəsində oldum, daha da püxtələşdim.

- Zəhmət olmasa, Zeynəb Xanlarovanın ansamblı ilə getdiyiniz səfərlərdən də danışasınız...

- Zeynəb xanımın ansambl yaratmasının təşəbbüskarlarından biri mən olmuşam. O həmişə mənə qayğı ilə yanaşıb, sənətimi qiymətləndirib, məni ansamblının aparıcısı sayıb. Biz dünyanın 50-dən çox ölkəsində böyük səhnələrdə uğur qazanmışıq. Harada olmuşuqsa, orada tamaşaçının ürəyini riqqətə gətirmişik. Sözsüz ki, Zeynəb xanımsız, eləcə də bizsiz uğurları qazana bilməzdik. Sonralar mən dərk etdim ki, biz nə qədər tamaşaçılar arasında rəğbət qazansaq da, hər şey Zeynəb xanımın adı ilə bağlıdır.

- Səhv etmirəmsə, əməkdar artist Simarə İsmayılova sizin yetirmənizdir?

- Elədir. Rəhmətlik kamança ifaçısı Ədalət Vəzirovla birgə üçlük yaratdıq. Fikrimiz bu oldu ki, oxuyacaq adam yeni səs sahibi olmalıdır. Bir gün Simarə ilə təsadüfən görüşdük və onun səsini dinlədim. Avaz mənim çox xoşuma gəldi və beləcə, üçlüyümüz fəaliyyətə başladı.

Tez bir zamanda üçlüyümüz dünyanı heyran qoydu. Özbəkistanda keçirilən Dünya Muğam Festivalında uğurla çıxış edərək "Qran-pri" mükafatına layiq görüldük. Mən həmçinin ölkəmizdə tanınmış əksər sənətçi ilə - Ağaxan Abdullayev, Səkinə İsmayılova, Mələkxanım Əyyubova və digər tanınmışlarla qastrollarda olmuşam, onları tarda müşayiət etmişəm.

- Zamiq müəllim, sizi həm də gözəl bəstələrin müəllifi kimi tanıyırıq. Bu, bəzilərini təəccübləndirir...

- Hər şey istedaddan, bacarıqdan asılıdır. Mən tar çalmaqla yanaşı, həm də musiqi bəstələyirəm. 50-yə yaxın mahnının müəllifiyəm. Mənim mahnılarım demək olar, hər gün efirdə səslənir.

- Siz həm də teleaparıcısınız. Bu ideya haradan qaynaqlanıb?

- Hər bir insanın öz əbədi dünyası var. İnsan əbədi dünyasına əliboş getməməlidir. Onun bu dünyada yaratdıqlarını digər insanlar əbədiləşdirir. Mən "Qızıl səs" adlı televiziya verilişinin aparıcısıyam. Bu veriliş "Lider TV"də uzun müddət efirə çıxıb. Mən peşəkar musiqiçiyəm. Musiqi dünyamızın korifey sənətkarlarını bir daha efirə gətirib onları bir örnək kimi təbliğ edirəm. Son zamanlar özlərini müğənni sayanlar televiziya verilişlərində mətbəx məharətlərini göstərməyə can atırlar. Bu, gülünc bir işdir. Zənnimcə, tamaşaçılar şit mətbəx verilişlərindən artıq cana doyub. İndi əsas məqsəd millətimizə xas xüsusiyyətləri, onun dünyaya çıxa biləcək sənətkarlarını təbliğ etməkdir. Mən həm də "Səhnəarxası görüşlər" kitabının müəllifiyəm. Bu kitab ulu öndərimiz Heydər Əliyevin adını daşıyan sarayda zaman-zaman keçirilən tədbirlərdən sonra onun musiqiçilərlə görüşlərinə həsr olunub.

- Zamiq müəllim, siz həm də Mədəniyyət və İncəsənət Universitetinin dosentisiniz. Elmi-pedaqoji fəaliyyətlə də məşğulsunuz. Bu yaxınlarda dövlət tərəfindən sizin 60 illik yubileyiniz və 40 illik sənət fəaliyyətiniz təntənəli şəkildə qeyd olundu. Bu haqda bir-iki kəlmə deməyinizi xahiş edirik...

- Universitetin instrumental ifaçılıq kafedrasının dosentiyəm. Bu gün bilik və bacarığımı tələbələrimə öyrətmək üçün əlimdən gələni edirəm. Çalğı alətlərini, xüsusilə də tarın sirlərini onlara aşılayıram. Öz təcrübəmdən, dünya səyahətləri zamanı görüb-götürdüklərimdən gənc nəslə daha böyük bilik verməyə çalışıram. Şükürlər olsun ki, dövlətimiz tariximizə, mədəniyyətimizə və musiqiçimizə böyük diqqət yetirir. Bu sahədə ölkəmizin birinci xanımı, Heydər Əliyev Fondunun prezidenti, YUNESKO və İSESKO-nun xoşməramlı səfiri, millət vəkili Mehriban xanım Əliyevanın xidmətləri daha böyükdür.

Qələndər Xaçınçaylı

Həftə içi.- 2010.- 23 sentyabr.- S. 7.